🌀نون بازاری| نون خونَگی ✏️ سیدمحسن محسنی 🔸️دو اصطلاح بالا، "جفت کلمه/ ترکیب"، در گویش قمی محسوب می‌شوند. این جفت کلمات الزاما #متضاد کامل نیستند، اما از برابر نهادن یکی در برابر دیگری معنایشان بهتر فهمیده می‌شود. 🔹️این دو ترکیب در زبان پدر من هنوز زنده است و دائما به کار می‌بَرَد. مثلا می‌گوید:"بابا دوتا نون #بازاری بیگیر" یا "چندتا نون #خونَگی بیگیر" منظورش از "نون بازاری"، نان #سنگک و از "نون خونَگی" نون #تافتون (نان گرد خانگی) است. 🔸️همیشه از خودم می‌پرسیدم چرا به نان سنگک، نان بازاری می‌گوید و به نان تافتون نون خونَگی. تا این که داستان پختن نان در محله قدیم‌مان را ( یعنی کوچه نو که قسمتی از #باغ‌پنبه بزرگ بود) برایم تعریف کرد. 🔹️معلوم شد که تا اوایل دوره #پهلوی دوم و حتی اواسط آن، بیشتر مردم در خانه‌ خودشان نان تافتون(گرد) می‌پختند و بیرون از خانه‌ها نان‌ تافتونی نبود و نان به صورت #دوره‌ای و نوبتی در خانه‌ها پخته می‌شد و گفت که مادر #مشت‌علی‌هاجر ( یعنی همین هاجر خانم که مشت‌علی به او منسوب است ) گاهی به جای کسانی که وقت پختن نداشتند، در برابر #عوضی نان می‌پخت. 🔸️ نان بیرون از خانه، همین نان سنگک معروف بود که در اصطلاح قدیمی‌ها هنوز به نون #بازاری موسوم است و منظور از بازار در این اصطلاح هر معبر یا گذر عمومی است که مردم در آنجا تلاقی می‌کنند و نه صرفا #بازارهای سرپوشیده و سنتی فعلی. یعنی بیرون از خانه به جز نان #سنگک، نان دیگری نبوده است. 🔹️با این وصف منظور از دکاکین #خبازی در کتابچه‌های قاجاری قم، صرفا نانوایی‌های سنگکی است. 🔗به کانال #تاریخ_شفاهی_قم بپیوندید: @tarikhqom