🔗 پل اتصال به بحث بعدی
خب، فهمیدیم:
۱. در مسابقه طنابکشی (قدرت خرید)، حریف ما (تورم) دوپینگ کرده است.
۲. افزایش حقوق نه هزینه را منفجر میکند و نه باعث هجوم به بازار میشود (چون بازار تشنهی مشتری است).
پس اگر «دستمزد» متهم نیست، و اگر «تقاضای مردم» هم متهم نیست…
آن غول مرحله آخر که همهی هزینهها را بالا میبرد و ارزش پول ملی را در آن کفه ترازو سبک میکند چیست؟
#اقتصاد_به_زبان_ساده
#کالبدشکافی_واژه_ها
اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت)
@Tashrihehaghighat
برش ۱۵: آناتومی ارز (پادشاه اقتصاد ایران)
سؤال:
اصلاً «ارز» (دلار، یورو و…) چیست؟ چرا بالا و پایین شدن آن، زندگی ما را زیر و رو میکند؟ مگر ما در ایران با ریال خرید نمیکنیم؟ این ارز از کجا میآید و کجا میرود؟
@tashrihehaghighat
اپیزود اول :
اصلاً این «ارز» چی هست؟ (فراتر از پول تو جیبی)
ببین، تو الان کارت بانکیت رو میکشی، نون میخری، اسنپ میگیری، شهریه باشگاه میدی. همه اینا با ریال انجام میشه. تا وقتی داخل مرزهای ایران هستیم، ریال پادشاهه.
اما داستان از جایی شروع میشه که ما یه چیزی لازم داریم که توی ایران نیست.
مثلاً:
گوشی موبایلت (تکنولوژیش مال بیرونه).
داروی خاصی که مادربزرگت مصرف میکنه (مواد اولیهش وارداتیه).
حتی اون مرغی که میخوری (غذایی که مرغ خورده تا بزرگ بشه، یعنی ذرت و سویا، از برزیل یا روسیه اومده).
حالا نکته اینجاست: اون کشاورز برزیلی یا کارخونهدار چینی، ریال ما رو قبول نداره. اونها پول «بینالمللی» میخوان. معمولاً دلار یا یورو.
به هر پولی که خارج از مرز ما اعتبار داشته باشه، میگن ارز.
پس ارز یعنی: «بلیط ورود به بازار جهانی». اگه نداشته باشی، پشت در میمونی
#اقتصاد_به_زبان_ساده
#کالبدشکافی_واژه_ها
اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت)
@Tashrihehaghighat
اپیزود دوم :
چرا توی ایران ارز حکم مرگ و زندگی رو داره؟
شاید بگی خب گوشی اپل نمیخریم!
مسأله این نیست. اقتصاد ایران یه ویژگی خاص داره: وابستگی شدید به واردات برای تولید.
تصور کن یه کارخونه رب گوجهفرنگی داریم.
گوجهش ایرانیه.
کارگرش ایرانیه.
اما دستگاهی که قوطی رو میبنده، ورق فلزی قوطی، یا حتی بذری که گوجه ازش دراومده، اغلب وارداتیه.
این یعنی چی؟
یعنی اگر دلار نباشه، فقط سفر آنتالیا کنسل نمیشه؛ کارخونههای داخل ایران هم خاموش میشن.
ارز برای ایران مثل روغن موتور میمونه. اگه نباشه، موتور اقتصاد (تولید) میسوزه و از کار میفته
اپیزود سوم :
این دلارها از کجا میاد؟ (راز گاوصندوق)
این مهمترین بخش داستانه که خیلیها نمیخوان تو بدونی.
یه کشور مثل آلمان یا ژاپن، ماشین بنز یا دوربین سونی میسازه، صادر میکنه و دلار میگیره. یعنی «کار و تکنولوژی» میفروشه.
اما ایران چی؟
ما عمده دلارهامون رو از فروش ثروتهای خدادادی به دست میاریم.
۱. نفت خام: از زیر زمین میکشیم بیرون، میفروشیم.
۲. گاز و پتروشیمی: گاز رو تبدیل میکنیم به کود یا پلاستیک، میفروشیم.
۳. مواد معدنی: سنگ آهن و مس و فولاد.
حالا سوال ۱۸ امتیازی: این نفت و گاز و معدن مال کیه؟ مال مدیر فلان شرکت؟ مال دولته؟
نه. طبق قانون و منطق، اینها انفال یا ثروت عمومی هستن. یعنی مال تکتک ایرانیهاست.
پس دلاری که وارد کشور میشه، حاصل زحمت شخصیِ یک تاجر نیست؛ حاصل فروش سرمایه من و توئه. حتی اون شرکتهایی که میگن «ما خصوصی هستیم و فولاد صادر کردیم»، دارن از برق و گازِ و خوراک خام (مواد معدنی و خاک )تقریباً رایگانِ این کشور استفاده میکنن تا سود کنن.
نتیجه: دلارهای نفتی و صادراتی، پول توجیبی ملت ایرانه که امانت دستِ دولته تا باهاش نیازهای کشور رو بخره.
#اقتصاد_به_زبان_ساده
#کالبدشکافی_واژه_ها
اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت)
@Tashrihehaghighat
اپیزود چهارم :
این پول امانتی کجا باید خرج بشه؟ (لیست خرید خانواده)
فرض کن پدر یک خانواده حقوق گرفته (که همون دلارهای نفتیه). این پول محدوده. حالا باید خرج کنه.
منطق چی میگه؟ اولویتبندی:
اولویت اول (حیاتی): نون، گوشت، دارو. (چیزایی که اگه نباشه، خانواده از هم میپاشه).
اولویت دوم (ابزار کار): مواد اولیه کارخونهها، قطعات یدکی کامیونها. (چیزایی که باعث میشه چرخ اقتصاد بچرخه و شغل ایجاد بشه).
اولویت سوم (خوشگذرانی): اگه چیزی تهش موند، میشه باهاش لوازم لوکس وارد کرد یا سفر خارجی رفت.
مشکل اقتصاد ما کجاست؟
جایی که گاهی پولِ «دارو» رو میدن برای واردات «غذای سگ و گربه» یا گوشیهای لوکس، یا اینکه دلار رو میبرن از کشور خارج میکنن تا توی ترکیه ملک بخرن. این یعنی اون «پول توجیبی ملت» داره جای غلطی خرج میشه.
خلاصه ماجرا برای تو
ارز توی ایران فقط یه پول خارجی نیست؛ شاهرگ زندگیه.
این ارز از فروش منابع من و تو به دست میاد.
وظیفه سیستم اقتصادی اینه که این ارز رو خرج تولید و نیازهای اصلی کنه، نه اینکه بندازه توی یه مسابقه قیمتگذاری که تهش پولدارها پولدارتر بشن و سفره مردم کوچیکتر.
#اقتصاد_به_زبان_ساده
#کالبدشکافی_واژه_ها
اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت)
@Tashrihehaghighat
سلام و عرض ادب دارم خدمت عزیزانی که دغدغه ی عدالت و معیشت جامعه رو دارن ، خوش اومدین ، ان شاءالله اینجا در کنار هم و با نوشتار محاوره ای و ادبیات عامیانه ، به بحران بزرگ امروز جامعه یعنی تورم و بی عدالتی خواهیم پرداخت
🕵️♂️ کشف دست پشت پردهٔ تورم | چرا همیشه پای «نقدینگی» وسط نیست؟
بیایید یه بار برای همیشه، داستان گرونی رو بدون اصطلاحات پیچیده و فقط با یه مثال ساده «جاروبرقی» مرور کنیم. قول میدم تهش نگاهتون به اقتصاد عوض شه! 👇
فرض کن تو یه تولیدکنندهٔ جاروبرقی وطنی هستی! 🏭🇮🇷
محصولت کلاً دو بخش داره:
1. موتور: که چون تکنولوژیش رو نداریم، از چین میخری. 🇨🇳
2. بدنه پلاستیکی: که چون کشور نفتی هستیم، مواد اولیهش از پتروشیمیهای خودمون میاد. 🇮🇷
🎬 پرده اول: وقتی دلار ۲۰ تومنه (آرامش قبل از طوفان)
قیمتها اینطوریه:
🔸 موتور: قیمتش ۲ دلاره.
💰 به پول ما:
۲ دلار × ۲۰,۰۰۰ = ۴۰,۰۰۰ تومان🔸 بدنه: مواد اولیهش تو بازار جهانی معادل ۱ دلاره. پتروشیمی داخلی هم به نرخ روز باهات حساب میکنه! 💰 به پول ما:
۱ دلار × ۲۰,۰۰۰ = ۲۰,۰۰۰ تومان✅ جمع کل هزینه ساخت: ۶۰,۰۰۰ تومان. تو جاروبرقی رو مثلاً ۸۰ تومن میفروشی، ۲۰ تومن سود میکنی و چرخ کارخونه میچرخه. --- 🎬 پرده دوم: دلار میشه ۵۰ تومن! (شروع فاجعه 🌪️) یهو شوک ارزی میشه و دلار میپره رو ۵۰,۰۰۰ تومن. ببین چه بلایی سر تو (تولیدکننده) میاد: 1️⃣ ضربه اول (مستقیم): موتور هنوز همون ۲ دلاره، ولی تو باید به ریال پول بدی: ❌
۲ × ۵۰,۰۰۰ = ۱۰۰,۰۰۰ تومان(هزینت از ۴۰ تومن شد ۱۰۰ تومن!) 2️⃣ ضربه دوم (که خیلیا نمیبینن!): میگی خب خداروشکر بدنه ایرانیه! زهی خیال باطل! 🤦♂️ پتروشیمی داخلی میگه: «داداش! قیمت جهانی مواد پلاستیک ۱ دلاره، منم دلاری باهات حساب میکنم، کاری ندارم کارخونهم تو عسلویهست!» ❌
۱ × ۵۰,۰۰۰ = ۵۰,۰۰۰ تومان(اینم از ۲۰ تومن شد ۵۰ تومن!) 💣 نتیجه انفجاری: هزینه ساخت هر جاروبرقی که تا دیروز ۶۰ تومن بود، یهو شد ۱۵۰ تومن! 💡 نکته تکمیلی و حیاتی: «چالهٔ مرگبار نقدینگی» قضیه فقط گرون شدن نیست، قضیه «بیپول شدن» تولیدکنندهست. دقت کن: تو دیروز ۱۰۰۰ تا جاروبرقی فروختی دونهای ۸۰ تومن. الان ۸۰ میلیون تو حسابته. امروز میخوای بری مواد اولیه بخری برای تولید جدید. هزینه تولید جدید چقدر شده؟ دونهای ۱۵۰ تومن! برای ۱۰۰۰ تا جاروبرقی الان نیاز به ۱۵۰ میلیون پول داری! 😱 فاجعه: تو کل سرمایه و سودت ۸۰ میلیونه، ولی برای اینکه کارخونه نخوابه ۱۵۰ میلیون لازم داری. ۷۰ میلیون کسری داری! 📛 دو راه داری: 1. تعطیلی کارخونه و اخراج کارگر. 🚫 2. دویدن سمت بانک برای وام (خلق نقدینگی): بانک مرکزی مجبور میشه پول چاپ کنه تا چرخ تو بچرخه. 🏁 نتیجهگیری نهایی (حرف حساب) خیلیها میگن «چون نقدینگی زیاده تورم شده». ولی واقعیت تو این مثال روشنه: اول دلار گرون شد 👈 بعد هزینههای تولید (حتی ایرانیها) منفجر شد 👈 بعد تولیدکننده بیپول شد و مجبور شد وام بگیره و قیمت رو ببره بالا. 🔥 خلاصه: نقدینگی مثل بنزینه، ولی دلار اون کبریتیه که انداخته میشه تو انبار کاه. تا وقتی کبریت دلار روشنه، بنزین نقدینگی هم شعلهور میشه! اگه خوشت اومد بفرست برای اونایی که فکر میکنن گرونی فقط تقصیر دلال و محتکره! 🔄 #اقتصاد_به_زبان_ساده #کالبدشکافی_واژه_ها اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت) @Tashrihehaghighat
اتاق تشریح (کالبد شکافی معیشت)
🕵️♂️ کشف دست پشت پردهٔ تورم | چرا همیشه پای «نقدینگی» وسط نیست؟ بیایید یه بار برای همیشه، داستان گ
حالا چیزی که جای تعجب داره شدت نا آگاهی قشر خاکستری نیست ، رفیقی که من دارم ، انقلابی هیئتی پاکار انقلاب ، به حدی که میدونم جونش پای انقلاب میره استوری گذاشته نخرید تا ارزون بشه !!!!!!!
بله ، اگه تورم به دلیل نقدینگی ( عرضه ثابت ، تقاضا در حال افزایش) بود ! این حرف درست بود ولی اینجا تورم غالباً از نوع فشار هزینست ، یعنی هزینه های تولید فشار به تولید کننده آورده که جنسش گرون بشه !
اینجا اتاق تشریح است ؛ تیغ ها را تیز کنید !
پول از کِی و چرا ؟!
پول؛ زبان مشترک بازار
بازار ؛ رقص عرضه و تقاضا ( دست نامرئی)
ورود هیولا ( بانک و پول مدرن )
از صندوق امانات تا ماشین چاپ پول
اصلا تورم چیه که انواعش چی باشه !
☝️🏻این قسمت با قسمته بهره(سود) لینک شده
قدرت خرید : زور پول نه مقدارش
شنیدی میگن افزایش حقوق باعث تورم میشه ؟! (کالبدشکافی دو دروغ بزرگ)
آناتومی ارز
نکته : مباحث قبلی باعث فهم بهتر و دقیق تر مباحث بعد تر از خودشون میشن
برای مثال تا کسی ندونه مبنای نقدینگی (عرضه و تقاضا) چیه ! درست متوجه نمیشه اون قسمتی رو که سفسطه ای که میگن نقدینگی ( یعنی دارایی پولی آدم) موجب تورم میشه رو بررسی میکنه
#اقتصاد_به_زبان_ساده
#کالبدشکافی_واژه_ها
@tashrihehaghighat
فردا درمورد ماجرای چند نرخی بودن ارز صحبت میکنیم !
چرا چندتا نرخ ارز داریم ، اصلا درسته یا غلطه ؟!
ارز ترجیحی به گوشتون خورده ؟! شنیدین میگن ارز ترجیحی رانته ؟!
جریان ارز ترجیحی چیه ! برای چیه
ارز بازار آزاد چیه !
دولت باید چیکار کنه
این ها رو خوب بررسی میکنیم قرار هست کارنامه ی مجلس و دولت رو در حق معیشت مردم بازبینی کنیم و ببینیم چطور با سفسطه و وارونه عمل کردن زندگی مردم رو بدتر میکنن ...