بسم الله الرحمن الرحیم با عرض سلام و ادب خدمت مخاطبین گرامی و دنبال کنندگان کانال تبیان الطب , با نظر به گسترش روز افزون مقوله ی طب اسلامی و اقبال مردم شریفمان به این امر و با نظر به مطرح شدن مباحثی نو در میان قشر فرهیخته ی دانشگاهی اعم از گروه های پزشکی و غیر پزشکی و همینطور حوزویان گرامی در مورد موضوعیت طب اسلامی ، ضرورت ، امکان ، کارامدی و مبانی آن ، به عنوان جمعی از دانشجویان رشته های پزشکی که به تحقیق و مطالعه در باب گفتمان علم دینی و اختصاصا طب اسلامی پرداخته ایم بر آن شدیم تا جهت تبیین مباحث موجود در میان قشر فرهیخته در مورد طب اسلامی و علم دینی و فتح باب گفتمان این طب به روشی نظام مند و به دور از تعصبات عقیدتی و علمی کانال پیش رو را راه اندازی نماییم . امید است با یاری خداوند منان و همراهی شما عزیزان بتوانیم گامی موثر در جهت تنویر افکار و تبیین حقایق در خصوص ماهیت علم دینی و گفتمان طب اسلامی با تکیه بر منطق استدلالی ، علوم حوزوی و روایی و علم آکادمیک روز برداریم . پیشایش از همراهی و همکاری تمام مخاطبین عزیز کمال تشکر به عمل می آید. تیم تحقیقاتی دانشجویان پزشکی، زیر نظر استاد محمد علی شاکری آملی تئوریسین و متدولوژیست طب اسلامی تحت اشراف دفتر علامه طبیب آیت الله تبریزیان ( زید عِزُه)

آنچه میخوانید بخشی از نوشته های شخصی یک دانشجوی پزشکی است در مورد اولین برخوردش با طب اسلامی : حتما تا به حال با اینگونه تبلیغات در برنامه های تلویزیونی یا شبکه های مجازی برخورد کرده اید ،حس برخورد با تبلیغات خنده دار فروش مکمل های دارویی و غذایی، از همین ها که می گویند: "دیگر نگران نباشید با قرص های چربی سوز فلان از پوشیدن گن بی نیاز شوید 8 کیلو لاغری در یک هفته با محصولات دکتر ایکس! یا شایدم تجربه ای مشابه حسی که در مورد عطاری به من دست می داد را داشته باشید حسی شبیه به عبور بی تفاوت از کنار ظرف های بزرگ حلبی رنگ از رو رفته ی پر از گیاهان دارویی که یک متر داخل پیاده رو را هم گرفته و بوی تیز و آمیخته ی شاخ و برگ های خشک شده ی آن نگاه بی تفاوت آدم را به تابلوها و اتیکت هایی جلب می کند که اگر قرار بود آن ها را باور کنم می بایست یک تماس با استاد فارماکولوژی بگیرم و بگویم گرنت پژوهشی را وردارد بیاورد با هم به جای درس و تحقیق، دست جمعی استاد و شاگردها را جمع کنیم ببریم شمال تفریح کنیم چون اینجا هیچ دردی بی اتیکت نمانده و برای همه چیز دارویی هست و یا شایدم به ریاست پیشنهاد میدادم دانشگاه را تعطیل کنیم و به جای آن عطاری بزنیم.اما این بار قضیه فرق می کرد در شبکه های مجازی با عباراتی برخوردم که آنقدر از بدیهیات ذهنی من دور بود که نمی شد مثل قبل با لبخندی مضحک یا نهایتا نگاهی سرسری از کنار آن رد شد. عباراتی صریح، گاهاً علمی، و همراه با تحدی، شبیه این ها: درمان همه ی بیماری ها! درمان قطعی آپاندیسیت با سیاه دانه و عسل! درمان آسم با ادرار شتر! درمان سنگ کلیه در یک هفته! درمان سنگ صفرا بدون کوله سیستکتومی! درمان کامل زخم پای دیابتی end stage؟ درمان دیابت! درمان قطعی آلوپِشیا ! رشد مجدد انگشت قطع شده با داروی جامع ! خب این بار دیگر مثل قبل نبود !مثلا نهایت تعجب از دیدن برچسب و اتیکت های عطاری این سوال را به ذهن متبادر میکرد که طرف مردم رو چی فرض کرده که آخر همه ی گیاهاش نوشته درمان ضعف جنسی! این را بگذارید در کنار ادعاهایی این چنینی که از بیماری هایی صحبت میکرد که در گایدلاین های ما، جراحی تنها اندیکاسیون درمانی آن بود! و یا از هیچ دستگاه خاصی برای درمان استفاده نمی کرد! نه حتی یک سرم! نه حتی یک آمپول! یا مثلا حرف از درمان قطعی چیزی میزد که ما در بهترین حالت روند آن را با درمان حمایتی و منیج درست مریض کند میکردیم! این آنقدر حس کنجکاوی مرا بر انگیخت که با یک "برو بابا ،مگه میشه؟" ی اساسی رو به رو شدم، جویای موضوع و مطلب شدم تا این که با عبارتی غریب آشنا شدم : طب اسلامی!

اما آیا واقعا این موارد واقعیت دارد ؟ آیا می شود با تجویز دارو به صورت oral بدون هیچ دستگاه و تکنولوژی خاصی سنگ صفرا را از بین برد ؟ آیا می شود با مصرف داروی خوراکی بدون نیاز به ژن درمانی و ترنسپلنت سلول های بنیادی دیستروفی عضلانی دوشن را درمان کرد ؟ آیا واقعا سرطان بدون شیمی درمانی ،رادیوتراپی ، یا حتی ایمونوتراپی درمان می شود ؟ آیا mass در رحم بدون جراحی و با مصرف داروی موضعی و خوراکی درمان می شود ؟ این ها سوالاتی ست که در پست های بعدی سعی داریم برای آنها و مواردی شبیه به آن مستنداتی ارائه نماییم .مستنداتی که در بداهه ی امر ممکن است با بدیهیات ذهن سازمان یافته ی یک آکادمیست همخوانی نداشته باشد لذا در طول سیر مطالب سریالی کانال تلاش خواهیم داشت تا به تبیین چرایی و چگونگی این پدیده ها بپردازیم و دانش طب را از منظر دیگری مورد بررسی قرار دهیم. پیشاپیش از همراهی شما عزیزان کمال تشکر به عمل می آید .

"هرگز آن زمان که در دوره ی فیزیوپاتولوژی درس آمار زیستی را می گذراندیم به این فکر نمیکردم که روزی قرار باشد دوباره به عقب برگردم و همه ی آن مطالب را مرور کنم و یا حتی جایی برای کسی بازگو کنم ..."بخشی از یادداشت_های_روزانه #دکتر_میم با توجه به آنچه که تا به این جای امر بیان شد نگارندگان کانال طی برخوردشان با موضوع طب اسلامی و مشاهده ی نتایج درمانی آن بر آن شده اند تا به بررسی و تبیین چرایی و چگونگی امکان درمان بیماری ها از منظر این مکتب طبی بپردازند. در بداهه ی امر ضرورت این امر احساس می شود که مروری بر روند چگونگی تحقیق در به دست آوردن روش های درمانی و مواد دارویی در حیطه ی علوم پزشکی داشته باشیم تا مخاطبین عزیز غیرپزشک و سایر دانشگاهیان دنبال کننده ی کانال تبیان الطب با متدولوژی تحقیقات پزشکی آشنایی لازم را به دست آورند. امید است این شروع زمینه ی مناسبی باشد برای تبیین مطالب آتی کانال تبیان الطب تا ضمن روشن شدن هر چه بیشتر و بهتر رویکرد نگارندگان کانال در برخورد با عبارت "طب اسلامی"، فرصتی فراهم شود تا ادبیات مشترکی بین عزیزان حوزوی و دانشگاهی در مورد علم دینی و به طور اختصاصی تر، علم طب دینی یا همان طب اسلامی پدید آید.

"محققان دریافته اند که ... بر اساس تحقیقات انجام شده ... یافته های جدید حاکی از آن است که ... پژوهش های جدید گام موثری در زمینه ی درمان ..." همه ی ما بارها و بارها این عبارات را در رسانه ها در مورد تحقیقات پزشکی شنیده ایم اما شاید کمتر کسی جز به جبر سیستم آموزشی یا فعالیات حرفه ای با روند چگونگی تحقیقات بالینی پزشکی برخورد و آشنایی داشته باشد و بداند که از لحظه ای که یک سوال (مثلا امکان درمان گاستریت مزمن با آویشن ) به وجود می آید تا آنکه دارو یا روشی درمانی از سوی نهادهای بهداشتی مورد تایید قرار گیرد چه مسیرها و فرایندهای علمی-پژوهشی ای طی می شود. در حیطه ی علوم پزشکی و اختصاصاً در زمینه ی تحقیق در مورد روش های درمانی ویا تحقیقات در موضوعات مختلف علوم دارویی انواع مطالعات را از منظر برخورد پژوهشگر با موضوع به روش خاصی تقسیم بندی می کنند که در تصویر زیر عناوین آن را می بینیم. در ادامه ی مطالب سریالی کانال تلاش می شود تا در مورد هر کدام از این انواع تحقیق توضیح مختصری جهت آشنایی مخاطبین گرانقدر تبیان الطب بیان شود http://s8.picofile.com/file8338026768/studies.jpg

سخنی چند در مورد کانال ضمن عرض سلام، احترام و خوش آمد به مخاطبین محترم تبیان الطب و عرض تشکر برای بذل توجه شما، لازم به ذکر است که تبیان الطب هیچ گونه فعالیت درمانی و مشاوره ای برای بیماران عزیز ندارد و جهت پیگیری درمان از طریق طب اسلامی می توانید به نمایندگی های معتبر طب اسلامی مراجعه فرمایید. تبیان الطب در سایر شبکه های اجتماعی: 👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇 T.me/tebianoteb تلگرام Eitaa.com/tebianoteb. ایتا sapp.ir/tebianoteb سروش

📖مطالعات توصیفی و انواع آن : مطالعه ای است که اغلب در آن به بررسی الگوها و روند ها پرداخته می شود . این مطالعه به فرضیه سازی ، برنامه ریزی ،اندازه گیری فراوانی وقوع بیماری و پیامدهای ناشی از یک عامل به نظر موثر در یک بیماری کمک می کند. مطالعات توصیفی را به چند دسته تقسیم می کنند که شامل گزارش مورد یا case report ، مجموعه ی موارد یا case series ، مقطعی یا cross – sectional و اکولوژیک یا ecological می باشد. در ادامه به بررسی عناوینی از مطالعات توصیفی می پردازیم که جهت تقریب ذهن به مفهوم توصیفی بودن مطالعه آورده شده اند. مثال : ✅بروز عکس العمل ها و عوامل وابسته به آن ها در فرد سیگاری از لحظه ی پذیرش در کلینیک ترک اعتیاد ✅شیوع سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در میان دختران دانشجوی مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر مشهد ✅گزارش بروز انواع اختلالات خلقی بعد از حجامت در 7 ورزشکار مرد ✅گزارش بروز اندومتریوز در زنی 40 ساله ،پنج هفته بعد از مصرف نوع خاصی از قرص ضد بارداری با بررسی های فوق این سوالات به ذهن متبادر می شوند که : — آیا ممکن است قرص ضد بارداری مورد نظر باعث بروز اندومتریوز شده باشد ؟ —با توجه به این آمار آیا آموزش جهت پیشگیری از ابتلا به PCOS در میان دختران دانشجو ضرورت دارد ؟ —آیا ارتباطی بین حجامت و بروز اختلالات خلقی در ورزشکاران وجود دارد؟ T.me/tebianoteb تلگرام Eitaa.com/tebianoteb. ایتا sapp.ir/tebianoteb سروش

با شما مخاطب گرامی با درود و عرض سپاس از همراهیتان با تبیان الطب , این لازم به توضیح است که کانال تلاشیست در جهت نقد منصفانه ی پزشکی مبتنی بر شواهد ( Evidance Based Medicine ) و مکتب طبی نوظهوری که مدعیست طب را با رویکردی ایدئولوژی مدار به علم، بر پایه ی خوانش علمی نوینی از مکتب اسلام مورد بررسی قرار می دهد. تبیان الطب در ابتدای امر به متدلوژی تحقیقات پزشکی خواهد پرداخت و در ادامه برخی از ادعاهای درمانی موافقان با این جریان مورد بررسی قرار خواهد گرفت و تلاش خواهد شد تا به ریشه یابی چند و چون آنچه تحت عنوان طب اسلامی در حیطه ی درمان بیماری ها در حال وقوع است با رویکردی علمی – فلسفی پرداخته شود. از آنجا که هدف غایی کانال رسیدن به ادبیات مشترکی بین مدعیان جریان موسوم به طب اسلامی و فرهیختگان دانشگاهی و حوزویست , تبیان الطب تلاش دارد با استعانت از ایزد منان به طور اجمالی به بررسی حیطه ی علم, حیطه ی فلسفه, شناخت شناسی (Epistemology) و متدلوژی حاکم بر جامعه ی علمی جهانی و تاثیرات آن ها بر امکان دست رسی به واقعیات علمی و طبی بپردازد. امید است این تلاش گام کوچکی در جهت تنویر افکار و تعاملی سازنده فارغ از تعصباتی باشد که عرصه را بر رهروان و حق جویان در نیل به حق می بندد. با آرزوی توفیق برای مخاطبین گرامی تبیان الطب T.me/tebianoteb تلگرام Eitaa.com/tebianoteb. ایتا sapp.ir/tebianoteb سروش

📖 متدولوژی تحقیقات پزشکی: قسمت سوم مطالعه ی case report : مطالعه ی گزارش مورد یا case report معمولا به یک مورد نامعمول و بررسی آن می پردازد.در این مطالعه به چگونگی و سازوکار احتمالی رخ داد موضوع مورد بررسی پرداخته می شود. مطالعات گزارش مورد معمولا ارزان، آسان و بدون بروز مشکلات ناشی از ملاحظات اخلاقی انجام می شوند.عدم رد یا تایید مساله ی مورد برسی و عدم نتیجه گیری قطعی درمورد علت و چگونگی وقوع پدیده مورد بررسی از دیگر ویژگی های مطالعه ی گزارش مورد است. در واقع case report بیش از هر رویکردی ، به دنبال توصیف و مستند سازی مساله ی مورد بررسی ست. ✅ کاربرد گزارش مورد : مسیر شناخت بیماری های جدید و بروز عوارض سو داروها و درمان را تسهیل می کند، برای مثال: درک ارتباط بین تجویز تایلیدوماید برای مادر باردار و بدشکلی در نوزادان. ✅ از دیگر کاربردهای مطالعه ی گزارش مورد کمک به درک گستره بروز و ظهور بالینی بیماری های خاص و نادر ویا بروز غیر معمولی بیماری های نادر است. ✅ کیس ریپورت همچنین می تواند به شکل گیری فرضیه های جدید برای مطالعات جدید از جمله مکانیسم های احتمالی بیماری ها منجر شود. همچنین نقش مهمی را در هدایت اختصاصی سازی درمان ها در مداخلات بالینی ایفا می کند. از آن جا که آزمایشات تصادفی کنترل شده ( RCT ها) در بررسی یک یا چند متغیر به ندرت نظری کامل از وضعیت های درمانی پیچیده نشان می دهند ،گزارش مورد می تواند جنبه های مختلف وضعیت پزشکی بیمار را شرح دهد(مثلا تاریخچه بیمار،وضعیت معاینه فیزیکی، تشخیص، جنبه های روانی، اجتماعی،Follow up و...). case report ها همچنین در موارد آموزشی(report based learning ) کمک شایانی به آموزش پزشکی می کنند. معمولا مقالات کیس ریپورت با سرعت بیشتری به مرحله ی چاپ می رسند و این ویژگی به درمانگری که زمان زیادی برای انجام مطالعات در مقیاس بزرگ ندارد فرصت می دهد تا از طریق انتشار و مطالعه ی کیس ریپورت ها به نوعی شبکه ارتباطی کوتاه و سریع با سایر درمانگرها دست یابد. ✅ مثال هایی از کیس ریپورت: 📝تلقیح خود به خودی melanotic sarcoma از مادر به جنین: بررسی مورد (PMID: 20775346) 📝درمان کبد چرب غیر الکلی گرید 2 بعد از 4 هفته مصرف عصاره سنا در یک مرد 40 ساله : یک گزارش موردی T.me/tebianoteb تلگرام Eitaa.com/tebianoteb. ایتا sapp.ir/tebianoteb سروش

📖 متدولوژی تحقیقات پزشکی: قسمت چهارم مطالعه ی Case series : ✅ کیس سری که تحت عنوان کلینیکال سری نیز شناخته می شود دسته ای از مطالعات توصیفی است که مواردی را با تظاهری مشخص (برای مثال بیمارانی که درمان یکسانی را دریافت کرده اند) یا مدارک پزشکی این بیماران را برای بررسی تظاهرات و نتایج درمانی مورد بررسی قرار می دهد.کیس سری ها از این جهت که آیا تمام کیس های گزارش شده توسط محقق شامل یک بازه زمانی خاص می شوند و یا اینکه به صورت گزینشی انتخاب شده باشند به دو دسته ی متوالی (consecutive) یا غیر متوالی (non-consecutive ) تقسیم می شوند. ✅ طراحی مطالعه در کیس سری ها توصیفی ست و خلاف مطالعاتی مثل کوهورت، کیس- کنترل و آزمایش تصادفی کنترل شده یا همان RCTها از رویکردهای آنالیزی و آماری در آن ها استفاده نمی شود.کیس سری ها در خود به دنبال آزمون فرضیه نیستند و گزارشگر مانند آنچه در مورد کیس ریپورت بیان شد، در تلاش نیست تا بین آنچه که مشاهده می کند و علت و اثرات احمالی آن رابطه ی معناداری برقرار کند البته در زمینه ی اپیدمیولوژی ژنتیک آنالیزهایی جهت بررسی ارتباط بین ژنوتیپ و تظاهرات مشاهده شده در مطالعه موردی ممکن است انجام شود. ✅ از جهت ارزش و اعتبار اطلاعات به دست آمده از کیس سری ها می توان گفت مطالعه ی کیس سری نسبت به خطای انتخاب (selection bias) آسیب پذیر است. [در ادامه ی پست های کانال در مورد خطاهای تحقیقاتی صحبت خواهیم کرد]برای مثال مطالعه ای که روی مواردی از ابتلای به بیماری خاص یا تظاهرات احتمالی مرتبط به آن در میان یک جمعیت محدود و خاص (مثلا یک بیمارستان ) انجام می شود ممکن است نتایج حاصل از این بررسی نماینده ی یک جامعه ی بزرگتر (مثلا تمام تظاهرات این بیماری در یک کشور یا یک رده سنی ) نباشد. همچنین در مورد اعتبار درونی یا Internal validity کیس سری ها که به معنی میزان صحت و سقم یافته های تحقیق است می توان گفت کیس سری از اعتبار درونی بسیار کمی برخوردار است و علت این موضوع را می توان در عدم وجود گروه مقایسه و شاهد در مورد موضوع و تظاهر مورد بررسی، جست و جو کرد. به بیان ساده تر و برای مثال ممکن است در یک کیس سری بیان شود که مصرف خوراکی روزانه 7 عدد سیاه دانه به همراه 5 گرم عسل باعث تخفیف حدت بروز علایم سرماخوردگی در میان بیماران مراجعه کننده به یک سلامتکده طب مکمل شده باشد. تا چه حد می توان به این داده که سیاه دانه و عسل حدت بروز علایم سرماخوردگی را کاهش می دهند استناد کرد؟ آیا همه ی افراد در یک روز و مرحله از ابتلا به سرماخوردگی بوده اند؟ آیا سطح ایمنی افراد در این مطالعه یکسان بوده است؟ آیا روش مصرف سیاه دانه در این مطالعه برای همه افراد مورد بررسی قرار گرفته ؟ بهبود علایم سرماخوردگی با توجه به خود محدود شونده بودن سرماخوردگی معلول مصرف سیاه دانه و عسل است یا افراد سالمی در کنار این گروه مقایسه می شوند تا صحت ادعا داده ی حاصل از این مطالعه ی توصیفی به میزان بیشتری قابل قبول باشد؟ ❓به راستی ما تا کجا و چطور می توانیم ادعاهای درمانی خود را مورد تعمیم و استناد قرار دهیم ؟ با ما همراه باشید ... T.me/tebianoteb تلگرام Eitaa.com/tebianoteb ایتا Sapp.ir/tebianoteb سروش

📢 با سلام و عرض احترام خدمت مخاطبین محترم و فرهیخته تبیان الطب و ضمن عرض پوزش بخاطر تاخیر ارسال مطالب و تعلیق موقت فعالیت کانال به دلیل پاره ای از مشکلات پیش آمده، اِن شاءالله تعالی کانال زین پس با قدرت هرچه تمام تر در خدمت شما مخاطبین گرامی خواهد بود.