هدایت شده از حکمران
🔸چرا مردم صاحبِ نفتِ ایران باید دعا کنند که قیمت جهانی نفت گران نشود؟!
خلاصه بحث
ارائه دکتر جبرائیلی به بررسی مسائل اقتصادی ایران، با تمرکز بر تأثیر سیاستهای نئولیبرالی، جهانیسازی قیمتها، و دلاری شدن اقتصاد میپردازد. او به مشکلات ساختاری اقتصاد ایران و راهکارهای اشتباه سیاستگذاری اشاره میکند که منجر به افزایش هزینه تولید، کاهش قدرت خرید مردم، و تضعیف تولید ملی شده است.
🔸وضعیت تراز بازرگانی و نرخ ارز
- ایران طی سالهای اخیر تراز تجاری مثبت داشته است، به این معنا که صادرات کشور بیشتر از واردات بوده است. با این حال، بخشی از درآمدهای ارزی به دلیل قاچاق سرمایه و عدم نظارت مناسب، از دست رفته است.
- افزایش نرخ ارز تأثیر مستقیمی بر قیمت مواد اولیه وارداتی و تولیدات داخلی دارد. مواد اولیه تولید، از جمله نهادههای دامی، ماشینآلات، و قطعات الکترونیکی، بهدلیل وابستگی به نرخ ارز گرانتر میشوند، که این امر منجر به افزایش هزینه تولید و قیمت نهایی محصولات میشود.
🔹جهانیسازی قیمتها
- از سال ۱۳۸۶ و با اجرای سیاستهای جهانیسازی قیمتها، مواد اولیه تولیدی داخل کشور، مانند فولاد، نفت، و پتروشیمی، با قیمتهای جهانی و بر اساس نرخ ارز به تولیدکنندگان داخلی فروخته میشود.
- این سیاست باعث میشود مردم ایران، بهعنوان صاحبان منابع طبیعی، در داخل کشور با افزایش قیمت کالاهای تولیدی مواجه شوند، در حالی که تولیدکنندگان خارجی این مواد را با قیمت پایینتری خریداری میکنند.
🔸دلاری شدن اقتصاد
- اقتصاد ایران دچار "دلاری شدن" شده است؛ به این معنا که کارکردهای اصلی پول ملی، مانند واسطه مبادله، ذخیره ارزش، و واحد سنجش، به دلار واگذار شده است.
- این وضعیت باعث شده مردم برای پسانداز به دلار روی آورند و قیمتگذاری کالاها به دلار انجام شود. بهویژه مواد اولیه تولیدی داخلی که با نرخ ارز تعیین میشوند، با افزایش نرخ دلار گرانتر میشوند.
🔹 تأثیر بر تولیدکنندگان
- تولیدکنندگان ایرانی مجبورند مواد اولیه داخلی را با قیمتی بالاتر از قیمت جهانی خریداری کنند. این افزایش هزینه تولید، رقابتپذیری محصولات ایرانی را در برابر کالاهای خارجی کاهش داده است.
- بهعنوان مثال، فولاد تولیدی ایران در داخل کشور گرانتر از قیمت جهانی به فروش میرسد، در حالی که به تولیدکنندگان خارجی تخفیف داده میشود. این سیاست، فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان داخلی وارد میکند و اقتصاد ایران را تضعیف میسازد.
🔸تبلیغات نئولیبرالی و پیامدهای آن
- جریان نئولیبرالی، ناکارآمدیهای موجود را به تولیدکنندگان داخلی، مانند خودروسازان، نسبت میدهد. در حالی که مشکلات اصلی ناشی از دلاری شدن هزینهها و سیاستهای اشتباه قیمتگذاری است.
- تبلیغات نادرست، افکار عمومی را به سمت مقصر دانستن تولیدکنندگان سوق میدهد، در حالی که سیاستهای کلان اقتصادی، مانند جهانیسازی قیمتها و دلاری شدن اقتصاد، عامل اصلی این بحرانها هستند.
🔹نتیجهگیری
دکتر جبرائیلی تأکید میکند که سیاستهای نئولیبرالی و جهانیسازی قیمتها، که تحت تأثیر نهادهایی مانند صندوق بینالمللی پول اجرا شدهاند، به اقتصاد ایران ضربه زدهاند. این سیاستها درآمد مردم را کاهش داده، تولید داخلی را تضعیف کرده، و وابستگی به دلار را افزایش داده است. او معتقد است که باید رویکردهای جایگزین و واقعبینانه برای مدیریت اقتصاد و تقویت تولید داخلی اتخاذ شود.
#تکههای_حکمران
حکمران؛ روایت عمیق سیاست و اقتصاد
@HokmranOnline