📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه #بقره 📆 جلسه: 155 🔖 آیات: ۶۳-۶۴ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣ در شمارش نعم خدا بر بنی اسراییل به اینجا میرسیم که خدا میفرماید ما کوه طور را بر بالای شما بلند کردیم و از شما میثاق و #عهد گرفتیم. 2⃣از این آیات مشخص است که از یهودیان عهدی جدای از عهد عمومی انسانها در #عالم_زر گرفته شده است. در آیات دیگر، از عهدهای دیگری که خدا گرفته سخن میگوید مانند عهد از همه انسانها، عهد از آدم و حوا و ... عهد مورد بحث ما از بنی اسراییل طبق قرآن، «عهدی غلیظ» بوده لذا با تعهدی که خدا در ازل از همه انسانها گرفت یا تعهد عقلی یا تعهد از طریق وحی فرق میکند چون هر سه اینها مشترک بین همه انسانهاست اما بنی اسراییل بوسیله راه چهارمی این عهد را با خدا بستند 3⃣این تعهد خاص بخاطر یک سری #نافرمانی های بنی اسراییل است و چون خدا قرار بود عذابی بدان جهت بر بنی اسراییل بفرستد با استغاثه بنی اسراییل خداوند عذاب مذکور را بواسطه نشان دادن معجزه مذکور و گرفتن این عهد، از بنی اسراییل برداشت. 4⃣رفع طور چه بود؟ رابطه رفع طور با این عهد چیست؟ ظاهر آیه گوید کوه طور را خدا از زمین کند و بالای سر بنی اسراییل برد. دلیل عقلی خلاف این ظاهر وجود ندارد. آیه دیگر گوید بالا بردن این کوه، بدین صورت بود که ما کوه را بر بالایشان، نَطق کردیم یعنی طوری بلند کردیم که استحکام کوه از آن گرفته شد و آماده ریزش شد لذا تکانش دادیم و بنی اسراییل ترسیدند هر لحظه کوه بالای سرشان متلاشی شود. 5⃣حال کسی که این نشانه بزرگ را ببیند حتما #میثاق_غلیظ و سنگینی خواهد بست و خدا دیگر از آنها چیزی نمیپذیرد. خدا با این معجزه آنها را بزور مومن نکرد چون ایمان تنها با وحی و عقل حاصل میشود. حالا کسی که دست از این دو #حجت_درونی بردارد خدا با یک نشانه بزرگ به آنها میگوید که اگر به آن حجتها برنگردید فلان عذاب بزرگ نازل خواهد شد. 6⃣عهد این بود «آنچه به شما داده شد را با قوت و قدرت بگیرید» یعنی احکام و #دینی که برایتان آمد را محکم دریافت کرده، حفظ کنید و بدان عمل کنید نه اینکه بگویید «سمعنا و عصینا». وقتی شنیدید بگویید اطاعت خواهیم کرد. 7⃣از معصوم پرسیدند این قوت که خدا به آن دستور داد چیست؟ فرمود هم #قوت_فهم و قلب است هم قوت بدنی. یعنی هم با فهم عمیق بگیرید که خودتان و دیگران را هدایت کنید و هم شهوتی نتواند شما را بلرزاند لذا فرمود «و لا تهنوا». اگر دین با تعبد و تقلید بدست آید یا خودش بعدا دین را با چند شبهه از دست می دهد و یا دیگران را نمیتواند هدایت کند. 8⃣دعب بنی اسراییل، شکستن و #نقض_عهد بود و هست. خدا گوید ما حتی کوه را هم بالای سر شما نگاه داشتیم اما #نگاه_حسی و مادی شما به همه چیز باعث شد باز هم عهد سنگینی که بستید را شکستید. پیامبر اسلام هم مبتلا به عهدشکنی های یهودیان بود لذا چون قلوب این یهودیان با قلوب بنی اسراییل مشابهت داشت خدا آن را برای یهودیان صدر اسلام می آورد و آنها را مثل هم میداند. (تشابهت قلوبهم) 9⃣پس رفع طور برای این بود که عهد را محکم نگه دارند. اگر بجای #نگاه_حسی، با #نگاه_استدلالی به معجزات نگاه میکردند هیچگاه عهدهاشان را نمیشکستند اما نگاه حسی باعث میشد مرتبا فراموش کنند یامعجزات جدید بخواهند. 0⃣1⃣قرآن به حضرت یحیی هم گوید «خذ العهد بالقوه» این دستور به همه انسانهاست زیرا وقتی این عهد و کتب الهی را با قوت فهم و روح و جسم نگیرند براحتی در برابر شبهات میلغزند و دیگران را هم نمیتوانند از لغزش نگاه دارند. 1⃣1⃣«و الذکروا ما فیه» یعنی به یاد محتوای قرآن باشید، هم متذکر متن و فهم آن باشید و هم مرتبا به آن عمل کنید تا نلغزید. انسان تا زنده است باید بین #خوف_و_رجا باشد، در جوانی بیشتر «خوف» را بیاد داشته باشد و در اواخر عمر «رجا» و امیدش به خدا از ترس بیشتر باشد. 2⃣1⃣لذا هدف از بلند کردن کوه، عذابی بود که قولش داذه شدبود(نساء/۱۵۴) گفت اگر این عهد را محکم نگرفتید این صحنه #رفع_کوه را بیاد داشته و بدانید که عذاب در کمین شماست. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜

✅ آخرین جمله فرعون در هنگام غرق شدن چه بود؟ 🌺 جواب خدای #متقین: ما یاران موسی را از دريا عبور داديم و فرعون و لشكريانش كه آنها را ظالمانه دنبال مى‏ كردند، غرق كرديم. فرعون در لحظه غرق شدن، فریاد زد: الان ايمان آوردم به اینکه هیچ فرماندهی در عالم نيست جز کسی که یاران موسی او را اله می دانند. من #تسلیمم.‏ اما ما به او گفتیم: آیا اكنون [كه آخرین لحظه عمر توست، ايمان مى آورى،] در حالى كه پيش از اين #نافرمانی کردی و از مفسدان فی الارض بودى؟ * امروز بدن بى جان تو را نجات مى دهیم تا براى آيندگانت نشانه اى {از شدت عذاب ما و عاقبت #گنهکاران‏] باشى. يقيناً بسيارى از مردم از نشانه هاى ما بى خبرند. ✍️ شرح: #تسلیم خدا بودن یعنی پذیرش فرماندهی خدا در زندگی و التزام به انجام دستورات #واجب و #حرامش. اما این #تسلیم شدن باید در طول زندگی باشد نه فقط در لحظه مردن. 📖 و جاوَزْنا بِبَني‏ إِسْرائيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْياً وَ عَدْواً حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ الَّذي آمَنَتْ بِهِ بَنُوا إِسْرائيلَ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمينَ‏ * آلْآنَ وَ قَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَ كُنْتَ مِنَ الْمُفْسِدينَ * فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً وَ إِنَّ كَثيراً مِنَ النَّاسِ عَنْ آياتِنا لَغافِلُونَ (یونس، 90 تا 92) آیه شماره 130 📱

📖 پای درس امام حسین ... (۶۹) 🌹 نشانه عالم و جاهل: در عالم بودن تو همین بس که از #نافرمانی خدا بترسی و در جاهل بودن تو همین بس که شیفته علم خودت شوی. ✍️ شرح: عالم کسی است که به درجه ای از فهم و علم و عقلانیت رسیده باشد که از دستورات #واجب و #حرامِ خالق جهان که عالمترین و عاقلترین موجود است، نافرمانی نکند. و جاهل کسی است که با خودشیفتگی، خود را از اطاعت از دستورات #واجب و #حرامِ عالمترین موجود، بی نیاز بداند. 📖 حسبُکَ مِنَ العِلمِ أن تَخشَی اللّهَ،و حَسبُکَ مِنَ الجَهلِ أن تُعجَبَ بِعِلمِکَ. 📚 حکمت نامه امام حسین، ج 1 ص 25

✅ از نظر امام حسین (ع) راه هدایت چیست؟ 🌹 هنگامی که عمر سعد، یارانش را برای جنگ با امام حسین (ع) آماده کرد و آنها را در جایگاه خود، مرتّب کرد و پرچم ها را در جاهای خود نهاد، امام حسین (ع) نیز یارانش را در جناح راست و چپ، مرتّب کرد و آنان، امام حسین (ع) را از هر سو، مانند حلقه ای در میان گرفتند. در این هنگام، امام حسین (ع) از جمع یارانش بیرون آمد و نزدیک سپاه عمر سعد آمد و از آنان خواست که ساکت شوند؛ امّا آنان نپذیرفتند. امام (ع) به آنها فرمود: «وای بر شما! چه زیانی می کنید اگر ساکت شوید و به سخن من گوش بسپارید، در حالی که من، فقط شما را به راه هدایت دعوت می کنم؟ هر کس از دستورات من #اطاعت کند، از هدایت شدگان است و هر کس از دستورات من #نافرمانی کند، از هلاک شدگان. اما همه شما از دستور من #نافرمانی می کنید و به گفته ام گوش نمی دهید؛ زیرا حقوق شما را از مال #حرام پرداخت کرده اند و شکمتان از #حرام پُر شده است و از این رو خداوند بر دل هایتان مُهر زده است». ✍️ شرح: از نظر امام حسین (ع) تنها راه هدایت، #اطاعت از امام است. این یعنی انجام #واجبات و ترک #محرمات در عرصه های فردی، اجتماعی و سیاسی. 📚 حکمت نامه امام حسین، ج 1 ص 27 📱