🕋 مقايسه حجِّ اكبر با حجةُ الوداع (۱-۳) ✍🏻... در سال دهم هجری، پس از اینکه رسول الله(ص) از #حج بازمی‌گردند، در محل #غدیر_خم مراسمی را برگزار می‌کنند و در طی آن #امیرالمؤمنین(ع) را به عنوان #ولی و #خلیفه و #امیر و ... معرفی می‌کنند. شاید برای انسان این سئوال مطرح شود که چرا رسول الله(ص) در محل غدیر خم و پس از #حجة_الوداع و با این کیفیت، این مراسم را برگزار می‌کنند؟ و چرا این مراسم را در یک زمان دیگر و در مکانی دیگر، مثلاً در سالهای قبل و در مدینه و هنگامی که مردم در شرایط راحت‌تری هستند، برگزار نمی‌نمایند؟ 📌برای پاسخ به این سئوال و برای اینکه ماجرا آشکار شود، خوب است مقداری به حجة الوداع بپردازیم و درباره‌ی آن صحبت کنیم: «تصور کنیم که سال نهم هجرت است و رسول الله(ص) در مدینه هستند. ایشان مردم را آماده کرده‌اند و برای #حج فرستاده‌اند. #ابوبکر هم #امیر_الحاج است و رسول الله(ص) آیات اوّل سوره برائت را به ایشان داده تا در موسم حج برای مردم بخواند. کاروان حجاج از مدینه به راه افتاده و به سمت #مکه رهسپار گردیده است. تا آن زمان #مشرکین نیز در ایام حج به مکه می‌آمدند، ولی از آن زمان و با نزول این آیه، آمدن ایشان به مکه #ممنوع می‌شود. 🔹لذا گفته می‌شود که حجِّ امسال، «حجِّ اکبر» است؛[۱] و چون «حجِّ اکبر» است، دیگر فردی به نام ابوبکر یا امثال ایشان نمی‌توانند امیرُ الحاج باشند. #حج_اکبر مقوله‌ای نیست که هر کسی بتواند امیرُ الحاجِّ آن باشد. فقط ولیِّ عالَم[۲] باید امیرُ الحاجِّ حج اکبر باشد. لذا رسول الله(ص)، علی بن‌ ابی‌طالب(ع) را به عنوان امیرُ الحاج می‌فرستند و می‌فرمایند که ابوبکر برگردد.[۳] امیرالمؤمنین(ع) نیز می‌روند و حج را انجام می‌دهند و برمی‌گردند. 🌸#ادامه_دارد... 📚منابع: ۱. سوره توبه: آیه ۱. ۲. مائة منقبة من مناقب أميرالمؤمنين و الأئمة(ع)، ص ۲۵. ۳. معاني الأخبار، ص ۲۹۸. @Torab_bash

🕋 از روز #عید_قربان تا روز #عید_غدیر، در واقع یک مقطعی است متصل و مرتبط با مسئله‌ی #امامت. 🌹رهبر معظم انقلاب: ۱۳۸۸/۹/۴ @Torab_bash

⁉️ چگونه از معارفِ الهی بهره‌مند شویم؟ 🔹 امام موسی کاظم علیه‌السلام فرمود: «...يَا هِشَامُ إِنَّ كُلَّ النَّاسِ يُبْصِرُ النُّجُومَ وَ لَكِنْ لَا يَهْتَدِي بِهَا إِلَّا مَنْ يَعْرِفُ مَجَارِيَهَا وَ مَنَازِلَهَا وَ كَذَلِكَ أَنْتُمْ تَدْرُسُونَ‏ الْحِكْمَةَ وَ لَكِنْ لَا يَهْتَدِي بِهَا مِنْكُمْ إِلَّا مَنْ عَمِلَ بِهَا…» 📚 تحف العقول، النص، ص ۳۹۲. 🔹 یعنی: اى هشام! به راستى که همه مردم #ستارگان را می‌‏بینند؛ ولى جز آن کس که #راه‌ها و #منزلگاه‌هاى ستارگان را می‌داند؛ به واسطه آن‌ها #هدایت نشده و راه را پیدا نمی‌کند؛ و شماها هم همین طور هستید؛ #حکمت و #معارف حکیمانه‌ی الهی را می‌خوانید و می‌آموزید، ولى جز کسی که به آن‌ها #عمل می‌کند؛ فرد دیگری به وسیله آن‌ها #هدایت ‏نشده [و #رشد نمی‌کند]. 💯 باید اهلِ #عمل_کردن باشیم؛ بیش از اینکه اهلِ #حرف_زدن باشیم. @Torab_bash

🕋 جدولِ کاملِ خطبه‌ی غدیر 🌹 دوستان! فایلِ خطبه‌ی غدیر به صورت جدول، فرازبندی شده با ترجمه تقدیم شما عزیزان می‌گردد؛ ان‌شاءالله مطالعه کرده و بسیار رشد کنیم. 🔻 دوستان! بتازید به سوی غدیر @Torab_bash

⛔️ خیانت به مهدویت و امام زمان عج ✍🏻... مسؤولین ما باید بدانند که #انقلابِ ما محدود به #ایران نیست! 🔹انقلابِ مردم ایران، نقطه‌ی شروعِ انقلابِ بزرگِ جهان به پرچمداری حضرت حجت ـ ارواحنا فداه ـ است که خداوند بر همه‌ی مسلمانان جهان منّت نهد و #ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد. 🔺مسائلِ #اقتصادی و #مادی، اگر لحظه‌ای #مسؤولین را از وظیفه‌ی که بر عهده دارند منصرف کند، #خطری بزرگ و #خیانتی سهم‌گین را به دنبال دارد. 🏇🏻... باید #دولتِ جمهوری اسلامی تمامی سعی و توان خود را در اداره‌ی هرچه بهتر مردم بنماید، ولی این بدان معنا نیست که آنها را از #اهدافِ عظیم انقلاب که ایجاد #حکومتِ جهانی اسلام است؛ ‎#منحرف کند. 📚امام خمینی(ره)، پیام به مهاجرین جنگ تحمیلی، ۱۳۶۸/۰۲/۰۱ @Torab_bash

🌹 دوستان! حال‌ و هوای دل را به سوی غدیر ببریم! @Torab_bash

🕋 فرازی از خطبه‌ی غدیر بسم الله الرحمان الرحیم رسول‌الله ص در خطبه‌ی غدیریه: «فَأَوْحَى إِلَیَّ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، یا أَیُهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ فِی عَلِیٍّ یَعْنِی فِی الْخِلَافَةِ لِعَلِیِّ بْنِ أَبِیطَالِبٍ [ع]» ترجمه: و به من وحى کرده است: بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم، اى رسول! آنچه از پروردگارت درباره‌ی علی بر تو نازل شده را برسان، یعنی آنچه درباره‌ی خلافت علی بن ابیطالب علیه‌السلام! 🌺 خطبه‌ی غدیریه- فراز ۹۷ @Torab_bash

🕋 فرازی از خطبه‌ی غدیر رسول‌الله ص در خطبه‌ی غدیریه: «فَوَ اللَّهِ لَنْ یُبَیِّنَ لَکُمْ زَوَاجِرَهُ وَ لَا یُوَضِّحُ لَکُمْ تَفْسِیرَهُ إِلَّا الَّذِی أَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَ مُصْعِدُهُ إِلَیَّ وَ شَائِلٌ بِعَضُدِهِ وَ مُعْلِمُکُمْ أَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلَاهُ وَ هُوَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع أَخِی وَ وَصِیِّی وَ مُوَالاتُهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْزَلَهَا عَلَیَّ» ترجمه: و به خدا سوگند هرگز کسى دشواری‌ها و تفسیر قرآن را براى شما روشن نمی‌کند، جز همین کسی که من دست او را می‌گیرم و به سوى خود بر می‌‏آورم و بازویش را بر می‌افرازم و به شما اعلام می‌کنم که هر کس، من مولاى اویم این على مولاى اوست، یعنى على بن ابى طالب که برادر و وصى من است و ولایت او از سوى خداوند متعال بر من نازل شده است؛ [تا در دنیا جاری کنم و به شما نیز ابلاغ نمایم]. 🌺 خطبه‌ی غدیریه- فراز ۱۷۹ تا ۱۸۱ @Torab_bash

🕋 جدولِ کاملِ خطبه‌ی غدیر 🌹 دوستان! فایلِ خطبه‌ی غدیر به صورت جدول، فرازبندی شده با ترجمه تقدیم شما عزیزان می‌گردد؛ ان‌شاءالله مطالعه کرده و بسیار رشد کنیم. 🔻 دوستان! بتازید به سوی غدیر @Torab_bash

🕋 فرازی از خطبه‌ی غدیر ۳ـ رسول‌الله ص در خطبه‌ی غدیریه: «مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَمَرَنِی وَ نَهَانِی وَ قَدْ أَمَرْتُ عَلِیّاً وَ نَهَیْتُهُ، فَعَلِمَ الْأَمْرَ وَ النَّهْیَ مِنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَاسْمَعُوا لِأَمْرِهِ تَسْلَمُوا وَ أَطِیعُوا تَهْتَدُوا وَ انْتَهُوا لِنَهْیِهِ تَرْشُدُوا وَ صَیِرُوا إِلَى مُرَادِهِ وَ لَا تَتَفَرَّقُ بِکُمُ السُّبُلُ عَنْ سَبِیلِهِ» ترجمه: اى مردم! خداوند به من امر و نهى کرده، من هم علی را امر و نهی کرده‌ام، پس علی به امر و نهی از جانب پروردگارش عالم شده است، بنابر این فرمانش را بشنوید تا #سالم بمانید و او را اطاعت کنید تا #هدایت یابید و از آنچه نهى می‌کند دورى کنید تا #رشد یابید و به خواسته او کار کنید و راه‌هاى گوناگون شما را از راه او پراکنده نکند. 🌺 خطبه‌ی غدیریه- فراز ۲۶۵ تا ۲۷۲ @Torab_bash

🕋 مقایسه‌ی حجِّ اکبر با حجةُ الوداع (۲-۳) ✍️... در سال دهم هجری و حدوداً سه ماه قبل از وفات یا شهادت رسول الله(ص)،‌ خدا ماجرای عجیبی را برای ایشان جاری می‌کند. در این زمان(۱) آیه‌ای نازل می‌شود که: «وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجالاً وَ عَلى‌ كُلِّ ضامِرٍ يَأْتينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَميقٍ»(۲). خداوند می‌فرماید: «یا رسول الله! اعلام کن که همه بیایند. از راه‌های دور و نزدیک، از هر پستی و بلندی، به هر صورت که می‌توانند، پیاده یا سواره، مردم بلند شوند و بیایند». می‌پرسیم: مگر چه اتفاقی افتاده است که خداوند چنین می‌فرماید؟! چرا امسال نیز به روال سال‌های گذشته گفته نمی‌شود که کاروان حج می‌خواهد راه بیفتد، هر کسی که مایل است با کاروان همراه باشد و عازم حج شود و هر کسی که نمی‌خواهد به حج برود، در مدینه بماند؟ کلام خدا در این آیه لحن دیگری دارد. 📍انسان احساس می‌کند که در آیه‌ی ۲۷ سوره‌ی حج، تحریک وجود دارد، تأکید وجود دارد، به نوعی اصرار وجود دارد. خدا می‌فرماید: «ای مردم! هر کسی می‌تواند بیاید، کسی جا نمانَد». نکته‌ی جالب این است که ادامه‌ی این سیاق از کلام، در حدیث رسول الله(ص) است. ایشان خطاب به مردم می‌فرماید: «ای مردم! راه بیفتید، نکند بیمار شوید و نتوانید بیایید، نکند مشکل پیش بیاید و نتوانید بیایید؛ تا مسأله‌ای پیش نیامده راه بیفتید». در خطبه‌ی غدیریه نیز رسول الله(ص) به این مطلب اشاره می‌کنند(۳). 🤔 امّا چرا؟! مگر چه می‌خواهد پیش بیاید که باید با حج شروع شود و حج مقدمه‌اش باشد؟! چرا حجِّ امسال با سال‌های قبل و حتی با حجِّ اکبر تفاوت دارد؟! ما فکر می‌کردیم که اوج حجّ، «حجِّ اکبر» است. چرا «حجةُ الوداع» از لحاظ عظمت، از لحاظ شأن، از لحاظ اصرار، فراتر از حجِّ اکبر است؟! انسان با یک مقایسه بین این دو، متوجه می‌شود که حجةُ الوداع خیلی پر اهمیت‌تر از حجّ اکبر است. در حجة الوداع، خود رسول الله(ص) #امیرُ_الحاج هستند. در آن هنگام علی بن ابی‌طالب(ع) برای انجام کاری به یمن فرستاده شده‌اند. رسول الله(ص) می‌فرمایند: بروید به علی بن ابی طالب(ع) بگویید که ایشان خودش را به حج برساند. عجیب است، ایشان نه فقط به اطراف مدینه، بلکه به شهرهای مختلف پیغام می‌فرستند که مردم به حج بیایند. امیرالمؤمنین(ع) نیز خودشان را در آستانه‌ی مکه و یا در داخل مکه به حضرت می‌رسانند و حج را همراه رسول الله(ص) به جا می‌آورند. توجه به این نکته مهم است که در حج‌های پیش از حج اکبر، هر کسی حتی ابوبکر نیز می‌تواند امیرُ الحاج شود. اما در حج اکبر، فقط علی بن ابی طالب(ع) و امثال ایشان می‌توانند امیرُ الحاج باشند. 🔻و اما در حجةُ الوداع، فقط و فقط رسول الله(ص) می‌توانند امیرُ الحاج باشند؛ و نکته‌ی دیگر اینکه مقایسه بین حج اکبر و حجة الوداع دارای اهمیت و عظمت بسیاری است و باعث فهم مطالب جالبی خواهد شد. به هر حال، جمعیت زیادی و به قولی تا ۱۴۰ هزار نفر برای حجة الوداع در مدینه جمع می‌شوند. همه‌ی این افراد با هم به سمت مدینه راه می‌افتند؛ به حسب ظاهر در آن ایام در مدینه وبا می‌آید و تعداد زیادی از مردم می‌میرند و یا مریض می‌شوند و نمی‌توانند با کاروان حج همراه شوند. با این وجود نقل می‌شود که حدود ۱۴۰ هزار نفر به حج آمدند. مردم در خلال مسیر به یکدیگر خبر می‌دادند و پیوسته جمعیت اضافه می‌شد. در مکه نیز جمعیت از این طرف و آن طرف می‌آیند و باز هم به جمعیت اضافه می‌شود. یعنی بزرگ‌ترین اجتماع بشریِ تا آن زمان تشکیل می‌شود. چه اتفاقی افتاده است؟! 📚 پی‌نوشت‌ها: ۱. الكافي (ط-الإسلامية)، ج ‌۴، ص ۲۴۵. ۲. [الحجّ ۲۷] ۳. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج ‌۱، ص ۵۶. @Torab_bash

🕋 مقایسه‌ی حجِّ اکبر با حجةُ الوداع (۳-۳) ✍️... چه اتفاقی افتاده است؟! بدون هیچ پیشینه‌ای‌ و اینکه از قبل اعلام شود، ناگهان مسئله‌ای می‌خواهد واقع شود. مردم از خود می‌پرسند مگر چه حجّی است که باید به این میزان جمعیت بیاید؟! اصرار بر این است که هر کسی که می‌تواند حتماً به حج بیاید، تأکید می‌شود که تا مریض نشده‌اید و مسئله‌ای برای‌تان پیش نیامده، راه بیفتید. اما مسأله‌ای که در خود حج واقع می‌شود؛ بسیار عجیب است. رسول الله(ص) می‌فرمایند که برای اولین بار و آخرین بار می‌خواهم حج را به شما تعلیم دهم(۱). 🤔 گویا این سخن به معنای آن است که حج‌های مردم در سال‌های قبل کامل نبوده است و در حقیقت حجّ صحیح و کامل، عبارت از این رفتاری است که رسول الله(ص) می‌خواهند به مردم یاد بدهند. یک نکته‌ی جالب این است که حجة الوداع در میان #شیعه و #سنی فقط یک راوی دارد و راوی آن امام صادق(ع) است. امام صادق(ع) در طی حدیث مفصلی حجة الوداع را توضیح داده‌اند و فرموده‌اند که رسول الله(ص) در حجة الوداع چه‌کار می‌کنند. یک نکته‌ی عجیب این است که با وجود این همه جمعیت، هیچ کسی این حدیث را نقل نمی‌کند و یا نقل‌ها از بین می‌رود. حتی اهل سنت نیز حجة الوداع را بر طبق حدیث امام صادق(ع) توصیف می‌کنند. 🔻امام صادق(ع) در طی حدیث مفصلی حجة الوداع را توضیح داده‌اند و فرموده‌اند که رسول الله(ص) در حجة الوداع چه‌کار می‌کنند. از روی حدیث امام صادق(ع) می‌توان فهمید که حضرت در قسمت به قسمت این مسیر، چه مطلبی را فرموده‌اند و یا چه نکات جدیدی را مطرح نموده‌اند؛ و این در حالی است که حج‌های مردم در پیش از حجة الوداع نیز از لحاظ اعمالی که انجام می‌داده‌اند، ناقص بوده است. رسول الله(ص) پس از بیان تمام نکاتِ لازم در طول مسیر، بارها خطاب به مردم می‌گویند: «ای مردم! هر سؤالی دارید بپرسید. این اولین بار و آخرین بار است؛ بعد از این، من از دنیا ‌خواهم رفت. من دیگر در بین شما نیستم. جبرئیل به من فرموده که دیگر من از دنیا خواهم رفت. هر سؤالی درباره‌ی حج دارید، از من بپرسید». ◾پس رسول الله(ص) برای اولین و آخرین بار حج را توصیف می‌کنند. این گونه نیست که رسول الله(ص) آن اعمالی را که در حال حاضر ما در ایام حج انجام می‌دهیم، ۱۰ بار انجام داده باشند، بلکه ایشان تنها یک بار و آن هم در حجة الوداع این اعمال را انجام داده‌اند. لذا کامل‌ترین حجی که توسط رسول الله(ص) انجام شده، حجة الوداع است. حج‌های دیگر کاستی‌ها و نقص‌هایی داشته است. در حجة الوداع رسول الله(ص) بخش به بخش موضوعات حج را توضیح می‌دهند؛ و از نکات درخور توجه در حجة الوداع این است که ایشان با کوچک‌ترین بهانه، معطوف آینده شده و به صورت مفصل از آینده صحبت می‌کنند. به عنوان مثال در کنار خانه‌ی کعبه، پشت به کعبه نموده و سلمان را مخاطب قرار داده و پس از بیان چند کلام ابتدایی، به سرعت در موضوعات آینده وارد می‌شوند و مفصلاً درباره‌ی آینده صحبت می‌کنند(۲). در حجة الوداع حضرت این رفتار را حداقل دو یا سه بار انجام می‌‌دهند؛ و به این صورت حج تمام می‌شود؛ این رفتارهای سیدمان رسول‌الله صلی‌الله علیه وآله حاکی از اهمیت حجّ نسبت به آینده و مهدویت است. 📚 پی‌نوشت‌ها: ۱. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج ‌۱، ص ۴۶. ۲. تفسير القمي، ج ‌۲، ص ۳۰۳. @Torab_bash

🌺 برای فاطمه بی‌وقفه کار خواهم کرد ❤️ تمامِ هستیِ خود را نثار خواهم کرد @Torab_bash

🕋 فرازی از خطبه‌ی غدیر ۴ـ رسول‌الله ص در خطبه‌ی غدیریه «مَعَاشِرَ النَّاسِ أَنَا صِرَاطُ اللَّهِ الْمُسْتَقِیمُ الَّذِی أَمَرَکُمْ بِاتِّبَاعِهِ ثُمَّ عَلِیٌ مِنْ بَعْدِی ثُمَّ وُلْدِی مِنْ صُلْبِهِ أَئِمَّةٌ یَهْدُونَ إِلَى الْحَقِ‏ وَ بِهِ یَعْدِلُونَ» ترجمه: ای مردم! من صراط مستقیم خدایم که شما را امر کرده از او تبعیت کنید؛ و پس از من، على و پس از او، فرزندانِ من که از صلب اویند؛ امامانى هستند که به حق هدایت می‌کنند؛ و به آن توسل می‌جویند. 🌺 خطبه‌ی غدیریه- فراز ۲۷۳ @Torab_bash

🕋 فرازی از خطبه‌ی غدیر ۵ـ رسول‌الله ص در خطبه‌ی غدیریه: «أَلَا وَ قَدْ أَدَّیْتُ، أَلَا وَ قَدْ بَلَّغْتُ، أَلَا وَ قَدْ أَسْمَعْتُ، أَلَا وَ قَدْ أَوْضَحْتُ، أَلَا إِنَّهُ لَیْسَ‏ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرَ أَخِی هَذَا وَ لَا تَحِلُّ إِمْرَةُ الْمُؤْمِنِینَ بَعْدِی لِأَحَدٍ غَیْرِهِ» ترجمه: آگاه باشید که من رسالت خود را ادا کردم، آگاه باشید که من تبلیغ کردم، آگاه باشید که من به گوش شما رساندم، آگاه باشید که من توضیح دادم و روشن ساختم، آگاه باشید که خداوند عزّوجل گفت و من از قول خداوند عزّوجلّ گفتم، آگاه باشید که کسى جز این برادر من، امیر مؤمنان نیست و پس از من، براى هیچ کس جز او، امیرىِ بر مؤمنان، حلال و روا نیست. 🌺 خطبه‌ی غدیریه- فراز ۱۸۸ تا ۱۹۱ @Torab_bash

🕋 جدولِ کاملِ خطبه‌ی غدیر 🌹 دوستان! فایلِ خطبه‌ی غدیر به صورت جدول، فرازبندی شده با ترجمه تقدیم شما عزیزان می‌گردد؛ ان‌شاءالله مطالعه کرده و بسیار رشد کنیم. 🔻 دوستان! بتازید به سوی غدیر @Torab_bash

🕋 رابطه حجةُ الوداع با واقعه غدير (۱-۲) ✍️... یک نکته عجیب و جالب درباره غدیر این است که حج در بین فروع دین آخرین مقوله‌ای است که برای مردم توصیف شده است. اولین مقوله از فروع دین که برای مردم توصیف شده، مقوله‌ی نماز است و آخرین مقوله در بین فروع دین و مقولات مربوط به شریعت، مقوله‌ی حج است. این به معنای آن است که مردم هزاران بار نماز رسول الله(ص) را دیده‌اند. هزاران بار روزه‌ی ایشان را دیده‌اند، بارها با هم نماز خوانده‌اند و در کنار یکدیگر روزه گرفته‌اند. زکات و همین‌طور بقیه‌ی فروع دین اعم از امر به معروف و نهی از منکر، تولّی و تبرّی و... را بارها دیده‌اند و با جزئیات آن‌ها آشنا هستند و درباره‌ی آن‌ها سؤالات مختلف پرسیده‌اند. 🔻تنها موضوعی که از فروع دین باقی مانده، مقوله‌ی #حج است که این موضوع نیز در سال دهم هجری برای اولین بار به صورت کامل برگزار می‌گردد. دقیق‌تر اینکه دو موضوع از دین باقی مانده بود که در #حجة_الوداع انجام شد: یکی موضوع حج بود که در حجة الوداع به صورت کامل تبیین شد و دیگری موضوع #غدیر_خم بود که آن نیز بعد از مراسم حج و در هنگام بازگشت از مکه برگزار گردید. (۱) یعنی از لحاظ تقدم و تأخر، اول حج و سپس ماجرای غدیر خم برگزار گردید. به استناد احادیث، غدیر خم مکانی در سه میلی جحفه است؛ (۲) و رسول الله(ص) در مسیر آمدن برای حجة الوداع از محل غدیر خم عبور کرده‌اند. در این صورت جای این سئوال باقی است که به چه دلیل ایشان در مسیر آمدن به مکه، ماجرای غدیر خم را برپا نکردند؟ این خیلی عجیب است! چرا ایشان در هنگام رفتن برای حجة الوداع و عبور از غدیر خم، هیچ کاری نمی‌کنند؛ ولی در هنگام بازگشت، ماجرای غدیر خم را برپا می‌نمایند؟! 📍در پاسخ باید بگوییم که رسول الله(ص) با این رفتار خویش می‌خواهند به همگان بفهمانند که «حج مقدمه‌ی ولایت است». اهل بیت(ع) نیز در حدیث به این مطلب اشاره نموده و می‌فرمایند: «تَمَامُ الْحَجِّ، لِقٰاءُ الْإِمٰامِ»(۳)، یعنی حج با ولایت و امامت کامل می‌شود. حج با لقاءِ امام، تامّ و تمام می‌شود. رسول الله(ص) نیز از قبل به مردم فرموده بودند که «این حج، حجة الوداع و آخرین حج است و من پس از این حج، دیگر در میان شما نیستم، لذا دقت نمایید که آنرا به صورت دقیق و صحیح یاد بگیرید و اگر برای شما سؤالی در این ارتباط پیش می‌آید، آن را بپرسید». ایشان در این سفر ابتدا حج را به صورت کامل یاد می‌دهند و سپس به سراغ ولایت می‌آیند. نکته جالب این است که انسان می‌تواند این مفهوم را در مناسک و اعمال حج نیز مشاهده نماید. در مناسک حج، انسان ابتدا مُحرِم می‌شود، سپس به عرفات می‌رود و پس از آن به مشعر رفته و از آنجا به سوی مِنی می‌رود؛ در آنجا پس از اینکه شیطان را رَمی نمود، مانند ابراهیم(ع)، گوسفندی را به جای نفس خویش قربانی می‌کند.(۴) سپس انسان باید برای طواف به دور کعبه اقدام نماید و طواف به دور کعبه، مَثَلی از طواف به دور امام(ع) است؛ (۵) یعنی انسان باید ابتدا مقدماتی را در حج بگذراند و سپس به طواف دور کعبه مشغول شود. در حجة الوداع نیز همین ماجرا انجام شد؛ یعنی ابتدا رسول الله(ص) حج را به صورت تامّ پیاده نمودند و اعمال آن را به جا آوردند و همه را دعوت کردند که به آن صورت حج را به جا بیاورند و سپس ماجرای غدیر خم را برپا کردند. به این صورت «حج و ولایت»، یعنی دو مقوله‌ی باقی مانده از شریعت نیز در حجة الوداع پیاده شد؛ و نکته‌ی زیبا این است که حج مقدمه‌ی ولایت بود. به همین دلیل رسول الله(ص) غدیر خم را در مسیر رفت برپا نکردند، بلکه این کار را در مسیر برگشت انجام دادند تا بگویند که ولایت مقدمه‌ی حج نیست؛ بلکه این حج است که مقدمه‌ی ولایت است. (۶) یعنی اول #حج و سپس ماجرای #غدیر_خم و ولایت. 📚 پی‌نوشت‌ها: ۱. الإحتجاج (للطبرسي)، ج ‌۱، ص ۵۶. ۲. الإحتجاج (للطبرسي)، ج‌ ۱، ص ۵۷. ۳. الكافي (ط-الإسلامية) ج ‌۴، ص ۵۴۹. ۴. سوره صافّات، آیه ۱۰۷. ۵. کفایة الأثر في النص علی الأئمة الإثنی عشر، ص ۱۹۹. ۶. الكافي (ط-الإسلامية)، ج ‌۴، ص ۵۴۹. @Torab_bash