•⊰❁⊱•﷽•❁⊱•
«الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثاقِهِ وَ يَقْطَعُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ» سوره بقره، ۲۷
(فاسقان) كسانى هستند كه پيمان خدا را پس از آنكه محكم بستند مىشكنند و پيوندهايى را كه خدا دستور داده برقرار سازند قطع مىنمايند و در زمين فساد مىكنند، قطعاً آنان زيانكارانند.
نکته ها
پيمانهاى الهى كه در اين آيه مطرح گرديده، متعدّد است: خداوند از انبيا پيمان گرفته تا آيات الهى را به مردم بگويند. ( «وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثاقَهُمْ» سوره احزاب، ۷)، و از اهل كتاب تعهّد گرفته تا كتمان حقايق نكنند و به بشارتهاى تورات و انجيل كه درباره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمده است عمل كنند. («وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ» سوره آلعمران، 187)
و از عامّه مردم نيز عهد گرفته، به فرمان الهى عمل كرده و راه شيطان را رها كنند. («وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ» اعراف، 172)
در #اسلام #وفاى_به_عهد واجب است، حتّى نسبت به كفّار و عهدشكن، فاقد دين كامل معرّفى شده، هرچند كه اهل نماز باشد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: «لا دين لمن لا عهد له» (بحار، ج 72، ص 198) آن كسكه پايبند تعهّدات خود نيست، از دين كامل ندارد.
خداوند در اين آيه فرمان داده تا با گروههايى پيوند و رابطه داشته باشيم: «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ» در روايات آن گروهها چنين معرّفى شدهاند: رهبران آسمانى، دانشمندان، خويشاوندان، مؤمنان، همسايگان و اساتيد. و هركس رابطهى خود را با اين افراد قطع كند، خود خسارت مىبيند. زيرا جلو رشد و تكاملى را كه در سايه اين ارتباطات مىتوانسته داشته باشد، گرفته است.
وفاى به عهد، كمالى است كه خداوند خود را به آن ستوده است؛ «وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» (سوره توبه، 111) كيست كه بهتر از خدا به پيمانش وفا كند؟.
وفاى به عهد حتّى نسبت به مشركان لازم است؛ «فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلى مُدَّتِهِمْ» (سوره توبه، 4) تا پايان مدّت قرارداد به پيمانى كه با مشركان بستهايد وفادار باشيد. همچنين در آيه 25 سوره رعد پيمانشكنان لعنت شدهاند.
عهد دو گونه است: عهدو پيمانى كه مردم با يكديگر مىبندند و بايد به آن وفادار باشند. و عهد وپيمانى كه خداوند براى رهبرى يك جامعه، بر عهدهى پيامبر يا امام قرار مىدهد كهاين عهد مقام الهى است. «لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ» (سوره بقره، 124)
بخشى از پيمانهاى الهى كه اين آيه بر آن تأكيد مىكند، همان پيمانهاى فطرى است كه خداوند در نهاد همه افراد بشر قرار داده است. چنانكه #حضرت_على عليه السلام فلسفهى نبوّت را شكوفا كردن پيمان فطرى مىداند. «و واتر اليهم انبيائه ليستأدوهم ميثاق فطرته» (نهجالبلاغه، خطبه 1)
پیام ها
1- پيمانشكنى، شيوهى فاسقان است. «الْفاسِقِينَ. الَّذِينَ يَنْقُضُونَ» (فعل مضارع، نشانه دوام و استمرار است.)
2- به پيمان فاسقان، اعتماد نكنيد. كسىكه پيمان خداوند را نقض مىكند، به عهد و پيمان ديگران وفادار نخواهد بود. «يَنْقُضُونَ، يَقْطَعُونَ»
3- انسان در برابر خداوند مسئول است، چون با عقل و فطرت خود، با او عهد و ميثاق بسته كه به احكام دين عمل كند. «عَهْدَ اللَّهِ»
4- اسلام با انزوا مخالف است. «أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ»
5- عهدشكن به خود ضربه مىزند، نه خداوند. «أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ»
تفسیرنور، ج۱، ذیل همین آیه
@toubaefaf