❌ #صحنه_تلخ_تاریخی
▪️تیرماه 1314 در مسجد گوهرشاد مشهد، بدستور #رضا_شاه صدها نفر بخاطر اعتراض به #کشف_حجاب کشته شدند.
به دنبال اجباری شدن کلاه شاپو و ممنوعیت حجاب و سیاستهای تغییر لباس در دوران پهلوی اول، در تیرماه ۱۳۱۴، آیتالله سید حسین طباطبایی قمی به پیشنهاد علمای مشهد جهت مذاکره با رضاخان در مورد این سیاستها راهی تهران شد. قمی در تهران در حصر قرار گرفت و ممنوعالملاقات شد.
در ۲۱ تیرماه ۱۳۱۴ مردم مشهد در اعتراض به این اقدام حکومت در مسجد گوهرشاد تجمع کردند. با حضور قوای نظامی این تحصن به شدت سرکوب و بیش از ۱۶۰۰ نفر کشته و زخمی شدند. پس از واقعه مسجد گوهرشاد روحانیان سرشناس مشهد دستگیر شدند و تبعید شدند و به دستور رضا شاه برخی از روسای ادارات مشهد تغییر کردند.
🗓 21 تیر سالروز قیام مسجد گوهرشاد و روز «حجاب و عفاف»
📖 جالب است #بدانید | یا مرگ یا نان؟!
♨️ دکتر جان فوران، استاد دانشگاه کالیفرنیا و جامعهشناس #آمریکایی ، مینویسد:
«جدیترین کمبود زمان جنگ [جهانی دوم] در ایران کمبود نان بود در #تهران قیمت نان در بازار آزاد در نیمه اول سال ۱۳۲۱ ش از ۶ سنت به ۱ دلار رسید... نانواها آرد را الک میکردند با آرد الک شده برای #ثروتمندان نان میپختند و برای بقیه مردم آرد را با خاک اره، ماسه، خاکستر و خاک مخلوط میکردند. در روزهای ۱۷ و ۱۸ آذر ۱۳۲۱ ش که جیرهی نان کمتر شد، بلوای نان درگرفت هزاران تظاهرکننده شامل دانشجویان زنان و بچههایشان جلوی مجلس شورای ملی گرد آمدند و فریاد میزدند: یا مرگ یا نان. بهدنبال این تظاهرات نیروهای مسلح احضار شدند تا جلوی تاراج اموال مردم را بگیرند در این بلوا ۲۰ نفر کشته ۷۰۰ نفر زخمی و ۱۵۶ نفر بازداشت شدند.»
📚 منبع:
Fragile Resistance , John Foran , page 267
مقاومت شکننده / جان فوران / ترجمه احمد تدین/ص ۴۰۱
_________________
♨️ به مناسبت ۳ اسفند، سالروز کودتای #رضا_شاه
💢 بعضیا میگن: #وضعیت_اقتصادی و سطح معیشتی مردم در زمان #پهلوی! خیلی خوب بود. اما نظرشون با گزارش ها و اسناد بین المللی باقی مونده از اون دوران، یکم متفاوته!
🔶براساس گزارش سازمان ملل متحد، در دهه 1950میلادی (1330 شمسی)، میزان کالری دریافتی هر بزرگسال در ایران، روزانه کمتر از 1800 کالری بود که این میزان از تمامی مناطق فقیر نشین خاورمیانه کمتر و پایینتر بود.
♨️جان فوران، پیرامون وضعیت زندگی مردم در اواخر دوره #رضا_شاه بیان میکند:
«سطح زندگی دهقانان ایرانی رضایتبخش نبود. بهاعتقاد بسیاری از ناظران در اواخر سلطنت رضاشاه این وضع بدتر شد... رژیم غذایی در یک خانواده معمولی دهقانی به شرح زیر بود:
صبحانه: نان و چای
ناهار: نان و ماست
شام: نان و ماست و چای.»
🔺 کدی [تاریخدان آمریکایی و متخصص حوزه خاورمیانه و ایران] نتیجه میگیرد «دهقان غالباً گرسنگی میکشید.»
📚منبع: جان فوران، مقاومت شکننده، ترجمه تدین، ص349
#اقتصاد_در_دوران_پهلوی
_______________
♨️ جان گونتر در کتابش با عنوان «در درون آسیا» درباره #رضا_شاه مینویسد:
« از عجایب اینکه اعلیحضرت همایونی تنها پادشاه این عالم هستند که به #هتل_داری اشتغال دارند. امور سیر و سیاحت در ایران در انحصار دولت است، و اکثر هتل های علی الخصوص هتل های حاشیه #دریای_خزر به شخص شاه تعلق دارد.
📚 منبع: کتاب رضاشاه و بریتانیا بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا؛ ص 135
_______________
♨️ آرتور میلسپو در کتاب خود با عنوان « آمریکاییها در ایران» درباره #رضا_شاه مینویسد:
در مجموع، او در سالهای پادشاهی خود، کشور را کاملاً #دوشید، دهقانان، قبایل و کارگران را خُرد کرد و طبقه جدید سرمایه دارها، تجار، انحصاگران، پیمانکاران و سیاستمداران وابسته را ثروتمندتر کرد.
📚 منبع: کتاب آمریکاییها در ایران، نوشته آرتور میلسپو، ص34
لینک کتاب:
https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.46417/page/n3/mode/2up
__________________
_______________
❌ شاه بی سواد!!
♨️ چارلز سی.هارت وزیر مختار آمریکا، در گزارشی محرمانه #رضا_شاه را «یک دهاتی بی سواد از پدری به همان اندازه بی سواد» می نامد. هارت در گزارشش از اولین ملاقاتی که در فوریه ۱۹۳۰ با رضاشاه داشت، می نویسد:« البته شاید نظرم عوض شد، ولی از نزد رضاشاه که برگشتم، ایمان داشتم مردی که ملاقات کرده بودم چند قدم بیشتر با #توحش فاصله ندارد».
📚 منبع: کتاب رضاشاه و بریتانیا بر اساس اسناد وزارت خارجه آمریکا؛ ص 15
__________________
📖 قیمتهای وحشتناک و باورنکردنی، در حکومت #رضا_شاه !!
♨️ دکتر جان فوران، استاد دانشگاه کالیفرنیا و جامعهشناس #آمریکایی ، مینویسد:
«در نیمه سال ۱۳۲۳ ش قند و شکر جیرهبندی شد؛ کیلوگرمی ۸ ریال( ۰.۲۵ دلار)بود اما در بازار سیاه کیلویی ۱۳۳ ریال ( ۴.۱۲ دلار ) خریدوفروش میشد. چای رسماً کیلویی ۴۰ ریال ( ۱.۲۴ دلار ) و در بازار سیاه ۴۰۰ ریال ( ۱۲.۴۰ دلار) بود. لاستیک اتومبیل گرانبهاترین قلم کالا در تهران سال ۱۳۲۱ شمسی بود یعنی هر حلقه لاستیک دوهزار دلار* قیمت داشت. آسپرین در بازار رسمی یافت نمیشد اما در بازار سیاه فراوان بود»
📚 منبع:
Fragile Resistance , John Foran , page 266-267
مقاومت شکننده / جان فوران / ترجمه احمد تدین/ص ۴۰۰
*هزینه چهار حلقه لاستیک برای یک خودرو، با احتساب قیمت دلار امروزی (حدودا ۲۵ هزار تومان) مبلغی بالغ بر ۲۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان میشود.
_____________________
♨️ به مناسبت ۳ اسفند، سالروز کودتای #رضا_شاه
#آثار_باستانی_ایران
💢ذلیل شدن ایرانی ها
آیا تا به امروز به این سوال #فکر کرده اید که چرا با وجود تعلق داشتن بسیاری از #آثار_باستانی معروف و مشهور دنیا به #تمدن_ایرانی اکثر این ثروتهای ملی ما در موزه های اروپا و آمریکا نگهداری میشوند؟ چرا هیچگاه به ایران #عودت داده نشدند؟
✅در زمان قاجار #فرانسوی_ها با ایران قرارداد کاوش باستانی داشتند و هر آنچه که بعنوان #آثار_تاریخی پیدا میکردند به موزه های فرانسه میفرستادند.
اما با آغاز سلطنت پهلوی در بین سالهای ۱۹۴۱ تا ۱۹۳۱ امتیاز #کاوش_آثار_باستانی طی قراردادی به آمریکایی ها واگذارد شد.
آرتور اپهام پوپ، یکی از باستان شناسان #مشهوری بود که بسیاری از آثار تاریخی ایرانیان را به کلکسیون دارهای خارجی میفروخت و از کشور خارج میکرد، با این وجود #رضا_شاه در سال ۱۹۳۱ از او و در سال ۱۹۳۵ از همسر وی با اعطای مدال تقدیر کرد.
✅در سال 1935 پس از خروج اولین محموله از اشیای مکشوفه در #تخت_جمشید سفیر آمریکا در ایران گفت:
《تعداد زیادی #کامیون نیاز بود تا آثار باستانی متعلق به موسسه ی شرق شناسی از تخت جمشید برای انتقال به آمریکا، به بوشهر فرستاده شود.》
اروپایی ها و بعدتر آمریکایی ها به بهانه کاوش باستانی، و اینکه شما ایرانی ها توان حفظ آثار خودتان را ندارید، ثروت ملی ما را در دوره همین شاهان #پهلوی به تاراج بردند و حتی در زمان پهلوی نیز هیچ گاه حاضر نشدند ثروت های ملی تاریخی ایرانیان را به آنها پس دهند، البته قراردادهای کاوشگری با آمریکا از ترفندهای سلسله پهلوی برای حفظ رابطه با این کشور بود.
دکتر محمد قلی مجد در کتاب #تاراج_بزرگ با بهره گیری از اسناد وزارت خارج آمریکا این #خیانت بزرگ را یک به یک و کاملا مستند مورد بررسی قرار داده است.
علیرضا زادبر
پ.ن:
در اولین سالهای پادشاهی رضاخان، باستانشناسان آمریکایی به مناطق باستانی ایران راه پیدا کرده و به کاوش در بِکرترین نقاط باستانی ایران پرداختند؛ تنها از تخت جمشید بیش از سی هزار عتیقهی باستانی کشف شد. تا جاییکه کاوشگران امریکایی در گزارشهای خود به دولت آمریکا نوشتند؛
«گروه ما در تخت جمشید به یکی از بزرگترین کشفیات تمام تاریخ دست یافته است.»
آمریکاییها پس از این کشف عظیم، زمزمهی انتقال آن به آمریکا را راه انداختند؛ دولت وقت ایران به شدت مخالفت کرد و کار به دعوای سیاسی کشید. نهایتا رضاشاه شخصا به مسأله ورود و با انتقال همهی عتیقهجات کشفی به آمریکا موافقت کرد.
وزیر فواید به سفیر آمریکا گفته بود؛
«به جز من و نخست وزیر، همهی وزرا با انتقال سی هزار لوح گلی به آمریکا مخالف بودند، ناچار مسئله به شخص شاه ارجاع شد. ایشان نیز وقتی شنیدند انتقال این آثار به آمریکا برای حل و فصل اختلافمان با آمریکا ضروری است، موافقت کردند»
حجم آثار عتیقهای که از تخت جمشید نصیب آمریکاییها شد به قدری بود که برای جابجاییاش به بندر بوشهر، به قول یکی از باستانشناسان آمریکایی به کاروانی از کامیونها نیاز بود.
رضاشاه خواب بود
دغدغه رئیس الوزرا این بود که چگونه رضاخان را بیدار کند!
.
سوم شهریور ۱۳۲۰ را فراموش نکنید
.
.
سحرگاه سوم شهریور ۱۳۲۰ منصورالملک نخست وزیر در خانه بزرگ و مجلل خود خوابیده بود که با صدای پیشکارش از خواب بیدار شد. سفیر انگلیس و روس پشت درب خانه نخست وزیر ایران بودند و به جناب منصور اطلاع دادند ارتش انگلیس از جنوب و روسها از شمال وارد کشور شده اند و ایران دیگر کشور بی طرف نیست.
همان صبح گاه برخلاف عادت، جناب نخست وزیر به کاخ رضاشاه رفت و از سلیمان بهبودی خدمتکار امین شاه خواست که اعلیحضرت قَدرقدرت را بیدار کند که مملکت و پادشاهی او در خطر است. چه کسی جرات دارد #رضا_شاه را بیدار کند؟ وحشتناک تر اینکه چه کسی جرات دارد این خبر را به شاه برساند!!
سربازان ارتش فرار کردند، افسرها لباس ها را آتش زدند، جوانان تهرانی سَرهای خود را تراشیدند تا سربازها شناسایی نشوند هر دو لشگر تهران از هم پاشید. رضاشاه از شاهی افتاد و به ژوهانسبورگ تبعید شد.
بعدتر انگلیسیها قصد داشتند نواده قاجار را به قدرت بازگرداند اما او که افسر نیروی دریایی ارتش انگلیس بود حتی فارسی نمیدانست با اصرار و زیرکی فروغی انگلیسیها به ادامه حکومت پهلوی رضایت دادند. البته گزینه و چاره ای دیگری هم نداشتند.
.
تهرانی های جنگ زده
ترس عمومی
احتمال حضور روس ها در تهران بود
انزلی و رشت سقوط کردند
انگلیسی ها از جنوب وارد کشور شدند
مردم قطحی زده
کشور اشغال شده
بحران نان و آرد
به خیابان ریختند!
تصور این بود که رضاشاه طرفدار دارد
در دفاع از او آمده اند!
قرار است از شاهشان دفاع کنند!
اما مردم با پایکوبی
فرش ها را در خیابان آویران کردند
آویزان کردن فرش برای آراستن شهر
سنتی بود که در جشن ها برپا میشود
کشور سقوط کرده!
قحطی!
جنگ!
جشن برای چیست؟
جشنِ سقوط شاهنشاه بود
رضاشاه از کشور باید برود!
مردمی که شاهنشاه را با تمام وجود درک کرده و با او زندگی کرده بودند شاد بودند اما دهه ها بعد منوتو و ایران اینترنشنال مستندهای تاریخی متعددی ساختند که نسل امروز بگوید: روحت شاد!
.
.
سوم شهریور تا ۲۰ شهریور سال ۱۳۲۰ را مطالعه کنید. هیچ گاه برایتان نقل نمی کنند چون اُبهت تصویری که از پهلوی ساخته اند فرومی پاشد.
.
#علیرضا_زادبر
https://eitaa.com/Politicalhistory