📚«مجمعی کردند مرغان جهان
آنچ بودند آشکارا و نهان
جمله گفتند این زمان در دور کار
نیست خالی هیچ شهر از شهریار
چون بود کاقلیم ما را شاه نیست؟
بیش از این بیشاه بودن راه نیست
یک دگر را شاید ار یاری کنیم
پادشاهی را طلب کاری کنیم»
🕊جمعی از پرندگانِ جهان، گرد هم آمدند تا برای خود پادشاهی پیدا کنند. مقصد، عالی بود و راه، دراز.
هفت منزل و هفت وادی در سفری به جستجوی پادشاه و برای رسیدنِ به شاهِ شاهان، سیمرغ.
سیر و سلوکی که در نهایت به « یافتن خویشتن» انجامید...
که «هر آنکس که خود را بشناسد، خدای خویش را شناخته است.»
✍️در ابتدا، هر پرنده (که تمثیلیست از صفتی در انسان) به هوایی و بهانهای از طی طریق، سرباز زد. یکی از سر بیم، بیم ِ رها کردن موقعیتِ فعلی، یکی از روی کاهلی، یکی به خاطر تعصب و یکی به سبب وابستگی و تعلقات.
تا ماندند، سی پرنده و هفت وادیِ پیشِ رو:
وادی طلب، وادی عشق، وادی معرفت، استغنا ، توحید، حیرت و فقر و فنا.
حال، از انبوه پرندگانی که در ابتدا همراه بودند، تنها همین «سی مرغ» باقی ماندهاند. سی مرغی که با نگریستن در آینه حق دریافتند که «سیمرغ» در وجود خود آنهاست.
📚«منطقالطیر عطار یکی از برجستهترین آثار عرفانی در ادبیات جهان است و شاید بعد از «مثنوی شریف جلال الدین مولوی» هیچ اثری در ادبیات منظوم عرفانی به پای این منظومه نرسد و آن توصیفیست از سفر مرغان به سوی «سیمرغ» و ماجراهایی که در این راه بر ایشان گذشته و دشواریهای راه ایشان و انصراف بعضی از ایشان و هلاک شدن گروهی و سرانجام رسیدن «سی مرغ» از آن جمع انبوه، به زیارت سیمرغ.
در این منظومه، لطیفترین بیان ممکن از رابطه حق و خلق و دشواریهای راه سلوک عرضه شده است.»*
*اینها را استاد «محمدرضا شفیعی کدکنی» در مقدمه تصحیح خود از منطقالطیر عطار نیشابوری آورده است؛ که چنانچه در توضیح «نشر سخن» درباب این کتاب آمده:
🖋«حاصل کار بیشتر از سی سال تامل و تدریس و دقت استاد شفیعیکدکنی در آثار عطار و تصوف خراسان است.
منطق الطیر، همچون نگینی بر انگشتری شعر و ادب پارسی است که حکایتی از سرگشتی انسانی را دارد که در طلب معشوق، تمامی وادیهای عرفان را طی میکند تا به مقام نیستی برسد و در نهایت همه عاشق، معشوق گردد.
«نبوَد او و او بُوَد، چون باشد این؟/ از خیالِ عقل بیرون باشد این»
📕لطفِ مطالعه تصحیح استاد شفیعیکدکنی از منطقالطیر عطار نیشابوری این است که ایشان علاوه بر نگارش مقدمهای جامع و عمیق و پژوهشگرانه بر اثر، معانی کلمات و اصطلاحات دشوار و مفهوم ابیات پیچیده را نیز آوردهاند.
🗓بیست و پنج فروردین ماه، بزرگداشت عطار است. شاعر عارفی که «پروفسور لویی ماسینیون» مستشرق و اسلامشناس فرانسوی درباره او نوشته:
«آثار عطار بر سه رکن «زیبایی »، «عشق» و «درد» تکیه دارد...
پیشه حقیقیِ او آن است که نخست، جانهای عاشقان را در دامِ زرینِ جمال، اسیر و سرمستِ باده عشق کرده، آنگاه به کمکِ معجون و اکسیر خویش، تسلی و راحت ابدی بخشد... حکیمیست که فلسفه شک و تردید را که موجب سرگردانی هممیهن و همسایه خاکِ وی، یعنی خیام نیشابوری گردید، پشت سر گذاشته و از گمراهی در آن وادی رهایی یافته است.»
📕کتاب: منطقالطیر
▪️نویسنده: عطار نیشابوری
▪️مقدمه، تصحیح و تعلیقات: محمدرضا شفیعی کدکنی
▪️ناشر: سخن
#کتاب
#عطارنیشابوری
#شفیعیکدکنی
#کتابخانه_مرکزی
بیست و پنجم فروردین، روز بزرگداشت عطار نیشابوری مبارک 🌺
https://eitaa.com/unn_library