"I will honor Christmas in my heart, and try to keep it all the year." - Charles Dickens
رابطه میان میترائیسم (مهرپرستی) و مسیحیت یکی از جذابترین و بحثبرانگیزترین موضوعات در تاریخ ادیان است. بویژه اینکه با رسوم باستانی ایرانی شباهت فراوانی دارند.
مهرپرستی را رومیان از قرن اول تا چهارم از ایرانیان گرفته و ترویج دادند و دین برتر روم شد.
در ادامه به بررسی دقیق این شباهتها و دلیل «چرایی» یکسان بودن آنها میپردازیم:
شباهتهای بنیادین و رسوم مشترک
بسیاری از مناسکی که امروزه کاملاً مسیحی شناخته میشوند، ریشه در آیین مهر دارند:
* تاریخ تولد (۲۵ دسامبر و شب یلدا): در کتاب مقدس هیچ تاریخ دقیقی برای تولد عیسی ذکر نشده است. ۲۵ دسامبر در تقویم روم باستان روز «تولد خورشید شکستناپذیر» (Sol Invictus) و پایان طولانیترین شب سال (یلدا) بود که جشنی بزرگ برای میترا (خدای خورشید) محسوب میشد. کلیسا در قرن چهارم میلادی این تاریخ را برای کریسمس انتخاب کرد تا جایگزین جشنهای محبوب مهرپرستی شود.
* روز مقدس (یکشنبه): روز مقدس یهودیان «شنبه» بود. اما در آیین مهر، روز مقدس Sunday (روزِ خورشید) بود. مسیحیت این روز را به عنوان «روز خداوند» جایگزین شنبه کرد.
* مراسم شام آخر (عشای ربانی): در میترائیسم، پیروان طی مراسمی نان و جام شراب (یا آب) را به نشانه پیوند با میترا میخوردند. جاستین شهید (از پدران کلیسا در قرن دوم) با عصبانیت مینویسد که «شیاطین این رسم را تقلید کردهاند تا در مراسم میترا انجام شود»، که نشاندهنده وجود این شباهت در آن زمان است.
* غسل تعمید: پیروان میترا برای پاک شدن از گناهان و ورود به درجات بالاتر، آیینی شبیه به غسل داشتند که بسیار به غسل تعمید مسیحی شبیه است.
* عناوین و القاب: میترا عناوینی چون «نور جهان»، «منجی» و «خداوندگار» داشت که عیناً برای عیسی مسیح نیز به کار رفت.
شب چله ایرانی بعداً در اواخر ساسانی توسط مسیحیان سریانی زبان، تبدیل به یلدا شد چون معیار تولد مسیح شد. یلدا از تولد گرفته شده است. اصالتا چله خورشید یا مهر بود.
شماری از سناتورهای دموکرات آمریکا در نامهای از ترامپ خواستند از تصمیم خود برای فراخواندن نزدیک به ۳۰ سفیر وزارت خارجه آمریکا از مأموریتهایشان در خارج از کشور عقبنشینی کند و هشدار دادند که این اقدام «خلأ خطرناکی» در حدود ۱۰۰ سفارت آمریکا در سراسر جهان ایجاد میکند؛ خلأیی که به گفته آنان به رقبایی مانند روسیه و چین اجازه میدهد نفوذ خود را گسترش دهند.
🇺🇸 @US_REVIEW 📍پایش آمریکا 📍
ترجمه توییت اصلی به فارسی
«اگر این ویدیو از ایران منتشر شده بود، یک زن جوان که کشیده میشود، چشمبند زده میشود، در مقابل جمعیت خفه میشود، غرب همین حالا در حال بسیج شدن بود. تیترها فریاد برمیآوردند از بربریت، تحریمها یکشبه تصویب میشدند، و ژنرالها نقشههای حمله را ترسیم میکردند.
اما این تهران نیست. این برلین است. او سفیدپوست است. و ناگهان آنچه که استبداد نامیده میشود، به "قانون و نظم" تبدیل میشود، آنچه که به عنوان بربریت محکوم میشد، به "خویشتنداری" تقلیل داده میشود.
این استاندارد دوگانه نیست. این یک دروغ است. غرب تصاویر ایران را برای توجیه جنگ میسازد، در حالی که خشونت خودش را با زبان دموکراسی و قانون پولشویی میکند.
اگر برلین باشد، او سفیدپوست است، پس جهان شانه بالا میاندازد. اگر تهران باشد، او قهوهایپوست است، و جهان دادخواهی و خونخواهی مطالبه میکند.»
🇺🇸 @US_REVIEW 📍پایش آمریکا 📍
🔴 اسرائیل هشدار میدهد که ممکن است دوباره به ایران حمله کند
والاستریتژورنال در گزارشی شش ماه پس از جنگ ۱۲روزه اسرائیل با ایران در ژوئن ۲۰۲۵ (که عمدتاً بر برنامه هستهای ایران متمرکز بود)، میگوید مقامات اسرائیلی اکنون نسبت به تلاشهای تهران برای بازسازی برنامه موشکی بالستیک خود ابراز نگرانی شدید کردهاند و هشدار میدهند که این امر ممکن است منجر به درگیری نظامی جدیدی شود.
در این گزارش آمده:
• اسرائیل در جنگ قبلی، علاوه بر برنامه هستهای، بازسازی برنامه موشکی ایران را نیز ممنوع اعلام کرده بود و هشدار داده بود که هر تلاش برای بازسازی آن با حمله مواجه خواهد شد.
• تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که ایران در حال بازسازی سایتهای تولید موشک است که قبلاً توسط اسرائیل هدف قرار گرفته بودند.
• مقامات اسرائیلی میگویند حمله به برنامه موشکی بالستیک ایران (که پایه تسلیحات متعارف تهران محسوب میشود) سختگیری بیسابقهای در “خطوط قرمز” اسرائیل خواهد بود، زیرا تاکنون درگیریهای بزرگ فقط بر برنامه هستهای (به عنوان تهدید وجودی) متمرکز بوده است.
• هر حمله جدیدی نیاز به حداقل تأیید ضمنی آمریکا دارد، زیرا اسرائیل برای دفاع در برابر موشکهای احتمالی ایران به کمک واشنگتن نیاز دارد.
• دولت ترامپ تاکنون نسبت به بازسازی برنامه هستهای ایران هشدار داده، اما نه به طور خاص در مورد موشکهای بالستیک.
• بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، قرار است در دیدار با دونالد ترامپ (در ۲۹ دسامبر) گزینههای حمله جدید به سایتهای موشکی ایران را مطرح کند.
این گزارش تأکید میکند که اسرائیل خود را در دام موفقیت قبلی میبیند: پس از آسیب جدی به زیرساختهای ایران، اکنون احساس نیاز به استفاده مجدد از نیروی نظامی برای جلوگیری از بازسازی قابلیتهای دشمن میکند.
🇺🇸 @US_REVIEW 📍پایش آمریکا 📍