💠﷽💠 #جلسه_صد_و_چهل_و_نه #استصحاب11 #تنبیهات_استصحاب #استصحاب_کلى_قسم_دوم 🔸استصحاب کلى قسم دوم به استصحابى گفته مى شود که مستصحب آن کلى باشد, 🔹اما شک در بقاى کلى; ناشى از اين است که از ابتدا, ترديد وجود دارد که, آيا کلى در ضمن اين فرد به وجود آمده, تا الان هم قطع به بقاى آن باشد يا در ضمن فرد ديگر به وجود آمده تا الآن قطع به عدم بقاى آن(ارتفاع)باشد. 🔸براى مثال, يقين داريم که " کلى حيوان " در خانه به وجود آمده; ولى شک داريم آيا آن کلى در ضمن گنجشک است که حدود يک سال عمر مى کند و يا در ضمن فيل است که بيش از چهل يا پنجاه سال عمر مى کند. حال پس از گذشت يک سال شک مى کنيم که آيا کلى حيوان در خانه وجود دارد يا خير ؟ و منشأ شک نيز اين است که از اول مردد بوديم کلى در ضمن کدام فرد به وجود آمده است . 🔹اگر در ضمن فرد قصير العمر (فردى که عمر کوتاه دارد) به وجود آمده باشد, پس هم اکنون مقطوع الارتفاع است و اگر در ضمن فرد طويل العمر(فردى که عمر طولانى دارد)محقق شده باشد, هم اکنون مقطوع البقاء است . 🖋و مثاله من الامور الشرعية ما اذا کان متطهرا و خرج بلل مردد بين البول و المني، فعندئذ حصل له علم تفصيلي بالحدث الکلي ثم اذا توضا بعده فلو کان البلل بولا ارتفع الحدث الاصغر قطعا، و لو کان منيا فهو باق، و عندئذ لايقطع بارتفاع الحدث الجامع لاحتمال کون الحادث هو المني. ✅در اين قسم فقط " استصحاب کلى " جارى است و " استصحاب فرد " جارى نمى شود; چون در کلى, ارکان استصحاب (يقين سابق و شک لاحق) موجود است ; ولى در فرد, بعضى از ارکان استصحاب (يقين سابق)وجود ندارد, چون هيچ يک از دو فرد, متيقن نيستند. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_چهل_و_نه #استصحاب11 #تنبیهات_استصحاب #استصحاب_کلى_قسم_دوم 🔸استصحاب کلى قسم دوم ✅در اين قسم فقط " استصحاب کلى " جارى است و " استصحاب فرد " جارى نمى شود 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه #استصحاب12 #تنبیهات_استصحاب #استصحاب_کلى_قسم_سوم 💠استصحاب کلی قسم سوم، 🔹استصحابی است که شک در بقای کلی در آن، ناشی از شک در تبادل افراد کلی باشد، ♦️ مثل آن که شخص یقین دارد که، کلی انسان در ضمن یک فرد آن (زید) در خانه‌ای محقق گردیده است، سپس یقین می‌کند که زید از خانه بیرون آمده یعنی کلی در ضمن آن از بین رفته است ولی احتمال می‌دهد که فرد دیگری (عمرو) وارد خانه شده و کلی در ضمن آن محقق شده باشد؛ 🔹در این جا، کلی انسان استصحاب می‌شود. منشأ شک در این کلی این است که آیا فرد دیگری (عمرو) جایگزین فرد معلوم الارتفاع (زید) شده است یا نه 💠پنج صورت متصور 1️⃣منشأ شک «احتمال تقدم» است 2️⃣منشأ شک، «احتمال معیت» است 3️⃣منشأ شک «احتمال تأخر بلافصل» است ❇️ أ) گاهی شک، در تبدل «فردی به فردی» ❇️ب) گاهی شک در حدوث فرد دیگری به جای فرد اول است 5️⃣منشأ شک «احتمال تأخر مع الفصل» است 🛄نظرات: 🔹۱. مطلقا جاری می‌شود 🔹۲. مطلقا جاری نمی‌شود؛ 🔹۳.تفصیل احتمال معیت : جاری است، 🔹 وحتمال تأخر بدون فاصله جاری نمی شود. 🔹۴. مرحوم «شیخ انصاری» معتقدند در فرض اول (احتمال معیت)، استصحاب کلی جاری است و در فرض دوم (احتمال تأخر)، در صورت شک در مصادیق، مثل وجود کلی در ضمن زید یا عمرو، استصحاب کلی جاری نمی‌گردد، اما در صورت شک در مراتب، استصحاب کلی جاری می‌شود 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه #استصحاب12 #تنبیهات_استصحاب #استصحاب_کلى_قسم_سوم 💠استصحاب کلی قسم سوم، 💠پنج صورت متصور 🛄نظرات: 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_یک #استصحاب13 #تنبیهات_استصحاب #اصل_مثبت1 اصل مثبت 💠اصل مثبت اصلى است که اثر شرعى مؤداى آن ـ مستصحب در استصحاب ـ به واسطه امرى عادى و يا عقلى بر آن مترتب مى گردد که در مقابلش اصل غیر مثبت است که همان استصحاب مستصحب ذی اثر شرعی است . ♦️توضيح: اگر موضوعى را استصحاب کنيم که مستقيما داراى اثر شرعى باشد ; در اين صورت , بايد با اجراى استصحاب آن اثر شرعى را بر مستصحب مترتب نمود, مانند استصحاب عدالت زيد که اثر شرعى آن , جواز اقتدا به او در نماز است و يا استصحاب حيات زيد که برخى از آثار آن , حرمت تقسيم اموال وى و تزويج زوجه اش مى باشد 🔶اما گاهى موضوعى که استصحاب مى شود , مستقيما داراى اثر شرعى نيست , بلکه داراى يک لازم عادى است که اگر آن لازم عادى ثابت شود, يک اثر شرعى دارد . 🔸براى مثال روييدن ريش, لازمه عادى حيات کودکى است که مدت بيست سال از نظرها غايب شده است . حال اگر بعد از گذشت بيست سال در حيات او شک شود و نسبت به آن استصحاب حيات جارى گردد و نتيجه گرفته شود که او داراى ريش هم هست ; چون پدرش نذر کرده که اگر بر گونه فرزندم ريش برويد , صد درهم صدقه مى دهم , پس بايد به نذر خود عمل کند . ♦️گاهى مستصحب به واسطه يک لازم عقلى, واجد اثر شرعى مى گردد , مثل اين که پدرى در تاريخ اول اسفند فوت کند , و پسر او در تاريخ سى ام بهمن ناپديد و چند روز بعد جسدش را پيدا نمايند , در اين صورت , فرزند زمانى از پدر ارث مى برد که اثبات گردد , هنگام مرگ پدر, زنده بوده است. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_یک #استصحاب13 #تنبیهات_استصحاب #اصل_مثبت1 💠مقدمه ♦️اصل مثبت 🔰واسطه عادیه و عقلیه 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_دو #استصحاب14 #تنبیهات_استصحاب #اصل_مثبت۲ 💠حجیت اصل مثبت 🔸اصولیون در حجیت «اصل مثبت» اختلاف دارند. ♦️بیشتر اصولیان، اصل مثبت را حجّت ندانسته‏، و معتقدند ادله استصحاب توان شمول لوازم عادی و عقلی را ندارند. 💠موارد استثناء شده: 🔶1. در مواردى که واسطه خفى باشد، یعنی اگر واسطه عادى یا عقلى به قدرى خفى باشد که عرف آن‌را به حساب نیاورد، در این صورت، اثر واسطه، اثر خود مستصحب شناخته می‌شود؛ 🔴براى مثال، در مورد وضو یا غسل، اگر انسان شک نماید که آیا مانعى در بدن هست که موجب نرسیدن آب وضو یا غسل به پوست شود یا نه، در این صورت، استصحاب عدم مانع جریان پیدا می‌کند، هرچند عدم مانع، موضوع حکم شرعى نیست، بلکه موضوع حکم شرعى، رساندن آب به همه جاى اعضاى وضو یا غسل است، ولى لازمه عقلى عدم مانع، رسیدن آب به تمام اعضا است، اما عرف به این واسطه خفى اعتنا نمی‌کند. 🔶2. در مواردى که واسطه خیلى آشکار باشد. به این معنا که آن ‏قدر میان واسطه و ذى الواسطه اتصال و ارتباط نزدیک برقرار است که عرف حکم می‌کند همان ‏طور که در عالم تکوین و واقع نمی‌توان واسطه و ذى الواسطه را تفکیک نمود، در عالم اعتبار هم جدایى آن دو امکان ندارد، خواه منشأ این شدت اتصال، لازم و ملزوم بودن باشد یا چیز دیگر. در این صورت، عرف می‌گوید: معناى تعبد به موضوع، تعبد به لازم و ملازم آن نیز هست. پس شدت اتصال باعث می‌شود اثر واسطه، اثر ذى الواسطه شمرده شود، ⭕️مانند استصحاب ماه رمضان در «یوم الشک» - در صورتى که یوم الشک روز سی‌ام باشد - که باعث می‌شود فرداى روز مشکوک، روز عید محسوب و احکام عید برآن مترتب گردد . 🔹به این ترتیب، فرداى «یوم الشک» را روز عید دانستن، از لوازم عقلى استصحاب ماه رمضان در یوم الشک بوده، اما عرف چون آن‌را لازم و ملزوم می‌داند، به واسطه توجه نمی‌کند. ✅بحث از «اصل مثبت» مربوط به همه اصول عملى است، اما اصولیون، اصل مثبت را در باب استصحاب بحث نموده و بیشتر مثال‌‏هاى آن مربوط به استصحاب است 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_دو #استصحاب14 #تنبیهات_استصحاب #اصل_مثبت۲ 💠حکم و اقسام واسطه در اصل مثبت 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_سه #استصحاب15 #تنبیهات_استصحاب #اصل_سببی 💠اصل سببی و مسببی 🔸هرگاه دو اصل از اصول عملى با هم تعارض نمايند و شک در يکى, مسبب از شک در ديگرى باشد, به اصلى که موضوع اصل ديگر ( شک مسبّبي) را بر طرف مي کند , اصل سببى و به ديگرى , اصل مسببى مى گويند. 🔹براى مثال ,آب قليلى وجود دارد که قبلا پاک بوده و بعد در نجاست آن شک شده است , سپس لباس نجسى با آن آب , تطهير مى شود, در اين صورت , دو شک که مجراى دو استصحاب اند , وجود دارد و آن دو استصحاب با هم تعارض مى نمايند: 🔻 1 ـ استصحاب بقاى طهارت آب 🔺2 ـ استصحاب نجاست لباس . 🔹 در اين صورت , استصحاب اول ( اصل سببى ) بر استصحاب دوم ( اصل مسببى ) مقدم است ; زيرا شک در بقاى نجاست لباس, بعد از آب کشيدن آن, ناشى از شک در طهارت آب است و وقتى از طريق استصحاب اول - تعبدا- بقاى طهارت آب ثابت شد, نتيجه آن, طهارت لباسى است که با آن آب تطهير شده است , پس موردى براى اجراى استصحاب دوم باقى نمى ماند . 🔺ممکن هم هست اصل سببی , موضوع دلیل اجتهادی (امارات) را منقح و روشن سازد فيکون الدليل الاجتهادي مقدما علي الاصل المسببي 🔸مانند استصحاب طهارت آب از یک طرف (صغری) و طهارت لباس نجس با اب طاهر از طرف دیگر (کبری) فبضم الصغري الي الکبري لا يبقي شک في طهارة الثوب و ارتفاع نجاسته 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_سه #استصحاب15 #تنبیهات_استصحاب #اصل_سببی 💠اصل سببی و مسببی 🔻 1 ـ استصحاب بقاى طهارت آب 🔺2 ـ استصحاب نجاست لباس . 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_سه #استصحاب16 #تنبیهات_استصحاب #تقدم_استصحاب_بر_سایر_اصول 💠تقدم الاستصحاب علي سائر الاصول 🔸استصحاب , موضوع سائر اصول را از بین می برد : 🔹اما البرائة العقلیة : موضوعش عدم البيان است اما استصحاب اثبات موضوع (بقاء مستصحب) می کند. 🔹اما البراءة الشرعية : موضوعش "مالايعلمون" است که استصحاب می گوید من علم و حجت شرعی هستم لذا با وجود من جایی برای "مالايعلمون" نمی ماند. 🔹اما التخيير : موضوعش تساوی طرفین است اما استصحاب این تساوی را بر هم می زند. 🔹اما الاشتغال : موضوعش احتمال العقاب في الفعل او الترک است در حالیکه استصحاب می گوید من حجت مومّنة و دلیل شرعی هستم . 🔹اما اصالة الطهارة و الحلیة : فان الغاية في قوله عليه السلام : "کل شيء طاهر حتي تعلم انه قذر" و في قوله عليه السلام : "کل شيء حلال حتي تعلم انه حرام" اگر چه علم است اما علم تعبدی را هم شامل می شود که استصحاب از ان جمله است . 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #جلسه_صد_و_پنجاه_و_چهار #استصحاب16 #تنبیهات_استصحاب #تقدم_استصحاب_بر_سایر_اصول 💠تقدم الاستصحاب علي سائر الاصول 🔸استصحاب , موضوع سائر اصول را از بین می برد 🔹اما البرائة العقلیة 🔹اما البراءة الشرعية 🔹اما التخيير 🔹اما الاشتغال 🔹اما اصالة الطهارة و الحلیة 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯