💠﷽💠 #نکات_اصولی #اجزاء                         ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔸️اجزاء 🔹️اجزاء (به كسر اوّل) به‌معناى كفايت، ◾و در اصطلاح عبارت است از: اكتفا به امتثال امرى از امر ديگر. امر بر سه قسم است: ۱. امر واقعى اوّلى؛ ۲. امر واقعى ثانوى (امر ثانوى اضطرارى)؛ ۳. امر ظاهرى (امر ثانوى ظاهرى). 🔸️۱. امر واقعى اوّلى‌ وقتى شارع مى‌گويد: نماز بخوان. اين امر واقعى اوّلى است. اگر مكلّف نماز خود را به‌طور كامل و با تمام شرايط اقامه كند، بديهى است چنين اطاعتى از امر واقعى اوّلى موجب اجزاء و سقوط تكليف است. 🔸️۲. امر واقعى ثانوى يا امر ثانوى اضطرارى‌ اگر مكلّف از نظر پزشكى مجاز نباشد كه از آب استفاده كند، و وضو براى او ضرر داشته باشد، در آن صورت مكلّف مى‌بايد با تيمّم نماز خود را اقامه كند. امر به نماز با تيمّم را امر ثانوى اضطرارى يا واقعى ثانوى گويند. 🔸️۳. امر ظاهرى (امر ثانوى ظاهرى) هرگاه وقت نماز فرارسيده، و مكلّف خود را آماده نماز كرده باشد، ولى شك داشته باشد، آيا لباسى كه بر تن دارد نجس است يا پاك؟ در چنين صورتى اصالة الطهاره جارى كرده، و با همان لباس نماز را به جاى خواهد آورد. به آن امرى كه مى‌گويد: با اجراى اصل طهارت نماز خود را با همان لباس اقامه كن، امر ظاهرى گويند. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

      💠﷽💠 #نکات_اصولی #اجماع               ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ ️نکات اصولی 🔸️اجماع‌  🔹️اجماع در لغت به‌معناى عزم و اتفاق است. ◾در اصطلاح به اتفاق خاص گويند. ✅الف. اجماع از نظر اماميه و اهل سنت: اماميه نيز در تعريف اجماع تعابير گوناگون دارند. ميرزاى قمى اجماع را عبارت از اتفاق جماعتى كه اتفاق آنها كاشف از رأى معصوم باشد مى‌داند.  صاحب معالم مى‌گويد: اجماع عبارت از اتفاق جماعتى است كه اتفاق آنها كاشف از رأى معصوم بر امرى از امور دينى باشد. سيد مرتضى در حجيت اجماع اماميه مى‌گويد: چون هيچ زمانى زمين خالى از معصوم نبوده، و اجماع اماميه هم مشتمل بر قول معصوم است، پس اجماع اماميه حجت بوده و دليل قاطعى به شمار مى‌رود.  ✅علماى اهل سنت در تعريف اجماع عبارات گوناگونى را به كار برده‌اند. غزالى مى‌گويد: اجماع عبارت است از اتفاق امت محمد بر يك امر مذهبى. سيف الدين آمدى مى‌گويد: اجماع عبارت است از اتفاق حقوق‌دانان اسلام در هر عصر بر حكم واقعه‌اى از وقايع‌ ؛ مالكيه مى‌گويند: اجماع عبارت است از اتفاق اهل مدينه. ⭕ تفاوت اجماع از نظر اماميه و اهل سنت. 🔸️الف. اجماع از نظر اهل سنت حجيت ذاتى دارد. ولى اماميه اجماع را از باب طريقيت حجت مى‌داند. يعنى اگر اجماع كاشف از قول معصوم باشد، حجت است. طبعا بايد گفت اجماع پيش اماميه جزئى از سنت است. به اصطلاح منطقيين قسم سنت است. ولى اهل سنت آن را قسيم سنت مى‌شناسند. 🔸️ ب. اهل سنت اتفاق مجتهدين را ضرورى مى‌دانند. اما اماميه نه تنها چنين اتفاقى را لازم نمى‌دانند، بلكه بعضا در مثل «اجماع تشرفى» تنها به قول معصوم نيز اجماع اطلاق مى‌گردد.  🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #اقسام_اجماع #اجماع_سکوتی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔸️اقسام اجماع ۱. اجماع سكوتى؛ ۲. اجماع محصل؛ ۳. اجماع مركب؛ ۴. اجماع مستند يا مدركى؛ ۵. اجماع منقول؛ ۶. اجماع سكوتى‌ 🔸️اجماع سکوتی به فتوايى كه توسط فقيه يا فقهايى صادر گردد، سپس آن فتوى در ميان فقهاى عصر منتشر شود، و مدتى بگذرد، و هيچ‌كس با آن مخالفت نكند، اجماع سكوتى گويند. اين‌گونه اجماع از نظر فقهاى اماميه فاقد ارزش است، زيرا به ساكت نمى‌توان نظرى را منتسب كرد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

       💠﷽💠 #نکات_اصولی #اقسام_اجماع #اجماع_محصّل #اجماع_مرکب                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔸️اقسام اجماع 🔹️اجماع محصّل‌ به اجماعى كه فقيه در آن شخصا به تتبع اقول فقها و علماء مبادرت ورزيده و به يكى از طرق ذكرشده به رأى معصوم نايل گردد، اجماع محصل گويند. 🔹️ اجماع مركّب‌ اگر گروهى از فقها به حرمت چيزى نظر داده و برخى نيز به كراهت آن معتقد باشند، از تركيب اين دو نظر چنين استنتاج مى‌گردد كه آن امر واجب يا مستحب نيست و به چنين اجماعى، اجماع مركب گويند. چنين اجماعى در كتب فقهى اماميه بسيار مورد استفاده قرار مى‌گيرد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

     💠﷽💠 #نکات_اصولی #اقسام_اجماع #اجماع_مستند #اجماع_مدرکی #اجماع_منقول                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔸️ اقسام اجماع 🔹️ اجماع مستند گفته شد كه اماميه براى اجماع نقش كاشفيت قائل است. لذا اگر در مورد اجماع به‌دليل لفظى برخورد كنند، و اجماع را مستند به آن ببينند، چنين اجماعى را اجماع مستند يا مدركى ناميده و آن را مردود مى‌دانند. زيرا در آن صورت به مدرك و مستند مراجعه كرده، اگر آن را قبول داشته باشند طبق آن عمل مى‌كنند، و الا مردود به‌حساب مى‌آورند. 🔹️اجماع مدرکی به مبحث «اجماع مستند» رجوع شود. 🔹️ اجماع منقول‌ اجماعى كه شخص تحصيل‌كننده آن را براى ديگران نقل كند، اجماع منقول نام دارد. در صورتى كه آن نقل به صورت تواتر باشد، همانند اجماع محصل خواهد بود. زيرا تواتر خود موجب قطع و يقين است، و اگر به طريق خبر واحد واصل شده باشد در مورد حجيت و ارزش آن اختلاف نظر وجود دارد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #ادله_احکام                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️ ادله احکام دليل چيزى است كه حكم شرعى از آن مستفاد باشد. چه آن حكمى كه استفاده مى‌شود حكم واقعى باشد يا حكم ظاهرى. به مبحث «اصول عمليه» و «حكم واقعى» و «حكم ظاهرى» رجوع شود. ادله احكام بر دو قسم است‌ [1]: 1. دليل اجتهادى؛ 2. دليل فقاهتى يا اصول عمليه. به مبحث «دليل اجتهادى» و «دليل فقاهتى» رجوع شود. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #اراده                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️اراده‌  ◾اراده، در لغت و اصطلاح به صفتى از صفات خاصه نفس گويند، كه به ايجاد يا ترك عملى تعلق مى‌گيرد.  🔸️كتاب ترمينولوژى در تعريف اراده مى‌نويسد: «اراده عبارت است از: «حركت نفس به طرف كارى معين پس از تصور و تصديق منفعت آن.» براى تحقق يا ترك هر فعلى نياز به مقدماتى است كه عبارت‌اند از : ▪️الف. تصور فعل يا ترك فعل؛ ▪️ب. ميل و رغبت؛ ▪️ج. تصديق؛ ▪️د. عزم؛ ▪️ه. شوق مؤكد يا اراده. و بعد از مقدمات ذكر شده معلول كه حركت به‌سوى مطلوب باشد، خواهد آمد. برخى‌ ، مقدمات مذكور را به شرح زير بيان مى‌كنند: ▪️الف. تصور فعل يا ترك چيزى؛ ▪️ب. تصديق و باور به نيكو يا زشت بودن آن؛ ▪️ج. اراده يا شوق مؤكد؛ ▪️د. طلب يا اختيار. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #اراده_استعمالی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️اراده استعمالى‌ 🔸️اراده استعمالى در مقابل اراده جدى است. و آن عبارت است از اينكه: گوينده اراده كرده كه لفظ را در معنايى به كار ببرد. اما هرگاه گويند آن معنايى را كه از لفظ فهميده مى‌شود اراده نيز كرده باشد، به آن اراده جديه گويند. نتيجه اين دو اراده در جايى ظاهر مى‌شود كه اگر گوينده لفظى را به‌معنايى به كار ببرد، اما مخاطب شك كند كه آيا متكلم به‌واقع معناى مستعمل فيه را اراده كرده، يا اين ترتّب، حكم ظاهرى است. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #اراده_استقبالی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️اراده استقبالى‌ اراده استقبالى در مقابل اراده فعلى است. و آن اراده‌اى است كه به كارى در آينده تعلق گيرد. مثل اينكه تصميم بگيرد كه در آينده به مسافرت برود. اما اراده فعلى اراده‌اى است كه به كار فعلى تعلق گيرد. مثل اراده كمك به مستمندان كه به دنبال آن اقدام عملى صورت گيرد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

      💠﷽💠 #نکات_اصولی #اراده_انشایی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️اراده انشايى‌ 🔸️اراده انشايى در مقابل اراده حقيقى است. گاهى دست فردى را گرفته و از پله‌ها بالا مى‌بريم. و زمانى هم به او دستور مى‌دهيم كه از پله‌ها بالا برود. اولى را اراده حقيقيه، و دومى را انشائيه گويند. 🔸️البته اين تقسيم مبتنى بر اين است كه ما لفظ اراده و طلب را مترادف دانسته، و معتقد باشيم كه اين دو لفظ داراى دو مصداق‌اند: ▪️مصداق حقيقى كه همان صفت نفسانى باشد، ▪️ و مصداق انشايى كه به آن طلب انشايى گويند. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #اراده_تشریعی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️اراده تشريعى‌ اراده تشريعى در مقابل اراده تكوينى است. 🔸️ اراده تكوينى عبارت است از اينكه فردى به‌گونه‌اى شخصى و مباشره‌اى تصميم بگيرد بر ايجاد چيزى، مثل اراده الهى بر خلقت عالم، و اراده انسان بر غذا خوردن يا دويدن. 🔸️اما اراده تشريعى عبارت است از تصميم بر ايجاد كارى توسط شخص ديگر با اراده و اختيار او، مثل اراده الهى بر انجام عبادات توسط بندگان با اراده و اختيار خود آنان. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #ارتکاز_متشرعه                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️ارتكاز متشرّعه‌ در كتاب الاصول العامه‌ آمده: اصطلاح ارتكاز متشرعه در زمان حاضر از سوى تعدادى از استادان اصول فقه رايج شده است. ظاهرا منظور آنان اين است كه: علاوه بر وجود سيره بر فعل يا ترك چيزى، نوع حكم آن در شعور و عمق ذهن جاى گرفته باشد، گرچه منشأ آن ناشناخته باقى بماند. ◾فرق ارتكاز متشرعه با سيره عقلاء يا متشرعه در اين است كه چون سيره دليل لبى است، پس به لحاظ تعيين نوع حكم مجمل است. اما ارتكاز متشرعه، نوع حكم را از وجوب يا حرمت يا ... معين مى‌كند. ◾حجيت ارتكاز متشرعه زمانى است كه ثابت شود حكم در زمان ائمه صادر شده است، و تقرير آن بزرگواران پشتوانه آن قرار گيرد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #استحسان                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹️استحسان‌  🔸️استحسان در لغت به‌معناى نيكو شمردن و پسنديدن است، ◾ و در اصطلاح تعاريف متعددى از آن ارائه شده است. و چون مذاهب حنفى، مالكى و حنبلى به قاعده استحسان تمسك جسته‌اند، لذا از هريك از آنان تعريفى در مورد اين قاعده بيان مى‌شود. 🔸️الف. حنفيه در تعريف استحسان مى‌گويند: «استحسان دليلى است كه در ضمير مجتهد خطوركند. لكن قابل بيان نباشد. زيرا الفاظ و عبارات يارى آن را ندارد.»   ◾و به اصطلاح: «يدرك و لا يوصف» است. البته ابو الحسن كرخى حنفى مى‌گويد: «عدول از حكم مسئله‌اى به حكم ديگر به جهت دليل خاصى همانند قرآن را استحسان گويند.»  🔺️ادامه... 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

                                 💠﷽💠 #نکات_اصولی #استحسان #مالکیه #حنابله                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹استحسان 🔸️️ب. مالكيه مى‌گويند: «استحسان عبارت است از عمل كردن به مصلحت جزئى و موردى در مقابل دليل كلى.»  🔸️ج. حنابله گويند: «هرگاه به‌دليل خاصى از حكمى در يك مسئله كه نظير آن مسئله نيز از چنان حكمى برخوردار است، عدول كنيم، به آن استحسان گويند.»  🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #استصحاب                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹استصحاب‌  🔸️استصحاب از ماده صحب، به‌معناى به همراه داشتن است. ◾ و در اصطلاح عبارت است از حكم به استمرار آنچه كه پيش‌تر وجود داشته است.  🔸️ به ديگر سخن رعايت وضع يقينى سابق كه بعدا در بقاى آن شك حاصل گردد. توضيح اينكه هرگاه يقين داشتيم كه چيزى در گذشته وجود داشته، اما وجود فعلى آن مورد ترديد قرار گيرد، حكم به استمرار آن را استصحاب گويند. ✅مثال: هرگاه وضو داشته‌ايم سپس شك عارض گردد آيا حدثى كه موجب بطلان وضو گردد صادر گشته است يا خير؟ در آن صورت براساس «استصحاب» حكم به باقى بودن بر وضوى سابق مى‌كنيم. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

💠﷽💠 #نکات_اصولی #استصحاب_جزئی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹استصحاب‌ جزئی 🔸️استصحاب جزئى عبارت است از مفهومى كه بر يك فرد صدق كند. در مقابل جزئى كلى است و كلى به مفهومى گويند كه بر افراد متعدد صدق كند. استصحاب جزئى يعنى استصحاب فرد معين ✅ مثلا: يقين داشتم به اينكه آب حوض حياط ما كرّ است، سپس مقدارى از آن كسر گرديد، هم‌اكنون شك كردم آيا آن آب از كرّ بودن خارج گرديد يا خير؟ در اين صورت استصحاب كرّ جارى مى‌گردد. همانند وجود غايب مفقودالاثر، اگر شخصى مفقود شده باشد و هيچ اطلاعى از او در دست نباشد، آيا اموال او بين ورثه تقسيم خواهد شد؛ آيا همسر او حق انتخاب همسر جديد دارد يا خير؟ در چنين صورتى استصحاب وجود غايب مفقودالاثر جارى مى‌گردد. بنابراين نه اموال او بين ورثه تقسيم مى‌گردد و نه همسر او حق انتخاب همسر جديد دارد. 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯

             💠﷽💠 #نکات_اصولی #استصحاب #حکم_تکلیفی                        ─━━━⊱🍃🌺🍃⊰━━━─ ⭕ نکات اصولی 🔹استصحاب 🔹️حكم تكليفى‌ استصحاب حكم تكليفى در مقابل استصحاب حكم وضعى است، و آن در جايى است كه اصل حكم تكليفى در گذشته قطعى و يقينى بوده، اما اكنون مورد ترديد قرار گرفته است. در آن صورت‌ استصحاب حكم تكليفى سابق خواهيم كرد، مثل استصحاب وجوب نفقه. توضيح اينكه نفقه زوجه بر زوج واجب است. اما اكنون ترديد در وجوب نفقه دارد، زيرا شك در ناشزه بودن يا ناشزه نبودن زوجه دارد. در اين صورت استصحاب وجوب نفقه مى‌كند. مواد 1106 و 1107 و 1108 قانون مدنى. ️ 🌐کلاس مجازی اصول و حقوق       ╭┅────────┅╮ 💠 @usolefegh ╰┅────────┅╯