🟣 #جنایت_پهلوی در #هفده_شهریور ۱۳۵۷ حتی در شبکه‌ی صدای آمریکا هم بازتاب داشته است 🟣 ولی برخی سلطنت‌طلب‌ها با وقاحت تمام، شاهان پهلوی را بزرگترین مدافع حقوق بشر می‌نامند! @varmetoon

🔴 «ای کاش خمینی در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع برای خدای تعالی کشته می‌شد.» 📌بخشی از پیام #امام_خمینی رحمه‌الله به مناسبت فاجعه #هفده_شهریور ۱۳۵۷ @varmetoon

📙 پژوهشی از مرکز اسناد انقلاب اسلامی درباره‌ی تعداد شهدای فاجعه‌ی #هفده_شهریور ۱۳۵۷ 🔴 در روز ۱۸ شهریور (فردای واقعه) رژیم پهلوی تعداد شهدا را 58 نفر و مجروحین را 205 نفر اعلام کرد.[61] مردم ایران، این آمار را نپذیرفتند و معتقد بودند که رژیم تعداد کمی را اعلام کرده. دو روز بعد دادگستری اعلام‌ کرد تعداد کشته‌شدگان‌ به‌ 95 نفر رسید.[62] سفارت امریکا این آمار را غیر واقعی می‌داند و می‌نویسد: «چندین شاهد عینی امریکایی و اروپایی اشاره به این داشته‌اند که این رقم بایستی خیلی بیشتر از این باشد.»[63] پارسونز سفیر انگلیس‌ تعداد شهدا را «صدها نفر» ذکر کرده‌ است‌.[64] طبق ارزیابی سفارت امریکا آمار دقیق تعداد کشته شدگان چندین هزار نفر بود.[65] سولیوان‌ سفیر آمریکا گزارش‌ می‌کند که‌ در میدان‌ ژاله‌ «بیش‌ از دویست‌ نفر از تظاهرکنندگان‌ کشته‌ شده‌ بودند».[66] یک مقام امنیتی ایرانی به سفارت اطلاع داد بین 4000 تا 4500 نفر در میدان ژاله و چند صد نفر در مناطق جنوب شهر کشته شدند.[67] جان‌ استمپل‌ یکی از اعضای سفارت‌ آمریکا در ایران‌ از قول‌ منابع‌ پزشکی تعداد شهدا را «بین‌ 200 تا 400 نفر» برآورد کرده‌ است‌[68] شاپور بختیار ادّعا می‌کند که‌ «می‌توانم‌ به‌ یقین‌ بگویم‌ تعداد کشته‌شدگان‌ حداکثر از 700 یا 800 نفر متجاوز نبوده‌ است.‌»[69] 🔴 شاهدان عینی تعداد شهدا را بیش از دوهزار نفر می‌دانند.[71] و می‌گویند دو تا سه هزار جفت کفش پاره و مندرس در خیابان 17 شهریور و میدان شهدا برجای ماند.[72] علی محمد بشارتی می‌گوید: من خودم در بهشت زهرا (س) روی یکی از جنازه‌ها عدد 1723 را دیدم[73]. معلوم بود که آن‌ها را از کانال رسمی مثل ساواک عبور داده و جواز دفن را صادر کرده بود و آن شماره هم شماره مسلسل افرادی بود که از کانال گذشتند. همچنین رادیوهای بیگانه نیز تعداد این شهدا را تا چند هزار نفر اعلام کردند.[74] هیچ کس نفهمید تعداد کشته شدگان آن روز چند نفر بود و در ارائه آمار، افراط و تفریط می‌شد اما شایعات بر این مبتنی بود که چند هزار نفر کشته شده‌اند.[75] 🔰 منابع [61] . روزنامه اطلاعات، ش 15706، 18 / 6 / 1357، ص 1. [62] . یکسال مبارزه، پیشین، ص 404. [63] . اسناد لانه جاسوسی، ج 9، ص 124. [64]. روزنامه‌ی اطلاعات، 20 / 6 / 1357. [65] . اسناد لانه جاسوسی آمریکا، کتاب نهم، سند ش 52، ص 108. [66]. پارسونز، آنتونی، غرور و سقوط‌، ترجمه‌ی پاشا شریفی، تهران، انتشارات‌ راه‌نو، 1363، ص 112. [67] . اسناد لانه جاسوسی آمریکا، کتاب نهم، سند ش 58، ص 121. [68]. جان. دی استمپل، درون انقلاب ایران، ترجمه‌ی دکتر منوچهر شجاعی، تهران، مؤسسه‌ی رسا، 1377، ص 168. [69]. بختیار، شاپور، یکرنگی، ترجمه‌ی مهشید امیرشاهی، بی‌جا، بی‌تا، ص 129. [71] . آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، مصاحبه با اسماعیل میکائیلی، ص 174-173. [72] . همراه پیر پاک خاطرات، ولی‌الله چه‌پور، ص 62. [73] . علی محمد بشارتی، عبور از شط شب، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382، ص 166-165. [74] همان. [75] . کا گ ب در ایران، پیشین، ص 320 @varmetoon