🔆متن شبهه: در یک سخنرانی شنیدم امام صادق علیه سلام ذوالقرنین را عبدالله بن ضحاک معرفی کردند، سخنران گفته است ضحاک همان آستیاگ پدر بزرگ کوروش است پس کوروش همان ذوالقرنین است آیا درست؟ 🔆پاسخ شبه : 1⃣ اینکه کوروش از پدر بزرگ مادری، به قوم ماد متصل باشد و پدر بزرگ وی #آستیاگ یا آژی دهاک باشد شدیدا مورد تردید است. باستان شناسان و تاریخدانان متعددی بیان کرده اند که کوروش هیچ ربطی به آستیاگ ندارد که برای نمونه چند مورد را بیان میکنم : ۱.#کتسیاس مورخ مشهور یونانی : کتسیاس که در دربار هخامنشیان زندگی می کرد گفته است؛آستیاگ هیچگونه قرابتی(نسبت) با کوروش نداشت. (حسن پیرنیا، ایران باستان، جلد اول، ص ۲۴۰) ۲. #ماریا_بروسیوس : ماریا بروسیوس تاریخدان و ایران شناس مشهور این نظر را که آستیاک و کوروش بایکدیگر نسبت خانوادگی داشته باشند را شدیدا رد میکند و آنرا یک دروغ برای همراه کردن مردم ماد و تایید کوروش نزد آنها میداند. (ماریابروسیوس،ایران باستان،صفحه۲۶) ۳. #والتر_هینتس : والتر هینتس، تاریخدان،زبان شناس بزرگ آلمانی صراحتا بیان میکند اینکه کوروش از طرف مادری به آستیاگ پادشاه ماد ربط داشته باشد یک دروغ بزرگ تاریخی است که آنرا پارسیان برای مشروعیت بخشی و همراهی قوم ماد مطرح کرده اند. (والتر‌هینتس‌،داریوش و ایرانیان،ترجمه پرویز رجبی،نشرماهی،صفحه۹۲ و ۹۳) 2⃣ این روایت، آنگونه که شیخ صدوق نقل کرده، از جهت سند، مرفوع است. یعنی سند آن افتادگی دارد و لذا به خودیِ خود حجیت ندارد، دیگران نیز این را روایت را از شیخ صدوق نقل کرده اند. (شیخ صدوق، الخصال، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1362، ج 1، ص 255.) 3⃣در مقابل این دست روایاتِ ضعیف‌السند، روایاتی داریم منسوب به اهل بیت علیهم السلام که می‌گویند ذوالقرنین جوانی از اهل روم بود. متن روایت: قَالَ: جِئْتُمْ تَسْأَلُونِّي عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ، قَالُوا: نَعَمْ، قَالَ: كَانَ غُلَاماً مِنْ أَهْلِ الرُّومِ ثُمَّ مَلَكَ، وَ أَتَى مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَ مَغْرِبَهَا، ثُمَّ بَنَى السَّدَّ فِيهَا. قَالُوا: نَشْهَدُ أَنَّ هَذَا كَذَا. سند: عبد الله بن جعفر حميرى، قرب الإسناد، قم: مؤسسة آل البيت، 1413 هجری قمری، ص 322؛ فيض كاشانى، تفسير الصافي، تهران: مكتبه الصدر، 1415 هجری قمری، ج 3، ص 258؛ شیخ حویزی، تفسير نور الثقلين، قم: انتشارات اسماعيليان، 1415 هجری قمری، ج 3، ص 293. 🆔  @vitaminsiyasi