⚡️ برای علاقه‌مندان به #مباحث_اخلاقی ✅ صبر 🌸 عام‌ترین و مهم‌ترین صفت انسانی بازدارنده «صبر» است. «صبر» در لغت عرب به معنای حبس و در تنگنا و محدودیت قرار دادن است. برخی نیز آن را بازداشتن نفس از اظهار بی‌تابی و بی‌قراری دانسته‌اند. 🌸 در فرهنگ اخلاقی، صبر عبارت است از وادار نمودن نفس به انجام آنچه که عقل و شرع اقتضا می‌کنند و بازداشتن از آنچه عقل و شرع نهی می‌کنند. هم‌چنین حفظ نفس از اضطراب، اعتراض و شکایت و همچنین به آرامش و طمأنینه گفته می‌شود. 🌸 در باب ارزش والای صبر همین بس که قرآن در آیات متعددی با عبارت «الله مع الصابرین»، «إنّ الله یحبّ الصابرین» و عبارات دیگر به آنان مژده می‌دهد که خداوند با صابران همراه است و آنان را بسیار دوست دارد. 🌸 صبر در یک تقسیم‌بندی کلی به دو قسم تقسیم می‌شود: 🔺صبر بدنی: صبر بدنی در مقابل مشقت‌هایی است که بر بدن و جسم انسان وارد می‌شود. این صبر یا با عمل تحقق می‌یابد، مثل قیام به عبادات مشکل یا امراض بزرگ و... که قرآن کریم درباره‌ی صبر ایوب نبی در برابر امراض و مصیبت‌هایش این‌گونه از او یاد‌ می‌کند: "وَاذْکُرْ عَبْدَنا أَیُّوبَ ‌... إِنَّا وَجَدْنَاهُ صَابِرًا؛ و به خاطر بیاور بنده ما ایّوب را‌... ما ایوب را شکیبا یافتیم". 🔺صبر نفسی: صبر در مقابل شهوات نفسانی است که قرآن این‌گونه بیان کرده است: "فَأَمَّا مَنْ طَغی‌ وَ آثَرَ الْحَیاةَ الدُّنْیا... وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَوی...‌؛ امّا آن کسی که طغیان کرده، و زندگی دنیا را مقدّم داشته‌... و آن‌کس که از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوی بازدارد...". 🌸 بنابر روایات نقل شده از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، صبر دارای مراتب سه‌گانه است: 🔹صبر بر مصیبت: شکیبایی انسان در برابر حوادث تلخ و ناگوار مثل خسارات مالی، مرگ عزیزان، بیماری و... از جمله مراتب صبر است که قرآن کریم از آن این‌گونه یاد کرده است: "وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ‌ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرین‌ الَّذینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصیبَةٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُون‌؛ قطعاً همه‌ی شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، و کاهش در مال‌ها و جان‌ها و میوه‌ها، آزمایش می‌کنیم و بشارت ده به استقامت‌کنندگان! آن‌ها که هرگاه مصیبتی به ایشان می‌رسد، می‌گویند: ما از آنِ خدائیم و به سوی او باز می‌گردیم". 🔹صبر بر طاعت: تکالیفی که خدای متعال بر عهده‌ی بندگان قرار داده، با دشواری‌هایی همراه است؛ از این‌رو قرآن کریم انسان‌ها را به صبر بر امتثال وظایف دینی توصیه کرده است: "رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَیْنَهُما فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبادَتِه‌؛ همان پروردگار آسمان‌ها و زمین، و آنچه میان آن دو قرار دارد! او را پرستش کن و در راه عبادتش شکیبا باش". 🔹 صبر در معصیت: بالاترین مرحله از صبر، صبر بر معصیت است و آن ایستادگی در برابر شعله‌های سرکش شهوات و هیجان‌های برخاسته از هوی و هوس و یا مقامات دنیوی است. صبر در برابر معصیت‌ها و هوای نفس آن‌قدر عظیم است که حتی یوسف نبی (علیه‌السلام) نیز خود را از شرّ آن ایمن ندانسته و به خدا پناهنده‌ می‌شود: "وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسی‌ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی‌؛ من هرگز خودم را تبرئه نمی‌کنم، که نفس (سرکش) بسیار به بدی‌ها امر می‌کند، مگر آنچه را پروردگارم رحم کند!". 🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇 http://wikifeqh.ir/صبر #ویکی_فقه #اخلاق #صبر #صبر_در_قرآن #صبر_در_روایات @wikifeqh_ir