#تأثیرغدیرشناسیبرمهدویت
زیباترین حقیقت تاریخ، حماسهی غدیر خم است. روز غدیر، روز بسیار مبارکیست؛ زیرا در این روز، کشتی نوح بر ساحل آرام گرفت. توبهی حضرت آدم پذیرفته شد و حضرت ابراهیم علیهالسلام به لطفالهی از آتش رهایی یافت. موسی علیهالسلام هارون را به امر الهی وصی و جانشین خود ساخت؛ و حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله در آن روز حادثهی غدیر را رقم میزند که از همهی اتفاقات آن روز فراتر و مهمتر است. اهمیت واقعهی غدیر، به اندازهایست که وجود نازنین حضرت پیامبر به رعشه افتاده بود. به راستی چه چیزی بر پیامبر ابلاغ شده که او را اینگونه هراسناک کرده است؟! این ترس، ناشی از آن بود که چگونه از عهدهی این مسئولیت سنگین برآید؛ زیرا عدم انجام آن رسالت، زحمات بیست و سه سالهی پیامبر را نشانه میرفت و با کوچکترین خطا ممکن بود، منافقین چراغی را که پیامبر با خون دل برافروخته بود، به راحتی خاموش کنند. خداوند در سوره مائده آیهی ۶۷ همین مسئله را بیان میکند و میفرمایند:«يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ ۖ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ اى پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، به طور کامل (به مردم) ابلاغ کن و اگر چنین نکنى، رسالتت را انجام ندادهاى. خداوند تو را از (خطرات احتمالی مردم) حفظ مىکند و همانا خداوند، گروه کافران (لجوج) را هدایت نمىکند».
محور اصلی سخنان پیامبر در خطبهی غدیریه نیز، مسألهی امامت و ولایت است؛ زیرا ولایت استمرار رسالت رسول خداست. واقعهی غدیر بزرگترین سند حقانیت شیعه و روشنترین دلیل بر امامت امیرالمؤمنین است. ما غدیر را نمیشناسیم تا امام را بشناسیم، بلکه شناخت غدیر در گرو شناخت امام است. رسول خدا نیز در این رابطه میفرمایند: « مَنْ ماتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة هر کس که بميرد و امام زمانش را نشناسد مرگ او، مرگ دوران جاهلیت است». بدینمعنا که او هم مانند مردمان دوران جاهلیت از دنیا رفته و از اسلام بهرهای نبرده است.
روز غدیر، زمانی برای مؤمنین خوشایند و مبارک است که هر شیعهای به فهم دقیق و عمیقی از معنای غدیر برسد. در حقیقت با تعمق در خطبه غدیر درک کند که همانگونه که پیامبر علی علیهالسلام را معرفی کرد، در فرازهای دیگر خطبه نیز به وجود نازنین آخرین وصّی خود اشاره میکند و میفرماید: «أَلا إنَّ خاتَمَ الأَئِمَّةِ مِنَّا الْقائِمَ الْمَهْدِيَّ. أَلا إنَّهُ الظّاهِرُ عَلَى الدّينِ. أَلا إنَّهُ الْمُنْتَقِمُ مِنَ الظّالِمينَ. أَلا إنَّهُ فاتِحُ الْحُصُونِ وَهادِمُها. أَلا إنَّهُ غالِبُ كُلِّ قَبيلَة مِنْ أَهْلِ الشِّرْكِ وَهاديها ای مردم، آگاه باشید که آخرین پیشوا و راهنمای امت، از خاندان ما میباشد، او امام قائم حضرت مهدی علیهالسلام است. بدانید که او بر همهی ادیان پیروز خواهد شد و بدانید که او از همهی ستمگران انتقام خواهد گرفت و بدانید که او تمامی دژهای دشمن را فتح کرده و آنها را ویران خواهد ساخت».
آنچه واضح است این است که پیامهای بلند پیامبر، فقط مختص روز غدیر نبوده بلکه ناظر به همهی عصرها و قرنهاست.
بنابراین، نکتهای که نباید از آن غافل شویم؛ شناخت وجود امام است. هر شیعهای در هر دورهای باید امام زمان خویش را بشناسد و یکی از راههای شناخت امام، مطالعه در زندگى آن امام است و به واسطهی آن مطالعات است که به صفاتی همچون عدالت و شجاعت و فداکاریهای آن امام بزرگوار و ابعاد شخصیتی او دسترسی پیدا میکند.
پیامبر در خطبهی غدیر، حضرت مهدی را خاتمالائمه میخوانند، زیرا خداوند میخواهد فیضرسانیاش به بندگانش ادامه پیدا کند و به وسیلهی آخرین امام این عمل محقق میشود و ما شیعیان میتوانیم از این واسطهی فیض بهره ببریم و نگرش توحیدی خودمان را تقویت کنیم.
پس هر اندازه که شناخت و معرفت ما نسبت به امام افزون شود ولایتپذیری هم بیشتر میگردد زیرا این دو با یکدیگر رابطهی دو سویه دارند؛ هر چه شناخت فرد نسبت به امامش بیشتر محبت و انس به او هم مضاعف گردد و زمانی که محبت و معرفت به ایشان افزون گردد، ولایتمداری فرد نسبت به ایشان نیز مضاعف شده و بر ایمانش افزده میشود. زیرا خداوند، هستی و استمرار آن را به حجتهای خود بر زمین پیوند زده است، هر اندازه که توسل و اذعان به فضلِ آن بزرگواران بیشتر باشد، جوشش فضلالهی نیز بیشتر خواهد بود. پس ما با بیان مقام حقیقی آن ذوات نورانی و میزان تأثیر و کارآمدیشان در همهی هستی، نگرش توحیدی خود را تقویت مینمائیم و به این میزان درک میرسیم که فیض رساندن امام در جهان هستی دائمیست و امام همیشه به یاد ما هستند و اگر به یاد ما نبودند مشکلات و گرفتارهای ما افزونتر میبود.