🔆 رأی پاک؛ رأی ناپاک
🔸 به بهانه دور دوم انتخابات ریاست جمهوری
✍️ محسن الویری
وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ ... (اعراف، ۹۶)
اگر مردمان آبادیهای ایمان میآوردند و پروا داشتند، برکاتی از آسمان و زمین بر آنها میگشودیم ...
برکت به مفهوم بازدهی بیش از حد متعارف و یا کارکردی فراتر از حد انتظار یکی از مهمترین آموزههای دینی است که در دنیای پیشامدرن با زندگی مردم در هم آمیخته بود و اکنون به نظر میرسد یکی از بیگانهترین مفاهیم حتی در بین دینداران است. در منابع دینی ما، رفتارهایی مانند ایمان همراه با عمل صالح (آیه ۹۶ سوره مبارکه اعراف)، و یا عدالتورزی (بالعدل تتضاعف البرکات) مایه برکت و در برابر آن رفتارهایی مانند گناه و خیانت و تکذیب پیامبران موجب کاهش و یا از بین رفتن برکت است. چیستی و عوامل ایجاد کننده و تضعیف کننده برکت به راستی شایسته بازخوانی از ابعاد مختلف است.
برکت دادن خدا و برکت یافتن کارها و سرمایهها امری ماورائی است و عقل جزءنگر حسابگر بشری از درک چرایی و فرایند آن ناتوان است؛ این که چرا و چگونه ایمان و پرواپیشگی موجب فرو ریختن برکت از آسمان میشود بر ما پوشیده است ولی تجربه همگی ما نشان میدهد که این سخن سخنی گزاف نیست و به یقین شواهدی برای آن در تجربه زیسته خود سراغ داریم.
دور از ذهن نیست که گفته شود چه بسا یکی از عوامل به نتیجه نرسیدن طرحهای ترویج ارزشهای اخلاقی در دهههای گذشته، با وجود خوب بودن برنامهها، آمیختگی اقدامات اجرایی آن با انواع رفتارهایی است که به هر دلیل مورد تأیید شرع نبوده و در نتیجه اجرای این طرحها برکتزدا بوده است.
رأی دادن در انتخابات، یک ابزار برای تحقق یک هدف مقدس یعنی مشارکت در سرنوشت و برگزیدن یک خدمتگزار برای مردم در چارچوب نظام اسلامی است. اگر این ابزار با حرام آمیخته شود برکت آن در معرض تهدید قرار میگیرد و اگر پاکیزه و منزه باشد برکت خواهد یافت. آمیختگی با حرام در اموری مختلف مصداق مییابد، مانند استفاده از امکانات دولتی و عمومی برای تبلیغ نامزد موردنظر خود، توزیع ناعادلانه امکانات عمومی برای تبلیغات نامزدها، سوق دادن رأی مردم به یک نامزد با تطمیع و فریب، کوشش برای تخریب شخصیت رقیب با تهمت و دروغ، و پرداختن به امور شخصی غیرمرتبط با صلاحیت فرد. از بین رفتن برکت هم میتواند مصادیق مختلفی داشته باشد؛ همچون: متقاعد نشدن مخاطب، بروز عوامل بیرونی بر باددهنده کوشش انتخاباتی، شکننده بودن همراهی مخاطب، و حتی ناموفق شدن و یا ناکام ماندن فرد منتخب.
سزاوار است خود و طرفداران نامزدها را در معرض این پرسش قرار دهیم که در مقام تبلیغ مردم و کشاندن آنها به پای صندوق رأی و به ویژه برای متمایل ساختن آنها به یک نامزد و یا دلسردکردن آنها نسبت به یک نامزد دیگر، کنش انتخابی ما تا چه اندازه برکتزا و یا برکتزداست؟ طلبه یا غیرطلبهای که پای در فعالیت انتخاباتی گذاشته است و مشتاق است به نتیجه مطلوب برسد صرف نظر از مسؤول بودن نسبت به سخن و رفتار خدا در پیشگاه خداوند متعال، سزاست مدام این پرسش را از خود داشته باشد که آیا به راستی خود را دور از انواع گناهان زبانی و آلودگیهای مالی نگاه داشته است یا نه؟ آیا کنش تبلیغی انتخاباتی او برکتزا و یا برکتزداست؟ و اگر در تحلیلی صادقانه دریافت که رفتار او آمیخته با حرام است، انتظار نداشته باشد که به نتیجه مطلوب برسد. این گونه افراد حتی اگر در کوتاه مدت، به آن چه میخواهند دست یابند، دست تقدیر الهی در زمانی دیگر جزای کژاندیشی و کژرفتاری آنها را خواهد داد و چه تجربیات عبرتآموزی در این باره وجود دارد!
یکی دیگر از شاخصههای ارزیابی دو نامزد و تصمیمگیری برای برتر نهادن یکی از آنها بر دیگری، همین است که ببینیم رفتار انتخاباتی آنها تا چه اندازه برکتزا و یا برکتزداست و رأی پاک و حلال و پاکیزه نزد کدام یک از آنها بیشتر است؟
۱۲ تیر ۱۴۰۳
اندکی صریح
عبدالله جلالی
اکنون که دور مرحله دور دوم انتخابات هستیم و در مرحله حساس انتخاب اصلح از بین دو نامزد چهاردهمین دروه انتخابات بسر میبریم از باب آیه شریفه «ليهلك من هلك عن بينة و يحيى من حى عن بينة»؛ هركس كه مىخواهد با روشنى و آگاهى به هلاك يا حيات و زندگى راه بيابد. قصد دارم بهعنوان یک شهروند مطالبی را جهت تنویر افکار عمومی برای عموم مردم شریف ایران و نخبگان عزیز کشورم معروض دارم.
برای هر انتخابی نیازمند موازین هستیم تا بتوانیم دقیقتر و بهتر از عهده این مسئولیت اجتماعی برآییم. زیرا بدون موازين تحلیل و فهم داستان نينوا، حرکت و مقاومت امام حسین (ع) که در آستانه ورود به محرم حسینی هستیم، مشكل مىشود و بههمین جهت لازم است دو جریان سیاسی و دوسبک مدیریتی سازش و مقاومت دوباره بازخوانی گردد و ما ناچار به بیان مقدمه کوتاه در این زمینه هستیم .
نقش تحریمها بهعنوان ابزار بازدارنده در دستیابی به اهداف تنبیهی از گذشتههای دور مورد استفاده قدرتهای بزرگ بودهاست. کاربرد این ابزار تا پیش از پایان جنگ جهانی اول، مکملی برای اقدامات نظامی بود، اما پس از آن بهعنوان ابزاری غیرنظامی در میثاق جامعه ملل گنجانده شد. با پیروزی انقلاب به رهبری امام خمینی(ره)، جمهوری اسلامی از بدو شکلگیری مورد تحریم آمریکا و متحدانش قرار گرفت. هدف از این تحریمها، مقابله با ظرفیتهای سیاسی دین اسلام بهعنوان یک الگوی ضد نظام سلطه بود، که با نفی هرگونه ظلم و ستم از سوی حاکمیتهای سیاسی جهان، مطرح گردید. برهمین اساس، امام خمینى(ره ) تـمـام تـلاش خـود را بـراى نـوسـازى در روابط بینالملل، مـنـطـبـق بـر اصـول و ارزشهـاى اسـلامـى بـهکـار بـردنـد و در هـر فـرصـتـى بـه مـسـئولان ضرورت انطباق تصمیمات در عرصه سیاست خارجى با موازین و معیارهاى شرعى را گوشزد مىنمودند. ایشان براساس قاعده نفی سبیل بهعنوان یکی از قواعد مهم فقهی در استنباط آموزههای سیاسی اسلام، در دو جنبه سلبی و ایجابی تأکید کردند. و همین آموزه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در بند ششم اصل دوم با نفی هرگونه سلطهگری و سلطهپذیری و همچنین در بند پنجم اصل سوم با طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب، بهعنوان ابعاد داخلی و خارجی سیاستهای جمهوری اسلامی ایران تبلور یافت.
از سوی دیگر دیدگاههای جهانی انقلاب اسلامی مبنی بر رهبری امت اسلام و دفاع از مستضعفان در برابر مستکبران و بهطور کلی مقابله با نظام سلطه جهانی، ایران را در تقابل با ابرقدرتهای جهانی، همچون آمریکا و شوروی قرار داد. بهویژه این موضوع روابط ایران و آمریکا را دچار چالش اساسی کرد که این امر حتی به قطع روابط دو کشور منجر گردید. از اینرو، این شیوه از حکومت برای دشمنان انقلاب غیرقابل تحمل بود. دولت آمریکا از همان ابتدا در به انحراف کشاندن انقلاب، سفارت خود در تهران را به جاسوسخانه تبدیل کردهبود. دانشجویان پیرو خط امام با آگاهی از ترفندهای آمریکا، سفارتش را بهعنوان کانون جاسوسی، تسخیر و کارکنان آن را به گروگان گرفتند. در پی این حادثه، جیمی کارتر رییسجمهور وقت آمریکا در20 فروردین 1359 طی دستوری قطع روابط سیاسی و بازرگانی با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد.
امام خمینی در پی این تصمیم کارتر، درپیامی به ملت ایران فرمودند: ملت شریف ایران، خبر قطع رابطه بین آمریکا و ایران را دریافت کردم. اگر کارتر در عمر خود یک کار کرده باشد که بتوان گفت به خیر و صلاح مظلوم است همین قطع رابطه است. در چنین شرایطی اربابان غربی شاه در طول چهاردهه رویارویی با انقلاب اسلامی، لایههای مختلفی از خصومت را از خود بروز دادهاند. گاهی دشمنی آنها با حاکمیت اسلامی جلوه میکرد. زمانی خصومت در حمایت از دشمنان نظام اسلامی مثل رژیم بعثی عراق و منافقین ظهور و بروز مییافت. برخی ایام ایران را حامی تروریسم و ناقض حقوق بشر میخواندند و در حال حاضر هم که فرزندان این مرز و بوم به توانمندیهای علمی، هستهای، دفاعی، نظامی و اقتصادی دست یافتهاند، حقد و کینه خود را در دستیابی ایران به فناوریهای روز آشکار میکنند.
در چنین شرایطی دولت مردان آمریکا، جنگ اقتصادی را جایگزین جنگ سخت نظامی کردهاند تا شرایط تحریمی را برای جمهوری اسلامی ایران دشوار سازند. اما این که چرا آمریکا مایل به حمله نظامی علیه ایران نیست؟ سایت«نشنال اینترست» به این سوال پاسخ میدهد: این سایت؛ در مطلبی با اشاره به قدرت نظامی ایران نوشته است، که به استثنای کره شمالی، هیچ کشوری در دوران پس از جنگ سرد نتوانسته بیشتر از ایران، آمریکا را به چالش بکشد. دانیل کوتسی مدیر اطلاعات ملی آمریکا با سخنرانی در کمیته ویژه سنای کنگره آمریکا، اعلام نمود ایران دارای بزرگترین زرادخانه موشکهای بالستیکی در خاورمیانه است و میتواند به اهدافی تا فاصله دوهزار کیلومتر از مرزهای خود ضربه بزند.
قدرت بازدارنگی ایران باعث شد که هیأت حاکمه آمریکا از خطرات جنگ آگاه باشند بهویژه این که پایگاههای نظامی آنها در تیررس موشکهای ایران است و دهها هزار سرباز آمریکایی، از سمت کشورهای عربی، ایران را احاطه کردهاند؛ ایران تواناییهای نظامی زیادی در دریا دارد. موشکهای دریایی و سطح به سطح، و زمین بههوای پیشرفته که میتواند تلفات سنگینی را به طرف آمریکایی تحمیل کند. ایرانیان کافی است که یک کشتی جنگی آمریکا را در دریا غرق کنند تا مردم در داخل آمریکا در مخالفت با جنگ بیفایده مخالفت و قیام کنند. این مسائل قدرت بازدارندگی ایران را نشان میدهد. از این رو دولتمردان آمریکا آرایش جنگی خود را تغییر دادند و به سمت تحریم روی آوردند.
«ریچارد نفیو» هدف از اعمال تحریمها را ایجاد «دردی» میداند که در نهایت منجر به تغییر رفتار کشور هدف تحریم خواهد شد. اما کشور تحت تحریم نیز این امکان را دارد که از ابزارهای مختلفی در مقابل تحریم استفاده کند. وضعیتی که نفیو از آن با عنوان «استقامت طرف تحریمی» یاد کردهاست. بهعقیده نفیو ایجاد درد از سوی تحریمکننده میتواند باعث شود تا کشور تحت تحریم از طریق ابزارهای مختلف در برابر تحریم مقاومت کند. بنابراین یک تحریم در صورتی کارا خواهد بود که بتواند مقاومت کشور تحت تحریم را بشکند. پس سیاستگذاران باید برای دستیابی به اهداف ترسیم شده در سیاست تحریم رفتار استقامتی کشور هدف را رصد و سیاستهای خود را مبتنی بر این رفتار طراحی کنند.
دولت آمریکا ابزار تحریم را بهعنوان اهرمی برای همراه کردن تهران با خواستههای خود در نظر گرفتهاست. «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا در گفتوگوی خود با فاکسنیوز تصریح کرد که آمریکا درصدد تغییر رژیم ایران نیست. او گفت: میخواهیم آن قدر فشار بر دولت ایران وارد کنیم تا این کشور رفتارش را تغییر دهد. برهمین راستا، حضرت آیتالله خامنهای در بیاناتشان فرمودند: «یک روزی بهصراحت میگفتند جمهوری اسلامی از بین برود؛ بعداً دیدند نمیتوانند و به ضررشان تمام میشود، آمدند این را تعدیل کردند و گفتند تغییر رفتار جمهوری اسلامی. بنده همانوقت به مسئولان گفتم توجه داشته باشید، «تغییر رفتار» با «تغییر نظام» هیچ فرقی ندارد. تغییر رفتار یعنی راه اسلام و انقلاب و خط امام را میرفتیم، حالا زاویه بگیریم و کمکم در طرف مقابل قرار بگیریم». طبق اعتراف مایوسانه سناتور «اسکات مدن» مشاور ارشد فرماندهی عملیات ویژه آمریکا و افسر سابق سیا، در بهمن 1395 در کنگره آمریکا مدعی شد: جمهوری اسلامی ایران با وجود همه مشکلات در حال سقوط نیست، تحریمها ابزار قدرتمندی برای فشار به ایران است اما کافی نیست، باید از ابزار اطلاعاتی و رسانهای استفاده کنیم. وی علیرغم این همه نقشههای شوم میتوان گفت انقلاب اسلامی به بازیگری مستقل و قدرتی مهم (چه بهصورت بالفعل و چه بهصورت بالقوه) در عرصههای گوناگون جغرافیایی، فرهنگی و اقتصادی و…تبدیل شدهاست. ویژگیهای این بازیگر جدید در نظام بینالملل با سایر بازیگران تفاوت اساسی دارد. معیارهای جدید قدرت در این انقلاب ازجمله ایمان، جهاد، شهادت بر قدرت مادی غلبه کردهاست بهطوریکه غرب توانایی مواجهه با این معیارها و اندازهگیری آنها را ندارد هر چند هنوز اول راه است و برای رسیدن به آرمان بزرگش یعنی ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی(ارواحنافداه) باید استقامت و تلاش توامان داشته باشد.
این تاریخچه نشان میدهد علیرغم پیگیری سیاست و گفتمان گفتوگو و مذاکره و نگاه سازشکاری با جریان سلطه، نتوانست دستاورد قابل توجهی را برای کشور به ارمغان بیاورد . اما سبک مدیریتی مقاومت تاکنون علیرغم تحریمهای ظالمانه آمریکا و کشورهای هم پیمان ایران توانسته عمق استراتژیک خود را افزایش دهد، و با تشکیل محور مقاومت، اسرائیل را در حدود ۱۷۰۰ کیلومتری مرزهای خود درگیر کند و از نزدیک شدن آن به خاک خود جلوگیری نماید. ایران در سال 1396 در یک همآورد چندین ساله، توانست با کنشگری فعال سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و جبهه مقاومت در آشوب خاورمیانه، کمر جریان تروریستی تکفیری داعش را بشکند و علیرغم تلاش ائتلاف غربیعربیعبری ، سیاستهای منطقهای خود را اعمال نماید.
بهتعبیر رهبر فرزانه انقلاب «نوسانات ارزی و مشکلات معیشتی وجود دارد اما در مجموع تصویر واقعی کشور، بهکوری چشم دشمنان، عکس تصویری است که بیگانگان سلطه طلب از ایران عزیز ترسیم میکنند».
جایگاه ایران به شواهد مراکز معتبر جهانی در رتبه بیستم اقتصاد جهان قرار دارد. برابر شاخصهای قابل سنجش در سند چشمانداز بیست ساله و اسناد بالا دستی جمهوری اسلامی ایران در بسیاری از مولفههای علمی و دفاعی جزء 10 کشور اول جهان است و همه موفقیتها و دستاوردهای ملت ایران در طول چهل سال از عمر انقلاب اسلامی توانسته است اقتدار و نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آورد و بنا به فرمایش رهبر معظم انقلاب «سیاستمداران بزرگ و مغزهای سیاسی سنجیده دنیا، ملت ایران را به دلیل چهل سال ایستادگی در مقابل فشارها و در عین حال پیشرفت و تبدیل شدن به یک قدرت تاثیرگذار تحسین میکنند».
البته ایمان واقعی بهخداوند مهمترین منطق مقاومت است چراکه وعده پیروزی الهی بشرط مقاومت می باشد. از طرف دیگر امکان بهرهگیری از همه توان علمی و عملی بوجود آمده است و مقاومت عامل پراکنده شدن مشرکان و دیگر احزاب متّحد گردیده است در حالی که تسلیم عامل تضعیف نظام اسلامی و سبب عقبنشینی و موجب تغییر نظام الهی می گردد.
امروز روز انتخاب مهم ایرانیان است . عبرت از گذشته دولت یازدهم و دوازدهم و توجه به همه تلاشهای بینظیر دولت سیزدهم هر انسان عاقلی را وا میدارد که انتخاب گزینهای که بتواند ادامه دهنده حرکت پرشتاب مسیر رئیسی شهید و جهادگر باشد اولویت و اهمیت دارد و براساس دستورات قرآن کریم و نهج البلغه و سیره معصومین علیهم السلام خصوصا سیدالشهدا علیهالسلام میباشد.
امیدواریم جوانان همیشه بیدار از این آزمون الهی سربلند بیرون آیند و کار را به اتمام رسانده و تأثیرگذار در شکلگیری تمدن نوین اسلامی باشند. البته نتیجه انتخابات هر چه باشد، پیروزی نهایی از آن رهبری معظم و نظام اسلامی و مردم است و شنبه پس از انتخابات شنبه برادری و اخوت برای ساختن ایرانی عزیز و شکستناپذیراست.
پینوشت:
1-انفال، 42
2- عباس ملکی فرآیند تصمیم گیری در سیاست خارجی ایران فصلنامه راهبرد، شماره 2 7 (بهار 1382)، ص100
3- صحیفه امام خمینی ج12 ص: 233-234
4- https://bit.ly/2Qqodzl
5- ریچارد نفیو، نویسنده کتاب هنر تحریم¬ها و عضو تیم مذاکره کننده آمریکایی در نشست گروه 1+5 و ایران در اتریش است که از ژانویه سال 2013 به عنوان معاون ارشد هماهنگ کننده سیاستهای تحریم آمریکا در وزارت خارجه این کشور مشغول به کار بوده است. https://bit.ly/2VkKDCV
6-https://bit.ly/2J6tPym
7- https://bit.ly/2VztfdX
8- بیانات رهبری27/12/1396
9-بیانات رهبری در تاریخ 25/07/1397
10- https://bit.ly/2Vrhkyt
پاسخ یک دختر کرمانی به پزشکیان
طاهره سادات حسینی
من کرمانی ام، کسی که از نزدیک سردار را دیدم و با لمس اعتقاداتش کم کم سردار سلیمانی بر مسند قلبم نشست و شد سردار دلم و بارها آرزو کردم کاش جان ناقابلم فدای سردار دلم شود...
تمام افتخارم در این دنیای بی ارزش، این است که مسلمانم، در ایران قد کشیده ام و همشهری کسی هستم که چون رستم دستان پهلوان بود اما رستم افسانه بود و حاج قاسم افسانه ها آفرید.
دیشب همچون گذشته به تماشای مناظره نشستم، خوب میدانستم که پزشکیان نه برنامه ای برای اجرا دارد و نه حرفی برای گفتن و مانند دلقکی پیر، با خزعبلات و دروغ هایی که ردیف می کند باعث انبساط خاطر مردم می شود، اما با شروع مناظره متوجه شدم ایشان از قالب یک دلقک به شکل مترسکی درامده که با کلیدی بنفش کوک میشود.
او از دروغ پردازی شروع کرد، مسؤلیت فلاکتی که سالهای قبل او و همفکرانش باعث ان شده بودند را به گردن که نمی گرفت هیچ، تازه بابت آن اعمال بی تدبیرانه و خونی که از ملت در شیشه کرده بودند طلبکار کاندیدای رقیب میشد و به این هم بسنده نکرد و از دروغ پراکنی رسید به توهین...
توهین به سرداری که جانش را به خاطر من و ما، به خاطر مظلومان عالم کف دستش گرفت و عاقبت سر به دار داد و تن به ذلت نداد و بدن قطعه قطعه اش شاهد این ادعا بود.
حال روی سخنم با پزشک قلبی ست که قلبمان را جریحه دار کرده، بدان که:
تو و امثال تو و آنان که دوره ات کرده اند موی دماغ آسایش این ملتید...
تویی که برای فریب مردم به آیات قران و کلام مولایم علی چنگ انداخته ای و چه مظلوم است امیرالمومنین که دروغگو و شیادی چون تو با توسل به کلام مولا، دروغ ها و حیله هایش را می پوشاند و این لحن گفتارت ما را یاد سخن رهبر کبیر انقلاب می اندازد، انجا که فرمود: به بنی صدر شک کردم چرا که زیاد آیه قران و نهج البلاغه می خواند...
جناب پزشکیان!
موی دماغ تو و شیخ بنفشتان هستید که این مملکت را با یک برجام ننگین دو دستی تقدیم امریکا کردید و در قبالش هیچ نگرفتید و دیشب هم اذعان کردید با آمریکا برادرید...ای مردک نافهم! ما را با برادری با آمریکا چکار؟! شاید اگر پیش میرفتید دست نتانیاهو هم به عنوان برادر خوانده میفشردید و همانطور که به سردار اهانت کردید پا روی خون شهیدان مظلوم غزه هم می گذاردید.
موی دماغ شمایید که به گفته خودتان قبل اینکه قانون حجاب منعقد شود حجاب را اجباری کردید و اینک برای جذب یک رای، خودتان، خودتان را انکار می کنید و دم از آزادی زنان میزنید، مگر زنان این مملکت آزاد نیستند که چون تویی بخواهی آزادشان کنی؟!!
سردار دلم نه موی دماغ، بلکه قهرمانی شجاع بود که شنیدن نامش لرزه به اندام دشمن می انداخت و اگر نبود فداکاری های سردار، اینک تو نه تنها نمی توانستی دم از آزادی زنان بزنی بلکه می بایست در بازارهای برده فروشی به دنبال ناموست می گشتی، ناموسی که داعش به حراج گذاشته بود.
خلاصه کلام:
دیشب خجالت کشیدم که تلویزیون ملی تریبونش را در اختیار مردی کوته فکر و حقیر و غربگدا و دروغگو گذاشته بود و از آن بیشتر ناراحت شدم چگونه مردم نام آور ایران، همانان که در جهان حماسه ها آفریدند، به چون تویی رای دادند، امیدوارم دستت از این مملکت کوتاه شود که تو و امثال تو باعث حقارت ایرانیان هستید.
پایان
🔻 خروش ناگهانی جلیلی
🖊مهدی جمشیدی
۱. سعید جلیلی، از همان آغاز با حمله آغاز کرد؛ صریح و بیتعارف. پزشکیان، انتظار تقابل در لحظهی نخست را نداشت. گیج شد و کوشید با قطع سخنان، ابهام ایجاد کند اما نتوانست. چقدر دلرباست این چهرهی تقابلی و مواجههای از جلیلی. ضربهی اول را جلیلی نواخت. جلیلی، اجداد سیاسی پزشکیان را به رخش کشید و از هاشمی و خاتمی و روحانی سخن گفت. شارلاتانیسم پزشکیان در حال خنثیشدن است. او انتظار نداشت که جلیلی، اینچنین در برابرش ظاهر شود.
۲. پزشکیان، ناچار است وارد گفتار پوپولیستی شود تا امکان تهاجم بیابد. لحن پزشکیان، اهانتآمیز است؛ او خطاب به جلیلی، تعبیر «این» را به کار میبرد. لاتمآب و قلدرصفت است و نان حرافیاش را میخورد. پزشکیان، اندکی منطق ندارد و ادب نیز. دهاندریده و لمپن است. روش او، جدلی و طرح اشکال برای پریشانکردن طرف مقابل است. او چنانچه رئیسجمهور شود، با صدای مخالف چه خواهد کرد؟!
۳. نظم ذهنی پزشکیان به هم ریخت و برای تنفس، شروع به متنخوانی کرد تا قدری آرامش یابد. نشان داد که تاب مقاومت در برابر تهاجم استدلالی را ندارد و دچار خلاء گفتار میشود. اکنون، جای متنخوانی نبود. عجله کرد، چون سخن مقابل نداشت. متن او، شعاری و خطابی و پوشالی بود و از جنس راهکار و برنامه نبود. بیچاره حسن روحانی که پزشکیان با صراحت، از اینکه دولت سوم روحانی خوانده شود، اعلام برائت کرد.
۴. پزشکیان بهنهایت، مستأصل و سردرگم شده است. حملات مکرر و متعدد جلیلی، او را فلج و فشل کرده است. تاکنون چنین مواجههای از جلیلی دیده نشده؛ یکپارچه تهاجم و تقابل و چالش. چنین توقعی از جلیلی میرفت. پزشکیان به کدامیک از اشکالات جلیلی پاسخ بدهد؟! یک مواجههای تمامعیار شکل گرفته است. پزشکیان، طرح دوم را ندارد و نمیداند چه کند. اکنون سرگردان و معطل است و میخواهد زمان را بسوزاند تا بیشتر ضربه نخورد. او باید پیشبینی میکرد که جلیلی، چنین تنگنایی را برای او به وجود خواهد آورد.
۵. پزشکیان، هرجا که در میماند، از کارشناسان سخن میگوید تا ضعف خود را در زمینهی نشناختن مسأله، بپوشاند، اما جلیلی او را رها نمیکند؛ ضربه از پی ضربه. جلیلی، علیه اشرافیت سیاسی و حلقهی بستهی قدرت، شوریده و در کنار مردم نشسته است. جلیلی به تمام جزئیات، تسلط دارد؛ پوشهای که روی میز گذاشته، مطالب متعدد تفکیکشده دارد. تسلط و شجاعت، با هم جمع شدهاند و این ترکیب، جلیلی را غالب کرده است.
۶. جلیلی، پیشتاز نقادی شده و امکان چالشگری را از پزشکیان گرفته. حامیان سیاسی و قدرتمند پزشکیان، برای او در این مناظره، هزینهساز و چشم اسفندیار شدهاند. جلیلی به منتقد تبدیل شده و پزشکیان به متهم. جلیلی، خودش را در برابر جریان پنهان قدرت قرار داده و یک دیگری بزرگ، تعریف کرده است.
۷. جلیلی، به نیروی تناقضیاب تبدیل شده و فقدان انسجام پزشکیان را آشکار میکند. دستاویزهای متعددی در اختیار جلیلی است و از همهی برگهها نیز استفاده میکند. پزشکیان در جغرافیای بحث، گم شده و نمیداند باید از کدام نقطه حمله کند. جلیلی نشان داد که استعداد تهاجمش، بسیار زیاد است و میتواند حریف خود را دچار سرگشتگی کند. بدونشک، برندهی مناظرهی امشب، جلیلی است.