✅ بیان جالب و ارزندهی شهید مطهری ره در مورد اهمیت داشتن مربی اخلاقی!
🔹یکی از علل بزرگی که ما تزکیه نفس پیدا نمیکنیم این است که ما روانپزشکی نداریم و این نکته بزرگی است که به آن توجه نشده. مقصود این نیست که ما علم روانپزشکی نداریم زیرا روح و بیماریهای روحی را آن طور که باید نمیشناسیم. البته تا حدودی مطلب همین طور است. ولی مقصود من این است که آن اندازه هم که داریم، به صورت تعلیم اخلاق و تعلیم اصول کلی و تدریس فرمولها داریم نه به صورت طب و علاج. آنچه ما داریم تعلیم اصول کلی است، نظیر تعلیم اصول کلی پزشکی در دانشکدهها؛ اگر بخواهد به صورت طب و علاج درآید باید هر فردی به طور خصوصی تحت معاینه و مراقبت یک روانپزشک قرار گیرد، خصوصیات احوال او را بداند و دستور خصوصی به او بدهد. اگر دنیا را پر از کتاب طب و مقالات رادیویی طبی بکنند، باز مردم احتیاج به طبیب معالج دارند. بعضیها به گفتارهای طبی رادیو ایراد دارند که مردم حق ندارند این دستورها را قبل از مراجعه به طبیب به کار ببندند. حتی بسیاری از دواها را در ورقههای تبلیغاتی با آنکه تمجید میکنند، میگویند بدون مراجعه به طبیب به کار نبندید.
🔹حق این است که مقالات رادیویی طبی خوب است از این نظر که درس عمومی و کلاس عمومی است و مخصوصاً برای بهداشت و حفظ صحت خوب است، اما هرگز این سخنرانیها و مجلههای بهداشتی جانشین طبیب معالج نخواهد بود. سخنرانیهای مذهبی رادیو و منابر و مواعظ عموماً و مقالات و کتب وعظ و نصیحت سودمند عموماً به منزله مقالات و سخنرانیهای طبی رادیو است که مفید است از لحاظ اینکه سطح افکار مردم را در طب بالا میبرد ولی از نظر علاج بیماریهای [جسم] مردم چندان مؤثر نیست. ما هنوز فرقی بین بالا بردن سطح افکار عمومی در امور دینی و مذهبی و بین طب و علاج نگذاشتهایم.
🔹طب و علاج و روانپزشکی همان است که فعلًا کم و بیش در آمریکا هست و بعضی درست محکمه و مطب دارند، و باز نمونهاش در اسلام عرضه داشتن عبدالعظیم حسنی عقاید خودش را میباشد و نظیر او که ائمه اشخاصی را به طور خصوصی تحت نظر میگرفتند.
نمونه دیگر👇
موضوع #سیر_و_سلوک است که در میان عرفا معمول [بود] که سالک #تحت_نظر و مراقبت شیخ قرار میگرفت و لهذا در مواردی ترقیاتی هم نصیب سالک میگشت. در روایت است از امام سجاد علیه السلام: هلک من لیس له حکیم یرشده.
این دستور عیناً دستور این است که هرکسی به طور #خصوصی روانپزشک و مرشد و راهنما داشته باشد. علیهذا روحانیین ما حداکثر معلم اخلاقاند نه #طبیب_روح. درست است که گفته شود: ای خواجه درد هست ولیکن طبیب نیست.
🔹نکته دیگر این است که چون مسائل روحی ما همیشه تعلیم میشود به صورت اصول کلی، لهذا پیشرفتی حاصل نمیشود. ولی اگر روانپزشکی میداشتیم و هر بیماری میآمد نوع بیماری خود را شرح میداد و ما عملًا به معالجه میپرداختیم و قهراً در این فن به تجربه و آزمایش میپرداختیم (زیرا این علم، علم تجربتی و آزمایشی است) البته علم اخلاق و روانپزشکی پیشرفت زیاد میکرد، همان طوری که علم طب در دانشکدهها یعنی در قسمت نظری دانشکدهها جلو نمیرود، در معالجات خصوصی و در بیمارستانهای وابسته به دانشکدههاست که علم پزشکی جلو میرود؛ در این وقت است که انواع بیماریها شناخته میشود، بیماریهای نو کشف میشود، بیماریهای قدیمی بهتر تشخیص داده میشود، راه معالجه عملًا بهتر دانسته میشود. اگر به همان اندازه که فقاهت پیشرفت [کرد] و از حالت فتوا به متن حدیث به صورت اجتهادهای اصولی درآمد، علم تزکیه نفس و اخلاق هم پیشرفت میکرد و مثلًا عمل عبدالعظیم نمونهای برای معاینه بیمار قرار میگرفت، ما امروز موفقیتهای علمی و عملی زیادی به دست آورده بودیم. باید اعتراف کنیم که در اثر اینکه ما اکتفا کرده بودیم به تعلیم اصول اخلاقی، بیماریها را و بیمارها را نمیشناسیم، بیماریهای نو را تشخیص نمیدهیم و در نتیجه نمیفهمیم چه بکنیم.
📚یادداشتهای استاد مطهری، جلد 14، صفحه 293
#استاد_اخلاق
#سیر_و_سلوک
یادداشتهای یک طلبه 👇
@yaddashtthayeyektalabeh