﷽روانشناسی و حکمرانی کلمات! ✍مجیدابطحی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ✅لفظ و کلام اصلی‌ترین ابزار ارتباطی انسان‌ها بوده و از نعمت‌های ویژه‌ی الهی است. روانشناسان غربی در استفاده از این نعمت الهی، موفق عمل کرده و از این طریق بخشی از آموزه‌های درست یا غلط خود را به #گفتمان تبدیل کرده است. استفاده از واژه‌های خاص و گاه «‌واژه_سازی»، آنقدر موثر بوده که می‌توان ادعا کرد: روانشناسی با استفاده از کلمات، حکمرانی می‌کند! استفاده‌ از اصطلاحاتی مانند خودپنداره، خودآگاهی، خودمهارگری و واژگانی از این قبیل را می‌توان کاربردهای مفید این حکمرانی نامید. 🔹در مقابل؛ برخی اصطلاحات به گونه‌ای استعمال شده که شدیدترین آسیب‌ها را بر روح و جان انسان‌ها وارد کند؛ از جمله اصطلاح «احساس گناه»! واژه‌ی کلیدی و مهم «گناه» در ادبیات دینی به معنای تخطی از قوانین الهی است. دانشمندان اسلامی این واژه را بی‌حساب استعمال نکرده و تنها زمانی به یک فعل (:رفتار) گناه اطلاق می‌کنند که مطمئن باشند آن رفتار خلاف فرامین الهی است. اهمیت این مسئله وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم قوانین الهی همان قوانین خلقت است و تخطی از دستورات دین یعنی حرکت بر خلاف ساختار خلقت! در نتیجه گناه یعنی «آنچه ساختار جسم و روح و روان انسان را به هم می‌ریزد» و هر رفتاری که گناه باشد قطعا نیاز به جبران و اصلاح دارد. 🔹حال ببینیم روانشناسی با این واژه چه کرده! روانشناسی غربی که اساسا حقیقتی به عنوان «خدا» را نمی‌شناسد و گناه به معنای «حرکت بر خلاف ساختار وجودی انسان» را نمی‌فهمد، احساس گناه را هم بی‌معنا دانسته و در برخی سطوح، این احساس را «اختلال» یا «منشأ اختلالاتی چون وسواس و اضطراب» می‌داند! بدیهی است با این برداشت، هرگونه احساس گناه را نادرست پنداشته و آن را در تراز «ناامیدی و افسردگی» می‌داند! هرچند مقصود روانشناسی از این واژه، همان مفهوم مدنظر اسلام نیست لکن تحریف و تخریب یک واژه (با هر مقصودی)، اثر زیادی در اندیشه و رفتار انسان‌ها دارد. 🔹ناگفته نماند در ادبیات دینی نیز افراط در «احساس گناه» که به «خودخوری» می‌انجامد، ناپسند بوده و مذموم است؛ لکن اصلِ «احساس گناه» لازم بوده و توجه به اینکه هر گناهی حرکت بر خلاف ساختار وجودی است، اهمیت زیادی دارد. 📌در این میان از روانشناسان مسلمان انتظار می‌رود در این #تله‌ی_گفتمانی نیفتاده و بدون تقلید از روانشناسی غربی، از تک تک کلمات روانشناسی با احتیاط استفاده کنند! #گناه #حکمرانی_کلمات #روانشناسی_غربی یادداشت‌های یک طلبه 👇 @yaddashtthayeyektalabeh