هدایت شده از @Torab_bash
🕋 مقایسه‌ی حجِّ اکبر با حجةُ الوداع (۳-۳)
✍️... چه اتفاقی افتاده است؟! بدون هیچ پیشینه‌ای و اینکه از قبل اعلام شود، ناگهان مسئله‌ای می‌خواهد واقع شود. مردم از خود می‌پرسند مگر چه حجّی است که باید به این میزان جمعیت بیاید؟! اصرار بر این است که هر کسی که می‌تواند حتماً به حج بیاید، تأکید می‌شود که تا مریض نشده‌اید و مسئله‌ای برای‌تان پیش نیامده، راه بیفتید. اما مسأله‌ای که در خود حج واقع می‌شود؛ بسیار عجیب است. رسول الله(ص) می‌فرمایند که برای اولین بار و آخرین بار می‌خواهم حج را به شما تعلیم دهم(۱).
🤔 گویا این سخن به معنای آن است که حج‌های مردم در سال‌های قبل کامل نبوده است و در حقیقت حجّ صحیح و کامل، عبارت از این رفتاری است که رسول الله(ص) می‌خواهند به مردم یاد بدهند. یک نکته‌ی جالب این است که حجة الوداع در میان #شیعه و #سنی فقط یک راوی دارد و راوی آن امام صادق(ع) است. امام صادق(ع) در طی حدیث مفصلی حجة الوداع را توضیح داده‌اند و فرموده‌اند که رسول الله(ص) در حجة الوداع چه‌کار می‌کنند. یک نکته‌ی عجیب این است که با وجود این همه جمعیت، هیچ کسی این حدیث را نقل نمی‌کند و یا نقل‌ها از بین می‌رود. حتی اهل سنت نیز حجة الوداع را بر طبق حدیث امام صادق(ع) توصیف می‌کنند.
🔻امام صادق(ع) در طی حدیث مفصلی حجة الوداع را توضیح داده‌اند و فرموده‌اند که رسول الله(ص) در حجة الوداع چه‌کار می‌کنند. از روی حدیث امام صادق(ع) می‌توان فهمید که حضرت در قسمت به قسمت این مسیر، چه مطلبی را فرموده‌اند و یا چه نکات جدیدی را مطرح نموده‌اند؛ و این در حالی است که حج‌های مردم در پیش از حجة الوداع نیز از لحاظ اعمالی که انجام می‌داده‌اند، ناقص بوده است. رسول الله(ص) پس از بیان تمام نکاتِ لازم در طول مسیر، بارها خطاب به مردم می‌گویند: «ای مردم! هر سؤالی دارید بپرسید. این اولین بار و آخرین بار است؛ بعد از این، من از دنیا خواهم رفت. من دیگر در بین شما نیستم. جبرئیل به من فرموده که دیگر من از دنیا خواهم رفت. هر سؤالی درباره‌ی حج دارید، از من بپرسید».
◾پس رسول الله(ص) برای اولین و آخرین بار حج را توصیف می‌کنند. این گونه نیست که رسول الله(ص) آن اعمالی را که در حال حاضر ما در ایام حج انجام می‌دهیم، ۱۰ بار انجام داده باشند، بلکه ایشان تنها یک بار و آن هم در حجة الوداع این اعمال را انجام داده‌اند. لذا کامل‌ترین حجی که توسط رسول الله(ص) انجام شده، حجة الوداع است. حج‌های دیگر کاستی‌ها و نقص‌هایی داشته است. در حجة الوداع رسول الله(ص) بخش به بخش موضوعات حج را توضیح میدهند؛ و از نکات درخور توجه در حجة الوداع این است که ایشان با کوچک‌ترین بهانه، معطوف آینده شده و به صورت مفصل از آینده صحبت می‌کنند. به عنوان مثال در کنار خانه‌ی کعبه، پشت به کعبه نموده و سلمان را مخاطب قرار داده و پس از بیان چند کلام ابتدایی، به سرعت در موضوعات آینده وارد می‌شوند و مفصلاً درباره‌ی آینده صحبت می‌کنند(۲). در حجة الوداع حضرت این رفتار را حداقل دو یا سه بار انجام میدهند؛ و به این صورت حج تمام می‌شود؛ این رفتارهای سیدمان رسول‌الله صلی‌الله علیه وآله حاکی از اهمیت حجّ نسبت به آینده و مهدویت است.
📚 پی‌نوشت‌ها:
۱. الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسي)، ج ۱، ص ۴۶.
۲. تفسير القمي، ج ۲، ص ۳۰۳.
@Torab_bash