🔰 اولین دولت بی حال 🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی 📌بخش اول 🔹جبهه ملی و نهضت آزادی که سرآمد سایر گروه‌ها بودند به شاه وفادار بودند. 🔸اگر شما کتاب‌هایی را هم که الان نهضت آزادی منتشر کرده است ملاحظه کنید می‌بینید كه در اساسنامه آن‌ها آمده است که باید نظام شاهنشاهی همیشه برقرار باشد و خاندان پهلوی نسل به نسل به سلطنت ادامه بدهند. 🔹 نخستین اختلاف آن‌ها با امام در این زمینه بود که آن‌ها طرفدار نظام شاه بودند و فقط حرف‌شان این بود که شاه باید طبق قانون اساسی سلطنت بکند نه حکومت. 🔸آن‌ها قانون اساسی را قبول داشتند و تا آخر هم نسبت به قانون شاهنشاهی و نظام مشروطه سلطنتی وفادار ماندند حتی در سال۱۳۵۷ که فریاد «مرگ بر شاه» درسراسر کشور طنین‌انداز شده بود مهندس بازرگان به نوفل‌لوشاتو رفت که با امام ملاقات کند و از ايشان بخواهد که شاه را بیرون نکند يعنی آنها تا این حد نسبت به نظام شاهنشاهی وفادار بودند. 🔹این یک موضوع بود که باعث اختلاف بین آن‌ها و امام بود چون امام از آغاز هدف براندازی داشت اما آنها با سرنگونی شاه موافق نبودند. 🔸دومين موضوعی كه بین امام و آن‌ها تضاد ايجاد كرده بود اين بود كه امام با شعار «نه شرقی نه غربی»به صحنه آمدند و در جهت مبارزات‌شان به هیچ قدرت خارجی‌ای اتکا نداشتند و معتقد بودند که بیگانگان هیچ‌وقت به ما وفادار نخواهند بود و ما را در جهت رسیدن به اهداف ملی و دینی‌مان یاری نخواهند کرد اما این تز در میان گروه‌ها كاملاً جا افتاده بود که برای مبارزه با دیکتاتور حاکم باید به یک قدرت خارجی اتکا داشت. آن‌ها خواهان آزادی انتخابات، مطبوعات، قلم و بیان در چارچوب قانون اساسی بودند اما معتقد بودند که اگر کمک خارجی و حمایت بیگانگان نباشد آن‌ها در همین چارچوب هم نمی‌توانند به مبارزه ادامه بدهند. 🔹البته این تز تنها در ایران نبود؛ در مدتی كه من در نجف در خدمت امام بودم گاهی به دفاتر سازمان‌های آزادیبخش می‌رفتیم اولین سؤالی که آن‌ها از ما می‌پرسيدند این بود كه «شما در مبارزاتتان از قدرت و پشتیبانی کدام قدرت خارجی برخوردار هستید؟» وقتی جواب می‌دادیم که ما جز به خدا و ملت به هیچ قدرتی اتكا نداريم آن‌ها باور نمی‌کردند و تعجب می‌کردند. حتی یادم است كه در لبنان یک‌بار با يك گروه از مائوئيست‌ها ملاقات داشتیم. آن‌ها از ما همین سؤال را پرسيدند وقتی جواب دادم: اتکا و تکیه‌گاهمان خدا و ملت است. يكی از آن‌ها با پوزخندی گفت: شما اصلا سیاست را نفهمیده‌اید. 🔸حتی بزرگترين انتقادی كه‌گروه‌های مذهبی کشورهای اسلامی مانند اخوان‌المسلمین، حزب‌الدعوه و حزب‌التحریر‌ اسلامی به امام داشتند اين بود كه امام لبه تیز حمله را متوجه آمریکا و انگلیس کرده‌اند و در نتیجه در آینده، شوروی در ایران پیروز خواهد شد و این دليل دومی بود که امام با این گروه‌ها اختلاف نظـر داشتند زيرا امام می‌گفتند ما در پیشبرد اهدافمان نه تنها به هیچ قدرت خارجی‌ای نیاز نداریم بلکه آن‌ها ما را بدبخت خواهند کرد و اتکا به قدرت خارجی یک نوع انتحار است. 🔹 آن‌ها بر این باور بودند که بدون اتکا به قدرت‌های خارجی نمی‌توان در ایران مبارزه کرد. 📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸ #اولین_دولت_بی‌حال #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰ریشه‌های سازش‌طلبی و التقاط در دولت موقت 🔻تحلیل جامع از پیشینه و کارکرد نهضت آزادی و دولت موقت در نگاه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید روحانی 📌بخش دوم 🔹در جریان کاپیتولاسیون که در سال ۱۳۴۳ اتفاق افتاد و رژیم شاه به اتباع آمریکایی درایران مصونیت داد امام تنها شخصیتی بودند که عکس‌العمل نشان دادند و اعتراض کردند اما نه جبهه ملی، نه نهضت آزادی، نه آنهایی که دم از ناسیونالیسم می‌زدند و نه آنهایی که شعار می‌دادند «چو ایران نباشد تن من مباد!» در این قضیه نفس نکشیدند. 🔸چه حرفشان این بود كه هرگونه موضع‌گیری علیه کاپیتولاسیون موضع‌گیری علیه آمریکا است و ما بدون سیاست آمریکا نمی‌توانیم زنده بمانیم؛ این اختلاف دوم بود. 🔹مسئله سوم اين بود كه گروه‌های سیاسی‌ای كه اعتقاد به مذهب داشتند و ملی - مذهبی خوانده می‌شدند معتقد نبودند که اسلام می‌توان پاسخگوی مشکلات جامعه باشد و یا اینکه می‌تواند انقلابی را به ثمر برساند. 🔸 نظرشان این بود كه برای پیشبرد اهداف سیاسی باید از ایسم‌های وارداتی کمک گرفت لذا آن‌ها را التقاطی می‌خواندند چون آن‌ها می‌گفتند اسلام يك دین مترقی است اما دین مبارزه نیست و ما برای مبارزه باید از مارکسیسم و لیبرالیسم کمک بگيريم. 🔹امام توانستند بدون وام گرفتن از مکاتب وارداتی، اسلام را عرضه بدارند و آن هيجان و موج انقلابی را به وجود بیاورند. 🔹وقتی انقلاب به اوج خودش رسید و نهضت امام فراگیر شد گروه‌ها و احزاب سیاسی دیدند كه چاره‌ای ندارند جز این‌که بیایند و به این موج بپیوندند البته اول شروع کردند به دنبال كردن سیاست خودشان اما امام با ايشان برخورد کردند. 🔸شما اگر الان به کتاب نهضت امام یا به کتاب صحیفه امام مراجعه کنید می‌بينيد كه اعلامیه‌های نهضت آزادی و جبهه ملی در چارچوب قانون اساسی است و امام در آنجا گفتند: «کسانی که تا دیروز ساکت بودند و یا با رژیم همراه بودند امروز از این فرصت استفاده کردند و با دم زدن از قانون اساسی می‌خواهند مجرم اصلی را از سقوط نجات بدهند. اگر دست از این توطئه‌ها برندارند با این‌ها برخورد خواهم کرد.» 🔸 یادم است كه وقتی كه ما با امام در نجف بودیم پیامی از داریوش فروهر، دکتر سنجابی و مهندس بازرگان برای امام آمد كه گفته بودند: «ما تسلیم هستیم و هر چه شما بگویید ما اجرا می‌کنیم» منظورم این است كه آن‌ها ناچار شدند به موج بپیوندند. حتی این را به شما بگویم كه وقتی آقای مهندس بازرگان در سال ۵۷ به نوفل‌لوشاتو آمدند و از امام خواستند كه شاه را بیرون نکنند، امام به شدت با ايشان برخورد کردند و گفتند: «کسی که دستش تا مرفق به خون ملت ایران آغشته است ما چگونه می‌توانیم به این آدم بگوییم آقا بفرما بنشین بالا الواطی‌ات را بکن، شاه باش و در کارهای اجرايی دخالت نکن؟ کدام وجدان، کدام انسانیت، کدام اخلاق و كدام دین اجازه می‌دهد كه چنین جانی بالفطره‌ای را کنار نزنيم؟» مهندس بازرگان بدون خداحافظی از ديدن امام برگشت؛ برخورد بدی کرد. 🔹 نهضت آزادی خارج کشور كه همین آقای ابراهیم یزدی و آقای قطب‌زاده بودند دیدند كه این حرکت مهندس بازرگان باعث می‌شود كه آن‌ها در جامعه بی‌اعتبار بشوند و سقوط کنند در نتيجه علیه مهندس بازرگان اعلاميه دادند و حرکت او را محکوم کردند و گفتند: «ما به آیت‌الله خمینی وفادار هستیم و هر چه ایشان بگوید اجرا می‌کنیم.» 🔸 من الان اعلامیه‌شان را دارم منظورم این است كه آن‌ها تا این حد در مسئله پیوستن به موج ملت خودشان را ناگزیر می‌دیدند، اما بعد از انقلاب کم‌کم ماهیت‌ها رو شد. 🔹 دولت موقت آقای مهندس بازرگان كه متشكل از خود ايشان، ابراهیم یزدی به عنوان وزیر خارجه و آقای شهید چمران بود به الجزاير رفتند و با برژینسکی، مشاور کارتر، ملاقات کردند. 📖 ماهنامه اندیشه و راهبرد، شماره ۵، صص ۲۰-۱۸ #اولین_دولت_بی‌حال #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel