🔰 فقر و گرانی در دوره محمدرضا شاه 🔹خاک‌نشینی اطراف تهران میشل فوکو، فیلسوف، جامعه شناس و مورخ فرانسوی، در یکی از نوشته‌های خود که در جلد سوم از مجموعه «یادداشت‌ها در چهار جلد» گردآوری شده است، می‌نویسد: در حاشیه شهر [تهران]، تا چشم کار می‌کند آلونک‌های پَست است که در میان غبار با بیابان یکی می‌شود. آن طرف‌تر، شهر وارونه می‌شود: در طی چند قرن حفره‌های عظیمی کنده‌اند تا از خاک آن خشت‌هایی تهیه و با آن خشت‌ها، تهران را بسازند. پانصد‌ یا ‌ششصد متر پایین‌تر از کاخ سلطنتی و هتل هیلتون، شهر قالب خالی خود را رها کرده است. بر فراز چاله‌ها، پرده‌های سرخ و سیاهی کشیده‌اند تا سرپناهی به وجود بیاورند. آنجا که شهر پایان می‌پذیرد و بیابان کم‌کم احساس می‌شود، دو موج در دو جهت مخالف با هم می‌آمیزند. موج روستاییانی که شکست اصلاحات ارضی ساکنان روستاها را فراری داده و موج شهرنشینانی را که پیروزی شهرسازی، آن‌ها را از شهر بیرون رانده است. #دوران_محمدرضا_پهلوی #فقر_و_گرانی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 ماجراجویی جنسی شاه ماروین زونیس، تحلیل‌گر بین‌المللی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شیکاگو، در کتاب «شکست شاهانه» می‌نویسد: شاه در برخورد با زنان به‌تنهایی، با نزاکت و حتی شیرین‌زبان بود. اما او یک زن‌باره معروف نیز بود. گفته می‌شود که ملکه فوزیه از بابت مسائل عشقی مداوم او خشمگین بوده، و ملکه ثریا به دفعات او را تهدید می‌کرد که اگر به زن‌بارگی خود در محافل خصوصی ادامه دهد از او جدا خواهد شد. همه شواهد گویای آن است که شاه هیچ‌گاه از ماجراجویی جنسی خارج از ازدواج خود دست برنداشت. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زن‌بارگی_شاه #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی فرد هالیدی، نویسنده و متخصص روابط بین‌الملل و خاورمیانه، در کتاب «ایران، دیکتاتوری و توسعه» می‌نویسد: علیرغم تزریق قابل ملاحظه درآمدهای نفت در اقتصاد و تا حدودی توسعه در امر بهداشت، وضعیت بهداشت در ایران تفاوتی اساسی با کشورهای دیگر آسیایی که انتظار می‌رود وضع بدتری داشته باشند، ندارد. در اوایل دهه ۵۰ شمسی میزان امید به زندگی در ایران ۵۰ سال، یعنی یکسال کمتر از هند و نرخ مرگ و میر کودکان نیز ۱۳۹ [نفر] در هزار یعنی با هند برابر بود. در حوزه آموزش نیز مشکلات مشابهی دیده می‌شود. اگرچه بدون شك، سیستم مدارس و دانشگاه‌های ایران گسترش یافته، ليکن سواد همچنان محدود به اقلیتي از جمعیت بالغ است که شمارَش طبق برآوردهای رسمی از ۵ درصد در سال ۱۲۹۷ شمسی به ۱۵ درصد در سال ۱۳۳۵ شمسی و بین ۳۰ تا ۳۵ درصد در دهه ۱۳۵۰ شمسی رسیده است؛ اما تخمین‌های غیررسمی ارقام رسمی را بزرگتر از واقعیت نشان می‌دهد و قطعاً در روستاها نرخ بی‌سوادی بسیار بیشتر از شهرهاست. در سطح عالیتر توسعه عظیمی در آموزش دانشگاهی پدید آمده است. عده دانشجویان از ۲۵۰۰۰ در ۱۳۴۴ شمسی به ۱۷۰۰۰۰ در ۱۳۵۶ شمسی افزایش یافته، در حالی که برآورد می‌شود ۵۵۰۰۰ دانشجو نیز در خارج [از کشور] به تحصیل اشتغال داشته باشند. پیش از این توسعه اخير، نسبت دانشجویان در ایران خیلی پایین‌تر از کشورهای درحال توسعه مشابه مانند هند مصر و عراق بود و کمبود ذخیره افراد متخصص، سد بزرگی در راه توسعه‌ ایران بوده و هست. #دوران_محمدرضا_پهلوی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی دوره محمدرضاشاه ″تامین برق صنایع″ رابرت گراهام، خبرنگار سابق روزنامه فایننشال تایمز، در کتاب «ایران: سراب قدرت» می‌نویسد: تنها کارخانه آلومینیوم‌سازی مملکت، فقط در حد ۴۳ درصد ظرفیت کار می‌کرد و این بیشتر به‌ خاطر خاموشی برق بود. در ۱۲ ماه منتهی به مارس ۱۹۷۷م (اسفند ۱۳۵۶ شمسی)، هفتصد و شصت بار برق این کارخانه قطع‌شده و در عرض دو سال بر اثر کمبود نیرو، دوازده میلیون دلار زیان کرده بود. #دوران_محمدرضا_پهلوی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی 🔺تامین برق شهری ویلیام شوکراس، روزنامه‌نگار، نویسنده، گوینده و مدرس بریتانیایی، در کتاب «آخرین سفر شاه» می‌نویسد: یک شب در سال ۱۹۷۷م [۱۳۵۶ش]، پرویز راجی، سفیر شاه در لندن می‌نویسد: برای اولین بار به خاموشی برق برخوردم که در ساعت شش و نیم بعدازظهر آغاز شد و چهار ساعت تمام ادامه یافت. در نگاهی که از پنجره اتاق هتل به جنوب تهران انداختم، جنگلی از جرثقیل‌ها را دیدم که در میان گرد و خاک بیکار ایستاده بودند. به علت از کار افتادن تهویه هتل هنوز یک ساعت نگذشته بود که گرما چنان آزاردهنده شد که واقعاً نمی‌شد تحمل کرد و طبیعی است که در این زمان استفاده از رادیو یا تلویزیون نیز مقدور نبود. از بالکن هتل صف بی‌پایان اتومبیل‌ها را دیدم که در یک راه‌بندان عظیم گرفتار شده بودند و چراغ‌های عقب آنان در گرمای غروب می‌درخشید و بوق‌های خود را بعنوان اعتراض به خاموشی برق به صدا در می‌آوردند. حتی مطالعه نیز مقدور نبود. بر اثر گرما تمام یخ‌ها آب شده بود. ناچار کمی ودکای گرم نوشیدم و سعی کردم تسلط بر اعصابم را از دست ندهم. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی 🔺سپاه دانش و بهداشت فرد هالیدی، نویسنده و متخصص روابط بین‌الملل و خاورمیانه، در کتاب «ایران، دیکتاتوری و توسعه» می‌نویسد: با این‌همه، این سپاه موفقیت ناچیزی داشته است، تبلیغات رسمی فراوان با نتایج اندك. سپاه دانش تنها سالی ۱۰۰۰۰ نفر را به خدمت می‌گرفت و حتی با قبول ارقام رسمی در ۱۹۷۱م [۱۳۵۰ شمسی] کمتر از ۱۵ درصد جمعیت روستایی به تحصیل اشتغال داشت. در ۱۹۷۵م [۱۳۵۴ شمسی] درصد بی‌سوادی در روستا هنوز خیلی بالا بود: ۶۰ درصد برای مردان و ۹۰ درصد برای زنان. سپاه بهداشت نیز به همین اندازه محدود بود، زیرا با فرض اینکه هر واحد درمانی ده روستا را پوشش می‌داد، باز هم به این معنی بود که ۹۰ درصد روستاهای ایران فاقد امکانات پزشکی بودند. گزارشی که در ۱۹۷۴م [۱۳۵۳ شمسی] به دولت تسلیم شد، این ارزیابی دقیق را به دست می‌دهد: «علی‌رغم تدابیر و هزینه‌هایی که دولت در سال‌های اخیر به عمل آورده هنوز بسیاری از مشکلات بهداشتی درمانی عمده لاینحل مانده است. از ۱۰۰۰۰ پزشك ایران، ۵۰۰۰ نفرشان در تهران، بیش از ۳۰۰۰ نفر در سایر شهرها و فقط ۱۵۰۰ نفر در نواحی روستائی هستند. ۴۰۰۰۰ تخت بیمارستانی در کشور وجود دارد که تماماً در تهران یا شهرهای بزرگ هستند. اکثریت مردم ایران فقط از خدمات ۱۰۰۰ درمانگاه فاقد تجهیزات بهره‌مند می‌باشند. در نتیجه کادر و تجهیزات در تهران متمرکز شده، در حالی که ۱۸ میلیون ایرانی به هیچ‌یک از خدمات پزشکی پیشرفته امروزی دسترسی ندارند.» #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی 🔺انقلاب سفید شاه و ملت یرواند آبراهامیان، مورخ ایرانی-آمریکایی خاورمیانه و استاد برجسته تاریخ در کالج باروخ و مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه نیویورک، در کتاب «تاریخ ایران مدرن» می‌نویسد: سرانجام انقلاب سفید و در پی آن، رونق درآمد نفت به جای پاسخگویی به انتظارات عمومی، موجب افزایش نارضایتی‌های گسترده شد. درست است که اجرای برنامه‌های اجتماعی در جهت بهبود وضعیت آموزشی و امکانات بهداشتی انجام می‌شد، اما این نکته نیز صحت دارد که ایران پس از دو دهه، یکی از بدترین کشورها در بخش مرگ و میر کودکان و نسبتِ پزشک به بیمار در خاورمیانه بود. همچنین یکی از پایین‌ترین نرخ‌های آموزش عالی به این کشور اختصاص داشت. افزون بر این، ۶۸ درصد از جمعیت بزرگ‌سال بی‌سواد بودند، ۶۰ درصد از کودکان دوره دبستان را به پایان نرساندند و تنها ۳۰ درصد از داوطلبان کنکور می‌توانستند وارد دانشگاه‌ها شوند. تعداد فزاینده‌ای نیز [برای تحصیل] به خارج از کشور رفتند و برای همیشه آنجا ماندند. در دهة ۱۹۷۰م [۱۳۵۰ شمسی]، شمار پزشکان ایرانیِ مستقر در نیویورک، بیشتر از همه شهرها غیر از تهران بود. اصطلاح «فرار مغزها» نخستین بار برای ایران به کار گرفته شد. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی در دور سلطنت پهلوی 🔺خدمات به توده مردم یرواند آبراهامیان، مورخ ایرانی-آمریکایی خاورمیانه و استاد برجسته تاریخ در کالج باروخ و مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه نیویورک، در کتاب «ایران بین دو انقلاب» می‌نویسد: بین سال‌های ۱۹۶۷ و ۱۹۷۷م [۱۳۴۶ و ۱۳۵۶ شمسی] درصد خانواده‌های شهری که فقط در یک اتاق زندگی می‌کردند از ۳۶ به ۴۳ [درصد] رسید. در آستانه انقلاب، بالغ بر ۴۲ درصد تهرانی‌ها، مسکن مناسب نداشتند و به‌رغم درآمد سرشار نفت، تهران شهری با بیش ‌از ۴ میلیون جمعیت هنوز فاقد شبکه فاضلاب مناسب، شبکه مترو و شبکه حمل‌ونقل مطلوب بود. ماجرایی را نقل می‌کنند که یادآور سخن ماری آنتوانت است. برادر کوچک شاه که اتفاقاً صاحب کارخانه هلیکوپترسازی بود می‌پرسد: «اگر مردم ازدحام ترافیک را دوست ندارند، چرا نمی‌روند هلیکوپتر بخرند؟» بدتر از آن، قشر پایین‌تر طبقه کارگر -به‌ویژه مزدبگیران، دست‌فروشان، کارگران کارگاه‌های کوچک و کارگران فصلی- از برنامه‌های رفاه اجتماعی بی‌نصیب ماندند؛ زیرا فاقد شرایط لازم برای طرح‌های بیمه و مشارکت در سود کارخانه‌ها بودند. شکوفه‌های درآمد حاصل از نفت، به فقر و بدبختی این توده چندمیلیونی که بیشترشان ناگزیر از روستاها به زاغه‌های جدید حاشیه شهرها رانده‌شده بودند، پایان نداد بلکه صرفاً آن را مدرنیزه کرد. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی 🔺تهران جدید و مدرن سینتیا هلمز، پژوهشگر آمریکایی و همسر ریچارد هلمز رئیس اسبق سیا و سفیر آمریکا در ایران در پنج سال آخر رژیم پهلوی، در کتاب «خاطرات یک همسر سفیر در ایران» می‌نویسد: تهران شهری است بزرگ و بی‌قواره با جمعیتی در حدود پنج میلیون نفر.‌ در نگاهی شتاب‌زده، شهری مدرن با خیابان‌هایی مسدود شده توسط ترافیک به نظر می‌رسد. ولی همچنان عقب‌مانده است [چرا] که هنوز شبکه فاضلاب ندارد. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel

🔰 زیرساخت‌ها و امکانات عمومی 🔺توزیع درآمد رابرت گراهام، خبرنگار سابق روزنامه فایننشال تایمز، در کتاب «ایران: سراب قدرت» می‌نویسد: در مورد تهران جدید هیچ کلمه خوشایندی نمی‌توان گفت. معماری آن به‌نحوی باورنکردنی قدیمی است؛ مصالح، [ضعیف و] نامرغوب به نظر می‌رسند و نماها نیز به‌ طور کلی خوش‌ظاهر هستند ولی صورتی تصنعی دارند. [این وضعیت] تا حدی مبین ثروت شخصی یا ملی بوده، اما [برای] عموم [مردم] هم نیست. [گویی] به صدها زمین‌خوار و بسازوبفروش حریص، آزادی عمل کامل داده ‌شده است تا از محیط باقی‌مانده سوء‌استفاده کنند. گرد و غبار آلوده‌ای روی سنگ‌های مرمر، آجرها و شیشه‌ها نشسته که [همه جا را به صورت] یکنواخت خاکستری مات کرده است. یک طرح شهری وجود دارد اما ساختمان‌ها بی‌نظم گسترش یافته‌اند. شهر چنان بسرعت توسعه‌یافته است که خدمات اساسی شهری با توانایی تطبیق نیافته‌ یا بشدت تحت فشارند. از سیستم تلفن به‌ نحو ناامیدکننده‌ای اضافه ‌بر ظرفیت استفاده می‌شود. مشترکین چنان بسرعت افزایش یافتند که حتی راهنمای تلفن رسمی و قابل‌اعتمادی وجود ندارد. تهران این وجه تمایز ناایمن را دارد که تنها پایتخت بزرگی است که یک سیستم مناسب فاضلاب ندارد. تمامی شهر متکی به چاه‌های فاضلاب جداگانه‌ای است که در هر ساختمانی حفر شده و آب فاضلاب از طریق آن در زمین جذب می‌گردد. این سیستم با یک جمعیت یک‌میلیون‌نفری خوب کار می‌کرد، اما جمعیت اکنون بیشتر از چهار میلیون نفر است. فاضلاب، سطح آب‌های زیرزمینی را در جنوب شهر بالا آورده است، به‌طوری‌که فقط در یک‌متری زیرزمین قرار دارد. تهران اکنون چنان بزرگ است که نصب یک سیستم لوله‌گذاری فاضلاب حداقل ۳۰ سال وقت خواهد گرفت. ترافیک شهر را مثل لشکر مورچگانی که تکه غذایی را احاطه می‌کند، در چنگال گرفته است. شبکه خیابان‌ها به‌ اجبار، بار یک میلیون کامیون و اتوبوس و اتومبیل را بر دوش می‌کشد، حال ‌آنکه برای نیمی از این مقدار پیش‌بینی‌ شده بوده ‌است. دود وسایل نقلیه هر سال ۵۰۰٫۰۰۰ تن منواکسید کربن به جو شهر می‌ریزد و سطح آلودگی را به حد ناراحت‌کننده‌ای رسانده ‌است. سیستم حمل ‌و نقل عمومی زیر فشار تلاش برای حمل دو میلیون مسافر در روز درحال خرد شدن است. هیچ نوع سرویس قطار [شهری] وجود ندارد فقط اتوبوس و تاکسی هست. شرکت اتوبوسرانی ۲۶۰۰ اتوبوس دارد ولی هر روز حدود سی درصد آنها به علت تعمیرات از رده‌ خارج‌ می‌شوند. #دوران_محمدرضا_پهلوی #زیرساختها_و_امکانات_عمومی #یاران_همدل http://eitaa.com/yaranhamdel