موسس شهید (۱) آیت الله حایری پیش از بازگشت به ایران، دارای جایگاه رفیع و بلندی در حوزه نجف اشرف بود. ایشان شانزده سال پیش از تأسیس حوره قم و در هنگام اقامت در شهر نجف اشرف، از اعضای مجلس فتوای آخوند خراسانی بود. پس از رحلت مرحوم آخوند نیز مرجع احتیاطات میرزا محمدتقی شیرازی بود. در حالی که نام حائرى به عنوان مرجع تقلید پس از میرزاى دوم بر سر زبان‌ها بود، با سفر به ایران، خود را کنار مى‌کشد. ایشان پیش از حرکت به ایران، با دوستان خود از رسالتی که بر دوش احساس می‌کرده سخن گفته بود. آقاجمال گلپایگانی می‌گوید: «با آقای حاج شیخ عبدالکریم، در ترن سامرا همراه بودم که ایشان می‌خواست به ایران برود. من به ایشان گفتم: شما از کسانی هستید که بعد از آقای شیرازی مشار بالبنان می باشید، چرا می‌خواهید به ایران بروید؟ ایشان گفتند: من نمی‌خواهم مرجع بشوم، می‌خواهم بروم ایران، اگر از دستم برآید، خدمتی به اسلام و مسلمانان بکنم.» حائری به دنبال ایجاد یک پایگاه برای مقابله با غربگرایی در دوران پسامشروطه بود. #موسس_شهيد #هشتاد_و_پنجمین_سالگرد_شهادت_آیت_الله_العظمی_حايری_میبدی @yasmhj

موسس شهید (۲) در دوره مشروطه جریان فكری نزدیک به وهابیت قدرت گرفت. این جریان در پوشش مبارزه با خرافات به جنگ باورهای مسلم شیعه رفت. این گروه خود را《تشيع علوی》 معرفی و مواردی چون عزاداری برای معصومین، شفاعت، رجعت و برخی مقامات معصومین را غلو و خرافه و《تشیع صفوی》لقب داد. یکی از مواردی که تشیع علوی بر آن تاکید داشت، تشکیک در نسبت طهارت به صدیقه طاهره سلام الله علیها بود. از این رو دفاع از طهارت صدیقه طاهره، افزون بر یک مسئله کلامی از ديدگاه امامیه، به نمادی از دفاع از هویت شیعه و یک تفکر سیاسی ضدبيگانه مبدل شد. شهید آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری، نخستین کسی بود که در این زمینه به دفاع پرداخته و برای اولین بار مجالس روضه ایام فاطمیه را در ایران و تهران به طور رسمی و برای دفاع از مذهب تشیع دایر کرد. اما مجلس روضه فاطمیه تهران، با فشار سید محمد طباطبایی از سران مشروطه تهران، تعطیل شد. آیت الله حایری پس از تاسیس حوزه علمیه قم، نسبت به حفظ قداست حضرت صدیقه طاهره به عنوان نماد حقانیت تشیع، عنایت ویژه‌ای داشت و سنت استاد شهیدش را احیا کرده و از سخنرانانی چون محدث قمی در این مراسم دعوت می‌کرد. #موسس_شهيد #هشتاد_و_پنجمین_سالگرد_شهادت_آیت_الله_العظمی_حايری_میبدی @yasmhj

موسس شهید (۳) آیت‌الله حایری معتقد بود که منابر سیدالشهدا ع مستحبی است که هزاران واجب در آن نهفته است. به همین دلیل پس از هجرت به قم، مجالس تعزیه را به روضه‌خوانی تبدیل کرد. منش ایشان نشان می‌دهد که مبارزه با طاغوت و بیگانه را یکی از آن واجبات روضه می‌دانسته و سخنرانان خاصی را به قم دعوت کرده و پای سخنرانی آنان می‌نشسته است. یکی از سخنرانان مورد احترام آیت‌الله حایری، شیخ احمد شیرازى بود که از مخالفان سرسخت انگلیس بود و همواره نام انگلیس را با پسوند ابلیس پرتلبیس به زبان مى‌آورد. او پس از جهاد با انگلیسی‌ها سال‌ها توسط آن‌ها تبعید شده بود و مورد تعقیب رضاخان بود. آیت‌الله حایری از منبر میرزا محمدتقى اشراقى، تجلیل مى کرد که در سخنرانی‌هایش پافشارى زیادی بر عزت اسلامى و خودکفایى کشورهاى مسلمان داشت. او پس از یک سخنرانی جنجالی علیه بیگانگان، مسموم شد. مرحوم آیت الله حاج شیخ عباس قمی یکی از سخنرانان بیت آیت‌الله حایری در ایام فاطمیه بود که مخالف فعالیت‌های آمریکایی‌ها در ایران بود و توسط مزدوران آمریکایی به مرگ تهدید شده بود. آیت‌الله سید یحیی واعظ احمدآبادی به دعوت آیت‌الله حایری به قم آمد. موسس حوزه درس خود را برای شرکت طلاب در محفل سخنرانی ایشان و فراگرفتن شیوه سخنرانی تعطیل کرد. سید یحیی علنا بر علیه بهاییان و رضاخان فعالیت می‌کرد. سید یحیی حاکم نظامی یزد را دشنام داده و به قیام بر علیه رضاخان تهدید کرده بود و مدتی به کرمانشاه تبعید شد که با وساطت آیت‌الله حایری آزاد شد. #موسس_شهيد #هشتاد_و_پنجمین_سالگرد_شهادت_آیت_الله_العظمی_حايری_میبدی @yasmhj

موسس شهید (۴) فضای علمی حوزه علمیه قم، آمیخته با سیاست بود. آیت‌الله حایری هر روز در ابتدای درس از شاگردان خود می‌خواستند اگر خبری از اوضاع کشور دارند، بیان کنند. آیت‌الله بافقی که بازوی آیت‌الله حایری در اداره حوزه و پی‌گیری معیشت طلاب به شمار می‌آمد، همواره نامه هشدارآمیز خطاب به رضاخان نوشته و با اقدامات ضددینی او مخالفت می‌کرد. به دعوت آیت‌الله بافقی تجمعی بر علیه تصویب ممنوعیت امر به معروف و نهی از منکر، در شهر مقدس قم برگزار شد. پس از تبعید آیت‌الله بافقی به دلیل اعتراض به کشف حجاب خانواده رضاخان، در درس اخلاق امام خمينی ره که در مدرسه فیضیه و با حضور آیت‌الله حایری برگزار می‌شد، از رواج فساد در حکومت رضاخان انتقاد و حرکت غیرت‌مندانه آیت‌الله بافقی علیه رضاخان ستایش و طلاب برای رفتن به شهرری برای دیدار این مرد بزرگ تشویق می‌شدند. #موسس_شهيد #هشتاد_و_پنجمین_سالگرد_شهادت_آیت_الله_العظمی_حايری_میبدی @yasmhj