همسران و فرزندان🌱✨
همسر امام رضا سَبیکه نام داشت گفته شده از خاندان ماریه قبطیه همسر پیامبر(ص)، بوده است.
در برخی از منابع تاریخی، همسر دیگری نیز برای امام رضا(ع) ذکر شده است: مأمون به امام رضا(ع) پیشنهاد داد که با دخترش «ام حبیب» یا «ام حبیبه» ازدواج کند و امام نیز پذیرفت. محمد بن جریر طبری از این ازدواج در حوادث سال ۲۰۲ق یاد میکند. گفتهاند که هدف مأمون از این کار، نزدیکی بیشتر به امام رضا(ع) و نفوذ به خانه وی جهت اطلاع از برنامههایش بوده است.سیوطی نیز بدون ذکر نام دختر از ازدواج دختر مأمون با امام رضا(ع) یاد کرده است.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
تـمَـدُّن سـازانِـ نـسـلِ ظُهـور
همسران و فرزندان🌱✨ همسر امام رضا سَبیکه نام داشت گفته شده از خاندان ماریه قبطیه همسر پیامبر(ص)، بود
درباره تعداد و اسامی فرزندان امام رضا اختلاف است. شیخ مفید، غیر از محمد بن علی فرزندی برای وی نمیشناسد. ابن شهرآشوب و طبرسی، نیز بر همین عقیدهاند. برخی، از دختری به نام فاطمه برای وی سخن گفتهاند. برخی، فرزندان ایشان را پنج پسر و یک دختر نوشتهاند، به نامهای محمد قانع، حسن، جعفر، ابراهیم، حسین و عایشه. سبط ابن جوزی برای وی چهار پسر به نامهای محمد (ابوجعفر ثانی)، جعفر، ابومحمد حسن، ابراهیم، و یک دختر، بدون ذکر اسم، یاد میکند. همچنین گفته شده فرزندی از او که دو سال یا کمتر داشته در قزوین دفن شده است و گفته میشود که امامزاده حسین قزوین مرقد اوست. بنابر روایتی امام در سال ۱۹۳ به این شهر مسافرتی داشته است.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
گرایش شیعیان🌱✨
پس از شهادت امام کاظم(ع)، بیشتر شیعیان با توجه به وصیت او و دلایل و شواهد دیگر، امامت فرزندش، علی بن موسی الرضا(ع) را پذیرفتند و وی را به عنوان امام هشتم تأیید کردند. این دسته که بزرگان اصحاب امام کاظم(ع) را هم شامل میشد، به نام قطعیه مشهور شدند؛ولی گروه دیگری از اصحاب امام هفتم(ع) از پذیرفتن امامت علی بن موسی الرضا(ع) سرباز زده و در امامت حضرت موسی بن جعفر(ع) توقف کردند که به همین جهت واقفیه (یا واقفه) نامیده شدند.واقفیه معتقد بودند که امام کاظم(ع)، مهدی موعود است که در غیبت به سر میبرد و بازخواهد گشت.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
جایگاه امام در مدینه🌱✨
امام رضا(ع) تا پیش از سفر به خراسان در مدینه زندگی میکرد و از جایگاه ویژهای در میان مردم برخوردار بود. او در گفتگویی که با مأمون درباره ولایتعهدی داشت، در توصیف این دوره گفته است:
همانا ولایتعهدی هیچ امتیازی را بر من نیفزود. هنگامی که من در مدینه بودم فرمان من در شرق و غرب نافذ بود و وقتی سوار بر مرکب خود، از کوچههای مدینه عبور میکردم، کسی عزیرتر از من نبود.
در مورد جایگاه علمی امام در مدینه نیز از خود ایشان نقل شده است:
من در مسجد پیامبر مینشستم و دانشمندانی که در مدینه بودند، هرگاه در مسئلهای درمیماندند، همگی به من ارجاع میدادند و مسائلشان را نزد من میفرستادند و من به آنها پاسخ میدادم.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
سفر به خراسان🌱✨
هجرت امام رضا(ع) از مدینه به مرو در سال ۲۰۰ قمری یا سال ۲۰۱ قمری بود. به گزارش یعقوبی فرستاده مأمون برای انتقال امام رضا از مدینه به خراسان، رجاء بن ابیضحاک خویشاوند فضل بن سهل بود. و او را از راه بصره به مرو آورد. به عقیده برخی مأمون مسیر مشخصی برای سفر امام رضا به مرو انتخاب کرد تا آن حضرت از مراکز شیعهنشین عبور نکند، زیرا از اجتماع شیعیان بر گرد او میترسید از این رو دستور داد تا حضرت را از مسیر کوفه نیاورند بلکه از طریق بصره، خوزستان و فارس، به نیشابور بیاورند.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
تـمَـدُّن سـازانِـ نـسـلِ ظُهـور
سفر به خراسان🌱✨ هجرت امام رضا(ع) از مدینه به مرو در سال ۲۰۰ قمری یا سال ۲۰۱ قمری بود. به گزارش یعقو
وقتی امام رضا(ع) در سفر به خراسان به نیشابور رسید، شماری از مُحدِّثان عرض کردند: ای پسر پیغمبر از شهر ما تشریف میبرید و برای ما حدیثی بیان نمیفرمایید؟ پس از این تقاضا، حضرت سرش را از کجاوه بیرون آورد و فرمود:
شنیدم از پدرم موسی بن جعفر که فرمود شنیدم از پدرم جعفر بن محمّد که فرمود شنیدم از پدرم محمّد بن علی که فرمود شنیدم از پدرم علی بن الحسین که فرمود شنیدم از پدرم حسین بن علی فرمود شنیدم از پدرم امیرالمؤمنین علی بن أبی طالب که فرمود شنیدم از رسول خدا که فرمود شنیدم از جبرئیل که گفت شنیدم از پروردگار عزّ و جلّ فرمود: «کلمه «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ» دژ و حصار من است. پس هر کس داخل دژ و حصار من شود، از عذاب من ایمن خواهد بود.» پس هنگامی که مَرکب حضرت حرکت کرد با صدای بلند فرمود: با شروط آن و من یکی از آن شروط هستم.
بیان این حدیث را در نیشابور یکی از مهمترین و مستندترین حوادث مسیر حرکت امام رضا(ع) میدانند.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
ولایتعهدی مأمون🌱✨
پس از استقرار امام در مرو، مأمون قاصدی به خانه امام رضا فرستاد و به وی پیشنهاد داد که من میخواهم خودم را از خلافت خلع کنم و آن را به تو بسپارم!. ولی امام به شدت با این کار مخالفت کرد. امام در پاسخ مأمون گفت: «اگر حکومت حق توست، نمیتـوانی به فرد دیگری ببخشی و اگر متعلق به تو نیست، شایستگی بخشـش آن را نـداری؟.»
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
تـمَـدُّن سـازانِـ نـسـلِ ظُهـور
ولایتعهدی مأمون🌱✨ پس از استقرار امام در مرو، مأمون قاصدی به خانه امام رضا فرستاد و به وی پیشنهاد دا
اساسا مأمون جدیتی در پیشنهاد خلافت به امام رضا(ع) نداشت. وی مباحث گستردهای را مطرح ساخته و در نهایت این پیشنهاد مأمون را تلاشی برای تثبیت خلافت خود وی ارزیابی میکند.پس از این، مأمون خواست که ولایتعهدی پس از خودش را به امام رضا(ع) واگذار نماید، باز با مخالفت شدید امام مواجه شد. در این هنگام مأمون سخنی با شائبه تهدید به زبان آورد و در این میان گفت: عمر بن خطاب، شورا را در شش نفر قرار داد که یکی از آنان جدّ تو امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب بود. عمر شرط کرد هرکدام از آنان مخالفت کرد گردنش زده شود!. چارهای نیست جز اینکه آنچه از تو میخواهم بپذیری که من گزیری از آن نمییابم. امام(ع) پاسخ داد: پس من میپذیرم بدین شرط که نه فرمان دهم و نه باز دارم، نه فتوا دهم و نه قضاوت کنم، نه کسی را به کاری گمارم و نه عزل کنم و نه چیزی را از جایگاهش تغییر دهم. مأمون، شرط او را پذیرفت.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
تـمَـدُّن سـازانِـ نـسـلِ ظُهـور
اساسا مأمون جدیتی در پیشنهاد خلافت به امام رضا(ع) نداشت. وی مباحث گستردهای را مطرح ساخته و در نهایت
بدین طریق، مأمون دوشنبه ۷ رمضان سال ۲۰۱ قمری. با امام رضا(ع) به عنوان ولیعهد پس از خود بیعت کرد و مردم را به جای لباس سیاه، سبزپوش کرد و فرمان آن را به اطراف و نواحی نوشت و برای امام رضا(ع) بیعت گرفت و به نام وی بر منبرها خطبه خواندند و دینار و درهم به نامش سکه زدند و کسی نماند که لباس سبز نپوشد، مگر اسماعیل بن جعفر بن سلیمان بن علی هاشمی.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
تابلوی ضامن آهو🌱✨
تابلو ضامن آهو اثر محمود فرشچیان داستان ضمانت امام رضا(ع) برای یک آهو را به تصویر کشیده است. براساس گزارش برخی خبرگزاریها، این تابلو در دو نسخه خلق شده است: یکی در سال ۱۳۵۸ش و دیگری در سال ۱۳۸۹ش خلق و به آستان قدس رضوی اهدا شد.
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
کتابشناسی🌱✨
آثار متعددی درباره امام رضا(ع) به زبانهای مختلف همچون فارسی، عربی، انگلیسی نگارش و منتشر شده است که در کتب کتابشناسی همچون «کتابنامه امام رضا(ع)» اثر علی اکبر الهی خراسانی، «کتابشناسی امام رضا(ع)» از سلمان حبیبی، «گزیده کتابشناسی امام رضا(ع)» از هادی ربانی گردآوری و معرفی شدهاند.
الامام الرضا علیه السلام؛ تاریخ ودراسة، سید محمدجواد فضل الله. این کتاب با عنوان «تحلیلی از زندگانی امام رضا(ع)» توسط محمدصادق عارف به فارسی ترجمه و از سوی آستان قدس رضوی، منتشر شده است.
حیاة الامام علی بن موسی الرضا(ع): دراسة و تحلیل، باقر شریف قرشی. این اثر با عنوان «پژوهشی دقیق در زندگانی امام علی بن موسی الرضا(ع)» توسط سید محمد صالحی، به فارسی ترجمه و از سوی دار الکتب الاسلامیه منتشر شده است. این کتاب توسط جاسم رشید به انگلیسی ترجمه شده است.
الامام الرضا(ع) عند اهل السنة، محمدمحسن طبسی، انتشارات آستان قدس رضوی. این کتاب به زبان فارسی، انگلیسی و اردو ترجمه شده است.
حکمتنامه رضوی، در چهار جلد از محمد محمدی ریشهری با همکاری جمعی از پژوهشگران، انتشارات دار الحدیث.
فرازهایی از زندگانی امام رضا(ع)، اثر محمدرضا حکیمی که به زبانهای انگلیسی، روسی، ترکی و مالایو ترجمه شده است.
صیحفه رضویه جامعه، سید محمدباقر ابطحی نیز به زبانهای انگلیسی، اردو و ترکی ترجمه شده است.
سیره علمی و علمی امام رضا(ع)، عباسعلی زارعی سبزواری، آستانن قدس رضوی.
دانشنامه امام رضا(ع) که با همکاری سه نهاد جامعة المصطفی العالمیة، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بنیاد بین المللی فرهنگی- هنری امام رضا(ع) تاکنون دو جلد آن منتشر شده است
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷
شهادت🌱✨
شهادت امام علی بن موسی(ع) را جمعه یا دوشنبه آخر ماه صفر، یا ۱۷ صفر، یا ۲۱ رمضان، یا ۱۸ جمادیالاولی، یا ۲۳ ذیالقعده، یا آخر آن، در سال ۲۰۲، یا ۲۰۳، یا ۲۰۶ نقل کردهاند. کلینی، وفات او را در ماه صفر سال ۲۰۳ق. در ۵۵ سالگی ذکر میکند.طبق نظر بیشتر علماء و مورخین سال شهادت امام رضا، ۲۰۳ق. بوده است.طبرسی روز شهادت را در آخر ماه صفر نقل میکند.
در تعداد سالهای زندگی علی بنموسی نیز با توجه به اختلاف در تاریخ ولادت و شهادت او، از ۴۷ سال تا ۵۷ سال گفته شده است.طبق قول مشهور در تاریخ ولادت و وفات وی، سن امام رضا در هنگام شهادت ۵۵ سال بوده است
#معرفیامامانوزندگینامهآنها🌷