💗 حاج احمد 💗
✨﷽✨
#تفسیر_سوره_حجرات 🔰
...
...
🔹️این سوره، از جهاتی در زمرهی خاصترین سورههای قرآن قرار دارد. به حدّی عظمت و فضیلت دارد که به «سورَه الاخلاقِ وَالادب» یا «سورَه الآداب» معروف است.
خداوند سبحان در این سوره در سه حوزه، رعایت ادب را تعلیم میدهد:
الف- ادب رعایت دین خدا
ب- ادب محضر رسول خدا
ج- ادب برخورد با خلق خدا
🔸️آیات نخستین این سوره، اختصاص به ادب برخورد با دین الهی و ذات باریتعالی و حیثیت و جایگاه ویژه نبی مکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلّم دارد و از آیهی دهم، شیوهی برخورد با عموم انسانها و آموزش مکارم عالی اخلاقی و انسانی، همان که قرآن آن را در آیه { إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةࣱ } (مومنان برادر یکدیگرند) خلاصه میکند، مطرح میشود. نیز رمز اخوّت و برادری به عنوان پایهی روابط اجتماعی معرفی میگردد و عواملی که این برادری را دچار تشتّت و خدشه میکند، به روشنی تبیین میشود.
🔹️در ثواب قرائت این سوره از ناحیهی معصومان علیهمالسلام روایت متعددی داریم. امّا در مجموع چنین نقل است که خداوند سبحان، خوانندهی #سوره_حجرات را در صبحگاهان و شبانگاهان هر لحظه از زائران نبی مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلّم محسوب میفرماید.
امام باقر عليهالسلام میفرماید:
«کسی که سوره حجرات را در هر شب و روز بخواند، از زیارتکنندگان حضرت محمد صلیاللهعلیهوآلهوسلّم خواهد بود.»
لازم به ذکر است که گذر بیتامل و بیتدبر بر مضامین این سوره و همچنین عدم مداومت و استمرار و به کار نبستن دقیق دستورات، چنین ثوابهایی را نصیب انسان نمیکند.
در سایهی تدبر، تفکر و عمل به دستورات این آیات شریفه است که خوانندهٔ آن، از زائرین نبی مکرم اسلام خواهد بود.
والحمدلله ربالعالمین...
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_اول 1️⃣
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_دوم 2️⃣
یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ لَا تُقَدِّمُوا۟ بَیۡنَ یَدَیِ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۖ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمࣱ ﴿١﴾
ای اهل ایمان! بر خدا و پیامبرش [در هیچ امری از امور دین و دنیا و آخرت] پیشی مگیرید و از خدا پروا کنید که خدا شنوا و داناست. (۱)
🔰 آیهی اول این سوره با یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ شروع میشود. در اینجا این سوال مطرح میشود که چرا خداوند فقط اهل ایمان را مخاطب قرار میدهد؟
برای چرایی این موضوع، به دو مطلب میتوان اشاره کرد:
۱- چون مومنان [مخاطبین خاص] دارای جایگاه و مقام قابل توجهی هستند، خداوند آنها را مخاطب قرار میدهد که دیگران هم بهره ببرند. ( به در میگم که دیوار هم بشنوه!...)
۲- هر که بامش بیش، برفش بیشتر!
یعنی چون تویی که داعیهی تدیّن و ایمان داری، مسئولیتت نسبت به دیگران بیشتر است. چون اسمت را گذاشتی مؤمن، پس باید گوشت را بیشتر باز کنی، دلت را بیشتر بگشایی و سخنان و خطابهای الهی را به گوشِ جان فرا گیرید.
❌ لا تُقَدِّموا : جلو نزنید، پیشتازی نکنید.
● چون خداوند و رسولانش، همواره انسان را به طریق کمال دعوت میکنند، اما انسانی که به این ندای هدایت، گوشِ جان نسپارد و سستی کند و همگام با رسول خدا حرکت نکند، متأخر و جامانده است. این انسان در مرتبهی پایین میماند و دلمشغولِ چیزهای بیارزش خواهد شد. پس قرآن تقدّم بر خدا و پیامبر(ص) را نهی میکند.
🔻 حال این سوال مطرح میشود که چگونه میتوان بر خداوند تقدّم داشت؟
اینکه ما به طور فیزیکی بخواهیم از خدا جلو بزنیم، امری قطعاَ و یقیناً محال و ناممکن است. به طور مثال، تعداد ایام سال ۳۶۵ روز است، ما آن را ۳۶۰ روز کنیم یا بیشتر.
جایی پیشتاختن بر خداوند معنا دارد که انسان گاه در مقام حکم، قانون و تشریع از خداوند پیشی بگیرد. یعنی دایهی مهربانتر از مادر شدن، کاسهی داغتر از آش شدن، از پاپ کاتولیکتر شدن!...
👈 پس ما باید #شریعت و دین را همانطور که خدا فرستاده، بپذیریم. نه ذرهای از آن بکاهیم و نه ذرهای به آن بیافزاییم. (بر همان محور و محدودهی تعیینشدهی الهی حرکت کنیم.)
⚠️ دو تهدید ادیان الهی در طول تاریخ:
الف- تهدید بروندینی: 🔚 محو اسلام
شیوهها:
۱- تطمیع: فریفتن پیامبر
۲- تخریب: شاعر، کاهن و ساحر نشاندان پیامبر
۳- تحذیف: در نهایت ترور فیزیکی.
ب- تهدید دروندینی: 🔚 تحریف حقیقت دین
یعنی دین را از درون متغیر و متحول کردن و چهرهی واقعی آن را در پسِ لایههای قطور تحریف فرو بردن.
#تفسیر_سوره_حجرات
#تفسیر
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_سوم 3️⃣
در ادامهی بحث هفتهی قبل پیرامون آیهی اول #سوره_حجرات خدمت شما بزرگواران عرض خواهیم کرد که:
• همین آیهی اول، تقدّم بر خدا و رسول، مبنای تحریف حقیقت دین و مشوّش شدنِ چهرهی واقعیِ تعالیم شریعت الهی است.
🔴 اَشکال تقدّم بر خدا و رسول:
۱- تقدّم زمانی: یعنی عملکردن به حکمی که هنوز شریعت، آن را تعیین نکرده است. یعنی تو ای پیامبر! اجازه نداری پیش از زمانی که منِ خدا دستوری صادر کنم، کاری انجام دهی.
مثال: نمازخواندن قبل از موعدِ اذان، احرامبستن قبل از موقف.
و یا برعکس، تأخّر زمانی: مثل همان نوشدارویِ پس از مرگِ سهراب.
۲- تقدّم کیفی: یعنی مطلبی و موضوعی برای آسودگی مردم حرام نشده و نیز رسول خدا (ص) برای آن حرمت قائل نشده باشد و همچنین خدا هم دوست ندارد مردم آن را انجام دهند (مکروه شده است) ولی عدهای به آن #حکم_حرام میدهند و بر مردم سخت میگیرند که نباید به هیچوجه انجام شود.
مثل همان حدیثی که پیامبر فرمود: اگر مسواک زدن برای امتم سخت نبود، آن را واجب میکردم.
۳- تقدّم بر اصل وجود حکم دینی، اضافه یا حذف کردن بخشهایی از آن.
یعنی به این دلیل که خب دین به این چیزها هم نیاز دارد و یا اینکه فعلاً حالا به اینها نیاز نیست عمل کنیم، به احکام شرعی کم و زیاد کنیم.
پس ما حق نداریم به بهانهی تقویت دین یا دلسوزی یا هر عنوان دیگری، چیزی را از دین کاسته و یا به آن بیافزاییم. (خطرناکترین نوع تقدّم)
■ نمونههایی از تقدّم بر خدا و رسول در تاریخ اسلام
۱- منع تدوین حدیث: یکی از مهمترین اتفاقاتی که پس از رحلتِ پیامبر پیش آمد، مسئلهای بود که بزرگان از آن به #منع_تدوین_حدیث یاد میکنند. عمرابنخطّاب تا مدتی تمام احادیث پیامبر را جمعآوری کرد و نوشت. بعد از کار خود باز زد، پشیمان شد و گفت: من هرگز کتاب خدا را با هیچ چیز دیگری پنهان نمیسازم. قاعدهی #لا_کتاب_مع_کتاب_الله یعنی این یک قاعده شد. خلیفهی اول، دوم، سوم، معاویه ادامه دادند تا رسید به عمرابنعبدالعزیز که زیربنای این تفکر را برهم زد. حتی خود اهل سنّت هم با این عقیده، متفقالقولند که اسلام خیلی از فرصتها را با رواج این رویه از دست داد و خیلی از احادیث پیامبر از بین رفت.
□ مثال۱: تغییر «حی علی خیرالعمل» و جایگزینی «الصلاة خیر من النوم» که در زمان عمر باب شد. (طبق مقتضیات زمانی و رونقگرفتن جنگ و جهاد)
□ مثال۲: خواندن نماز تراویح (مستحبی هزار رکعتی در شبهای ماه رمضان) به جماعت در زمان خلافت عمر
□ مثال۳: کامل خواندن نمازهای چهاررکعتی در سفر، زمان خلافت عثمان
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
✨﷽✨
✍ #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_چهارم 📜
2️⃣ تفسیر آیهی دوم
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ ﴿٢﴾
ای مؤمنان! صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر نکنید، و آن گونه که با یکدیگر بلند سخن می گویید با او بلند سخن نگویید، مبادا آنکه اعمالتان تباه و بی اثر شود و شما تباهی آن را درک نکنید. (۲)
• بلندکردن صدا در مقابل پیامبرﷺ و داد و بیداد کردن، موجب نابودی اعمال است.
⬅️ شروط گفتوگو با پیامبرﷺ :
۱- لا ترفعوا: صداتو بالا نبر!
۲- لا تجهروا: جهر و درشتی نکن!
• انسان، حیوانِ ناطق است. #بیان فصلِ جداییِ انسان با حیوان است.
اگر در آیهی ۱۹ «سوره لقمان» دقت کنیم، خداوند میفرماید «وَٱقۡصِدۡ فِی مَشۡیِكَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِكَۚ إِنَّ أَنكَرَ ٱلۡأَصۡوَ ٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِیرِ»
غَضّ: کوتاه کردن (پایین آوردن و کنترل کردن)
یَغُضُّوا مِن اَبصارِهِم: چشمان خود را (از نگاه به نامحرم) فرو گیرند. (نگاهشونو کنترل کنن!)
در اینجا وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِكَۚ یعنی از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن.)
☆ یعنی اگر صدایمان را بالا بردیم، میشویم انکرالاصوات؛ یعنی صدای نامأنوس. صدایی که آزار میدهد و حالت خوش و دلپذیری ندارد.
جمع همهی اینها میشود، #حسن_کلام 👉
😊 حُسن کلام دو خصوصیت دارد:
۱. دارای آهنگ خوب است. ۲. محتوای پسندیدهای دارد.
ما حق نداریم آنطوری که دیگران را صدا میکنیم، پیامبر را صدا بزنیم.
به عنوان مثال، پیامبر را حق نداریم با نام کوچک صدا بزنیم. باید بگوییم یا نبیالله، یا رسولالله.
🔴 نکته بسیار مهم:
اگر مسلمانان ادب گفتاری را در خصوص پیامبر اکرمﷺ رعایت نکنند، اعمالشان نابود میشود. چرا؟ چون ایشان، اشرف مخلوقات و بالاترین مرتبهی انسانیت و کمال الهی را داراست. پیامبرﷺ آنقدر شأن و منزلت دارد که خدا، نام ایشان را در کنار نام خود مطرح میکند.
اطیعوا الله و اطیعوا الرسول،
اطاعت رسول، اطاعت خداست. محبت رسول، محبت خداست.
یعنی شرط دوستی با خدا، تبعیت کردن از پیامبرﷺ است.
💥 مجازات سنگین اهانت به پیامبرﷺ
۱- اگر عمدی باشد، به خدا توهین کرده و مجازات کسی که به پیامبر فحش و ناسزا بگوید درحالیکه از روی تعمّد، صراحت و آگاهی باشد، حکمش مرگ است. (چون کُفر گفته و از دین خروج کرده.)
۲- اگر سهوی یا خطا باشد، اعمالش آن خاصیت و اثرگذاری خود را از دست میدهد.
«...والحمدلله ربالعالمین»
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_ششم 6️⃣
إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ ﴿٤﴾
وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّىٰ تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿٥﴾
یقیناً کسانی که تو را از پشت اطاق ها صدا می کنند، بیشترشان معرفت و آگاهی [به حرمت و عظمت تو] ندارند. (۴)
و اگر آنان صبر می کردند تا به سویشان بیرون آیی، یقیناً برای آنان بهتر بود، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است. (۵)
🔴 چرا اجازه نداریم پیامبرﷺ را از بیرونِ منزلش صدا بزنیم؟
جواب: اگر در آیهی ۴ دقت کنیم، خداوند کلمهی «حُجُرات» به کار برده است. حجرات، جمع «حُجره» است، به تعبیری حریم خصوصی یک شخص را میگویند.
این رفتاری غیرمودبانه است. چون اوقات پیامبراکرمﷺ تنظیم شده است. حتی یک ثانیه هم از وقت معصومینعلیهمالسلام هدر نمیرود. مدیریت زمان، تمام زندگانی آنها را دربرگرفته است. او خود میداند و کاملاً مشرف بر اوضاع است که چه وقتی بیرون بیاید تا جواب مردم را بدهد. قرآن هم به خاطر همین است که میفرماید: تعقّل نمیکنند، از عقلشان استفاده نمیکنند.
✅ #عقل بر دو نوع است:
ذاتی
اکتسابی: گسترش و رساندن به مراتب کمال.
✔ #صبر نیز، ذاتی و اکتسابی (رساندن به مرتبه کمال) میباشد.
این دو مقوله، سرمایهی بشر هستند و زیربنای ادب.
🟢 دلجویی خداوند از خطاکاران:
در آیهی ۵، خداوند به این مورد اشاره میکند که البته بعضیها به بیادبیِ رفتارِ خود، پی بردند و نگران هم نباشند؛ چنانچه تا به حال چنین رفتاری داشتهاند، آنها را خواهد بخشید.
#تفسیر
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_هفتم 7️⃣
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَىٰ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ ﴿٦﴾
ای اهل ایمان! اگر فاسقی خبری برایتان آورد، خبرش را بررسی و تحقیق کنید تا مبادا از روی ناآگاهی، گروهی را آسیب و گزند رسانید و بر کرده خود پشیمان شوید. (۶)
✅ اَخبار، وسیلهی آگاهی و اطلاع انسانهاست.
دریافتهایی که ما داریم، به دو صورت است:
۱- دیدنی: مبنای عمل و قضاوت. (زمانی که ما در آن حضور داشته باشیم که محدود هم هست.)
۲- شنیدنی: تاریخ را نوشتهاند و ما خواندیم و شنیدهایم که نامحدود است.
🟢 جایگاه خبر و نقل در علوم اسلامی
علوم جهت قضاوت و داوری (رد یا پذیرفتن):
۱- علم شناختن گزارشگر (علم رجال)
۲- علم شناختن گزارش (علم درایه)
🔸️علم رجال: شناختن مُخبِر و خبرگزار
🔸️علم درایه: علم حدیثشناسی و بررسی متن خبر
این دو علم، عامل تشخیص سره از ناسره در علوم و حدیث به حساب میآیند.
#شیخ_طوسی کسی بود که این دو علم را به شکل آکادمیک منظم نمود و مبانی سنجش خبر را برای محققان ممکن ساخت.
👈 بهترین خبر، #خبر_متواتر است که از چندین نفر نقل شده است. مثلاً ۱۰ نفر آمدند جدا جدا گفتند که فلانجا تصادف شده است و یک نفر جان باخته است.
در مقابل، خبری را که به حد تواتر نرسد، #خبر_واحد میگویند. گاه پیش میآید خبری را فقط یک نفر نقل میکند، اما چنان شخصیتی دارد که اگر ۵۰۰ نفر هم جایگزینش شوند، ذرهای به اطمینانی که سخن این فرد برای شما ایجاد کرده، افزوده نخواهد شد. برعکس این هم، اتفاق میافتد. همهی راویان، لافزن و دروغگو از آب درمیآیند.
پس، نَفسِ گزارشگر و مُخبر در تعیین سندِ یک خبر، بسیار تعیینکننده است.
در تکمیل عرایض، باید عرض کنیم که شأن نزول این آیهی شریفه در مورد «ولید بن عُقبَه» میباشد که در جلسهی آینده، در موردش مفصل خواهیم گفت.😊
#تفسیر
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
#تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_هشتم 8️⃣
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَىٰ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ ﴿٦﴾
ای اهل ایمان! اگر فاسقی خبری برایتان آورد، خبرش را بررسی و تحقیق کنید تا مبادا از روی ناآگاهی، گروهی را آسیب و گزند رسانید و بر کرده خود پشیمان شوید. (۶)
⬅️ در ادامهی مباحث قبل، باید عرض کنیم که شأن نزول آیهی شریفه در مورد «ولید بن عُقبَه» هست. این آیه زمانی نازل شد که پیامبرﷺ فردی به نام ولیدبنعُقبه را به سوی قبیله بنیمُصطلق فرستاد تا زکات و تکالیف مالی آنها را جمعآوری کند و به مدینه آورد. ولید با این قبیله در زمان جاهلیت اختلافاتی داشت. هنگامی که به نزدیک قبیله رسید، جمعی از بزرگان با اطلاع از اینکه نماینده پیغمبر به نزدشان آمده، از سر تکریم و احترام وی، به استقبال آمدند. ولید با دیدن سواران، ناگهان یاد حالوهوای جاهلیت کرد و با خود گفت: "اینان که به سوی من میآیند، قصد گرفتن انتقام روزهای گذشته را دارند." لذا از همانجا پا به فرار گذاشت و به طرف مدینه گریخت و با آن وضع، خودش به پیامبر رساند و با سراسیمگی گفت: آنان از دین برگشتهاند، نه تنها زکات شرعی و تکلیف مالیشان را ندادند؛ بلکه به من نیز حمله کردند.
شیوهی انتقال گزارش و وضعیت متشنّجی که حاصل شد، فضا را برای نشاندادن رفتاری شدید و تند مهیا کرد. بعضی از اصحاب پیامبر تا این صحنه را دیدند، به اعتراض برخاستند که کار این جماعت به جایی رسیده که فرستادهی شما را تعقیب کنند، شمشیر بکشند و اسب بتازند؟
در این حال، پیامبر تأملی فرمود به گزارشگر، محتوای گزارش و به رفتار اطرافیان دقت کرد. آنگاه جبرئيل نازل شد و آیهی ۶ را آورد. واژهی «فاسق» یعنی کسی که از حدود شریعت خارج شده است، حال این خروج ممکن است در فروع یا اصول دین باشد. البته #فسق درجاتی دارد، کسی ممکن است یک درجه فاسق باشد و کسی دیگر صد درجه. کسی که #دروغ میگوید به مقدار دروغش فاسق است و کسی که #غیبت میکند به مقدار غیبتش فاسق. کسی هم که از اصول دین خارج شد، فاسق میشود؛ منتها چنان فسقی با کفر برابر است.
حال در شأن نزول این آیه باید گفت که ولید این مشکل را داشت. او کسی بود که بعدها چهرهی واقعی خود را نشان داد. وقتی از زمان رحلت پیامبرﷺ قدری جلوتر میآییم و برگهای تاریخ را ورق میزنیم، به کلمات سهمگین حضرت امام حسن مجتبی(ع) خطاب به ولید برمیخوریم. ولید از مهمترین ارکان قوّت معاویه است و از جمله کسانی است که بر روی علی علیهالسلام شمشیر میکشد و بر ریشه و دودمان اهل بیت علیهمالسلام تیشه میزند. او در بعضی پروندههای شوم بعد از پیامبر نقش کلیدی دارد. در چنین فضایی، وقتی امام حسن(ع) میخواهد با وی صحبت کند، میفرماید:
«ای ولید! تو همان کسی هستی که خدا در شأن تو گفت (إِنْ جَاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا) اگر خداوند آن روز این جمله را به تو گفت در واقع حقیقت چهرهی تو را بازگو فرمود.»
به بیانی، تصویر آیندهی زمان در این آیه دیده میشود.
🟢 شیوهی برخورد با اخبار و گزارشات
تبیین یعنی روشنگری، تحقیق و تفحّص تا روشنشدنِ ماجرا. باید روشن شود تا جامعه یا فرد دچار گمراهی نگردد. اینجا اصلاً حسنظن یا سوءظن مطرح نیست. هر خبری هم نَبَأ نیست. مثلاً دیروز چه غذایی خوردیم، خبر است ولی نبا نیست. نَبَأ، خبری بسیارمهم و تعیینکننده است.
📵 قضاوت جاهلانه؛ عامل ندامت انسان
☆ حسرت: احساس تأسف بر کارهای انجامنداده است.
☆ ندامت: افسوس از کارهای انجامشدهی قبلی است.
#تفسیر
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat
⚘ #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_دوازدهم 📜
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿١٠﴾
جز این نیست که همه مؤمنان با هم برادرند؛ بنابراین [در همه نزاع ها و اختلافات] میان برادرانتان صلح و آشتی برقرار کنید، و از خدا پروا نمایید که مورد رحمت قرار گیرید. (۱۰)
⏪ این موضوع، رابطهی خاصی از رابطهی میان مؤمنان است. به این معنا که برادری، ارتباط و اخوت مختص مذکرها نیست؛ بلکه همکاری و کمک خواهر و برادری است که باید در سطح جامعه پیاده شود.
👈 به این سه نکته دقت داشته باشیم:
۱- اخوّت به معنای شباهت و همانندی؛ یعنی این که مومنان در یک مکتب درس میخوانند، از یک آبشخور مینوشند، یک معلم و کتاب و قبله و دستورالعمل ترتیبی دارند. (مومن، آینهی برادر مومنش است.)
۲- اخوّت به معنای ملازمت و پیوستگی؛
اِخوه: پیوستگی، ملازمت و همراهیای که موجب قویتر شدنِ مؤمنان شود. «وَخ» شکل ابدالشدهی کلمهی «اَخ» است و از این ریشه، فعل «تَوَخّی» گرفته شده و در کلام عربی به معنای لزوم و پیوستگیای است که موجب تقویت و استحکام میشود.
مؤمنان باید پشت هم باشند، مایهی تقویت هم باشند. پشت یکدیگر را محکم کنند.
۳- اخوت به معنای برابری و یکسانی؛ مراقب هم باشند، چشمِ دیدنِ هم را داشته باشند. (این اخوّت باید در سایهسارِ امنِ #تقوا و #رعایت_حدود_الهی صورت گیرد!!!)
#تفسیر_سوره_حجرات
#تفسیر_قرآن_کریم
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
🔰 #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_سیزدهم 1️⃣3️⃣
● در ادامهٔ تفسیر آیهی دهم سوره مبارکه #حجرات باید عرض کنیم که پیامبر اکرمﷺ میفرمایند:
هر مسلمان نسبت به مسلمان دیگر ۳۰ حق دارد. گریزی از این حقوق نیست و باید آنها را ادا کرد؛ مگر اینکه طرف مقابل آنها را ببخشاید:
۱- از لغزشهایش درگذرد.
۲- با غم و اندوهش احساس همدردی کند.
۳- زشتیهایش را بپوشاند.
۴- خطای او را نادیده بگیرد.
۵- معذرتخواهیش را بپذیرد.
۶- غیبتِ او را رد کند.(نگذارد غیبت برادر مومنش را کنند.)
۷- همیشه برای او خیرخواهی کند.
۸- دوستی او را پاس بدارد.
۹- عهد و پیمانش را مراقبت کند.
۱۰- اگر بیمار است، عیادتش برود.
۱۱- اگر کسی از اقوام او یا خودش فوت میشود، در تشییع جنازهی آنان شرکت کند.
۱۲- اگر از او دعوت میکنند، آن را اجابت کند.
۱۳- اگر هدیهای(هرچه که باشد) به او میدهد، آن را بپذیرد.
۱۴- هدیه را با هدیه جبران کند.(محبّت یکطرفه نباشد.)
۱۵- اگر به او لطفی شده، تشکر نماید.
۱۶- اگر قصد یاری دارد به خوبی و زیبایی کمک کند؛ نه آن که چنان عمل کند که طرف مقابل پشیمان شود.
۱۷- ناموس او را حفظ کند.
۱۸- اگر دستی به یاری دراز کند، حاجتش را اجابت کند.
۱۹- برای انجام خواستهاش نزد دیگران، وساطت و میانجیگری کند.
۲۰- اگر عطسهای میکند، به او ابراز علاقه کند؛ مثلاً بگوید: "خدا تو را رحمت کند." و اینگونه به برادرش بفهماند که برای او، سلامتیِ دوستش مهم است.
۲۱- اگر گمشدهای دارد، کمک کند تا گمشدهاش را پیدا کند.
۲۲- سلامش را جواب بدهد.
۲۳- با کلام طیّب و پاکیزه با او صحبت کند.
۲۴- در محبّت کردن و بخشیدن، دست را گشادهتر کند.
۲۵- اگر قسم خورد، قسمِ او را قبول کند.
۲۶- دوستانش را دوست بدارد و دشمنانش را دشمن.
۲۷- چه مظلوم و چه ظالم است کمکش کند؛ اگر ظالم است، او را از ستم بازدارد و اگر مظلوم است، کمک کند حقوقش را بگیرد.
۲۸- در مشکلات زندگی، رهایش نکند.
۲۹- کاری نکند که او ذلیل بشود.
۳۰- هر خیری که برای خود دوست دارد و میپسندد، برای او هم دوست داشته باشد و اگر چیزی را برای خودش نمیپسندد، برای او نیز نپسندد.
💠 امیر مؤمنان علی علیهالسلام، حدیث را از پیامبرﷺ نقل میکند و در ادامه میفرماید:
«از رسول خدا (ص) شنیدم که فرمودند: همانا هریک از شما که چیزی از حقوق برادرش را نادیده بگیرد، آن برادر در روز قیامت از او خواهد طلبید؛ پس به ضرر او و به سود آن برادر، حکم خواهد شد.»
#تفسیر_سوره_حجرات
#تفسیر_قرآن_کریم
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
⚘ #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_سیزدهم 📜
⚪ در ادامهی تفسیر آیهی دهم #سوره_حجرات باید خدمتتان عرض شود که پیامبر فرمایشی دارند در مورد ۳۰ حق برادری مسلمان نسبت به مسلمانِ دیگر که در ذیل اشاره خواهد شد:
▒ پیامبر اکرمﷺ میفرمایند: «هر مسلمان نسبت به مسلمان دیگر ۳۰ حق دارد. گریزی از این حقوق نیست و باید آنها را ادا کرد مگر اینکه طرف مقابل آنها را ببخشاید.»
۱- از لغزشهایش درگذرد.
۲- احساس همدردی با غم و اندوهش کند.
۳- زشتیهایش را بپوشاند.
۴- خطای او را نادیده بگیرد.
۵- معذرتخواهیش را بپذیرد.
۶- غیبتِ او را رد کند.
۷- همیشه برای او خیرخواهی کند.
۸- دوستی او را پاس بدارد.
۹- عهد و پیمانش را مراقبت کند.
۱۰- اگر بیمار است، عیادتش برود.
۱۱- اگر کسی از اقوامِ او یا خودش فوت میشود، در تشییع جنازهی آنان شرکت کند.
۱۲- اگر از او دعوت میکنند، آن را اجابت کند.
۱۳- اگر هدیهای (هرچه که باشد) به او میدهد، آن را بپذیرد.
۱۴- هدیه را با هدیه جبران کند.
۱۵- اگر به او لطفی شده است، تشکر نماید.
۱۶- اگر قصد یاری دارد به خوبی و زیبایی کمک کند، نه آن که چنان عمل کند که طرف مقابل پشیمان شود.
۱۷- ناموس او را حفظ کند.
۱۸- اگر دستی به یاری دراز کند، حاجتش را اجابت کند.
۱۹- برای انجام خواستهاش نزد دیگران، وساطت و میانجیگیری کند.
۲۰- اگر عطسهای میکند به او ابراز علاقه کند؛ مثلاً بگوید: «یَرحَمُکَ الله» و این گونه به برادرش بفهماند که برای او سلامتی دوستش مهم است.
۲۱- اگر گمشدهای دارد، کمک کند تا گمشدهاش را پیدا کند.
۲۲- سلامش را جواب بدهد.
۲۳- با کلام طیّب و پاکیزه با او صحبت کند.
۲۴- در محبتکردن و بخشیدن، دست را گشادهتر کند.
۲۵- اگر قسم خورد، قسم او را قبول کند.
۲۶- دوستانش را دوست بدارد و دشمنانش را دشمن.
۲۷- چه مظلوم و چه ظالم است کمکش کند؛ اگر ظالم است، او را از ستم بازدارد. کمک به مظلوم آن است که کمک کند حقوقش را بگیرد.
۲۸- در مشکلات زندگی، رهایش نکند.
۲۹- کاری نکند که برادر مومنش ذلیل بشود.
۳۰- هر خیری که برای خود دوست دارد و میپسندد برای برادر مومنش هم دوست داشته باشد و اگر چیزی را برای خودش نمیپسندد، برای او نیز نپسندد.
◻️ امیرمؤمنان علیهالسلام حدیث را از پیامبر اکرمﷺ نقل میکند و در ادامه میفرماید:
«از رسول خدا شنیدم که فرمودند: همانا هریک از شما که چیزی از حقوق برادرش را نادیده بگیرد، آن برادر در روز قیامت از او خواهد طلبید؛ پس به ضرر او و به سود آن برادر، حکم خواهد شد.»
#تفسیر_سوره_حجرات
#تفسیر_قرآن_کریم
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
⚘ #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_چهاردهم 📜
✿🌺࿐ྀུ༅𖠇༅➼══┅──
🔰 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَىٰ أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ ۖ وَلَا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ ۖ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ ۚ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿١١﴾
✅ ای اهل ایمان! نباید گروهی گروه دیگر را مسخره کنند، شاید مسخرهشدهها از مسخرهکنندگان بهتر باشند، و نباید زنانی زنان دیگر را [مسخره کنند] شاید مسخرهشدهها از مسخرهکنندگان بهتر باشند، و از یکدیگر عیبجویی نکنید و با لقبهای زشت و ناپسند یکدیگر را صدا نزنید؛ بد نشانه و علامتی است اینکه انسانی را پس از ایمانآوردنش به لقب زشت علامتگذاری کنند. و کسانی که [از این امور ناهنجار و زشت] توبه نکنند، خود ستمکارند. (۱۱)
┅┅┅❅❁❅┅┅┅
● این آیه، مخاطب عام دارد. در این آیه، خداوند آسیبشناسی میکند و آفاتی را که موجب برهمزدنِ رابطهی اخوّت در بین مؤمنان و جامعهی اسلامی است، گوشزد میکند. اینها نکاتی هستند که اگر رعایت نشوند، تخم نفرت و کینه در دلها میکارد و جامعهی اسلامی را متشنّج میسازد.
☆ اول اینکه خطاب خداوند فقط مذکر نیست، بلکه زنان هم هستند.
□ حفظ نفوس و جان آدمیان که برای هر انسانی واجب است. (جان و خون)
□ حفظ حرمت و آبرو: حرمت آبروی مؤمن، از کعبه هم بالاتر است.
⚘ امام صادق علیهالسلام میفرماید: «خدای عزّ وجل در زمین برای پنج چیز حرمت و احترام قرار داده است: پیامبر، آل پیامبر، کتاب خدا، کعبه و مومن.»
🟥 آثارِ سوءِ تمسخر و استهزاء
■ مسخره کردن یعنی اینکه حیثیت و آبروی شخصی را به زیر کشیدن و شخصیت طرف را خدشهدار کردن.
■ هُزء نیز به معنای خرد کردن و شکستن است.
ایجاد کدورت، نهادن تخم کینه در دل طرف، خردکردن شخصیت و لگدمال کردن آبروی طرف.
🔴 ریشههای تمسخر و استهزاء:
۱- ریشه اول: تا زمانی که انسان برای خود برتری تصور نکند، حاضر نمیشود بر حیثیت دیگران پای گذارد و حریم دیگران را بشکند؛ به عبارت دیگر، #ریشه_تمسخر_در_تکبر_است .
۲- ریشه دوم: جهل و نادانی است.
⛔ نهی خداوند از عیبجویی:
عیبجویی بر دو نوع است: رفتاری و گفتاری.
در زبان عربی، به عیبجوییِ رفتاری #هَمز و به عیبجوییِ گفتاری #لَمز گفته میشود.
مومن، آینهی برای برادر مؤمنش میباشد. توهین، طعنه و تمسخر، باعث میشود این آینه شکسته شود، یعنی خود را شکستهاید. توهین به هرکسی، توهین به خودِ اوست.
✅ راهکار: پرداختن به عیوب خود (مراقبه)
- یعنی هرکسی رقیب خود باشد. (نگهبان خود باشد.)
- ادب از که آموختی؟ گفت: از بیادبان. (تو این اعمال را مرتکب نشو.)
- مصاحبت و معاشرت با انسانهای خودساخته و موفق.
🚫 عیب کسی رو توی جمع گفتن = اهانت و توهین.
⚫️ نهی خداوند از به کار بردن القاب زشت:
• تَنابُز: نسبتدادن (لقب بد به هم نسبت ندهیم.)
- کاری نکنیم که لقب و عناوین بدی روی ما بگذارند.
▓ اگر از این سه کار ( مسخرهکردن، عیبجویی و نسبتدادنِ عناوینِ زشت) دست برنداریم و توبه نکنیم، جزء ظالمان خواهیم بود. ظلمِ اجتماعی و ظلمِ به حدود و حقوق دیگران که خداوند نمیآمرزد تا ما را در قیامت روبروی هم قرار دهد و آنگاه ما در آن دنیا نسبت به هم دادخواهی میکنیم.
کنــــارآمــــدن بــــا مــــردم، آن هــــم در قیــــامت کــــاری بسیــــــــــار مشکــل اســــت.
#تفسیر_سوره_حجرات
#تفسیر_قرآن_کریم
@yousof_e_moghavemat
💗 حاج احمد 💗
🏷 #تفسیر_سوره_حجرات_جلسه_پانزدهم 🔰
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ ۖ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا ۚ أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ ﴿١٢﴾
ای اهل ایمان! از بسیاری از گمانها [در حقّ مردم] بپرهیزید؛ زیرا برخی از گمانها گناه است، و [در اموری که مردم پنهانماندنش را خواهانند] تفحص و پیجویی نکنید، و از یکدیگر غیبت ننمایید، آیا یکی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ بیتردید [از این کار] نفرت دارید، و از خدا پروا کنید که خدا بسیار توبهپذیر و مهربان است.(۱۲)
┄═❈๑🍃🌼๑๑๑❈═┄
۱- نهی خداوند از سوءِظن: یکی از قابلیتهای وجود انسان، تولید ظن است. انسانها با هر موضوع و پدیدهای که روبرو میشوند، با تصورات ذهنی خود آن پدیده را تجزیه و تحلیل میکنند.
★ هنگامی که این تصورات، پشتوانۀ علمی و عقلی داشته باشد، دیگر ظن نیست؛ علم است. اما هنگامی که این تصورات و ساختههای ذهنی، پشتوانۀ علمی و دلیل منطقی و صحت مقبول عقلی نداشته باشد، گمان و ظن است.
↲ گمان و ظن: حُسنظن(خوشبینی) و سوءظن(بدبینی)
✪ اصل صحت بر #خوشبینی است.
🔴 چرا خداوند به صراحت میفرماید از #سوءظن دوری کنید؟
⚫ آثار ناپسند سوءظن:
۱- سوءظن همانند دودی است که روح را کدر میکند، نور ایمان را کمرنگ میکند و دل را سیاه میکند. همچون دودی که در فضای روح انسان پراکنده میشود و بر اثر آن #بصیرت ضعیف میگردد. چون دود، مانع نگاه درست و نگرش صحیح به مقابل است.
☆ یعنی نمیشود انسانی ایمانِ کامل داشته باشد و در عینِ حال به دیگران گمانِ بد ببرد.
۲- با سوءظن، دیگران متهم میشوند و خود انسان مبرّا؛ پس خودش را بالاتر میبیند و این یعنی رشد #تکبر . اصلاً سوءظن، سازوکارِ ایجادِ تکبر است.
۳- کسی که فکرش مشغول معصیتی باشد، بالاخره تسلیمش خواهد شد، در دامن شیطان میافتد، این تبدیل به باورش میشود و همه را مجرم میداند.
۴- با سوءظن به دیگران، خودش را از ارتباطاتِ اجتماعی دور میکند و منزوی میشود.
۵- شرورتهای اجتماعی ایجاد کرده و امور را فاسد میکند.
▒ انشاءالله به شرط حیات در جلسۀ بعدی به #راهکارهای_مقابله_با_سوءظن خواهیم پرداخت.😊
#سوره_حجرات
#تفسیر_سوره_حجرات
@yousof_e_moghavemat