#مناسبتی #امام_صادق
🔰 شاخصه عالم دینی در سیره امام صادق(ع)
⬅️ عصر امام صادق(ع) هنگام پیدایش افکار و عقاید گوناگون در میان مسلمانان بود. از طرفی؛ فرقههای مختلفی در میان شیعه همچون کیسانیه، زیدیه، غلات و ... پدید آمده بود و از سویی دیگر، ابوحنیفه با قیاسهای خود کمر دین را شکسته بود و زنادقه، دهریون و معتزله طرفدارانی پیدا کرده بودند. خلاصه اینکه هجمههای زیادی، معارف و آموزههای اصیل دین را مورد هدف قرار داده بود.
🔸رسالت مهمی که امام صادق(ع) در آن دوره برای خود تعریف کرده بود محافظت از کیان دین، مبارزه با ورود بدعتها به آموزههای شیعی و به عبارتی؛ جهاد علمی جهت مصونیت دین از انحرافات بود. مذهب تشیع به حق، صحت و سلامت خود را مدیون مبارزات علمی ایشان است. مبارزهای که از جهاتی دشوارتر از جهاد در میدان جنگ است چرا که در جبهه جنگ، انسان یکبار برای همیشه جانش را بر کف دست گرفته، شمشیر زده و به مقام شهادت نائل میشود اما مجاهدت علمی، کاری شبانه روزی و مداوم است که سالیان متمادی از عمر انسان را به خود اختصاص میدهد، هر روز هجمههای جدیدی به او وارد میکند که هم بصیرت و آگاهی لازم جهت شناخت موارد آن را لازم دارد و هم حریت و شجاعت بالایی جهت برخورد با انحرافاتی که جامعه با آن خو گرفتهاند.
👈 در چنین فضایی یکی از گناهان بزرگی که ممکن است گریبان عالم دینی را بگیرد، زمانی است که بدعت و انحرافی در جامعه خود ببیند اما بدین جهت که مقابله و ایستادن در مقابل خواست عمومی جامعه، هزینه و تبعات سنگینی به او وارد میسازد سکوت کرده و یا حتی منفعل شده و دین را مطابق با خواست مردم و یا قشری از جامعه، تفسیر کند. اینجاست که پیامبر اکرم (ص) با ادبیات سنگینی میفرماید: اگر عالم دین، علمش را اظهار نکند لعنت خداوند بر او باد: «إِذَا ظَهَرَتِ الْبِدَعُ فِي أُمَّتِي فَلْيُظْهِرِ الْعَالِمُ عِلْمَهُ فَمَنْ لَمْ يَفْعَلْ فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ».
🌀 در جامعهای که طبع افراد عوض شده، گناه و ناهنجاری، شایع و هجمههای سنگینی به دین، از جمله عقب ماندگی آن و متناسب نبودن با شرایط زمانه وارد میشود، به طور طبیعی هر فقیه و عالمی که بخواهد مرّ دین را بدون کم و کاست بیان کند مورد هجمه قرار میگیرد و اینجاست که ممکن است پای فقیه بلغزد، منفعل شود و طوری مسائل مختلف دین را تفسیر کند که خوشایند عموم افراد جامعه شود. گاهی اوقات نیز به قدری فضا آلوده است که در مسائل جدید و مستحدثه آن چنان از مسلمات علمی، پزشکی و ... سخن میگویند که فقیه نیز به اشتباه میافتد و ناخواسته وارد بازی آنها شده و متناسب با بستر سازی آنها حکم میدهد. مسأله تغییر جنسیت افراد ترنس به عنوان موضوعی که نگارنده بر روی آن کار کرده، آن چنان در سطح عظیمی مظلوم نمایی شده و به عنوان یک بیماری لاعلاج ترسیم میشود که انگار از بدو خلقت انسان تا کنون چنین بیماری وجود نداشته و ادبیات سنگین مخالفت اهل بیت(ع) که دقیقا همین افراد را نشانه گرفته، مربوط به افرادی از کره مریخ بوده که امروزه وجود خارجی ندارند! فضاسازی آنچنان عمیق است که حتی فهم دینی فقیه را نیز از آیات و روایات، عوض میکند.
📌 پس فقیه باید همچون امام صادق(ع) در این میدان سخت، یکه تاز بوده و در دو عرصه سربلند بیرون آید: اول اینکه هجمهها و فضاسازیها، فهم دینی او را تحت الشعاع قرار ندهد و بدون پیش فرض به سراغ حل مسائل برود و در مرحله بعد بدون انفعال، حقیقت دین را همانطور که وجود دارد، محکم و مستدل بیان کند نه اینکه بیان را به گونهای عوض کند که مورد پسند جامعه قرار گیرد.
🖋محمدامین امامی پناه