#آیه ی روز
وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا «36»
و از آنچه به آن علم ندارى پيروى مكن، چون گوش و چشم و دل، همهى اينها مورد بازخواست قرار خواهد گرفت.
نکته ها
ذكر چشم و گوش و دل در آيه، شايد از باب نمونه باشد، زيرا در قيامت علاوه بر خود انسان، از دست و پا و اعضاى ديگر هم سؤال مىشود «1» و آنها به سخن آمده، اعتراف مىكنند. «2» و ممكن است براى اين باشد كه انگيزهى پيروى از ديگران از طريق ديدن يا شنيدن و يا انديشه و درك است.
در طول تاريخ، بسيارى از فتنهها و نزاعها، از قضاوتهاى عجولانه يا حرفهاى بىمدرك ونظريههاى بدون تحقيق و علم، بروز كرده است. عمل به اين آيه، فرد و جامعه را در برابر بسيارى از فريبها و خطاها بيمه مىكند. چرا كه خوشبينى بيجا، زودباورى وشايعهپذيرى، جامعه را دستخوش ذلّت وتسليم دشمن مىكند.
تقليد كوركورانه، پيروى از عادات وخيالات، تبعيّت از نياكان، باور كردن پيشگويىها، خوابها، حدسها و گمانها، قضاوت بدون علم، گواهى دادن بدون علم، موضعگيرى، ستايش يا انتقاد بدون علم، تفسير و تحليل و نوشتن و فتوا دادن بدون علم، نقل
#آیه ی روز
رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ
نور-37
مردانی که نه تجارت و نه معاملهای آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و ادای زکات غافل نمیکند؛ آنها از روزی میترسند که در آن، دلها و چشمها زیر و رو میشود.
******
🔶نکته ها:
كلمه ى «رِجال» در این آیه شامل همه ى بندگان خدا مى شود، چه مرد و چه زن.
«تجارت»، داد و ستد دایمى براى به دست آوردن سود است، ولى «بیع» خرید و فروش مقطعى براى رفع نیازهاى زندگى است.(84)
در حدیث مى خوانیم: مراد از كسانى كه در این آیه از آنها یاد شده است، تجارى هستند كه با شنیدن صداى اذان، تجارت را رها مى كنند و به سوى نماز مى روند.(85)
تجارت، تنها عاملى نیست كه انسان را سرگرم مى كند و از یاد خدا باز مى دارد، عوامل دیگرى نیز در قرآن كریم ذكر شده است، از جمله: تكاثر، آرزو، فرزند و دوست بد.
84) تفسیر المیزان
🔶پیام ها:
- كسانى كه تجارت آنان را غافل نكند، مردان بزرگى هستند. («رجالٌ» با تنوین آمده كه علامت بزرگى و عظمت است)
- اگر ایمان و اراده ى قوى باشد، ابزار و وسائل اثرى ندارند. «لا تُلهیهم تجارة»
- بازار اسلامى، هنگام نماز باید تعطیل شود. «لا تُلهیهم تجارة»
- حتّى كارهاى حلال و مباح نباید انسان را از یاد خدا غافل كند، چه رسد به كارهاى مكروه و حرام. «لا تُلهیهم تجارة»
- ترك تجارت، ارزش نیست، بلكه تجارت همراه با یاد خدا و نماز و زكات ارزش است. «لا تُلهیهم تجارة... عن ذكر اللّه و...» (مردان خدا براى زندگى دنیوى تلاش مى كنند، ولى از آخرت غافل نیستند.)
- ایمان به آخرت، دنیا را نزد انسان كوچك مى كند. «لا تُلهیهم... یخافون یوماً»
- با این كه نماز ذكر خداست، ولى به خاطر اهمیّت، جداگانه مطرح شده است. «ذكر اللّه و اقام الصلوة»
- نماز و زكات، در كنار یكدیگرند و كسانى استحقاق ستایش دارند كه اهل هر دو باشند. «اِقام الصّلوة و ایتاء الزّكاة»
- دنیا، شما را از آخرت غافل نكند. «یَخافون یوماً»
- صحنه هاى قیامت، چشم ها را خاشع و دلها را منقلب مى سازد. «تَتقلّب فیه القلوب والابصار»
»»» #آیه ی روز
الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لَا يُتْبِعُونَ مَا أَنفَقُوا مَنًّا وَلَا أَذًى لَّهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ
بقره-262
کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند، سپس به دنبال انفاقی که کردهاند، منت نمیگذارند و آزاری نمیرسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ) است؛ و نه ترسی دارند، و نه غمگین میشوند.
******
🔶نکته ها:
هدف اسلام از انفاق، تنها سیر كردن شكم فقرا نیست، بلكه این كار زیبا باید بدست افراد خوب، یا شیوه خوب و همراه با اهداف خوبى باشد.
گاهى انسان گامى براى خدا بر مى دارد و كارى را به نیكى شروع مى كند، ولى به خاطر عوارضى از قبیل غرور یا منّت یا توقّع و یا امثال آن ارزش كار را از بین مى برد. با منّت، اثر انفاق از بین مى رود، چون هدف از انفاق تطهیر روح از بخل است، ولى نتیجه ى منّت، آلوده شدن روح مى باشد. منّت گذار، یا در صدد بزرگ كردن خود و تحقیر دیگران است و یا مى خواهد نظر مردم را به خود جلب كند كه در هر صورت از اخلاص بدور است. مگر خداوند به خاطر همه ى نعمت هایى كه به ما داده بر ما منّت گذاشته تا ما با بخشیدن جزئى از آن بر خلق او منّت بگذاریم.
در مجمع البیان حدیثى روایت شده است كه رسول اكرم صلى الله علیه وآله فرمودند: خداوند در قیامت به منّت گذاران، نگاه لطف آمیز نمى كند.
🔶پیام ها:
- شروع نیكو كافى نیست، اتمام نیكو هم شرط است. «ینفقون... ثمّ لایُتبِعون... منّاً»
- اسلام حافظ شخصیّت محرومان وفقراست و كوبیدن شخصیّت فقرا از طریق منّت را سبب باطل شدن عمل مى داند. «لا یتبعون... منّاً و لا اذىً»
- اعمال انسان، در یكدیگر تأثیر دارند، یعنى یك عمل مى تواند عمل دیگر را خنثى كند. انفاق براى درمان فقر است، ولى منّت گذارى آنرا مایه ى درد فقرا مى گرداند. «ینفقون... لا یتبعون... منّاً و لا اذىً»
- خداوند، آینده انفاق كننده را تضمین كرده است. «لا خوف علیهم ولا هم یحزنون»
- كسى كه بدون منّت و آزار وفقط براى خدا انفاق مى كند، از آرامشى الهى برخوردار است. «ینفقون اموالهم فى سبیل اللّه... لا خوف علیهم ولا هم یحزنون»
»»» #آیه ی روز :
يَغْفِرْ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمْ وَيُؤَخِّرْكُمْ إِلَىَ أَجَلٍ مُّسَمًّى إِنَّ أَجَلَ اللَّهِ إِذَا جَاءَ لَا يُؤَخَّرُ لَوْ كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
نوح-4
اگر چنین کنید، خدا گناهانتان را میآمرزد و تا زمان معیّنی شما را عمر میدهد؛ زیرا هنگامی که اجل الهی فرا رسد، تأخیری نخواهد داشت اگر میدانستید!»
******
نکته ها:
انسان داراى دو اجل است:
اجلى كه با عبادت و تقوا به تأخیر و با گناه و خلاف جلو مى افتد.
اجل نهایى كه قابل تغییر نیست و نامش «اجل مسمّى » است.
امام صادق علیه السلام فرمودند: «یعیش الناس باحسانهم اكثر ممّا یعیشون باعمارهم و یموتون بذنوبهم اكثر ممّا یموتون بآجالهم»(7) بیشتر عمر مردم بخاطر احسان و بیشتر مرگ ها بخاطر گناهان است و كمتر كسى است كه عمر یا مرگش به طور طبیعى باشد.
7) بحارالانوار، ج 5، ص 140.
******
پیام ها:
- گناهان گذشته، با ایمان آوردن بخشیده مى شود. «اَن اعبدوا اللّه... یغفر لكم من ذنوبكم»
- تنها بخشى از گناهان كه حق اللّه است، قابل بخشش است. «من ذنوبكم» (ولى حق الناس را باید صاحب حق ببخشد.)
- ایمان و عمل صالح، سبب طول عمر و دفع بلا مى شود. «یؤخّركم الى اجلٍ»
- علاقه به زندگى و كامیابى، خواسته اى طبیعى است كه پاداش خوبى ها قرار گرفته است. «یؤخركم الى اجلٍ»
- عمر را نهایت و پایانى است و قابل تغییر نیست. «انّ اجل اللّه اذا جاء لایوخّر»
- از آمدن مرگ بترسید و ایمان آورید. «اَن اعبدوا اللّه... انّ اجل اللّه اذا جاء لا یوخّر»
- انسان رابطه میان ایمان وعمل صالح با طول عمر را نمى داند. «لو كنتم تعلمون»