گزارشی از یک پژوهش درباره حجاب اندیشکده زوج براساس پژوهش اخیر اندیشکده زوج که با روش تحلیل ثانویه (Secondary Analysis) روی تمام تحقیقات دو دهه اخیر درباره حجاب صورت گرفت، با عنایت به مقایسه روند تغییرات نگرشی مردم نسبت به ابعاد مختلف مساله حجاب، یافته‌های پژوهش‌های ملی در سال 1402 به شدت معنادار هستند. برخی از آنها را مرور می‌کنیم: ✳️ باور به اینکه حجاب حکم واجب خداست و برای بانوان لازم است که در فضای جامعه آن را رعایت کنند و این حکم آثار مثبت متعددی برای جامعه به همراه دارد و عدم رعایت آن دارای پیامدها و تبعات منفی برای خود فرد و جامعه است، کماکان اکثریت مطلق نظرات را به خود اختصاص داده است. ✳️ حدود 60 درصد مردم، وضعیت حجاب و پوشش در جامعه را نامناسب و نگران‌کننده توصیف کرده‌ و اعلام کرده‌اند با روند فعلی وضعیت حجاب در آینده بدتر و نگران‌کننده‌تر خواهد شد. ✳️ مخالفت‌های قاطع و حدود 70 درصدی مردم با گشت ارشاد در تحقیقات سال 1401 به 50 درصد کاهش یافته و درصد موافقان مداخله نیروی انتظامی در این وضعیت افزایش پیدا کرده است. ✳️ نظر مردم درباره این جمله که «قانون حجاب اجباری باید لغو شود» از حدود 60 درصد در سال‌های گذشته به حدود 33 درصد در سال 1402 کاهش یافته و درصد مخالفان این گزاره حدود 20 درصد افزایش یافته است. ✳️ به نظر می‌رسد در سال 1402 با توجه به فروکش شدن التهابات سال گذشته و افزایش برهنگی‌ها و وضعیت نامناسب پوشش بخشی از بانوان جامعه، مردم نسبت به آزادی و اختیاری بودن پوشش کمی تردید کرده‌اند. به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

این پژوهش تولیدِ داده‌های جدید و مستقل نکرده است و صرفا تحلیل ثانویه پژوهش‌های ملی و معتبر موجود است. پژوهش‌های تحلیل ثانویه اگرچه دارای پرسش‌های جدید و مستقل هستند اما پاسخ‌ها و یافته‌های‌شان بر بستر داده‌های موجود سوار می‌شود. این پست صرفا گزارش مختصری از یک پژوهش ۹۰ صفحه‌ای است. اندیشکده زوج یک مجموعه مستقل مردمی‌ست و حمایتی از هیچ نهاد حاکمیتی دریافت نمی‌کند. لذا هزینه فعالیت‌های خود را از محل فروش محصولات و خدمات خود تامین می‌کند. این پژوهش نیز از آنجا که به‌سفارش کارفرمای خاصی انجام نشده، تا اطلاع ثانوی به صورت عمومی منتشر نخواهد شد. نهادهای دولتی و عمومی می‌توانند جهت استفاده از نتایج این پژوهش به ادمین همین کانال پیام دهند. @zoujttadmin

زوجیت و نظریه اجتماعی امامت- امت اندیشکده زوج ✏️ یادداشتی به قلم دکتر انسیه برومندپور ✳️ انبیای الهی درصدد ساخت جامعه‌ای بودند که «امت واحده توحیدی» نامیده می‌شود و تعاملات انسانی در آن مبتنی بر «مودت» است. مودتی که براساس آگاهی و اختیار که در صور مختلف زبانی و رفتار جلوه نموده و حیات را در رگ‌های جامعه جاری می‌سازد.در چنین جامعه‌ای، مردم به هدف نهایی آفرینش انسان در زندگی زمینی دست یافته‌اند و از تمامی حیات به معنای کامل آن بهره‌مندند. بنابراین با در نظر گرفتن عامل آگاهی مردم که در قالب رسالت انبیای الهی تامین شده و هم‌چنین عامل اختیار مردم، شکل‌گیری چنین جامعه‌ای فرایندی زمان‌بر بوده و تاریخی طولانی را طی کرده‌است. ✳️ از دیگر سو به دلیل این ضرورت که امور در نظام انسانی باید از مجرای اسباب الهی محقق شوند(کافی،ج1:ص183)، این شکل از جامعه باید در نهادی تحقق یابد که مودت به صورت طبیعی در ارتباطات انسانی وجود دارد. تنها نهادی که چنین ویژگی‌ای دارد «خانواده» است. نهادی که در آن براساس قواعد نظام طبیعت، درون مایه روابط، مودت است(روم: آیه 21) و براساس قواعد نظام شریعت در مطلوب‌ترین شکل آن ساخته می‌شود. نهادی که از مجموع قواعد طبیعی (تکوینی) و تشریعی با هم بهره‌مند است. لذا نقطه عزیمت ساخت جامعه‌ای مودت محور، «خانواده» است. ✳️ از همین رو در نظریه اجتماعی اسلام، خانواده «سلول بنیادین جامعه» است(مقام معظم رهبری:14/10/1401). حال باید دید این سلول بنیادین چه مسیری را طی می‌کند تا پیکره منسجم «جامعه امامت- امت» را بسازد. در قدم اول هر زن و مردی مبتنی بر سنخیت و با هدف مشترک رفع نیازهای متنوع‌شان در قالب مطلوب شریعت – عقد نکاح- با یکدیگر پیوند زوجیت می‌بندند. در نتیجه، اولین مولودِ زوجیت به جمع خانواده اضافه شده و فضای خانواده را لبریز از آرامش می‌کند. این مولود «سکونت» نام دارد که به شکل گیری رابطه عاطفی ناشی از آرامش یافتن زوجین در کنار یکدیگر اشاره دارد. ✳️ با این رویه، این رابطه وارد دومین مرحله خود شده و «زوجیتِ سکونت» شکل می‌گیرد. صورتی از زوجیت که زمینه انس‌ورزی را فراهم می‌سازد تا پس از تأمین غرایز که انگیزه بخشی آن عمری کوتاه دارد، آن چه مایه دوام زندگی است و مطلوب انسانیت انسان است به زندگی افزوده شود. نتیجه این سکونت، بروز مودت و رحمت است. حالا خانواده آماده است تا در آغوش گرم خود، «فرزندپروری» کند و نقش پدری و مادری به نقش همسری اضافه شود و مرتبه سوم زوجیت یا همان «زوجیتِ فرزندآوری» به وجود آید. از اینجا به بعد خانواده‌ها مبتنی بر روابط نسبی و سببی شبکه ارحام را می‌سازند. ✳️ از آنجا که این شبکه مبتنی بر کفویت ایمانی برخاسته از رعایت آداب شریعت شکل گرفته، در این مرحله در حقیقت مرحله چهارم جامعه‌سازی محقق شده ‌است. این مرتبه را «زوجیت ایمانی» می‌نامیم. چنین جامعه‌ای از عنصری به نام «آرامش اجتماعی» بهره‌مند است و می‌تواند تنش‌های اجتماعی را کنترل کرده و در هماهنگی اعضا با یک‌دیگر مسیر تکامل خود را طی کند. مادامی که چنین جامعه‌ای به حرکتی هماهنگ و منسجم در راستای رفع نیازهای فردی و اجتماعی دست یابد، به طول خواهد انجامید و وابستگی تامی با میزان آگاهی و اختیار در هم راستایی با اراده الهی دارد. ✳️ از آن‌جا که ایمان همان عامل تأمین امنیت بوده و عامل امنیت، زمینه‌ساز شکل‌گیری روابط سالم است(کنز العمال، ۷۳۸)، در چنین جامعه‌ای مودت یا همان اساسی‌ترین پیش‌رانه انگیزشی روابط انسانی، فرصت بروز پیدا می‌کند. محصول این سیر، شکل گرفتن جامعه‌ای است که در آن هم رعایت حدود شرعی موضوعیت دارد و هم روابط محبت محور عاری از زورگویی و منفعت طلبانه. چنین جمعی با انسجام در مسیر رفع نیازهای فردی، خانوادگی و اجتماعی حرکت می‌کند و به همین جهت در سیر تکامل انسانی پیش می‌رود و بنابر قواعد نظام رحمت الهی، در طول زمان توسعه یافته و به «جامعه اخوت» منجر می‌گردد. ✳️ در این جامعه توجه افراد به نیازهای یکدیگر و تأمین آن، تلاش برای پوشاندن نواقص و رفع آن به صورتی که وجهه اجتماعی حفظ شود و تلاش برای استفاده از امکانات فردی در جهت رشد جمعی و حرکت همگانی، تبدیل به رویه عمومی می‌شود. در این مرحله، زمان زوجیت مرتبه پنجم فرا می‌رسد. چرا که «جامعه اخوت ایمانی» همان جامعه‌ای ست که شایستگی بهره‌مندی از جامعه امامت یا همان امت واحده انبیاء و اولیای الهی(انبیا: آیه92) را یافته‌است. به همین جهت در این مرتبه متکامل‌ترین شکل حیات اجتماعی بشری در پیوند جامعه امت با جامعه امامت متولد می‌شود. همان جامعه‌ای که وعده شکل‌گیری آن در عصر ظهور داده شده‌است. به کانال اندیشکده زوج در ایتا بپیوندید: https://eitaa.com/zoujtt

🔸🔸 «رسانه نخبگانی بانوان» با همکاری «ستاد راهبری زن و خانواده»، «اندیشکده زوج» و «دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب» برگزار می‌کند: نشست حضوری و برخط با موضوع: 🔻 زنان، انقلاب اسلامی، الگوی سوم زن از حقیقت تا برساخت کارشناسان: 🔻 سرکار خانم دکتر عاطفه خادمی، مشاور اجتماعی وزیر و دبیر ستاد جوانی جمعیت وزارت فرهنگ و ارشاد 🔻 جناب آقای دکتر ابوالفضل اقبالی، جامعه‌شناس و مدیر اندیشکده زوج 🔻 سرکار خانم دکتر سمیه عرب‌خراسانی، عضو هیئت علمی دانشکده زن و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب دبیر نشست: 🔻 سرکار خانم فاطمه حیدری، استاد حوزه و دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر حوزه خانواده و کارشناس رسانه 🗓 زمان: پنج‌شنبه ۲۶ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۰ صبح 🏢 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن اجتماعات امام موسی صدر 🔗 لینک ورود به نشست به صورت مجازی: https://yun.ir/mwvt5e *⃣ کد دسترسی؛ ۲۲ #رسانه_نخبگانی_بانوان 💠 |@rnb1402|