🍀 #یاد_داشت 4️⃣5️⃣
#مناسبتی
#تاریخی
📝 موضوع:ام البنین (س)
➖➖➖
1.معرفی
امالبنین، بنت حزّام بن عامر بن کلاب. است و پدرش ابوالمجْل حزّام بن خالد، از قبيلة بنى كلاب. منابع متقدم شیعی و سنی نامش را «ام البنین» ذکر کردهاند. (1)
=-=
انتساب نام «فاطمه» برای ایشان در منابع و مقاتل قدیمی وجود ندارد. مرحوم تستری می نویسد: .» ثمّ تسمية المصنّف لها بفاطمة لم أدر إلى أيّ شيء استند؛ مشخص نیست از چه زمانی چنین انتسابی صورت گرفته است (2)
+
2. جریان ازدواج با حضرت علی:
ابن عنبه: (حدود ۷۴۸- ۸۲۸ ق): حضرت علی به عقیل گفت همسری از شجاعان عرب برایش بیابد و عقیل ام البنین را برای وی یافت چون: «ليس في العرب أشجع من آبائها؛ در عرب شجاعتر از آباء ام البنین نبود» (3) تاج الدین بنابر حدسی احتمال میدهد این ازدواج، در سال 25 و در 24 رجب بوده است. (4)
+
3. عظمت این بانو:
در منابع متاخر و متقدم مطالبی در عظمت ایشان ذکر شده است. در یکی از منابع زیدی می خوانیم: «و هؤلاء الثلاثة بنو أم جعفر و هي الكلابية و هي أم البنين. قال الحسن قال أبي: بلغني عن جعفر بن محمد عليهما السلام أنه قال: بكى الحسين عليه السلام خمس حجج و كانت أم جعفر الكلابية تندب الحسين و تبكيه و قد كف بصرها، فكان مروان و هو وال المدينة يجيء متنكرا بالليل حتى يقف فيسمع بكاءها و ندبها.؛ ام البنین در مصیبت امام حسین (ع) چنان گریست که چشمش نابینا شد.» (5) مرحوم آیت الله باقر شریف قرشی (1433 ق) گفته است: «در تاریخ زنی همچون ام البنین دیده نشده که نسبت به فرزندان هووی خود محبتی خالصانه ورزد و آنان را بر فرزندان خویش مقدم بدارد.» (6)
✨آیت الله تبریزی رحمه الله در استفتائی گرفتن مجلس عزاء به نام ایشان و پهن کردن سفره غذایی به نام ایشانرا تایید نموده است.)7)
=-=
📌البته انتساب برخی عظمتها به ایشان قابل تردید است. به چند مورد از این موارد اشاره میشود.
مهدی السویج (8) در ادعایی بدون دلیل، ایشانرا در رتبه علمی شبیه حضرت زینب می داند (9) و مهدی حائری نیز بدون حجت و دلیل، ادعا می کند: «قال فی کنز المصائب ان العباس اخذ علما جما اوائل عمره عن ابیه و امه و اخواته؛ عباس بن علی، علم را از پدر و مادرش ام البنین اخذ نموده است» (10)
سید احمد نجفی یکی از منبریهای است که با ذوقیات صوفیانه مجالسی دارد. او مدعی است: ام البنین زیارت نامه دارد، و مضمون این زیارت نشان میدهد قطعاًمعصوم چنین گفته است. (11) درحالیکه با تامل درمی یابیم این زیارت قابل قیاس با زیارات ماثوره از معصومان نیست. مرحوم سبزواری نیز وجود زیارتی منسوب به ایشان را رد کرده و می نویسد: «فاطمة بنت حزام الكلابية والدة العبّاس بن علي ابن أبي طالب عليه السّلام ... وليس لهم زيارة موقّتة، بل يجزي كل ما جرى على اللسان من السلام بعد قراءة شيء من القرآن.» (12).
نجفی همچنین ادعا میکند، مختار ثقفی از ام البنین طلب یاری نمود و ایشان به او کمک کرد (13) و امام حسین (ع) بود که به وی لقب ام البنین را داد (14) درحالیکه دروغ بودن چنین حرفی بر محققان مخفی نیست. به ادعای وی،مولی علی (ع) به وی زهرا میگفت! (15)
+
4. فرجام ایشان:
مهدی السویج می نویسد: من با اینکه تحقیق کاملی کردم زمان و سال وفات این بانو را نیافتم. منتهی بر حسب یک قطعه شعری در کتابی با نام «کنز المطالب» نوشته «محمد باقر القره الباغی الهمدانی» است که این کتاب در 1312 ق نوشته شده است. وفات را 13 جمادی الثانی ذکر کرده است. روایتی از از اعمش نیز وجود دارد که او گوید: فضل بن عباس در روز 13 جمادی الثانی بر امام سجاد وارد شد و گفت: جدهام ام البنین فوت شد. بیرجندی در «وقائع الایام» نیز همین روز را به عنوان سالروز وفات آن بانو ذکر کرده است. (۱۶)
گذشته از اینکه چنین روایتی در منابع معتبر نیست. این نقل هیچ سندی ندارد؛ خصوصاََ که جاعل ناشی نمی دانسته اعمش در سال ۶۱ هجری به دنیا آمده و در سال ۶۴ سه سال بیشتر نداشته است!
علاوه بر این مطلب، محمد علی سالکی نیز می نویسد: من کتاب بیرجندی رو بررسی کردم چنین مطلبی در آن وجود نداشت. (۱۷)
🔸آیت الله سید محمد شیرازی برای اولین مرتبه در سال 1419 ق احتمال مسمومیت ایشانرا مطرح کرده است. (1۸)
•┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_water
☝️☝️
پی نوشت:
1. شیخ طوسی می نویسد: «أمه أم البنين بنت...» رجال طوسی، ص 102؛ شهید اول می نویسد: «امّه أُمّ البنين بنت حزام بن خالد بن ربيعة» الدروس الشرعية في فقه الإمامية، ج2، ص: 26. أبو حيان توحيدي (م 414 ق) البصائر و الذخائر، ص: 214. بیرجندی، وقایع الایام فی محرم الحرام، ج 1، ص 686.
2. محمد تقی تستری, قاموس الرجال, ج 12, ص 196. البته مرحوم نمازی شاهرودی می نویسد: .» واسمها فاطمة على ما قاله العلامة المامقاني (شاهرودی، مستدرک علم رجال الحدیث،8/551)
3. ابن عنبه, عمدة الطّالب في أنساب آل أبي طالب, ج 1, ص 357.
4. تاج الدین، المجالس الشجیه ص 41.
5. الأمالي الخميسية، شجرى جرجانى، ج1، ص: 230.
6. شریف القرشی، العباس بن علی، ۱۳۸۶ ش، ص ۲۸.
7. تبریزی، صراط النجاة، ج 9، ص 52.
8. سید مهدی السویج از خطباء است. وی در سال ١٣٤٩ هـ در بصره به دنیا آمده و در ١٤٢٣ هـ در سوریه درگذشت. کتابهایی از خود به یادگار گذاشته است. مثل مائة مسألة مهمة حول الشيعة، ام البنین سیدة نساء العرب و... .
9. سویج، ام البنین سیده نساء العرب، ص 51.
10. معالی السبطین، صبح الصادق،1425، ص 396، فصل نهم، مجلس 18.
11. سید احمد نجفی، رائحة الوصال، منشورات الرضا، لبنان،2015. ص 43.
12. سبزواری، مهذب الاحکام،15/61.
13. همان، رائحة الوصال، ص 44.
14. همان.
15. همان، ص 45.
16. مهدی تاج الدین، المجالس الشجیة فی سیرة ام البنین، ص 250. به نقل از: مهدی السویج، أُمُّ البَنِينَ سَيِّدَةُ نِسَاءِ العَرَبِ، ص 84.
17. المجالس الشجیه، ص 252 به نقل از سالکی، ام البنین،
18. ایشان ابتدا می نویسد علت مرگ این بانو بر ما روشن نیست. ولی بنی امیه مخالفانشان را مسموم میکردند که بنی العباس نیز این شیوه را پیش گرفتند؛ و حتی علاوه بر ام البنین ایشان احتمال میدهد حضرت زینب نیز توسط آنان مسموم شده باشد. محمد حسینی شیرازی، السیدة ام البنین، صص 49 -50.
•┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_water
🔺 #رقص_درویشان ( بررسی رقص و سماع در تصوف مولوی)
▫️ فرسته اول
➕مقدمه
➖〰️➖
📌بنابر اذعانِ مولوی پژوهان یکی از مهمترین ارکان تصوف مولوی، رقص صوفیانه اوست. استاد همائی گفته : «امّا تصوّف مولوى در مرحله اخير وجد است و سماع و قول و ترانه و اشعار. » (مصباح الهدایه،مقدمه همائی،ص46.) .
=-=
کریم زمانی، یکی از مظاهِر دعوای اهل شریعت با مولوی را بر سر مسئله رقصش بر شمرده و چُنین می نویسد: « مولوی هم در موسیقی علمی تبرح داشت و هم در موسیقی عملی. ... پیوند ناگسستنی او با موسیقی عصبیت و عصبانیت اهل ظاهر را بر می انگیخت و آنان را به ستیز و نقار در می آورد.گاه علیه سماع و رَباب فتوی می دادند و گاه فریاد بَقر [گاو!]می آوردند که مولانا بدعت را سنت ساخته است! لیکن او بدین غوغاها وقعی نمی نهاد و کار خود می کرد» ( زمانی،میناگر عشق،ص566.) « مولانا رقص را نیک پاس میداشت » (همان،ص567.)
آنِهماری شیمل مُستَشرِق بزرگ آلمانی اعتراف میکند، موسیقی و رقص باعث جوشش عشق در مولوی میشد. (مولانا دیروز، امروز، فردا،ص 209.)
=-=
به اعتقاد علی سیدین : « . مولوی خود تا حد افراط می رقصید. گاه چرخش وی با فریاد «هی» آغاز می شد. در کوچه و خیابان و حتی با صدای وسایل زرکوبان، و در گرسنگی و بیماری می چرخید و می رقصید. رقصهای طولانیگاه از شب تا صبح و گاه از صبح تا شب ادامه می یافت. در پایان مراسم، مولوی شربت می نوشید و استحمام می کرد. اشعار مولوی نیز در همین جذبات سروده شده است» (علی سیدین، پشمینه پوشان، صص 316-317 با تلخیص.)
⤴️⤴️
چون فهم شخصیت مولوی در رهن دانستن رقص درویشان است. در چند فرسته آنرا توضیح خواهم داد. باشد که قبول افتد.
•┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_water
هدایت شده از عصر آب
🔺 #توحید_اهل_بیت
⤴️ از بنیادی ترین مبانی اعتقادی مسئله توحید است. برای روشن شدن مرز توحید اهل بیت به عنوان عارفان بی مانند مکتب تشیع در پست جدیدی به این مهم اشاره میشود.
┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_water
🔺 #توحید_اهل_بیت
⤴️ یکی از منابع مهم و معتبر در شناخت توحید، #خطبه_فدکیه است. در قالب چند فرسته به تبیین و مقایسه توحید فاطمی و سایر مکاتب بشری اشاره میشود
🔅 فرسته اول
➖➖➖
در مکتب اهل بیت دیدار خدا با چشم سر، ممتنع ذاتی است؛ مثل شریک الباری . حضرت زهراء (س) در خطبه فدکیه فرمودند: « الْمُمْتَنِعُ مِنَ الْأَبْصَارِ رُؤْيَتُهُ، وَ مِنَ الْأَلْسُنِ صِفَتُهُ، وَ مِنَ الْأَوْهَامِ كَيْفِيَّتُهُ، ؛ خدا با چشم سر قابل دیدن نیست، و با زبان نمیتوان وی را توصیف کرد و کیفیتش برتر از اوهام است.»
امام باقر(ع) نیز به یکی از خوارج فرمود: خدا به مشاهده با چشم دیده نمیشود.( صدوق،الامالی،ص278)
+
در مقابل بسیاری از پیروان سایر مکاتب به دیدن خدا با جشم سر باور دارند. به چند نمونه اشاره میشود.
ابوالحسن اشعری از بزرگان سنی در باب اول کتابش دنبال اثبات دیدن خداوند با چشم در قیامت است. (الإبانة عن أصول الديانة،ص35)
==
ماتریدی دیگر عالم پرآوازه اهل سقیفه، نیز قائل است خدا بدون کیف قابل رویت است ، (ماتریدی،التوحید،ص85.)
==
سید قطب از رهبران بزرگ اخوان المسلمین مصر معتقد است : «حالتى كه روى مؤمنان، خوش و خرّم و شاداب است؛ شادابى از آن رو كه به سوى پروردگار نظر مىكنند. آرى، نظر كردن به سوى ذات بارى تعالى. وه چه زيبا! چه خوش حالتى! چه سعادتى! چه درجه والايى است كه مؤمنان در روز قيامت از آن برخوردارند. »( قطب،فى ظلال القرآن،ج6،ص3771.)
=-=
غزالی از صوفیان پر آوزه گفته : « و باز آنكه از همه صفات آفريدگان منزّه است، در اين جهان دانستنى- است و در آن جهان ديدنى است. و چنانكه اندر اين جهان بىچون و بىچگونه دانند وى را، در آن جهان نيز بىچون و بىچگونه بينند وى را، كه آن ديدار از جنس ديدار اين جهانى نيست. » ( غزالی، كيمياى سعادت، ج1، ص: 126.)
==
نظامی گنجوی سروده است :« دیدنش از دیده نباید نهفت / کوری آنکس که بدیده نگفت ** دید پیمبر نه به چشمی دگر / بلکه بدین چشم سر این چشم سر » (نظامی، مخزن الاسرار،19.)
==
مولوی در مثنویاش گفته : « قصد در معراج ديد دوست بود/ در تبع عرش و ملايك هم نمود» ابلاغ، نظر جلال الدین را چنین می داند : « مولانا جلال الدین درین باره مذهب اهل سنت و جماعت را تایید میکند و می گوید رویت خدا با چشم ممکن است» (عنایه الله ابلاغ،مولانا جلال الدین بلخی میان صوفیه و علماء کلام،ص287)
==
نور علی الهی رهبر یکی از طریقتهای انحرافی نیز گوید:« ما میگوییم خدا به جان آن سیبلهایت ما را به رشته امتحان در نیاور.» (آثارالحق، ج1، ص 21، گفتار42)
ادامه دارد...
┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_water