📚 اقسام نذر 📚
1⃣ نذر مشروط: نذری است که معلق بر چیزی باشد. این نوع نذر به سه صورت است:
الف) به شکرانة نعمت دنیوی یا اخروی نذر کند.
❗️مثال: اگر خداوند به من فرزند سالمی عطا کند، برای خدا بر من است که چهل فقیر را غذا دهم؛ در این مثال، اطعام فقیر متوقف بر داشتن فرزند سالم است که به شکرانة آن این نذر انجام میشود.
ب) برای طلب دفع بلا و گرفتاری این نذر منعقد میشود.
❗️مثال: اگر خداوند پدرم را شفا دهد، برای خدا بر من است که چهل شب زیارت عاشورا بخوانم.
ج) نذر برای بازداشتن نفس از عمل محرم یا مکروه است.
❗️مثال: اگر دروغ گفتم، برای خدا بر من است که یک فقیر را غذا دهم.
2⃣ نذر مطلق: نذری است که بر چیزی معلق نیست.
❗️مثال: برای خدا بر من است که ماه رجب را روزه بگیرم.
⁉️ اگر آنچه را نذر کرده مقید به زمان یا مکان خاصی است، انجام آن در غیر آن مکان یا زمان کافی نیست.
⁉️ اگر فرضاً ده روز روزه نذر کند و معین نکند که پیدرپی یا به صورت پراکنده باشد، به هر صورت انجام دهد اشکال ندارد.
⁉️ اگر مالی را نذر یکی از مشاهد مشرفه کند، باید صرف مصالح آن مکان شود. اما اگر مال را نذر یکی از ائمه(ع) یا اولاد آنها نماید، جایز است در هر کار خیر، اعم از صدقه به فقراء، ساخت و تعمیر مسجد، پل و .... صرف شود؛ با قصد اینکه ثواب آن به منذورله برگردد؛ هرچند مستحب است که صرف مخارج حرم و زائران و خادمان آن شود. البته اگر نذر مقید به مصرف خاصی است، باید طبق آن عمل شود.
📚 حکم تخلف از نذر 📚
1⃣ منذور(آنچه که نذر شده) مقید به زمان خاصی است:
الف) منذور روزه است ← قضای روزه واجب است و در صورت ترک عمدی کفارة حنث(شکستن نذر) نذر نیز واجب میشود.
ب) منذور نماز است ← بنابر احتیاط واجب، قضا واجب است و با ترک عمدی، کفاره حنث نذر نیز واجب میشود.
ج) منذور غیر نماز و روزه است؛ مانند زیارت امام حسین(ع) در روز عاشورا ← قضا واجب نیست. ولی اگر عمداً ترک کرده باشد، کفاره واجب میشود.
2⃣ منذور مقید به زمان خاصی نیست (نذر مطلق) ←جایز است تأخیر آن تا زمانیکه گمان به فرارسیدن مرگش کند؛ در این صورت تأخیر آن جایز نیست. بنابراین حنث نذر در این قسم به این صورت است که در مدت حیاتش انجام ندهد.
⁉️ در صورتی شکستن نذر موجب کفاره میشود که نذرکننده عمداً و با اختیار (نه از روی فراموشی یا اضطرار یا اکراه و تهدید) به نذر خود عمل نکند. (کفاره جای توبه را نمیگیرد).
⁉️ اگر نذر کند هر پنجشنبه را روزه بگیرد، در صورتیکه بعضی از پنجشنبهها مصادف با عید فطر یا قربان شود، یا نذرکننده بیمار یا حائض شود و نتواند آن روز را روزه بگیرد، واجب است قضای آن را بجا آورد و این حکم در مورد سفر، احتیاط واجب است.
⁉️ در صورتیکه نذر کرده روز خاصی را روزه بگیرد، جایز است به سفر رود؛ هرچند سفر برای او ضرورت نداشته باشد. اما بعد از آن باید روزه را قضا کند و کفارهای ندارد.
⁉️ شخصی نذر کرده هر پنجشنبه روزه بگیرد. در صورتیکه یک پنجشنبه را روزه نگیرد:
۱) اگر هنگام نذر، منظورش تمام پنجشنبهها به عنوان مجموعه واحد بوده، به این معنا که اگر حتی یک پنجشنبه هم روزه نگیرد، مطلوب تأمین نشده است ← در این صورت به خاطر یک بار تخلف، نذر منحل شده و کفاره بر او واجب میشود و هفتههای بعد، دیگر روزه واجب نیست.
۲) هر پنجشنبه جداگانه مد نظر است← در این صورت در ازای هر پنجشنبهای که عمداً روزه نگیرد، یک کفاره واجب است.
📚 کفاره شکستن نذر 📚
✍ اگر کسی حنث نذر کند، باید یا ده فقیر را اطعام کند یا آنان را لباس پوشاند و در صورتیکه مقدور نباشد، سه روز پیاپی روزه بگیرد.
⁉️ اگر ناذر، از انجام منذور ( چه نذر مطلق و چه نذر مقید به زمان) عاجز شود، نذر منحل میشود و چیزی برعهدة ناذر نیست؛ مگر در مورد نذر روزه که در صورت عجز، باید در ازای هر روز، یک مد طعام به فقیر بدهد
📚 خمس کاشته های زراعی و خانۀ نیمه کاره
💠 سؤال: آیا مالک محصولات زراعی به عمل نیامده و یا مالک ساختمانِ نیمه کاره در سر سال خمسی، وظیفه ای برای پرداخت خمس آن دارند؟
✅ جواب: محصولات کشاورزی قبل از رسیدن به مرحلهای که مقصود کشاورز است (مانند اینکه هدف کشاورز از کاشت درخت انگور، برداشت انگور باشد نه غوره)، اگر به نحوی باشد که بر آن، صدقِ ربح کند (یعنی ارزش مالی داشته باشد) در پایان سال خمسی، متعلق خمس است و همینطور است نظایر آن از قبیل ساختمان نیمه کارهای که به قصد تکمیل و فروش در حال ساخت است.
#احکام_خمس #خمس_محصول
🆔 @leader_ahkam
📚 قسم📚
✍ یعنی انسان به اسم خدا یا صفات مختص به آن، مانند "مقلب القلوب و الابصار" یا صفاتیکه غالباً برای او به کار میرود و استعمالش ظهور در خدای متعال دارد (نه دیگران)، مانند خالق، رازق و رحیم، به هر زبانی که باشد، قسم بخورد کاری را انجام دهد یا ترک کند.
📎 دو مسئله مهم 👇
1⃣ قسم به غیر لفظ ظاهر در حق تعالی
✍ اگر لفظ استعمال شده ظهور در حق تعالی ندارد، اما شخص، منظورش ذات باری تعالی بوده، بنابر احتیاط واجب احکام قسم را دارد.
2⃣ قسم به غیر نام خدا
✍ اگر قسم به غیر خداوند باشد، مانند اینکه قسم به پیامبر اکرم(ص) یا ائمه معصومین(ع) یا به قرآن کریم و امثال آن باشد، قسم محقق نمیشود.
📚 شرایط انعقاد قسم 📚
1⃣ صیغه قسم که در بالا شرائط آن بیان شد.
2⃣ مقسمعلیه(چیزیکه بر آن قسم خورده شده است) در صورتیکه قسم به انجام آن باشد، باید عمل واجب یا مستحب یا مباح باشد؛ چه رجحان در این عمل مباح باشد و چه نباشد و در صورتیکه قسم به ترک آن است، عمل حرام یا مکروه یا مباح باشد. بنابراین در قسم، مقسمعلیه نباید امر مرجوحی باشد.
⚠️ در صورتیکه مقسمعلیه هنگام قسم امر راجحی باشد و بعد از آن مرجوح شود، قسم باطل میشود؛ هرچند دوباره بعد از انحلال قسم دارای رجحان شود.
3⃣ مقسمعلیه مقدور باشد و مشقت فراوان یا ضرر قابل ملاحظه نداشته باشد.
4⃣ کسیکه قسم میخورد، باید بالغ، عاقل، بااختیار و قصد باشد و نسبت به مقسمعلیه محجور نباشد.
5⃣ اذن پدر در مورد قسم فرزند، و اذن شوهر در مورد قسم زن، لازم است.
📚 شکستن قسم 📚
✍ هر آنچه در بخش شکستن نذر بیان شد، در قسم نیز جاری است.
📎 کفاره شکستن قسم
✍ حکم تخلف از قسم مانند نذر است.