موضوع: #علت_غریب_بودن_امام_رضا(ع) سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- تبریک دهه کرامت امام رضا(علیه السلام ) موقع خداحافظی ،بارهابا قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله ) و آله وداع می‌کرد و با صدای بلند می‌گریست و می‌فرمود: « فَإِنِّی أَخْرُجُ مِنْ جِوَارِ جَدِّی ص فَأَمُوتُ فِی غُرْبَةٍ وَ أُدْفَنُ فِی جَنْبِ هَارُونَ؛ من از کنار جدّم می‌روم و در غربت می‌میرم و در کنار قبر هارون دفن می‌شوم(عیون، ج2، ص217) چرا به امام رضا(علیه السلام) غریب می‌گویند؟ اولا : لقب غریب الغرباء در ادعیه برای امام حسین(علیه السلام) نقل شده است(اقبال الاعمال، ج۳، ص۳۴۷) نه برای امام رضا(علیه السلام)؛ البته لقب غریب برای امام رضا(علیه السلام) توسط امام علی و امام صادق و خود امام رضا(علیه السلام) نقل شده است(کافی، ج4، ص147 و ج4، ص581) علت غربت امام رضا(علیه السلام) چیست؟ 1. جدایی از خانواده و قبر پیامبر وشهادت در غربت:همانطور که در حدیث بالا نقل شد، امام موقع خداحافظی گریه می کرد و خودش را غریب نامید واین غربت به زور توسط مامون انجام شد. 2. دفن کنار هارون: یکی دیگر از دلایل غربت امام رضا(ع) دفن شدن او در کنار هارون الرشید است. مسلماً هیچ مؤمنی دوست ندارد در کنار قاتل پدر خود دفن شود(حدیث بالا) 3. انکار امامت حضرت توسط شیعیان و نمایندگان پدر بزرگوارش:وکلای امام کاظم (علیه السلام) امامت امام رضا (علیه السلام) را انکار کرده ،و به خاطر اینکه اموال را به صاحب اصلی ندهند، ادعا کردند که موسی بن جعفر(ع) زنده است و غایب شده و روزی برای برپا ساختن عدل به روی زمین باز خواهد گشت(کافی، ج۴، ص۱۴۷ و ج۴، ص۵۸۱) 4. انکار امام جواد علیه‌السلام به عنوان فرزند حضرت:برخی از مردم و حتی نزدیکان امام گفتند:تو امام نیستی چون فرزند نداری،با اینکه امام،حضرت جواد را به عنوان جانشین معرفی کرده بود وجواد الائمه را به عنوان فرزند ایشان قبول نکردند و برخلاف میل امام، نسب شناسی آوردند و او تایید کرد و با این قضیه امام را گریاندند.( کافی، ج ۱، ص ۳۲۲) 5. تحمیل ولایت عهدی بر امام رضا علیه‌السلام:بدون شک امام رضا علیه‌السلام، با خواست و اجبار مامون از مدینه خارج و به مرو آمد. (عیون ، ج ۲، ص ۲۱۷) و ولایت عهدی، بر امام تحمیل شد تا امام را دوستدار دنیا معرفی کند 6. مامون ادعای محبت امام را میکرد و حتی ادعای شیعه بودن داشت و خودش امام را شهید کرد،ولی مردم با دیدن تظاهر و ریاکاری های مأمون فریفته رفتار او شده و گمان داشتند که امام در آسودگی بوده و به مرگ طبیعی از دنیا رفته است و مامون با ظاهرسازی در شهادت امام گریه میکرد(عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 241) خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

دوشنبه 31/3/1400 ظهر و عصر موضوع: احکام #جوانان سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه کرامت در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می‌فرمایند: بَادِرُوا أَحْدَاثَکُمْ بِالْحَدِیثِ قَبْلَ أَنْ تَسْبِقَکُمْ إِلَیْهِمُ الْمُرْجِئَةُ. به آموختن حدیث (مطالب صحیح که از طریق وحی و امامان معصوم علیهم السلام به ما رسیده است) به نوجوانانتان پیش از آن که منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمائید. (تهذیب الاحکام (تحقیق خرسان) ج8، ص111، ح30) در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ لذا چند نکته درباره احکام مورد نیاز جوانان بیان می شود: 1. یکی از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند موبایل و اینترنت و فضای مجازی است که اگر این امکانات در مسائل حرام استفاده شود یا انسان بترسد که به گناه بیفتد، استفاده از این وسایل جایز نیست. (1) 2. یکی دیگر از مسائلی که جوانان با آن در ارتباط هستند، دوست و رفیق است که اگر دوست انسان، انسان را دعوت به گناه کند، نباید از او اطاعت کند و همچنین اگر انسان ترس این را دارد که دوستش او را به گناه آلوده کند یا باعث فساد عقیده یا اخلاق او شود، نباید با او رفاقت کند و باید ارتباطش را با او قطع کند. و چه خوب است که انسان با شخصی دوستی کند که انسان را به خداوند متعال و بندگی او نزدیک کند. 3. اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده می‌شود واجب است که ازدواج کند چنانچه شرایط ازدواج مهیا نباشد تا زمان مهیا شدن شرایط با استمداد از خدای متعال صبر کند و یکی از مستحباتی که برای اطرافیان سفارش شده و ثواب فراوانی برای آن نقل شده واسطه شدن در امر ازدواج می‌باشد. (2) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال جوانان را از تهاجم فرهنگی حفظ کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) رساله آموزشی، ج 2 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10 ؛ استفتائات سایت مکارم، رسانه ها، اینترنت (2) (رساله مراجع م 2443) @AhkameHarameRazavi

موضوع: آداب باطنی #زیارت1 سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- زیارت آداب ظاهری و باطنی دارد که به برخی آداب باطنی اشاره میشود: 1-شناخت امام(ع): کسی که بر چشمه آبی وارد می شود، به اندازه ظرفی که به همراه دارد، از آن چشمه بهره می گیرد و زائری که به زیارت امام می آید به اندازه شناخت و معرفتی که دارد، از زیارت خویش سود می برد. پس پیش از هر چیز ، سطح شناخت و آگاهی خود را درباره امام بالا ببریم و قبل از ورود به میهمانی، صاحب خانه، خصوصیات اخلاقی و رفتاری او و نیز انتظارات و خواسته های وی را بشناسیم. 2-طهارت باطنی: برای حضور در حرم ، زائر باید پاک باشد، هم پاکی ظاهری، هم درونی. غسل، یک طهارت جسمی است، اما توبه طهارت باطنی است؛ توبه و خشوع، لباس روح است،بنابراین باید هنگام قصد زیارت باید ابتدا توبه کرد و از گناهان استغفار جست که توبه شامل پشیمانی،قصد عدم تکرار و ادای حق الناس و قضای حق الله است. 3-اعتقادبه زنده بودن امام: در اذن دخول آمده:( أَللَّهُمَّ إِنّی أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صاحِبِ هذَا الْمَشْهَدِ الشَّریفِ فی غَیْبَتِهِ کَما أَعْتَقِدُها فی حَضْرَتِهِ ، وَأَعْلَمُ أَنَّ رَسُولَکَ وَخُلَفآءَکَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ‏ أَحْیآءٌ، عِنْدَکَ یُرْزَقُونَ، یَرَوْنَ مَقامی، وَیَسْمَعُونَ کَلامی، وَیَرُدُّونَ ‏سَلامی) یعنی: اینکه امام زنده است و ما را می بیند و جواب سلام ما را میدهد وکلام ما رامیشنود. این اعتقاد ازآیه 105 توبه نیز بدست میآید که می فرماید(اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُون) خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: آداب زیارت مناسبت: شب ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام حضرت کاظم علیه السلام در روایتی درباره فضیلت زیارت فرزندشان حضرت رضا علیه السلام می فرمایند: فَمَنْ زَارَهُ مُسَلِّماً لِأَمْرِهِ عَارِفاً بِحَقِّهِ کَانَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ کَشُهَدَاءِ بَدْرٍ. کسی که فرزندم را زیارت کند در حالی که تسلیم امر او باشد و به حق او عارف باشد، مقام او نزد خداوند همانند شهیدان در جنگ بدر خواهد بود. ( کامل الزیارات، النص، ص: 305) در مساله 11 رساله مراجع تقلید آمده است مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد. یکی از مستحباتی که سفارش شده و فضیلت فراوانی برایش نیز نقل شده، زیارت حضرت رضا علیه السلام است که زیارت آدابی دارد و برای انجام دادن صحیح آداب زیارت باید احکام آن را بدانیم؛ لذا به چند مورد از آداب زیارت اشاره می شود: 1. حاضر شدن نزد امام معصوم علیه السلام با عرض یک سلام به ساحت امام علیه السلام، زیارت محسوب می‌شود هر چند زیارت نامه‌ای خوانده نشود؛ اما بهتر است در هنگام زیارت‌، زیارت نامه های معتبر مانند زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره خوانده شود. 2. غسل زیارت که انسان به امید ثواب انجام دهد و به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای غسل زیارت کفایت از وضو نمی کند و نمی شود با آن نماز خواند. (1) 3. هنگام تشرف گامها را کوتاه برداشتن و مشغول ذکر بودن در هنگام رفتن به زیارت. 4. تلاوت قرآن که انسان می تواند به نیابت از امام معصوم علیه السلام قرآن را بخواند یا قرآن را بخواند و ثوابش را به امام هدیه کند. 5. بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت. 6. توبه کردن از گناه یعنی از گذشته خود پشیمان بوده و تصمیم بر ترک گناه گرفته و استغفار نمودن از گناهان. 7. نماز زیارت که انسان می تواند زیارت و نماز زیارت را از جانب افراد متعدد بجا بیاورد. (2) سامانه پیامکی 30002020 آماده پاسخگویی به سوالات شرعی شما زائرین محترم می باشد. خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را مورد قبول درگاه خود قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (مکارم: غسل زیارت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و یا امامان معصوم علیهم السلام مستحب است.) (رساله مراجع م646 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب) (2) العروة الوثقى مع التعلیقات، ج‌1، کتاب الصلاه، فصل فی الأذان و الإقامة؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، [فصل فی بقیّة الصلوات المستحبّة، فصل فی أحکام الصلوات المندوبة] م1و2و3؛ العروة الوثقى مع التعلیقات، کتاب الصلاه، فصل فی الجماعه، م2) @AhkameHarameRazavi

موضوع: فلسفه #زیارت سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- معنای زیارت، آن است که انسان با انگیزه بزرگداشت و انس گرفتن و دیدار با کسی به وی روی آورد . 1.زیارت ریشه در میل فطری انسان به کمال دارد. به این معنا که زائر امام را به عنوان انسان صاحب تمام کمالات می شناسد و چون میل به کمالات دارد به زیارت امام می رود. 2.زیارت از مصادیق تعظیم شعائر است خداوند در قران کریم می فرماید : وَمَنْ یُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب(حج/23) تعظیم شعائرنشانه تقوای فرد است. بنابر این زیارت عمل به دستور خدا، و تقوای الهی است. 3.زیارت نشانه صداقت و راستی زائر در دوستی وی با امام است. دوستدار امام برای اینکه محبت خود را به ایشان نشان دهد به زیارت آنان می رود. 4.زیارت زنده نگه داشتن نام، مکتب و روش امام است. زائر در حقیقت با زیارت خود باعث بقاء حیات علمی و معنوی امام در زندگی خود می گردد. 5.زیارت اعلام و ابراز محبت به خدا است؛ چرا که دین چیزی جز محبت نیست. ائمه محب و محبوب خدا هستند و حب و دوستی محبوب خدا، دوستی خود خدا است. زیارت مرقد مطهر اهل بیت (ع) جلوه هایی از این عشق و محبت و دلدادگی است. خداوند ما را جزء زائرین حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

سه شنبه 1/4/1400 ظهر و عصر موضوع: #زیارت (با رویکرد #حق_الناس) مناسبت: ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه. هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏4 ؛ ص: 567) در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم. 1. الحمد لله توفیق داریم در روز ولادت حضرت رضا علیه السلام در حرم مطهر رضوی و در محضر حضرتش باشیم. برای زیارت آدابی نقل شده است، یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است و تلاش بر اینکه اعمال و کردار افراد بعد از زیارت مانند قبل از زیارت نباشد، بلکه بهتر و نزدیکتر به سیره امام علیه السلام باشد. 2. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشته‌اش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند.(1) 3. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، می‌تواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده که زائرین محترم می‌توانند سوالات دینی خود را بپرسند. خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام عیدی ما را فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. منابع و نکات توضیحی: (1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809) (2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990) @AhkameHarameRazavi

موضوع: #امامت_در_کلام_امام_رضا(ع)1 سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم امام رضا (ع) درباره معرفت امامان معصوم فرموده اند: «من مات و لم یعرفهم مات میتة جاهلیة؛ هر کس بمیرد و امامان را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است » (عیون أخبار الرضا (عليه السلام) ج2ص121) بر اساس این حدیث رضوی، معیار و مرز بین مرگ در جاهلیت و اسلام، معرفت امام است. انسان هرچه از اسلام بپذیرد، ولی سرانجام امامان را نشناسد، در کفر، شرک و مرگ جاهلی جای دارد --طبق حدیث سلسله الذهب،شرط نجات از جهنم،توحید است که امام رضا فرمود: بشروطها وانا من شروطها(التوحید صدوق،ص25): یعنی اولا شرط پذیرش توحید،قبول ولایت امام است.ثانیا: امام رضا فرمود من، نه امام اول یا سوم یا ششم؛ چون شیعیان 4 امامی و 6امامی و واقفی تا امام رضا را قبول دارند ولی امام هشتم راقبول ندارند که قبول نیست؛ ثالثا: امام رضا زمانی که فرمود(من جزء شروطم ،امام رضا، امام زنده آن زمان بود ،ولی الان امام زمان(عج)؛امام این عصرهستند و بدون پذیرش امام زنده مرگ جاهلی میشود؛ چون طبق فرمایش امام رضا(ع) در هردوره ای امامی هست وگرنه زمین اهلش را در خود فرومیبرد (عیون أخبار الرضا (عليه السلام)؛ج2؛ص264)؛ چون ائمه واسطه فیض خلقت هستند(زیارت جامعه کبیره) -- امام رضا (ع) در حدیثی شرط درخواست شفاعت برای زائر خویش را در روز قیامت عارف به حق امام بودن ذکر کرده اند (بحار، ج ١٠٢،ص ٣٣) مطمئنا معرفت به امام باید با اطاعت همراه باشد و گرنه سودی ندارد. خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: احکام #ولادت (با رویکرد وظایف والدین نسبت به فرزند) مناسبت: سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک ایام ولادت حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام فردی به امام کاظم علیه السلام نوشت که: من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. حضرت رضا علیه السلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُهُمْ. بچّه دارشو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (وسائل الشیعة ؛ ج‏21 ؛ ص: 360) در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آنها نیاز دارد واجب است یاد بگیرد؛ یکی از مسائل مورد نیاز وظایف پدر و مادر نسبت به فرزندان است؛ اگر خداوند به انسان فرزندی عنایت کند نسبت به فرزند وظایفی وجود دارد: 1. برخی از وظایف مستحب است مانند برداشتن کام فرزند هنگام تولد با آب فرات و تربت سید الشهدا علیه السلام و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ فرزند و انتخاب کردن ‏نام نیک توسط پدر برای فرزند که بهترین آنها نامی است که عنوان بندگی برای خداوند را داشته باشد مثل عبدالله و عبد الرحمن و امثال آن و اسامی پیامبران و امامان علیهم السلام و عقیقه کردن. و در عقیقه مهم است که گاو یا گوسفند یا شتری به نیت عقیقه ذبح شود. (1) 2. برخی از وظایف واجب است مانند اینکه بر پدر بچه نابالغ واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ بنابر این اگر استفاده از شبکه های مجازی یا شرکت در برخی از کلاسهای آموزشی یا ارتباط فرزند با دوستش، سبب انحراف اخلاقی یا اعتقادی فرزند شود، باید پدر از فرزندش مراقبت کند و همچنین واجب است که پدر، بچه نابالغ را از کاری که سبب ضرر زدن به خود و یا دیگران است و از گناهانی مثل غیبت کردن و گوش دادن به آهنگ حرام منع کند. (2) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال به حق حضرت رضا علیه السلام به همه ما فرزندان صالح عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (تحریر الوسیله فصل فی احکام الاولاد م 2 و م9 ؛ منهاج الصالحین ج3 م387 و م394) (2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه القضاء م36 ؛ تحریر الوسیله، کتاب حجر، م 11 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1078 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 1389) @AhkameHarameRazavi

موضوع: #علت_برتری_و_اهمیت_زیارت_امام_رضا(ع) سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- از حضرت امام جواد(ع) پرسیدند که زیارت پدر شما افضل است یا زیارت امام حسین(ع)؟ حضرت فرمودند: زیارهْ ابی‌افضل، و ذلک ان ابا عبدالله ع‌یزوره کل الناس و ابی لا یزوره الا الخواص من الشیعه؛ زیارت پدرم برتر است، چون به زیارت حضرت اباعبدالله(ع) همگان می‌روند و لیکن پدرم را زیارت نمی‌کنند مگر خاصان شیعه.» (کافی: ج9، ص335) مراد امام از خاصان شیعه : شیعیان دوازده امامی هستند زیرا هر که حضرت امام رضا(ع) را امام می‌داند بقیه ائمه را نیز امام می‌داند، چون تنها شیعه اثنا عشری زیارت آن حضرت می‌کنند و زیارت آن امام دلیل تشیع است و فرق دیگر شیعه چون واقفیه (هفت امامی) و زیدیه(4امامی) واساعیلیه(6امامی) فقط به زیارت حضرت امام حسین(ع) می‌روند. زیارت امام رضا (ع)، در حقیقت نماد اعتقاد به تشیع اثنا عشری و تبلیغ آن است. از این رو، زائران حرم رضوی باید بدانند، زیارت آنان از نقطه نظر اعتقادی در میان فرق و مذاهب اسلامی و شیعی چه معنا و مفهوم ارزشمندی دارد. بنا بر این روایت منحصر به زائران حضرت رضا در عصر ائمه نیست و حکمی ثابت برای همیشه است. از آن جا که زیارت حضرت رضا (ع) به معنای آن است که ایشان امام هشتم شیعیان است و فرزندان ایشان امامان بعدی اند تا امام دوازدهم، در حقیقت نفی فِرَق و مذاهب دیگر اسلامی است. اقدام به چنین عملی آن هم در زمان امام جواد(ع) با وجود فرقه های گوناگون در میان مسلمانان و شیعیان بسیار حائز اهمیت بوده و تثبیت اعتقاد به تشیع اثنا عشری بشمار می رفت. از این رو، زیارت آن حضرت را در آن مقطع افضل از زیارت خانه خدا، زیارت حرم نبوی و زیارت امام حسین(ع) شمردن کاملا منطقی و قابل درک است. می توان گفت: روایاتی از این قبیل به یک معنا سیاسی و برای حفظ مکتب تشیع اثنا عشری بوده است، چنان که روایات فراوانی که برگزاری مجالس عزاداری و ذکر مصائب اهل بیت رسول خدا و دادن وعده پاداش فراوان برای آن را راه کاری سیاسی برای حفظ مکتب دانسته اند. (صحیفه امام خمینی، ج8، ص527 ـ 529) خداوند زیارت با معرفت به ماعنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

چهارشنبه 2/4/1400 ظهر و عصر موضوع: #خمس و بدهکاری سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت رضا علیه السلام درباره آثار و فوائد پرداخت خمس می‌فرمایند: ... فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ... تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ وَ ما تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُم. پرداخت خمس باعث پاک شدن گناهان تان و ذخیره‌ای برای روز قیامت تان است. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج1 ص: 548) در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد، واجب است بیاموزد؛ یکی از عبادات مالی، خمس است که با وجود شرایطِ آن، پرداخت خمس واجب می‌شود، لذا چند نکته درباره خمس خدمت شما عزیزان عرض می کنم: 1. هر فردی که دارای درآمدی است، هر مقدار از درآمدش که در بین سال خمسی، صَرف نیازها و مخارجِ حلال زندگی شده که مطابق شأنش بوده، مانند خوراک، پوشاک، مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد. اما آنچه از درآمد در سر‌رسید سال خمسی باقی بماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پولِ پس انداز شده باشد یا مواد غذایی داخل منزل باشد. 2. اگر بر کسی‏ خمس واجب شد و او در آن زمان، توان پرداخت خمس را نداشت، باید به دفتر مرجع تقلید خودش مراجعه کند تا برای تأخیر در پرداخت خمس مهلت بگیرد. 3. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی در هر حالتی نمی‌تواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری ها و احکامش، باید خمس موجودی را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار است این بدهی سبب نمی شود، خمسِ درآمدی که از سال خمسی اش زیاد آمده را پرداخت نکند. (1) در پایان خدمت زائرین عزیز عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالاتشان را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران محترم می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالاتشان را از کارشناس خانم بپرسند. خدای رحمان، محبت دنیا را از دلها خارج کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد منابع و نکات توضیحی: (1) (رساله مراجع م 1765و1790و1791و1792 ؛ اجوبه الاستفتائات س924 ؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902 ؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الخمس ؛ هدایه العباد صافی م1620 ؛ منهاج، سیستانی ج 1 ص: 392 ؛ وحید منهاج ج1/348 ؛ جامع المسائل ج1 س645) @AhkameHarameRazavi

موضوع: #اقتصاد_و_کار_در_کلام_امام_رضا(ع) سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم در اسلام داشتن برنامه ی صحیح اقتصادی در امور زندگی از نشانه های انسان پرهیزکار و با ایمان معرفی شده است، چنان که امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «تا سه خصلت در آدمی نباشد، حقیقت ایمان او کمال نیابد: ژرف شناختن دین، اندازه نگه داشتن در زندگی و پایداری در مصیبت ها(بحار، ج59، ص142) از دیدگاه امام هشتم (علیه السلام) هم کسی که در مصرف، به خود و خانواده خود سخت می گیرد و در مصرف، خسَّت می ورزد، از جاده ی مستقیم بیرون است و هم آن که اسراف کرده و زیاده روی می کند. امام رضا (علیه السلام) هر دو شیوه را ناپسند می شمارند. -از ديدگاه امام رضا (ع) ارزش معنوى كار چنان است كه مقام كارگر را بالاتر از جهادگران در راه خدا مى ‏دانند: «آنكه با كار و كوشش در جست‏وجوى مواهب زمينى براى تأمين خانواده‏ خويش است، پاداشى بزرگتر از مجاهدان در راه خدا دارد.» ( تحف العقول»، ص 808) امام رضا (علیه السلام) درباره ی چگونگی تأمین مخارج زندگی و خانواده فرمودند ؛ پرداخت مخارج خانواده میان دو مرز قرار دارد: مرز اسراف و زیاده روی و مرز اقتار و تنگ نظری و خسَّت و ایجاد کمبود. (بحار ، ج68، ص347) خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان قراردهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: شرایط #نماز #مسافر (حرام نبودن #سفر) سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت زهرا سلام الله علیها که فرمودند: ... فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْکِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْکِبْر ... . خداوند متعال ایمان را برای پاکیزگی از شرک قرار داد و نماز را برای دوری از تکبر و خود خواهی. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج‏3 ؛ ص568) در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است، مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد که یکی از مسائل مبتلا به مساله نماز است؛ برای اینکه نماز مسافر شکسته شود شرایطی وجود دارد یعنی باید تمام آن شرایط وجود داشته باشد که نماز شکسته شود که در این رابطه به دو نکته اشاره می شود: 1. یکی از شرایط شکسته شدن نماز در سفر این است که سفر حرام نباشد و چنانچه سفر انسان سفر حرامی باشد باید در مسافرت نمازش را کامل بخواند. 2. حرام بودن سفر دارای مصادیق مختلفی است گاهی اوقات خود سفر گناه است مثل اینکه خانمی برای سفری که شرعا واجب نیست مثل زیارت حضرت رضا علیه السلام بدون اجازه شوهر سفر کند یا به نظر اکثر مراجع تقلید فرزندی که با منع و نهی یکی از والدین سفر کند و سفر کردن سبب اذیت و ناراحتی والدین شود. (1) و یا گاهی اوقات هدف از سفر مسافر، گناه و حرام است مثل اینکه فرد برای معامله حرامی یا به هدف ارتباط نامشروعی به مکانی سفر کند یا به هدف شرکت در یک مجلس حرام، مسافرت کند. که در همه این موارد سفر گناه و معصیت است و نمازهای مسافر کامل است. (2) زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند. خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خاصه سفر زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (امام خامنه ای: اگر از موارد مستحبی و مکروهات باشد، اطاعت از والدین در اینگونه موارد واجب نیست، ولی اذیت نمودن آنها با کارهایی همچون اظهار انزجار و راندن و طرد کردن آنها هم جایز نیست. اگر از سایر موارد باشد، هر جا که مخالفت با پدر و مادر موجب ناراحتی و اذیت قابل توجه آنان شود جایز نیست. آیت الله سیستانی: اگر علت اذیت شدن آنان دلسوزی شان برای فرزند باشد، هر چند نهی نکرده باشند.) (2) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، الشرط الخامس، قبل از مساله27 ؛ توضیح المسائل مراجع، نماز مسافر، شرط پنجم و م 1295) (عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر م32 ؛ رساله مراجع م1302) @AhkameHarameRazavi

موضوع: #انتظار_در_کلام_امام_رضا(ع) سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- تبریک دهه کرامت امام رضا(ع) فرمود: إنتظار الفرج من الفرج: انتظار فرج، جزیی از فرج است.( الغیبة طوسی، ص276) منتظِر حقیقی کسی است که زمینه را برای منتَظَر(:فردموردانتظار) آماده کند،یعنی همانطوری که وقتی منتظر مهمان هستیم برایش غذا مهیا می کنیم و خانه را جارو و تمیز می کنیم، باید برای ظهور امام نیز تلاش کنیم و زمینه مهدویت را فراهم کنیم.یعنی باید بین منتظِر و منتظَر سنخیت و شباهت باشد. امام رضا(ع) درباره فضیلت انتظار صحیح فرمود: آیا هیچیک از شما خوش ندارد که در خانه خود بماند، نفقه خانواده‏اش را بپردازد و چشم به راه امر ما باشد؟ پس اگر در چنین حالی از دنیا برود مانند کسی است که به همراه رسول خدا(ص) در جنگ بدر به شهادت رسیده است. و اگر هم مرگ به سراغ او نیاید مانند کسی است که به همراه قائم ما و در خیمه او باشد(کافی، ج4، ص260) -این نکته که امام فرمود:فضیلت منتظر مثل کسی است که در خیمه امام هست یا مثل کسی است که درجنگ همراه پیامبر است نشان میدهد که انتظار عمل است نه حالت و صرف دعا کردن، چون در جنگ و خیمه جنگ ،عمل است نه دعا، یعنی بشرطی منتظر حقیقی است که کاری برای تعجیل فرج و ظهور کند،از این جهت می فرمایند:افضل الاعمال؛ انتظار فرج است نه افضل الحالات،یعنی یک حالت نیست،بلکه نیاز به کار و تلاش دارد(بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۸) خداوند ما را جزء منتظرین حقیقی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد @AhkameHarameRazavi

پنج شنبه 3/4/1400 ظهر و عصر موضوع: #خوردنی_های_حرام سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلم روایت است که فرمودند: إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ أَنْ یَدْخُلَهَا جَسَدٌ غُذِّیَ بِحَرَامٍ. خدای بزرگ و بلند مرتبه بهشت را بر بدنی که با مال حرام تغذیه شود، حرام کرده است. (تنبیه الخواطر {معروف به مجموعه ورام} ص 69) یکی از مسائل مهمی که در رساله مراجع تقلید بیان شده این است، مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ لذا بنا داریم چند نکته ای درباره خوردنی ها و آشامیدنی ها خدمت شما بیان کنیم که در برخی موارد خوردن و آشامیدن حرام است که به چند مورد اشاره می شود: 1. خوردن غذایی که نجس است حرام است اما اگر شک دارد که نجس شده یا نه، خوردن آن اشکال ندارد. (1) 2. خوردن گوشت حیوانات حرام گوشت مانند خرگوش، خرچنگ، حیوان داخل صدف و ماهی که جزو ماهیان پولکدار نباشد و همچنین خوردن بعضی از قسمتهای حیوانات حلال گوشت نیز مانند دنبلان و نخاع حرام است. (2) 3. خوردن هر مایعی که مست کننده می باشد حرام است، و در آن فرقی بین این نیست که کم باشد یا زیاد و فرقی ندارد مست بشود یا نه؛ و کسی که مرتکب این گناه بزرگ شده، باید در حالت طبیعی نمازش را بجا آورد و ترک نماز گناه مجدد است. (3) 4. خوردن مال غصبی و مالی که از راه حرام بدست آمده مثل مال دزدی یا مالی که از راه قمار و مانند آن بدست آمده است؛ در این مورد انسان نیز مدیون است و باید مالی را که استفاده جبران کند و به صاحبش برگرداند. در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند. خداوند متعال توفیق ترک محرمات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (رساله مراجع تقلید، م 145) (2) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، م 1 و م 2 و م 5 و م 27 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 م 877 و م 878 و م 881 و م 900 ؛ جامع المسائل ج1 س 1362 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5882) (3) (تحریرالوسیله، کتاب الاطعمه و الاشربه، خوراکی های غیر حیوان، م 15 و م 16 ؛ منهاج الصالحین، ج3 ، م 926 و م 927 ؛ بهجت، استفتائات ج4 س 5936 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام النجاسه م 32) @AhkameHarameRazavi

موضوع: #امر_به_معروف_در سیره امام رضا(ع) سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- گاهی با امر به معروف و نهی از منکر با عبارات مختلفی مانند: به من چه، موسی به دین خود عیسی به دین خود و... مبارزه می‌شود در حالی که امام رضا(ع) در این باره هشدار داده و می‌فرماید: حتـماً امر به معروف و نهی از منکر کنید، وگرنه اشرارتان بر شما مسلّط و حاکم می‌شوند، آن‌گاه خوبانتـان دعـا می‌کنند، امّا دعـایشان مستجـاب نمی‌شـود. (وسائل الشیعه، ج 11، ص 394) امام رضا (علیه‌السلام) نسبت به این دو واجب الهی بسیار حساس بودند و سعی می‌کردند آن را به خوبی اجرا نمایند و برایشان دوست و دشمن، پادشاه و فقیر نیز تفاوتی نداشت به‌طوری‌که نقل می‌کنند: «روزی حضرت، مأمون را دید که وضو می‌گیرد ولی غلامش آب بر دست وی می‌ریزد. حضرت نهی از منکر کرده و فرمود: کسی را در عبادت پروردگارت شریک قرار مده؛ مأمون آب را از دست غلام گرفت و خود مشغول وضو گرفتن شد(الارشاد، ص 315) در صحنه دیگری از زندگی امام مشاهده‌شده است که وقتی خدمتکار حضرت میوه نیم خورده‌ای را دور می انداخت، حضرت سکوت نکرده و می‌فرماید: «سبحان‌الله! اگر شما بدان نیاز ندارید، مردمی هستند که به خوردن آن نیازمندند.» (بحارالانوار، ج 49، ص 102) از نظر آموزه‌های رضوی هر گـناه نـو، بـلای جدید و مشکل تازه ای را به‌دنبال می‌آورد؛در این زمینه امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: هـرگاه که بندگان، گناهان تازه پـدید آورنـد که قبلاً مرتکب نمی‌شدند، خداوند بلای تازه‌ای برایشان پیش می‌آورد که قبلاً نمی‌شناختند(وسائل الشیعه، ج 11، ص 240) و برای از بین رفتن این بلاها و مشکلات باید امر به معرو ف کرد. خداوند ما را جزء آمران به معروف و ناهیان از منکر قرار دهد به برکت صلوات برمحمد وآل محمد @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: مراتب #امر_به_معروف_و_نهی_از_منکر سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی می فرمایند: مَنْ أَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهَى عَنْ مُنْکَرٍ أَوْ دَلَّ عَلَى خَیْرٍ أَوْ أَشَارَ بِهِ فَهُوَ شَرِیک‏... . هر کس دیگرى را به کار نیکى امر کند یا او را از کار زشتى باز دارد یا اینکه او را به خیرى راهنمائى نماید و یا اشاره به امر خیرى داشته باشد در آن کار نیک شریک خواهد بود. (وسایل الشیعه ج 16، ص 124) در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که در برخی از احادیث اهل بیت علیهم السلام بیان شده که تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطره‌ای در برابر دریای پهناور است؛ لذا امشب قصد داریم دو نکته در مورد امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما خوبان تقدیم کنم: اول: یکی از واجبات الهی امر به معروف و نهی از منکر است و از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است که شخصی که امر به معروف و نهی از منکر می کند مرتکب گناه نشود. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. دوم: برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است: 1. در مرحله اول با شخص معصیت کار طوری رفتار شود که معصیت کار بفهمد که به جهت گناهی که کرده چنین رفتار شده است؛ مثلا مدتي با او ترك رابطه يا گفتگو نمايد. 2. مرحله بعد با زبان امر و نهي كند و اگر احتمال بدهد که با موعظه و نصحیت و حسن خلق و کلام نیکو، معصیت را ترک می کند لازم است که اکتفا به آن کند و در اين صورت نبايد با زبان تند و خشن امر و نهي كند. 3. اگر برای امر به معروف و نهی از منکر لازم شود که متوسل به زور یا اقدام عملی گردد در این صورت کسی بدون اجازه حاکم شرع و مسؤلین ذی ربط حق اقدام ندارد. بنابر این با توجه به اینکه هدف از امر به معروف و نهی از منکر ترک گناه است؛ لذا اگر با مرتبه پایین حاصل شود نمی توان به مراتب بالاتر عمل کرد. (1) زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند. خداوند متعال به همه ما توفیق امر به معروف و نهی از منکر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (توضیح المسائل حضرت امام خمینی، م 2804 الی م 2825 ؛ رساله آموزشی، ج1 ، درس: 77 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2212 ؛ مکارم، توضیح المسائل، م 2419) @AhkameHarameRazavi

جمعه 4/4/1400 مغرب و عشاء موضوع: اسباب #محرمیت و کیفیت ارتباط با #محارم سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت أمیر‌المومنین علی علیه السلام روایت است ‌که می‌فرمایند: مَنْ أَحَبَّ اَلْمَکَارِمَ اِجْتَنَبَ اَلْمَحَارِمَ. هر که بزرگواری‌ها را دوست دارد (و می‌خواهد به آنها برسد) از محرمات اجتناب کند. (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏74، ص: 419) در مسئله 11 توضیح المسائل مراجع تقلید اینگونه آمده است: مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ چند مساله کوتاه درباره محرمیت که مورد نیاز است بیان می شود: 1. در اسلام، سه راه برای ایجاد مَحرمیت بیان شده که عبارت است از «ولادت (نسب)، ازدواج و شیر خوردن با رعایت شرایط» و راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد. 2. اینکه بعضی در ارتباط با نامحرم ادعا می‌کنند ارتباط ما در قالبِ ارتباط خواهر و برادری است، منشأ شرعی نداشته و چیزی به نام صیغه خواهر و برادری که باعث ایجاد محرمیت شود در اسلام وجود ندارد. (1) 2. قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند حتی اگر نامزد بوده و قصد ازدواج داشته باشند و فرقی با سایر نامحرم‌ها ندارند. 4. خانمی که ازدواج دائم کرده، تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده، شوهردار محسوب می‌شود هر چند ماهها و سالها از هم جُدا زندگی کنند یا در حال پیگیریِ طلاق باشند. (2) زائرین و مجاورین محترم می‌توانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید خود دریافت کنید. خدا توفیق بندگی و ارتباط سالم اجتماعی به ما و نسل ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. منابع و نکات توضیحی: (1) (استفتائات بهجت ج4 س4960) (2) (رساله مراجع قبل از مساله 2363 و 2464) @AhkameHarameRazavi

شنبه 5/4/1400 ظهر و عصر موضوع: احکام #تربیت #فرزند سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک دهه کرامت قالَ رسول الله - صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِه - : رَحِمَ اللهُ عَبْداً اَعانَ وَلَدَهُ عَلي بِرِّهِ بِالاِحْسانِ اِلَيْهِ وَ التَّاَلُّفِ لَهُ وَ تَعْليمِه وَتأديبِه. رسول خدا - صلي الله عليه و آله - فرمود: خداوند رحمت كند پدري را كه با نيكي نمودن و مهرباني به فرزندش و با آموزش دادن و ادب كردنش او را یاری می کند. «مستدرك الوسائل، ج 2، ص 626» تکالیف والدین نسبت به فرزندان خلاصه در رشد جسمی ایشان نمی شود و پدر و مادر تربیت فرزند نیز موظفند بنابر این لازم است در این زمینه کسب اطلاعات کنند تا به طور صحیح به وظیفه شان عمل نمایند؛ چند نکته در این زمینه خدمت شما تقدیم می شود: 1. بر ولیّ کودک واجب است که فرزندش را از اموری که سبب فساد اخلاق یا عقیده او می شود حفظ کند؛ یکی از تهدیدها خاصه در این ایام شیوع بیماری کرونا که فرزندان ما را به شدت در معرض خطر قرار داده است فضای مجازی است اینکه یک موبایل با اینترنت و شبکه های مجازی بدون نظارت و مدیریت در اختیار ایشان باشد بسیار خطرناک است چرا که هر نوع فسادی که تصور شود (از مطالب، تصاویر و فیلمهای مفسد و مستهجن) در اختیار او قرار می گیرد و اگر با مشورت و برنامه ریزی با کارشناس و مشاور دینی نظارتی نباشد در بسیاری از موارد فرزند ما را دچار آسیب جدی می کند. 2. همچنین والدین موظّف اند فرزندشان را از کودکی به رعایت و دقت در واجبات دینی از جمله ترک گناهان، رعایت حجاب، کیفیت شرعی تعامل و ارتباط با نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و این امر موجب شود که پس از رسیدن به سنّ تکلیف در این امور سهل انگار گردد، شرعاً مسئول خواهند بود. 3. شایسته است که والدین به فرزندانشان برخی از آموزشها مثل نماز و بدانیم که لذا تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را می فهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. (2) در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند انشالله همه ما را در مسیر خطیر تربیت فرزند موفق و پیروز بدارد و فرزندانمان در حصن حصین قرآن و اهل البیت از آفات آخر الزمان مصون و محفوظ باشند؛ انشالله تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحت الصوم، مساله 2 @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: #کسب های حلال و حرام سلام علیکم. بسم الله الرحمن ارحیم در روایت است که یکی از یاران حضرت هادی علیه السلام خدمت آن حضرت رسید و حضرتش به ایشان فرمودند: إِنَّ الْحَرَامَ لَا یَنْمِی وَ إِنْ نَمَى لَا یُبَارَکُ لَهُ فِیهِ ... .یعنی حرام رشد و نموی ندارد، اگر هم داشته باشد برکتی در آن نیست... (کافى(ط-الاسلامیه) ج 5، ص 125) امروز قصد داریم دقایقی راجع به خرید و فروش صحبت کنیم؛ کمتر کسی است که با این داد و ستد سر و کار نداشته باشد و از طرفی در مساله 11 رساله مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالبا به آن نیاز دارد واجب است بیاموزد؛ خاصه اینکه بین این خرید و فروش ها برخی موارد حرام است و لازم است با شناخت آنها مواظب باشیم آلوده به خطا و گناه نشویم که به چند نکته اشاره می شود: 1. خرید و فروش و نگهداری چیزی که استفاده معمولی آن در حرام است؛ مثل وسایل مخصوص قمار (به فتوای تعدادی از مراجع مثل پاسور)، یا خرید نرم افزارها و یا فیلم های منحرف کننده و ضد اخلاق. یا تهیه وسائل مختص موسیقی حرام، صلیب، انگشتر طلای مردانه، مواد مخدر و ... . (1) 2. تهیه وسایلی که ترس این وجود دارد که خود، خانواده یا دیگران از آن استفاده حرام کنند؛ مثل ماهواره. (البته ماهواره اگر مطمئن به استفاده غیر حرام باشد باز هم استفاده ‌اش در کشورمان جایز نمی باشد چرا که استفاده از ماهواره منع قانونی ‌دارد.) یا مثلا خرید و نصب برخی از نرم افزارها که عموما شرایط فساد را برای شخص به راحتی فراهم می کند (2) 3. خرید و فروش وسایلی که مشترک میان استفاده حلال و حرام است مانند گوشیهای موبایل، تبلت، هدفون، فقط در صورتی استفاده از آنها جایز است که در راه حلال استفاده شود. (3) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. و همچنین سامانه ای پیامکی موجود است که سوال به صورت پیامک ارسال می شود و جواب به ایشان ارسال می شود به شماره 30002020 خداوند متعال توفیق ترک حرام را به همه ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (اجوبه الاستفتائات سوال447 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 9 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 ص: 8 س13و14) (2) (اکثر ‌مراجع؛ رساله مراجع مساله 2055 ؛ مسائل ‌جدید ‌ج1‌ ص71 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 10 ؛ مسائل منتخبه م647) (3) (تحریر الوسیله، مکاسب محرمه م15 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10) @AhkameHarameRazavi

یکشنبه 6/4/1400 ظهر و عصر موضوع: #صدقه و #انفاق سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت باقر علیه السلام می فرمایند: الْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفِیَانِ الْفَقْرَ وَ یَزِیدَانِ فِی الْعُمُرِ وَ یَدْفَعَانِ عَنْ صَاحِبِهِمَا سَبْعِینَ مِیتَةَ سَوْءٍ. کار خیر و صدقه، فقر را مى‏ بَرد، بر عمر مى‏ افزاید و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى‏ کند. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج‏2 ؛ ص66) یکی از دستورات مهم در شرع مقدس اسلام رسیدگی به نیازمندان است و امروز قصد داریم چند مسئله کوتاه شرعی درباره انفاق و صدقه خدمت شما بیان کنیم: 1. انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، جای انفاق واجب را نمی گیرد بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به فتوای اکثر مراجع تقلید (1) تا خمس آن پرداخت نشود، هرگونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست. (2) 2. در مصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به فقیر یا ثروتمند یا سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود؛ و همچنین به کسی که صدقه پرداخت می شود، هرچه خویشاوندیش نزدیکتر باشد، ثواب آن بیشتر است. مثل پرداخت صدقه به پدر و مادر یا برادر و خواهر. (3) 3. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم، پاداش صدقه دهنده، عطا می شود بدون اینکه از ثواب صدقه چیزی کم شود. (4) عزیزان می توانند سوالات شرعی و دینی خویش را به صورت پیامکی از سامانه 30002020 ارسال کرده و در اسرع زمان ممکن پاسخ را دریافت نمایند. خداوند متعال توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) امام خامنه ای: تصرف جایز است. (2) (اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید) (3) (اجوبه الاستفتائات س1822 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، مساله 5 و کتاب الهبه، مساله 21 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1335 و م 1607 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، صدقات) (4) (تحریر الوسیله کتاب الصدقه، مساله 7 ؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج 2 م 1602) @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: #حقوق_زوجین (عدم اطاعت در گناه) سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که فرمودند: صاحِبُ النِّعْمَهِ یَجِبُ عَلَیْهِ التَّوْسِعَهُ عَلى عَیالِهِ. هر کسی که خدا به او نعمتی می دهد به خانواده خود توسعه دهد و اسباب رفاه آنها را فراهم کند. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏4، ص:11) در تعالیم دینی زوجین در زندگی مشترک دعوت به توافق و تفاهم شده اند؛ اینکه نیازهای مشروع و حلال یکدیگر را برآورده کنند و نسبت به تکالیف شرعی نسبت به هم کوتاهی نکنند که لازم است همه کسانی که ازدواج کرده اند و زندگی مشترک دارند و یا قصد ازدواج دارند با شناسایی این دستورات به نحو صحیح، مطابق دستور دین عمل نمایند که می خواهیم چند مورد را خدمتتان گزارش کنیم: 1. زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید نفقه همسر دائمی خودش را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند و کار کردن خانم در منزل و همچنین آماده کردن رفاه بیشتر توسط مرد برای خانواده از حقوق مستحب زن و شوهر بشمار می آید و سفارش شده زن و شوهر موافق یکدیگر باشند و در امور زندگی درک متقابل داشته باشند. (1) درصد قابل توجهی از آمار طلاق (که متاسفانه آمار وحشتناکی است) به همین بی توجهی زوجین نسبت به حقوق شرعی مرتبط است، اینکه دانسته یا ندانسته حق طرف مقابل را ضایع می کند و سبب اختلافاتی در زندگی می شود. 2. زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است یعنی زن یا شوهر نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به مواردی اشاره می شود: الف) یکی از گناهان بزرگ سقط جنین (در هر سنی) است که مثلا اگر مرد از همسرش خواست که سقط کند نباید انجام دهد و نباید اطاعت کند. ب) یکی از این موارد کسب حرام است که مصادیقش فراوان است به این معنا که اگر مثلا خانم از شوهر بخواهد که برای رفاه بیشتر فلان مسیر حرام را برای درآمد بیشتر انتخاب کن مرد نباید به گفته وی ترتیب اثر دهد. ج) استفاده از طلا برای مردان است؛ زینت و آرایش خانم در منظر نامحرم، تراشیدن ریش برای مرد، استفاده از برخی زینت که برای تکالیف شرعی و عبادی خانم مشکل شرعی دارد مانند ناخن مصنوعی و ... نیز از دیگر موارد اطاعتهای نابجا است. می توانید سوالات شرعی تان را از سامانه تلفنی 05132020 بپرسید یا به 30002020 پیامک کنید. خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی) @AhkameHarameRazavi

دوشنبه 7/4/1400 ظهر و عصر موضوع: احکام #تیمم سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ مَا تَحَبَّبَ‏ إِلَیَّ عَبْدِی بِأَحَبَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَیْه. خداوند می‌فرماید هیچ بنده‌ای نمی‌تواند محبت مرا به خود جلب کند مگر اینکه واجبات مرا دوست داشته باشد (و به آن عمل کند.) (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏2 ؛ ص: 82) مسئله ای که امروز بیان می کنیم این نکته است که برخی اوقات مکلف باید به جای غسل یا وضو تیمم کند و با تیمم خود را برای نماز آماده کند؛ که البته مسائل دقیقی در این باب مطرح است و با دو سه دقیقه بلکه دو سه ساعت هم نمی شود تمام مسائل را مورد بررسی قرار داد لذا حتما باید با مراجعه دقیق به توضیح المسائل و یا سایت مرجع تقلید حتما برای یک بار هم که شده دقیق این مسائل را مطالعه کنیم در این فرصت کوتاه قصد داریم چند نکته کوتاه در باب تیمم را خدمتتان گزارش کنیم: 1. تیمم بر دو نوع است گاهی اوقات بجای وضو گرفتن تیمم واجب می شود که به آن تیمم بدل از وضو گفته می شود و گاهی اوقات بجای غسل کردن، تیمم انجام می گیرد که به آن تیمم بدل از غسل گفته می شود . البته کیفیت تیمم بدل از غسل و وضو یکسان است و فقط در نیت تفاوت دارند. (1) 2. اگر فردی بخواهد برای نماز وضو بگیرد یا در جایی که وظیفه اش غسل کردن است، غسل کند، تمام نماز یا بخشی از نماز در خارج وقت واقع می شود باید تیمم کند؛ مثل اینکه برای نماز صبح دیر از خواب بیدار می شود و اگر غسل انجام دهد تمام نماز یا بخشی از آن خارج وقت واقع می شود. (2) و اگر کسی عمدا نماز را به تاخیر بیندازد که وقت برای وضو و غسل نداشته باشد، معصیت کرده است ولی نماز او با تیمم صحیح است. (3) اینگونه نیست که هر کسی زخمی در اعضای بدنش ایجاد شد وظیفه تیمم باشد و ما طهارت دیگری به نام وضو یا غسل جبیره ای نیز داریم که آن هم دارای فروعات و نکات دقیقی است و لازم است دقیق بررسی، مطالعه و مراجعه شود. به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. همچنین سامانه پیامکی 30002020 و تلفنی 05132020 نیز آماده دریافت سوالات شما خوبان خواهد بود. خداوند متعال انشالله همه ما را آشنا به دستورات دینمان بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) (رساله مراجع م 701) (2) جهت اطلاع: اما اینکه وضو و غسل در این فرض صحیح است تفاوت فتوا وجود دارد. (عروه الوثقی، فصل فی التیمم، م29) (3) (رساله مراجع م 678 و م 679) @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: احکام #عاریه سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی از حضرت صادق علیه السلام نقل شده که حضرت فرمودند: ... مَنْ‏ قَضَى‏ لِأَخِیهِ‏ الْمُؤْمِنِ‏ حَاجَةً قَضَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مِائَةَ أَلْفِ حَاجَةٍ مِنْ ذَلِکَ أَوَّلُهَا الْجَنَّة ... . کسى که حاجت برادر مؤمن خود را برآورده سازد، خداوند متعال در روز قیامت صد هزار حاجت او را برآورده می کند که اولین آنها بهشت است. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج‏2 ؛ ص: 193) گاهی اوقات پیش می آید که همسایه، یا قوم و خویش وسیله ای را برای استفاده از ما طلب می کند اینکه بعد از استفاده دوباره آن را بازگرداند، به این داد و ستد اصطلاحا عاریه گفته می شود که برای خودش احکامی دارد و قصد داریم برخی از آنها را در این فرصت بیان کنیم: 1. مستحب است انسان تا جایی که می تواند اهل خیر رسانی به دیگران باشد و گرفتاری و نیاز ایشان را برآورده کند و این از افضل اعمال است. 2. کسی که وسیله ی دیگری را به عنوان عاریه و استفاده رایگان گرفته، نمی تواند بدون اجازه صاحبش به فرد دیگری بدهد و لازم است در استفاده و نگهداری از آن نهایت دقت را داشته باشد و وسیله را سالم به صاحبش برگرداند. (1) 3. مالی را که انسان عاریه گرفته اگر بدون اینکه کوتاهی کند با حادثه ای از بین برود یا معیوب بشود چون کوتاهی نداشته ضامن نیست و لازم نیست خسارت را جبران کند اما در سه صورت مطلقا ضامن ‏است و باید جبران کند: الف: در نگهداری مال یا وسیله کوتاهی کرده یا در استفاده زیاده روی نماید. ب: اگر شرط بشود که در صورت خسارت جبران کند. ج: چیزی که برای استفاده رایگان و عاریه گرفته طلا یا نقره باشد. (2) عزیزان توجه داشته باشند به هدف امکان مراجعه حضوری و پرسش مستقیم از کارشناس؛ در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند. خداوند متعال توفیق خدمتگزاری به بندگانش را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (رساله مراجع م 2358) (2) (رساله مراجع مساله 2349) @AhkameHarameRazavi

سه شنبه 8/4/1400 ظهر و عصر موضوع: احکام #نماز #جماعت سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: مَنْ حَافَظَ عَلَى الْجَمَاعَةِ حَیْثُمَا کَانَ...کَانَ لَهُ بِکُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَةٍ حَافَظَ عَلَیْهَا ثَوَابُ شَهِید. کسی که در هر جا باشد بر نماز جماعت مواظبت کند، برای هر یک شبانه روزی که در آن شرکت کرده پاداش یک شهید را خواهد داشت. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص307) در توضیح المسائل مسئله 11 آمده است که مکلف مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد واجب است یاد بگیرد؛ یکی از همین مسائلی که زیاد هم ابتلاء دارد احکام طریقه اقتدا در نماز جماعت است که لازم است برویم و مسائلش را بیاموزیم؛ در این مجال قصد دارم به دو مساله کوتاه در این باب اشاره کنم باقی مسائل را حتما مراجعه کنیم و بیاموزیم: 1. کسی که یک رکعت از امام جماعت عقب مانده باشد مثل اینکه نمازگزاری در نماز ظهر یا عصر به رکعت اول نماز جماعت نمی رسد و در رکعت دوم اقتدا می کند، وقتی امام جماعت تشهد رکعت دوم را می خواند به فتوای اکثر مراجع تقلید بنابر احتیاط واجب ماموم باید موقع تشهد به حالت نیم خیز بنشیند؛ ولی وقتی امام جماعت تشهّد رکعت آخر را می‌خواند و رکعت سوم ماموم است به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای بهتر آن است که به حالت تجافی و نیم خیز بنشیند؛ یعنی انگشتان دست و سینه پا را به زمین بگذارد و زانوها را بلند نگهدارد و صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید و بعد برخیزد و اگر از همان ابتدای تشهد بخواهد قصد فرادا نماید و بلند شود، مانعی ندارد. (1) 2. اگر مأموم موقعی که امام جماعت در رکعت دوّم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند، باید در رکعت دوّم نمازش که رکعت سوّم امام است، بعد از دو سجده بنشیند و تشهّد را به مقدار واجب بخواند، سپس برخیزد و چنانچه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات اربعه وقت ندارد، باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید و به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای در رکوع خود را به امام جماعت برساند. (2) زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند. خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد نکات توضیحی و منابع: (1) مکارم: احتیاط آن است که به حالت تجافی بنشیند و بنابر احتیاط واجب صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید. صافی: احتیاط آن است که به حالت تجافی بنشیند و صبر کند تا امام تشهد را بگوید و بعد برخیزد و واجب نیست صبر کند تا امام سلام بگوید. وحید، خوئی، تبریزی: اگر از ابتدای نماز قصد انفراد داشته است، محل اشکال است. (عروه الوثقی، فصل فی مستحبات الجماعه م 9 ؛ رساله مراجع م 1452 و م 1439؛ امام خامنه ای، سایت ادمین، همسان سازی ها ؛ رساله جامع م 1755) (2) حضرت امام، زنجانی: در رکوع یا سجده خود را به امام برساند. وحید: اگر در رکوع به امام نرسید، بنابر احتیاط واجب، قصد انفراد نماید. (رساله مراجع م1440 ؛ توضیح المسائل جامع م 1748) @AhkameHarameRazavi

مغرب و عشاء موضوع: ارتباط با #نامحرم سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت رضا علیه السلام روایت است که می فرمایند: الصَّغَائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ إِلَى الْکَبَائِرِ، وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ فِی الْقَلِیلِ لَمْ‌‌ یَخَفْهُ فِی الْکَثِیر. گناهان کوچک راه‌هاى گناهان بزرگ هستند.‌ کسى که از خداى تعالى در گناه کوچک ترس نداشته باشد، در گناهان بزرگ هم از او نمى‌هراسد. (عیون الاخبار ، ج2، ص180) یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله ارتباط با نامحرم است و تفاوتی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مؤمنی در ارتباط با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید در ارتباطش با نامحرم شرایطی را رعایت کند که به چند نکته اشاره می شود: 1. گفتگو با نامحرم از طریق تلفن یا پیامک یا چت در شبکه های مجازی، در صورتی که همراه با قصد لذت شهوانی یا ترس افتادن در گناه باشد، یا کلمات نامناسب میان دو نامحرم رد و بدل شود، چنین گفتگویی حرام است مثلا اگر خانمی یا آقایی ترس این را داشته باشد که با چت کردن با نامحرم به گناه آلوده می شود یا از همان چت کردن لذت شهوانی برده شود، در این مورد چت با نامحرم گناه و معصیت است. (1) 2. لمس مستقیم بدن نامحرم مثل دست دادن به نامحرم در غیر ضرورت و اضطرار حرام است هر چند نامزد انسان باشد که هنوز بین دو نفر عقد شرعی خوانده نشده باشد. 3. حضور زن و مرد نامحرم در مکان خلوت که دیگری نمی تواند به آنجا وارد شود، و احتمال آلودگی به گناه هم وجود دارد، حرام است حتی به نظر تعدادی از مراجع تقلید (2) صرف حضور زن و مرد در چنین مکان خلوتی هر چند احتمال آلودگی به گناه هم وجود نداشته باشد، باز هم حرام است. (3) زائرین و مجاورین گرامی می توانند سوالات دینی خویش را با ذکر نام مرجع تقلید خویش به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید دریافت نمایند. خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد. نکات توضیحی و منابع: (1) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف ؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092) (2) حضرت امام، گلپایگانی، صافی، مکارم، زنجانی: فتوی یا احتیاط واجب. (3) (رساله مراجع تقلید م 889) @AhkameHarameRazavi