🟡لوازم مدیریت راهبردی
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از مهمترین لوازم مدیریتهای راهبردی میتوان به سه امر اشاره کرد:
یک. صبوری؛
یک مدیر راهبردی وقتی راهی را میگشاید، باید همچون کشاورزی باشد که بذری را میکارد. هرگز با عجله و عصبانیت، امکان ندارد زودتر از موعد مقرر محصول خود را درو کند. صبر شرط اول مدیریت راهبردی است.
دو. تحمل؛
تحمل سختیها و نیشخندها و زخمزبانها و کنایهها. چون بسیاری از ذینفعان نه درک درستی از برنامههای دراز مدت دارند و نه تحمل چندانی برای رسیدن وقت درو. به همین دلیل دائماً مشغول یأسپراکنی و ناامیدسازی میشوند.
سه. مراقبت و نظارت؛
کسی که بذری را میکارد اگر دائماً از کاشته خود مراقبت نکند و عالمانه بر روند رشد و پیشرفت آن نظارت نداشته باشد، ممکن است در «چشم بهم زدنی» زحمات «یکساله» او هدر رود.
#مدیریت
#نظارت
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️«نقص زمینگیرکننده» در مدیریت کشور، از نگاه رهبر انقلاب
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با #نخبگان (۱۱/ ۷/ ۱۴۰۳) به نکته تأسفانگیزی در مدیریت کشور اشاره کردند که البته چون به مذاق بسیاری از مخاطبان اصلی این نکته خوش نیامد، تاکنون هیچ کنش یا واکنش آشکاری را حتی در فضای رسانهای و تبیینی کشور هم ایجاد نکرده است!
«یک نقصی در کار ما وجود دارد ما طرح و برنامه و سیاست و پیشنهاد در مسائل گوناگون کم نداریم. اونی که کم داریم پیگیری است. اونی که کم داریم دنبال کردن است. رئیس تصمیم میگیرد و به معاون دستور میدهد و او هم میگوید چشم؛ و معاون به مدیر کل دستور میدهد و او هم میگوید چشم؛ بعد از یک سال، نه رئیس از معاون میپرسد «چه شد؟» و نه معاون به مدیر کل میگوید «چه شد؟»! لذا کار زمین میماند.»
این یکی از مهمترین نکات مدیریتی است که از سوی رهبر انقلاب بیان شد: «نظارت» و «پیگیری» و افزون بر آن «ارزیابی» و «رصد» و «پایشهای میدانی» به هدف تحقق و اجرایی شدن اسناد بالادستی و مقررات و آییننامههای اجرایی و دستورات سازمانی.
#امیرمؤمنان علیه السلام میفرماید:
اجْعَلْ لِكُلِّ إِنْسَانٍ مِنْ خَدَمِكَ عَمَلًا تَأْخُذُهُ بِهِ فَإِنَّ ذَلِكَ أَحْرَى أَنْ لَا يَتَوَاكَلُوا فِي خِدْمَتِكَ؛
مسئوليت هر يك از زيردستان خود را مشخّص نما و بعد بازخواست كن؛ اين موجب میشود که هريك مسئوليّت را به گردن ديگرى نيندازد.
شاید بتوان، و میتوان، با استفاده از نرمافزارهای هوشمند در حوزه مدیریت سازمانها، بازوهای نظارت و پیگیری در مدیریت را تقویت کرد و حتی مدیران بیتوجه به این مسأله را مجبور به نظارت و پیگیری نمود!
#نظارت
#مدیریت
🆔https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🌹
◻️مدیریت و نظارت و جایگاه قاعده «حمل بر صحت»؟
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔻از مهمترین ارکان #مدیریت، «نظارت» است. #نظارت دائم بر فرایندها و عوامل انسانی به ویژه مدیران میانی. #امیرمؤمنان علیه السلام در توصیه خود به مالک اشتر میگوید:
ثُمَّ تَفَقَّدْ أَعْمَالَهُمْ، وَابْعَثِ الْعُيُونَ مِنْ أَهْلِ الصِّدْقِ وَالْوَفَاءِ عَلَيْهِمْ، فَإِنَّ تَعَاهُدَکَ فِي السِّرِّ لاِمُورِهِمْ حَدْوَةٌ لَهُمْ عَلَى اسْتِعْمَالِ الاْمَانَةِ، وَالرِّفْقِ بِالرَّعِيَّةِ وَتَحَفَّظْ مِنَ الاْعْوَانِ، فَإِنْ أَحَدٌ مِنْهُمْ بَسَطَ يَدَهُ إِلَى خِيَانَة اجْتَمَعَتْ بِهَا عَلَيْهِ عِنْدَکَ أَخْبَارُ عُيُونِکَ، اکْتَفَيْتَ بِذَلِکَ شَاهِداً، فَبَسَطْتَ عَلَيْهِ الْعُقُوبَةَ فِي بَدَنِهِ، وَأَخَذْتَهُ بِمَا أَصَابَ مِنْ عَمَلِهِ، ثُمَّ نَصَبْتَهُ بِمَقَامِ الْمَذَلَّةِ، وَوَسَمْتَهُ بِالْخِيَانَةِ، وَقَلَّدْتَهُ عَارَ التُّهَمَةِ؛ سپس رفتار كارگزاران را بررسى كن، و جاسوسانى راستگو، و وفا پيشه بر آنان بگمار، كه مراقبت و بازرسى پنهانى تو از كار آنان، سبب امانت دارى، و مهربانى با رعيّت خواهد بود. و از همكاران نزديكت سخت مراقبت كن، و اگر يكى از آنان دست به خيانت زد، و گزارش جاسوسان تو هم آن خيانت را تأييد كرد، به همين مقدار گواهى قناعت كرده او را با تازيانه كيفر كن، و آنچه از اموال كه در اختيار دارد از او باز پس گير، سپس او را خوار دار، و خيانتكار بشمار، و طوق بد نامى به گردنش بيفكن»
🔸بر این اساس یکی از ارکان و پایههای مدیریتِ درست این است که یک مدیر و مسؤول (در هر سطحی که مدیریت و مسؤولیت دارد) لازم است به صورت مستمر اعمال و کارهای زیردستان خود را زیر نظر داشته باشد. پیوسته از کار آنها جستجو کند. نسبت به درستی انجام کارها توسط آنها اطمینان حاصل کند. برای این کار «ناظران» و «عیونی» را مشخص کند؛ اعم از ناظران مشخص و نام و نشاندار یا ناظران پنهان و نامشخص. و اعم از نظارت انسانی یا نظارت ماشینی و دوربینی و با بهرهگیری از ابزارهای هوشمصنوعی و امثال آن.
🔻معنای این توصیه آن است که در کارهای مدیریتی و اداری و سازمانی و در رابطه مدیران و زیرمجموعههای خود نباید بر اساس قاعده فقهیِ «حمل فعل مسلمان بر صحت» عمل کرد. حتی اگر مطمئن باشیم که مدیران یا کارکنان ما «خیانت» نمیکنند؛ باز هم نباید از نظارت بر اعمال آنها غافل شویم؛ زیرا هر چند تعمداً خیانت نمیکنند؛ اما ممکن است «اشتباه» یا «سستی» و «تنبلی» کنند. (رهبر انقلاب، ۱۲ دی ۱۳۷۰) و یکی از وظایف حتمی مدیران آن است که همواره اسباب نشاط و فعالیت و سرزندگی را در زیرمجموعه خود فراهم کنند. اگر در جایی سستی یا تنبلی هم دیدند، بلافاصله آن را درمان کنند.
🔸رهبر فرزانه انقلاب در توصیه به همه مدیران کشور میفرماید:
«من هميشه به مديران ميگويم ... دائم مأموران و منتخبان خودتان را زير نظر داشته باشيد؛ دائم نگاه كنيد و از اينها غافل نشويد. ديدهايد كه نگهبانها در شب نورافكنهايى را دائم ميچرخانند و گوشهها را نگاه ميكنند؛ شما هم همينطور بايد بهطور دائم امور را زير نظر داشته باشيد و نگاه كنيد؛ آيا تخلّفى در كارهايشان وجود دارد يا خير.» (۱۷ مهر ۱۳۸۴)
#فقه
#نهجالبلاغه
@Ahmadhoseinsharifi
🌹
◻️چرخه معیوب حکمرانی؛ شکاف زنجیره حکمرانی از «سندنویسی» تا «پیادهسازی»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[یک] یکی از مهمترین نارساییهای نهادی در مدیریت اجرایی کشور ما مسأله انباشت طرحها، سندها، قوانین بالادستی، مصوبات و مقرراتی است که بعضاً هزاران ساعت برای طراحی و تدوین و تصویب آنها وقت صرف شده است. اما در همان مقام سند و مصوبه و قانون باقی ماندهاند. برای اثبات این مدعا میتوان دهها و بلکه صدها نمونه در سطح کلان مدیریتی کشور ذکر کرد.
[دو] به عنوان مثال، برنامه ششم توسعه، که محصول هزاران ساعت کار و تلاش و جلسات نخبگانی و ... امثال آن است، و علیالقاعده از برنامهها و مصوباتی است که هر دولتی موظف به اجرا و تحقق آن است و ناظر پرقدرت و صاحباختیاری مثل مجلس شورای اسلامی دارد، در مقام عمل حدود یک چهارم آن اجرایی میشود! و سه چهارم آن کانلم یکن باقی میماند و زمان مقرر آن پایان میپذیرد و موعد برنامه هفتم توسعه میرسد!
[سه] سند دانشگاه اسلامی با صدها و هزاران ساعت کار علمی و کارشناسی تدوین میشود و در بالاترین مرکز مدیریت علم کشور (شورای عالی انقلاب فرهنگی) مصوب میشود، و در همان روزهای نخست با تبلیغات فراوان و به عنوان سندی افتخارآمیز در نظام حکمرانی علم کشور معرفی میشود اما در مقام اجرا در دانشگاهها و مراکز علمی کشور، هیچ فرد یا نهادی پیگیر اجرای آن نمیشود! و فقط در همان مقام سند باقی میماند و مهلت و موعد آن پایان میپذیرد! نه کسی بابت بیاعتنایی به آن بازخواست میشود و نه کسی بابت دغدغه اجرایی شدن آن تشویق میشود و نه کسی پاسخگوی سرنوشت آن شناخته میشود و ...!
[چهار] این نشانه یک بیماری بزرگ در ساختار حکمرانی اجرایی در کشور ماست. شکافی عظیم میان مقام سندنویسی و برنامهنویسی و قانونگذاری از یک طرف و مقام تحقق و پیادهسازی و اجرای بیرونی اسناد و قوانین از طرف وجود دارد. به قول یکی از اساتید، مدیران ارشد ما دچار بیماری «ذات السند» شدهاند. جامعه نسبت به شنیدن نام سند و مصوبه حالت زدگی پیدا کرده است. جامعه تشنه «اراده معطوف به اجرا» و «عمل» است.
[پنج] زنجیره حکمرانی در کشور ما، یک زنجیره متصل نیست؛ حلقات مفقودهای دارد که فقدان آن حلقات موجب شده است بود و نبود بهترین تصمیمات و مصوبات و قوانین و اسناد یکسان باشد! به نظر میرسد مهمترین حلقه مفقوده، «نظام پیگیری» و «تضمین استمرار در پیگیری» است.
[شش] رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی چقدر زیبا در دیدار اخیرشان با برخی از مسؤولان کشور بر مسأله ضعف نهادی کشور در حلقه «پیگیری» انگشت گذاشتند و فرمودند:
«ما یک کمبود در کشور داریم که آن مهم است. ما کمبود قانون نداریم، کمبود مقرّرات نداریم، کمبود طرحهای خوب نداریم ــ بسیار طرحهای خوب آمده، رفته، گفته شده، تصویب شده ــ آنچه کمبود داریم «پیگیری» است؛ پیگیری. پیگیری کنید. ...خواهش من این است که دنبال کنید. جلسه خوب است، تصمیمگیری خوب است، شوق و ذوق و انگیزهی سران و مدیران بسیار خوب و چیز لازم و مبارکی است امّا کافی نیست. شما که مدیرید، شوق دارید، علاقه دارید، دستور هم میدهید به آن نفر دوّمتان، او هم احیاناً به نفر بعدی دستور میدهد، امّا همینطور در طول این فرایند، این دستور تدریجاً ضعیف میشود، ضعیف میشود، و گاهی به جایی میرسد که هیچ اتّفاقی نمیافتد.» (۲۶/ ۱/ ۱۴۰۴)
#مدیریت
#پیگیری
#نظارت
@Ahmadhoseinsharifi
🌹