🟢امام باقر(ع) و تبدیل «اقلیتی پیرو» به «فرهیختگانی پیشرو»
🖊احمدحسین شریفی
یکی از مهمترین و بیسابقهترین خدمات #امام_باقر(ع) به جامعه اهل ولایت، این بود که آنان را از «اقلیتی پیرو» به «فرهیختگانی پیشرو» تبدیل کرد.
توضیح آنکه بعد از حادثه #عاشورا، «جامعه شیعه» به طور کامل متلاشی شده بود؛ هیچ انسجام و هویتی نداشت؛ فضای اجتماعی و سیاسی آنقدر سنگین و یک طرفه بود که حتی امام زینالعابدین علیه السلام نمیتوانستند آزادانه به مسجد رفت و آمد کند و برای مردم سخنرانی عمومی داشته باشد. جامعه پیروان نیز در اغلب اوقات، امکان و جرئت رفت و آمد به خانه آن حضرت را نداشت. به همین دلیل، بسیاری از شیعیان حتی مسائل فقهی خود را از علمای اهل سنت میپرسیدند و فیالمثل مناسک حج خود را بر پایه فتاوای آنان به جا میآورند.
این امام باقر علیه السلام بود که در طول حدود 20 سال امامت خود (از سال 95 هجری تا 114)، جامعه پیروان اهل بیت را به یک جامعه فرهیخته، اندیشمند، پیشرو و حرکتآفرین تبدیل کرد. آن امام همام در «حرکتی جهادی» و «انقلابی نرمافزاری» افراد مستعد و توانمندی چون ابانبن تغلب، جابربن یزید جعفی، محمدبن مسلم، زرارهبن اعین، حمرانبن اعین، عبدالله ابی یعفور، سدیر صیرفی، کمیت اسدی و امثال آنان را که هر کدام نابغهای از نوابغ روزگار خود بودند به گرد خود جمع کرد و عمیقترین لایههای معارف اسلامی را به آنان آموزش داد و بنیانهای فقه و شریعت ناب اسلامی را پیریزی کرد.
و بدین ترتیب نه تنها خود به عنوان ملجأ علمی جهان اسلام از حجاز تا عراق و خراسان تبدیل شد؛ بلکه شاگردان او نیز به شهرتی جهانی رسیدند و هر کدام به پایگاهی علمی برای ترویج آموزه های اسلام ناب تبدیل شدند. ابانبن تغلب در مسجد النبی مینشست و عالمانه و محققانه و باتکیه بر قدرت و قوت استنباط خود، احکام مورد نیاز مردم را بیان میکرد. محمدبن مسلم حدود 30 هزار حدیث از امام باقر نقل کرده است و جابربن یزید جعفی قریب به 70 هزار حدیث.
و بدین ترتیب امام باقر(ع) موفق شد، مهمترین و بنیادیترین اقدام برای جامعهپردازی و تمدنسازی را در تاریخ حیات فکری #شیعه انجام دهد.
#نهضت_علمی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
✍احمدحسین شریفی
🔴بروز نشانههای فروپاشی در یکی از مهمترین ارکان جامعه: خانواده!
🔹بر اساس دادههای موجود در سایت سازمان ثبت احوال کشور نسبت «طلاق» به «ازدواج» در سهماهه ابتدایی سال جاری به شدت افزایش یافته است:
79260 ازدواج
در ازای
37701 طلاق
یعنی نسبت طلاق به ازدواج به عدد 47.5 درصد رسانده است.
🔹در 12 استان کشور، از جمله #مشهد و #قم به ازای هر دو ازدواج، حداقل یک طلاق ثبت شد!
🔸فراموش نکنیم که از مهمترین وظایف همه مسئولان و جوانان و عموم مردمان در گام دوم انقلاب، «جامعهپردازی» است و «خانواده» هم اولین، مهمترین و بنیادیترین رکن جامعهپردازی است.
بیتوجهی به «خانواده» و فروپاشی آن ملازم با بیتوجهی به «جامعه» و «جامعهپردازی» است.
#خانواده
#طلاق
#ازدواج
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴فلسفه آموزش: پر کردن انبان ذهن یا روشن کردن شعله خرد؟
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هدف اصلی آموزش، پر کردن انبان ذهن آموزشپذیران از مفاهیم و معلومات نیست؛
بلکه آموزش راستین، «روشن کردن» شمع وجودی متعلمان و «برانگیختن» تواناییها و استعدادهای خاموش و نهفته آنان و «فعالسازی» قدرت خردهای آنان است.
از مهمترین کارویژههای پیامبران به عنوان بزرگترین معلمان بشریت «برانگیختن عقول و خردها» بوده است.
#امیرمؤمنان در نخستین خطبه نهجالبلاغه در تبیین کارویژههای پیامبران میفرماید:
فَبَعَثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ وَاتَرَ إِلَيْهِمْ أَنْبِيَاءَهُ لِيَسْتَأْدُوهُمْ مِيثَاقَ فِطْرَتِهِ وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِيَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ الْعُقُولِ وَ يُرُوهُمْ آيَاتِ الْمَقْدِرَة
پس هر چند گاه پيامبرانى فرستاد و به وسيله آنان به بندگان هشدار داد تا حقّ ميثاق الست بگزارند، و نعمت فراموش كرده را به يادشان آرند. با حجّت و تبليغ، چراغ معرفتشان را بيفروزند تا به آيتهاى خدا چشم دوزند.
#معلم
#آموزش
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان، با ثروت افسانهای ۲۲۴ میلیارد دلار، برای درمان افسردگی خود، داروی کتامین مصرف میکند!
قرآن کریم چه زیبا میفرماید:
«وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى ﴿طه، ۱۲۴﴾
و هر كس از ياد من دل بگرداند در حقيقت زندگى تنگ [و سختى] خواهد داشت و روز رستاخيز او را نابينا محشور مىكنيم.»
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
21.18M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
حکمتهایی کوتاه از استاد قرائتی
#قرائتی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴آغاز حرکت به سوی یک تحول بزرگ در آموزش عالی کشور
✍️ احمدحسین شریفی
🔻دکتر محمدمهدی دهقان، مدیر کل دفتر گسترش آموزش عالی:
«در حال حاضر حدود ۲ هزار ۱۸۳ مرکز آموزش عالی در کشور داریم ... با اجرای طرح آمایش آموزش عالی، هر دانشگاهی در مراکز استانها یک مرکز مستقل خواهند داشت و سایر واحدهای اقماری در این مرکز ادغام میشوند تا عملا سیاستگذاریها و برنامهریزیها در یک دانشگاه استانی انجام گیرد.
بنای شورای گسترش آموزش عالی این است با اجرای طرح آمایش آموزش عالی، با ادغام مراکز و واحدهای آموزش عالی در کشور از ۲ هزار و ۱۸۳ دانشگاه در کشور به حدود ۴۰۰ دانشگاه برسیم.
برنامه آمایش مراکز آموزش عالی در حال حاضر در تمامی زیرنظامها آغاز شده است. ... و قطعا تا پایان دولت این برنامه به اتمام خواهد رسید.»
🔻هر چند این برنامه با مقاومتهای فراوانی از سوی برخی ذینفعان همراه خواهد بود، اما به عنوان عضوی از جامعه دانشگاهی معتقدم از مهمترین، ضروریترین و بنیادیترین برنامههای تحولی در نظام آموزش عالی کشور است.
🔹در فرصتهای دیگری «فلسفه آموزشی»، «حکمت فرهنگی»، «منطق مدیریتی» و «منافع اقتصادی» این اقدام بزرگ را بحث خواهم کرد.
#دانشگاه
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴خواستههای اسماعیل(ع) از پدر، در قربانگاه
✍ احمدحسین شریفی
🔻سورآبادی در ذیل آیه یا أَبتِ اِفعلْ ما تُؤمَر، سه خواسته #حضرت_اسماعیل از پدرش #حضرت_ابراهیم را پیش از قربانی شدن، به این صورت بیان میکند:
«ابراهیم کارد از آستین برون گرفت،
اسماعیل گفت:
«ای پدر سه چیز ترا وصیت کنم:
یکی آنکه مرا دست و پای سخت ببندی
که مبادا که در حَرّتِ موت دستی یا پایی باز زنم قطرهای خون بر تو چکد آن بیحرمتی باشد،
دیگر آنکه مرا بر روی افکنی مبادا که چشمت بر روی من افتد دستت کار نکند به کشتن من آنگه در فرمان خدای تقصیر افتد،
سدیگر آنکه مادرم را از حال من خبر نکنی
زیرا که دل مادران تُنُکتر بود مبادا که جزعی کند مزد این قربان از وی بشود».
#عید_قربان
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴سخنی با آیتالله محقق داماد: درباره درست یا غلط بودن پسوند اسلامی برای علوم انسانی
🖊احمدحسین شریفی
جناب استاد آیتالله مصطفی محققداماد، ریاست محترم گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۶ تیر ۱۴۰۲ در مصاحبهای که در سایت انتخاب منتشر شده است میگوید:
«معتقدم رشتههای مختلف علوم انسانی اکثراً جزو علوم به معنای خاص یا Science است. روانشناسی علم است؛ جامعهشناسی علم است و روش علمی میخواهد. علم نه مسلمان است و نه کافر. شیمی نه مسلمان است و نه کافر. مثلاً اینکه فرمول شیمیایی آب از ترکیب H۲O حاصل میشود، ... نه مسلمان است و نه کافر! این علم است و ربطی به اسلام و کفر ندارد.
به هرحال من چندان موافق اسلامی شدن علوم انسانی نیستم؛ چرا؟ چون علم از مقوله هستی است و دین از مقوله بایستی است. هستی و بایستی دو مقوله متفاوت هستند. ...» (https://www.entekhab.ir/fa/news/731445 )
⭕️بیان چند ملاحظه
میدانم که جناب استاد به صورت استطرادی به این بحث ورود کردهاند و طبیعتاً فرصت لازم برای تشریح دقیق ابعاد مختلف دیدگاه خود نداشتهاند. به همین دلیل از همینجا از ایشان دعوت میکنم به هر گونه و در هر مکان و زمانی که صلاح میدانند، دیدگاه خود را به صورت تفصیلی و دقیق عرضه کنند تا بتواند باب گفتگوی عالمانهتری را فراهم کند.
علاقهای که حضرت استاد به گفتگو و بحث علمی دارند این جسارت را به این بنده میدهد که به عنوان دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی از ایشان دعوت کنم تا با حضور مدافعان ایده علوم انسانی اسلامی، به عنوان یکی از پیشنشستهای هفتمین کنگره بینالمللی علوم انسانی اسلامی در هر زمان یا مکانی که خود ایشان صلاح میدانند برای گفتگو در این باب، در محضر ایشان باشیم.
🔻در عین حال، ناظر به همین عباراتی که منتشر شده است، چند ملاحظه کوتاه را بیان میکنم:
اولاً، «علوم انسانی» تماماً از مقوله «هستی» نیستند؛ بخش عمدهای از آنها از مقوله «بایستی» است.
ثانیاً، «دین» نیز تماماً از مقوله «بایستی» نیست؛ بسیاری از گزارههای دینی از مقوله «هستی»اند. اکثر قریب به اتفاق آیات مربوط به معرفت، جهان، خدا و انسان از مقوله هستیاند و نه بایستی.
ثالثاً، «بایدها» ریشه در «هستها» دارند: از نگاه اسلام و بر اساس حکمت عملی شیعی، «بایدهای اسلامی» ریشه در «هستها» دارند و بلکه بیانی دیگر از «هستها»یند. مگر نه اینکه «الاحکام الشرعیة تابع للمصالح و المفاسد الواقعیة»
رابعاً، «هستی» غیر از «فهم هستی» است: درست است که واقعیت و هستی در مقام ثبوت، مسلمان و غیرمسلمان ندارد، اما «تلقی از واقعیت» چطور؟ «فهم واقعیت» چطور؟ «نوع نگاه به واقعیت» چطور؟ آیا اینها هم مسلمان و غیر مسلمان ندارد؟ یعنی آیا تلقی فلسفه اسلامی و به طور کلی اسلام، از «هستی»، با تلقی فلسفه اومانیستی از هستی تفاوتی ندارد؟ آیا «فهم توحیدی» از الوهیت با «فهم تثلیثی» از آن تفاوتی ندارد؟
خامساً، علوم انسانی غیر از علوم طبیعیاند: علوم انسانی را در صورتی میتوان در زمره شیمی و فیزیک به شمار آورد که موضوع، مسائل، غایات و روشهای آنها یکسان باشد. در حالی که «موضوع علوم انسانی» متفاوت با «موضوع علوم طبیعی» است و جالب است که خود جناب استاد محقق داماد در همین مصاحبه به این مسأله اشاره میکند! و اگر «تمایز موضوعی» را پذیرفتید چارهای ندارید جز آنکه «تمایز روشی» را نیز بپذیرید، زیرا «روش زاییده و مولود موضوع» است؛ و نه امری قراردادی و تحمیلی بر موضوع.
#علوم_انسانی
#محقق_داماد
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
هدایت شده از مجمع عالی علوم انسانی اسلامی
اولین نشست از سلسله نشستهای علمی کمیسیون علوم انسانی اسلامی در حوزه دفاعی ـ امنیتی با موضوع «روششناسی علوم انسانی اسلامی با تأکید بر حوزه دفاع و امنیت» و با ارائه حجتالاسلام دکتر احمدحسین شریفی دبیر مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و رئیس دانشگاه قم برگزار خواهد شد.
دبیر علمی: حجتالاسلام دکتر احمد شعبانی
زمان: یکشنبه 11 تیر 1402 ساعت 10 – 12
مکان: قم ـ بلوار شهید محلاتی ـ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (علیهالسلام)
لینک مجازی:
https://www.skyroom.online/ch/isri/neshastelmi
مجمع عالی علوم انسانی اسلامی
www.scih.ir
@icihch
🔴«روش تجربی» و «علمیت علوم انسانی»
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــ
برخی از مخالفان #علوم_انسانی اسلامی معتقدند که «علمی بودن يک علم به عمومی بودن آن است و عمومی بودن هم به عمومی بودن معيار است و معيار عمومی همان تجربی بودن است. و اين امری است فارغ از دين و مکتب.»
اینان با این استدلال، معتقدند «علم دینی» و «علوم انسانی اسلامی»، امری «پارادوکسیکال» و ترکیبی «خودمتناقض» است.
🔻در نقد این دیدگاه به اجمال چند نکته را متذکر میشوم:
نکته اول: انتظار «همهپسندی» در علوم انسانی، انتظاری واقعبينانه نيست. علوم انسانی، از جهات مختلفی علومی وابستهاند: «وابستگی به بنيانهای نظری محققان و نظريهپردازان»، «وابستگی به نيازها» و «وابستگی به فرهنگ و ارزشهای فرهنگی» از جمله مهمترین ابعاد وابستگی علوم انسانی است و تعدد و تنوع این امور و وابستگی آنها به دین و مذهب، واضحتر از آن است که نیازی به اثبات و بیان داشته باشد.
نکته دوم: اگر دنبال يک داور مشترک و همگانی و همهپسند هستيد، چرا آن را منحصر در تجربه میدانيد؟ اساساً اعتبار تجربه مديون مقدمهی عقلی نهفته در آن است. پس چرا خود عقل را، به عنوان يک داور عمومی و همهپسند و مطمئن، به رسميت نمیشناسيد؟
نکته سوم: اين مدعا، خودسوز است؛ يعنی خود اين ادعا که «علمی بودن يک علم به عمومی بودن آن است و عمومی بودن هم به عمومی بودن معيار است و معيار عمومی همان تجربی بودن است» ادعايی تجربی نيست؛ با «دليل تجربی» هرگز نمیتوان «اعتبار تجربه» را اثبات کرد.
ممکن است گفته شود منظور از «علم» دراينجا، علم تجربی است و نه مطلق معرفت. در آن صورت میگوييم که اين استدلال نوعی «مصادره به مطلوب» يا «استدلال دوری» است (خلاصه آن این میشود که «تجربی بودن» يک «تجربه» به عمومی بودن آن است! ...)
نکته چهارم: آيا درستی و واقعنمايی معيار داوری مهم است يا عمومی بودن آن؟ آيا هدف تحقيق علمی کشف واقع است يا عامهپسند بودن؟
نکته پنجم: اين ملاک کی و چگونه مطرح شد؟ آيا قبل از تجربهگرايی مدرن، چنين ملاکی را برای علميت علم، در نظر میگرفتند؟ آيا علوم سياسی و جامعهشناسی و اقتصاد و روانشناسی پيش از دوران جديد نبود؟
نکته ششم: اگر کسی بنيانهای تجربهگرايی مدرن را نقد کند و نادرست بداند، آيا باز هم میتوان به او قبولاند که ملاک علميت علم، تجربی بودن آن است؟
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴«خودشناسی» و «تقويت شخصيت» در کلام امام هادی(ع)
🖊احمدحسین شریفی
ـــــــــــــــــــــــــــــ
🔻يکي از مهمترين علل انجام رفتارهاي نامطلوب و ضد فرهنگ، اين است که يک فرد يا جامعه به جايگاه و ارزش خود واقف نباشد. خود را کوچک بشمارد. ديگران را از خود برتر بداند. سابقة تاريخي خود را نداند. شرافت و کرامت خود را نشناسد و براي خود شخصيت قائل نباشد. چنين افراد و جوامعي نه تنها در انديشة اصلاح رفتار خود نيستند که از انجام رفتارهاي ناپسند و نامطلوب نيز هيچ ابايي ندارند.
🔶#امام_هادی علیه السلام در اين رابطه ميفرمايد:
مَنْ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ فَلَا تَأْمَنْ شَرَّهُ؛ (تحف العقول، ص483.) کسي که خود را سبک بشمارد، از شرّ او در امان نباش.
🔷نوعي «خودخواهي» و «خودبيني» بر رفتار «افراد خودکمبين» حاکم ميشود؛ به همين دليل نه تنها اميدي به خيررساني و خيرخواهي آنها نيست که از شر آنها نيز نميتوان در امان بود. چنين افرادی توجهي به مقررات و قوانين اجتماعي ندارند.
به عنوان مثال، حتي زماني که ميبيند عدة زيادي از رانندگان پشت چراغ قرمز ايستادهاند، به راحتي و بدون هيچ خجالتي سعي ميکند، از آن عبور کند! گويا ديگران بيکارند يا همگان منتظر عبور او هستند! روشن است که چنين اشخاصي نه تنها توجهي به منافع ديگران ندارند، بلکه به دليل آنکه براي خود شخصيت و کرامتي قائل نيستند، صرفاً دنبال مشتهيات نفساني و خواستههاي شخصياند. انجام رفتارهاي نامطلوب هيچ تعارض شخصيتي يا ناهماهنگي درونياي براي آنها ايجاد نميکند. تنها چيزي که ممکن است چنين افرادي را از انجام رفتارهاي نامطلوب بازدارد اين است که با انجام آنها نتواند به اهداف و خواستههاي خود دست يابد.
#اخلاق_اجتماعی
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹
🔴ریشههای قوی
اگر ریشهها و بنیانها قوی باشند، حتی در سختترین شرایط باز هم میتوان مقاومت کرد و سرپا ایستاد.
توحید، نبوت و امامت از محکمترین ریشههای علمی و عملیاند. به هر میزان که عمیقتر فهم شوند و بر اساس مقتضیات آنها عمل شود، در سختترین شرایط محیطی، مانع سقوط و حتی تزلزل فرد و جامعه میشوند.
قرآن کریم در سوره توبه (آیه۱۰۹) میفرماید:
«أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى تَقْوى مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ مَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَلى شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ بِهِ في نارِ جَهَنَّمَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمين»
🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi
🌹