هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_70 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #احکام_نون_ساکنه و تنوین 🍃
⭕️ #اخفاء
🍃 اخفاء یعنی 👈 به معنای مخفی کردن و عبارتست از اداء حرف در حالتی بین اظهار و ادغام ، همراه با غنه ، بدون تشدید
🔸هرگاه نون ساکنه به حروف مابقی برسد، (غیر از حروف حلقی، غیر از حروف یرملون و غیر از حرف باء ) اخفاء می شود.
👈 حروف مابقی، 15 حرف هستند که عبارتند از : ت - ث - ج - د - ذ - ز - س - ش - ص - ض - ط - ظ - ف - ق - ک
✅چگونگی اخفاء نون ساکنه در نزد حرف مابقی👇
بدون اینکه سر زبان به مخرج نون برسد، یکی از (حرف مابقی) را به مخرج خودش فقط نزدیک می کنیم، (بدون اینکه آن حرف ادا شود) و همزمان بخش عمده صوت را از فضای بینی خارج می کنیم(غنه) و این حالت را به مقدار 2 حرکت کشش می دهیم، آنگاه حرف مابقی را ادا می کنیم.
‼️ مثال:
(ن) در نزد (ت) 👈 اِن تُبتُم
(ن) در نزد (ج) 👈 اِن جائکم
(ن) در نزد (ز) 👈 أَنزَلَ
(ن) در نزد (ق)👈 سمیعٌ قریب
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_71 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #احکام_میم_ساکنه 🍃
🔴 #ادغام
🔸هرگاه میم ساکنه به حرف (م) برسد، ادغام می شود.(ادغام متماثلین) و این ادغام همراه با غنه است.
مثل : أَنَّكُمْ مُلَاقُوهُ _ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ و ...
♦️ غنه 👈 یعنی بخش عمده صوت را از فضای بینی خارج می کنیم و این حالت را به مقدار 2 حرکت کشش می دهیم.
🔵 #اخفاء
🔹 هرگاه میم ساکنه به حرف (ب) برسد، اخفاء می شود.و این اخفاء نیز همراه با غنه است. و باید به مقدار 2 حرکت ادامه یابد.
مثل : هُمْ بَارِزُونَ _ أَنَّهُمْ بَادُونَ _ أَنْتُمْ بِهِ ...
‼️ نکته:
میم ساکنه حاصل از اقلاب نون ساکنه و تنوین، نزد (ب) همین حکم را پیدا می کند و اخفاء می شود.
مثل : ضَلَالًا بَعِيدًا (ضَلَالَم بَعِيدًا) _ مِنْ بَعْدِ (مِمْ بَعْدِ) ....
♻️ نحوه صحیح اخفاء میم ساکنه در حرف باء🔰
به محض شروع اخفاء لبها را بسیار بهم نزدیک می کنیم، بحدی که اصطلاحا یک تکه کاغذ نازک بتواند از بین دو لب عبور کند. همزمان بخش عمده صوت را از فضای بینی خارج می کنیم(غنه) و این حالت را به مقدار 2 حرکت کشش می دهیم، آنگاه حرف باء را ادا می کنیم.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_72 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #احکام_میم_ساکنه 🍃
🛑 #اظهار
🔸میم ساکنه در بقیه حروف ، اظهار می شود؛ یعنی از مخرج خود ادا می گردد.
👈 هنگام اظهار میم ساکنه باید نکات ذیل دقیقا رعایت گردد:
1⃣ باید از حرکت دادن میم ساکنه خودداری گردد.
2⃣ قاری باید میم ساکنه را سریعا ادا نموده و بگذرد و روی آن مکث نکند که حالت مشدد نگیرد.
3⃣ بین میم ساکنه و حرف بعدی نباید صوت قطع شود.
❇️ نکته 👇
‼️ باید به اظهار میم ساکنه نزد دو حرف (ف _ و) دقت بیشتری کرد. چرا که با کمی بی توجهی ممکن است میم نزد (ف) اخفاء و نزد (و) ادغام شود. و میم ساکنه نزد این دو حرف اصطلاحا اشدِّ اظهار می شود.
👈 برای اظهار صحیح میم ساکنه نزد این دو حرف قاری پس از اداء میم، بدون اینکه لبها را بشدت از یکدیگر جدا کند، با ظرافت لب خود را به مخرج حرف بعدی منتقل می نماید.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_73 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #تکمله 🍃
🛑 #غنه
🔸غنه 👈 یعنی بخش عمده صوت را از فضای بینی خارج می کنیم و این حالت را به مقدار 2 حرکت کشش می دهیم.
👈 عدم رعایت دقیق موارد غنه از نشانه های عدم مهارت قاری است.
✅موارد غنه👇
1⃣ نون و میم مشدد. مثل: اِنَّ _ ثُمَّ
2⃣ ادغام میم ساکنه در (م). مثل : کَم مِن _ وَ هُم مِنها
3⃣ ادغام نون ساکنه در چهار حرف (یمون). مثل : مَن یَشاء _ مِن مالٍ _ مِن وَلیٍّ _ مِن نَفسٍ
4⃣ کلیه اخفاها. مثل : مِنکُم _ اَنتُم بِه
✳️ میزان کشش غنه دو حرکت یعنی اندازه زمان کشش طبیعی کلمه (ما _ فی_ ذو) است.
❇️ مراتب کیفیت غنه از حداقل به حداکثر عبارت است از 👇
1⃣ نون و میم متحرکه. مثل : غَنَم _ اَمِنَ
2⃣ نون و میم ساکن مُظهر. مثل : مِنها _ غَمرَه
3⃣ نون و میم ساکن مخفی. مثل : سُندُسٍ _ وَ هُم بارِزون
4⃣ نون ساکن مدغم. مثل: مِن وَلیٍّ _ مَن یَأتی
5⃣ نون و میم مشدد. مثل : اِنَّه _ مِمّا
‼️منظور از کیفیت غنه، قدرت آن است، نه میزان کشش غنه
👈 کیفیت غنه نون از غنه میم کاملتر است.
🌐 غنه در مرتبه 1 و 2 صفت است (حق) و از مرتبه 3 تا 5 حکم تلقی می شود. (مستحق)
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_74 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🔸مدّ 👈 در لغت به معنای زیاد بودن است و در تجوید عبارت است از 👈امتداد صوت در حروف مدی بیش از میزان طبیعی
🔹قصر 👈 ضدّ مدّ و در لغت بمعنای کوتاهی است و در تجوید عبارت است از 👈 اداء حرف مد بمیزان طبیعی و معمول
👈به قصر، مد طبیعی هم می گویند.
🔴 ساختمان مد👇
1⃣حرف مد (الف مدی_ واو مدی_ یاء مدی)
2⃣سبب مد (به عاملی که باعث مد در حروف مدی می شود، سبب مد می گویند)
🔵 اسباب مد👇
1⃣ سبب معنوی
2⃣ سبب لفظی
🔺 سبب معنوی 👈در معنای کلام، نهفته است و در ظاهر کلمه وجود ندارد و در قرائت قرآن سبب ضعیفی است.
✅ مد معنوی در کلمه (لا) در لفظ توحید است.(لا اله الّا الله) و مد تعظیم نام دارد.
نوع دیگر آن در (لا) نافیه است. مانند: (لا ریب)
👈و منظور از مد در (لا) مبالغه در نفی است.
⚫️ سبب لفظی: سببی است که در ظاهر کلام است و دو نوع است👇
1⃣ همزه
2⃣ سکون
0⃣ (تشدید هم چون حرف ساکن نهفته دارد، حکم سکون را دارد)
🔶 مقادیر و اسامی مد👇
1⃣ دو حرکت 👈قصر
2⃣ سه حرکت 👈فوق قصر
3⃣ چهار حرکت 👈توسط
4⃣ پنج حرکت 👈فوق توسط
5⃣ شش حرکت 👈طول
👈 مقادیر مد از دو حرکت (یک الف) کمتر نیست و از شش حرکت (سه الف) بیشتر نیست.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_75 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🛑 #انواع_مد👇
مد اصلی (طبیعی) _ مد فرعی (غیر طبیعی)
❇️ مد اصلی (طبیعی) 👈 وقتی پس از حروف مد، هیچ سببی از اسباب مد نیامد، حرف مد، (مد طبیعی) خواهد داشت. 👈 یعنی به مقدار (دو حرکت) یا (یک الف) کشیده می شود.
🔺مثال : نُوحیها 👈 حرف (ن) به اندازه دو ضمه و حرف (ح) به اندازه دو کسره و حرف (ه) به میزان دو فتحه کشیده می شود.
❌ نکته 👈 دو حرکت به مدت زمان بستن و سپس باز کردن انگشت دست طول می کشد.
✳️ مد فرعی (غیر طبیعی) 👈 مدی است که به علت همراه شدن سببی از اسباب مد (همزه _ سکون) با حرف مد، پدید می آید.
♻️ مثال : یَشآءُ _ فى اَنْفُسِهِمْ _ آلْانَ _ ضآلّین
⚜ انواع مد فرعی👇
1⃣ مد متصل
2⃣ مد منفصل
3⃣ مد بَدَل
4⃣ مد لازم
5⃣ مد سکون عارضی
6⃣ مد لین
❇️ مورد 1⃣2⃣3⃣ سبب مد، همزه و در 4⃣5⃣6⃣ سبب مد، سکون است.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_76 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🛑 #انواع_مد_فرعی
1⃣ مد متصل 👈 مدی است که سبب آن همزه است، پس از حرف مد و در یک کلمه قرار می گیرد. مثل جآءَ _ خَطیئَهً _ لِیَسُؤُوا
❇️ میزان مد متصل 👈 توسط (4 حرکت) و فوق توسط (5 حرکت) و طول (6 حرکت)
👈 قاری قرآن مجاز است به هر یک از سه وجه مذکور عمل نماید.
❌ نکات مهم👇
1⃣ قاری هر یک از وجوه سه گانه را که اختیار کرد باید تا آخر همان را اجرا کند. (توازن مد)
️2⃣ اگر همزه در آخر کلمه باشد، هنگام وقف، چون همزه ساکن نیز می شود ؛ مد متصل حتما باید به طول (6 حرکت) ادا گردد. مثل : یَشآءْ _ سُوءْ
3⃣ در تلاوت قرآن ، باید توازن مقادیر انواع مد رعایت شود. بعنوان مثال باید تمامی مدهای متصل به یک اندازه امتداد یابد. خصوصا زمانیکه دو مد متصل، نزدیک هم واقع شوند؛ باید در این امر دقت بیشتری نمود.
⚜ مثل 👈 أَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً
4⃣ احدی از قراء مد متصل را به قصر (2 حرکت) نخوانده است؛ لذا به مد متصل ، مد واجب هم گفته اند.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_77 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
#انواع_مد_فرعی
2⃣ مد منفصل 👈 مدی است که سبب آن همزه است، پس از حرف مد ولی در دو کلمه جدا از هم قرار می گیرند. مثل اِنّآ أَنزَلنا _ قالوا أِنّا_ فی أَنفُسِهِم
❇️ میزان مد منفصل 👈 قصر (2 حرکت) و توسط (4 حرکت) و فوق توسط (5 حرکت)
👈 قاری قرآن مجاز است به هر یک از سه وجه مذکور عمل نماید.
❌ نکات مهم👇
1⃣ اگر بر کلمه اول وقف شود؛ مد منفصل بوجود نمی آید. و حرف مد بمقدار طبیعی اداء می شود. (چون سبب مد (همزه) تلاوت نشده است)
2⃣ در قرائت، مد منفصل نباید از مد متصل بیشتر شود؛ بلکه باید یا مساوی و یا کمتر از مد متصل خوانده شود.
3⃣ در تلاوت قرآن ، باید توازن تمام مدهای منفصل رعایت شود. بعنوان مثال باید تمامی مدهای منفصل به یک اندازه امتداد یابد. خصوصا زمانیکه دو مد منفصل، نزدیک هم واقع شوند؛ باید در این امر دقت بیشتری نمود.
⚜ مثل 👈 مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ
⚜ مثل 👈 بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ
⚜ مثل 👈 انْظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_78 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
#انواع_مد_فرعی
3⃣ مد بَدَل 👈 مدی است که سبب آن همزه است، ولی قبل از حرف مد آمده است. مثل آمنوا _ اوتوا_ ایمان
❇️ میزان مد بدل 👈 قصر (2 حرکت) است. فلذا عملا وجود ندارد.
🅾 دلیل نامگذاری آن به مد بدل آن است که حرف مد ، در این کلمات در اصل ، همزه ساکنه بوده و به حرف مد (تبدیل= بدل) شده است.
🔰مثل اَءْمنوا = آمنوا
اُؤْتوا = اُوتوا
اِئمان = ایمان
❌ این مد فقط در در قرائت (نافع به روایت ورش) به (قصر و توسط و طول) خوانده شده است و باقی قراء فقط به (قصر) خوانده اند.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_79 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🛑 #انواع_مد_فرعی
4⃣ مد لازم 👈 مدی است که سبب آن سکون لازم است، و پس از حرف مد، در داخل یک کلمه قرار گیرد.
مانند 👈 الر ( الِف لآمْ را)
مانند 👈 یس (یآسینْ)
✴️ سکون لازم، سـكون ذاتى است یعنی هميشه جزو كلمه است، و بـخاطر وقـف ايـجـاد نشده است.
مانند 👈 سكون (لام ) در كلمه 👈 آلْآنَ
❌نکته مهم👇
☢ تشدید نیز مانند سکون لازم ، سبب مد لازم است. (چون حرف مشدد در واقع، حاصل ادغام دو حرف است که اولی ساکن است).
مانند 👈 الضّآلّینَ
مانند 👈 حَاجَّهُ
مانند 👈 اَتُحاجُّوَّنّى
مانند 👈 طسم (طا سينْ ميمْ 👈 طا سی مّیمْ)
مانند 👈 الم (الِف لآمْ میمْ 👈 الِف لآمّیمْ)
❇️ میزان مد لازم 👈 طول (6 حرکت) است.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_80 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🛑 #انواع_مد_فرعی
5⃣ مد سکون عارضی 👈 مدی است که سبب آن سکون عارضی است👇
❌ سکون عارضی، سکونی است که در حرف آخر کلمه به هنگام وقف ایجاد شود و در ذات آن کلمه نباشد.
مانند 👈 ( جَنَّاتٍ ) که در وقف می شود 👈 ( جَنَّاتْ ) فلذا موجب مد در الف مدی می شود.
مانند 👈 ( يُوقِنُونَ ) که در وقف می شود 👈 ( يُوقِنُونْ ) فلذا موجب مد در واو مدی می شود.
مانند 👈 ( الْخَاسِرِينَ ) که در وقف می شود 👈 ( الْخَاسِرِينْ ) فلذا موجب مد در یاء مدی می شود.
❇️ میزان مد سکون عارضی 👈 قصر ، توسط ، طول (2 - 4 - 6 حرکت) است.
🔴 نکته👇
✳️ اگر کلمه مورد نظر به (روم) وقف شود، در این صورت میزان مد سکون عارضی فقط به (قصر) خواهد بود.
@payam_quran
هدایت شده از پیامهای کوتاه قرآنی و حدیث
📖 #درس_81 🔵 #تجوید 🔴
💠 #احکام_حروف 💠
🍃 #مد_و_قصر 🍃
🛑 #انواع_مد_فرعی
6⃣ مد لین 👈 مدی است که حروف آن عبارتند از 👇
✳️واو ساکنه ماقبل مفتوح و یاء ساکنه ماقبل مفتوح
❌ سبب مد لین👇
⚜فقط سکون است که اگر بعد از حرف مد لین واقع شود.
مانند 👈 ( یَوْمٍ 👈 که در وقف می شود 👈 یَوْمْ )
مانند 👈 ( بَیْتٍ 👈 که در وقف می شود 👈 بَیْتْ )
❇️ میزان مد لین مانند مد سکون عارضی 👈 قصر ، توسط ، طول (2 - 4 - 6 حرکت) است.
🌀 نکته 👇
1⃣ بدیهی است که در صورت وصل کلمات فوق، سبب، از میان رفته ، مد لین وجود نخواهد داشت.
2⃣ در تمام قرآن ها فقط یک نمونه مد لین وجود دارد که سبب آن (سکون لازم) است و آن عبارت است از 👇
هِجاء (عَیْنْ) در حروف مقطعه سوره مریم و شوری👇
سوره مریم 👈 كهيعص 👈 كافْ ، ها، يا، عَیْنْ ، صادْ
سوره شوری 👈 حم عسق 👈 حا ، میمْ ، عَیْنْ ، سینْ ، قافْ
3⃣ در میزان این نوع مد لین که سکون آن ذاتی است، اختلاف نظر وجو دارد و به (طول ، فوق توسط، توسط) و حتی به (قصر) خوانده شده است. اما ترجیح با (طول) است. (چراکه سبب آن سکون ذاتی است)
@payam_quran