📖 #درس_90 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #همزه_وصل 🍃 ⚜ همزه وصل در اسم⚜ 2⃣ اسم 👈 همزه وصلی که بر سر اسم بیاید، در صورت ابتداء ، مکسور خواهد بود. ✅ در قرآن، همزه وصل فقط بر سر اسمهای زیر آمده است👇 ٱبْنَ (پسر) 👈 اِبْنَ ٱبْنَتَ (دختر) 👈 اِبْنَتَ ٱمرَءَ (مرد) 👈 اِمرَءَ ٱمرَأَتَ (زن) 👈 اِمرَأَتَ ٱسْمِ (نام) 👈 اِسْمِ ٱثْنَیْ 👈 اِثْنَیْ ٱثْنٰا 👈 اِثْنٰا ٱثْنَتَیْ 👈 اِثْنَتَیْ ٱثْنَتٰا 👈 اِثْنَتٰا ٱثْنَیْنِ 👈 اِثْنَیْنِ ٱثْنٰان ِ👈 اِثْنٰان ٱثْنَتَیْنِ 👈 اِثْنَتَیْنِ (همگی به معنای دو) ❗️مثال ❓ مَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ مَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ و ... ❌ توجه داشته باشید که تمامی این کلمات فقط در صورت (ابتداء) مکسور خواهد بود. و در غیر اینصورت همزه وصل حذف می گردد. مثل : مَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ 👈 مَسِيحُ بْنُ مَرْيَمَ @payam_quran

📖 #درس_91 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #همزه_وصل 🍃 ⚜ همزه وصل در فعل⚜ 3⃣ فعل 👈 اگر حرف سوم فعل (با احتساب همزه وصل) مفتوح یا مکسور باشد، همزه وصل آن در صورت ابتدا به (کسره) خوانده می شود. و اگر حرف سوم فعل، مضموم باشد، همزه وصل آن نیز (مضموم) خواهد شد. 🔍 نکته 1 👈 حرف مشدد در اینجا دو حرف محسوب می شود. 🔎 نکته 2 👈 مصدرهای فعل در صورتی که همزه وصل داشته باشند، به (کسره) ابتداء می شوند. ✅ مثال همزه وصل در افعال و مصادر👇 فِيمَا ٱفْتَدَتْ بِهِ 👈 اِفْتَدَتْ (حرف سوم فعل (افتدت) فتحه دارد (تَ) پس همزه وصل مکسور (اِ) می شود) قالَ ٱتَّقُوا اَللّٰهَ 👈 اِتَّقُوا (حرف سوم فعل (اتقوا) فتحه دارد (تَ) پس همزه وصل مکسور (اِ) می شود. (ت) با حساب کردن همزه وصل حرف سوم است چون مشدد است) ربَّنَا ٱغْفِرْ لَنَا 👈 اِغْفِرْ لَنَا (حرف سوم فعل (اغفر) کسره دارد (فِ) پس همزه وصل مکسور (اِ) می شود) رَبِّ ٱنْصُرْنِي 👈 اُنْصُرْنِي (حرف سوم فعل (انصرنی) ضمه دارد (صُ) پس همزه وصل مضموم (اُ) می شود) كَرِهَ اللَّه ٱنْبِعَاثَهُمْ 👈 اِنْبِعَاثَهُمْ (حرف سوم مصدر (انبعاثهم) کسره دارد (بِ) پس همزه وصل مکسور (اِ) می شود) ❌ این درس نکات مهمی دارد که در ادامه به ذکر آنها می پردازیم. @payam_quran

📖 ادامه #درس_91 #تجوید #همزه_وصل استثنائات همزه وصل 🔴 چند نکته 🔻 1⃣ در 6 فعل ( ٱقضُوا _ ٱبنُوا _ ٱمشُوا _ ٱمضُوا _ ٱئتُوا _ ٱهدُوا ) همزه وصل در حالت ابتداء ، به کسره خوانده می شود.👈 ( اِقضُوا _ اِبنُوا _ اِمشُوا _ اِمضُوا _ اِئتُوا _ اِهدُوا ) چون این کلمات در اصل ( ٱقْضِیُوا –ٱبْنِیُوا _ ٱمْشِیُوا _ ٱمْضِیُوا _ ٱئْتِیُوا – ٱهْدِیُوا ) بوده اند. 2⃣ همزه ی ساکنه در کلمات ( ٱئْتِ – ٱئْتِنا – ٱئْتِیا – ٱئْتُوا – ٱئْتُونی – ٱئْذَن ) در میان کلام به همزه ی ساکنه و در صورت ابتدا به (یاء مدی) خوانده می شود . 👈 اِیتِ – اِیتِنا – اِیتیا – اِیتُوا – ایتُونی – اِیذَن همچنین در کلمه ی « ٱؤْتُمِنَ»(بقره – 283) همزه ی ساکنه درصورت ابتدا به واو مدی خوانده می شود 👈 اُوتُمِنَ 3⃣ کلماتی نظیر کلمات زیر درقرآن که افعال امر هستند ، در صورت ابتدا ، با (کسره) خوانده می شود ؛ هر چند عملاً  ابتدا به این کلمات صحیح نیست.  ثُّمَّ لْیَقْطَعْ 👈 لِیَقْطَعْ                وَلْیُوفُوا 👈 لِیُوفُوا وَلْيَطَّوَّفُوا 👈 لِيَطَّوَّفُوا 4⃣ در عبارت ( اَصحابُ لْئَیکَةِ ) در سوره های (شعراء) و (ص) در صورت ابتدا خوانده می شود 👈 اَلْئَیکَةِ 5⃣  در سه کلمه ی (آلذَّکَرَینِ _ آلْانَ _ آللهُ) در اصل این کلمات 👈( أَٱلذَکَرَینِ – أَٱلْانَ – أَٱللهُ ) بوده اند که همزه اول، همزه استفهام (کلمه پرسشی) و همزه دوم، همزه وصل است. ❌ این 3 کلمه به دو وجه قرائت می شوند👇 ❗️وجه اول 👈 بهمین صورت که در قرآن آمده و آن تبدیل همزه وصل (همزه دوم) به الف مدی است. که در اینصورت مد لازم ایجاد می شود. ( آلذَّکَرَینِ _ آلْانَ _ آللهُ) ‼️ وجه دوم 👈 تسهیل همزه دوم، که حالتی است بین همزه و الف مدی. بدین شکل که به جای تبدیل همزه ی وصل به الف مدی ، آن را بدون «نبره» وتیزی ویژه اش (تلفظ فتحه بدون تیزی همزه ) تلفظ کنیم. 👈 ( اَ-َ للهُ ، اَ-َ لْانَ ، اَ-َ لذَکَرَینِ ) @payam_quran

📖 #درس_92 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #همزه_وصل 🍃 ⚜ نحوه قرائت هفت کلمه در قرآن (هنگام وقف و وصل) ⚜ ⭕️ حرف آخر کلمات زیر در صورت وصل به کلمه بعدی، به (فتحه) خوانده می شود . و در هنگام وقف، با (الف) قرائت می شود. 🔅 أَنَا ⬅️ هنگام وصل 👈 أَنَ ↙️ هنگام وقف 👈 أَنَا (مکرر در قرآن) 🔅 لکنَّا ⬅️ هنگام وصل 👈 لکِنَّ ↙️ هنگام وقف 👈 لکِنَّا (کهف _38) 🔅 الظُنُّونَا ⬅️ هنگام وصل 👈 الظُنُّونَ ↙️ هنگام وقف 👈 الظُنُّونَا (احزاب_ 10) 🔅 الرَّسُولَا ⬅️ هنگام وصل 👈 الرَّسُولَ ↙️ هنگام وقف 👈 الرَّسُولا (احزاب _ 66) 🔅 السَّبیلاً ⬅️ هنگام وصل 👈 السَّبیلَ ↙️ هنگام وقف 👈السَّبیلا (احزاب _ 67) 🔅 سَلاسِلا ⬅️ هنگام وصل 👈 سَلاسِلَ ↙️ هنگام وقف 👈 سَلاسِلا (دهر _ 4) البته در وقف ، (سَلاسِلْ) هم خوانده می شود. 🔅 قَواریرَا ⬅️ هنگام وصل 👈 قَواریرَ ↙️ هنگام وقف 👈 قَواریرَا (دهر _ 15) البته این کلمه دو بار و پشت سر هم در این سوره آمده، اما مقصود ما فقط کلمه اول است. چون دومین کلمه در وقف و وصل بدون الف است. @payam_quran

📖 #درس_93 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #استعاذه 🍃 🔴 استعاذه 👈 در لغت به معنای «پناه بردن» و در اصطلاح علم قرائت عبارت است از گفتن جمله 👈 «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم»از شیطان رانده شده به خدا پناه می‌برم. ✅ مستحب است قاری قرآن در آغاز قرائت آیات قرآن استعاذه نماید. 👈 همچنان که خداوند تبارک و تعالی در آیه ۹۸ سوره نحل فرموده است:«فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» هنگامی که به قرائت قرآن می پردازی از شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر. ❌ البته لفظ استعاذه به طریقه های گوناگون نقل شده که مشهور ترین و موثق ترین آنها همان لفظ مذکور است. ⁉️نکته ‼️ در صورت «قطع» قرائت یعنی پایان دادن به تلاوت، برای شروع مجدد، حتی اگر همان لحظه باشد، مجدداً باید استعاذه نمود. @payam_quran

📖 #درس_94 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #بسمله 🍃 💠 بسمله 👈 کلمه «بسمله» نام عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» است. ‼️«بسمله» در قرآن کریم مطابق عدد سور قرآن یعنی ۱۱۴ بار تکرار شده است. بدین صورت که به استثنایی سوره «توبه» در ابتدای کلیه سوره های قرآن کریم واقع شده و یک بار هم در میان سوره «نمل» آمده است. (آیه ۳۰) 👈 بدین‌ترتیب سوره «توبه» بدون «بسمله» و در عوض سوره «نمل» دارای دو «بسمله» می باشد. ✅ مطابق نظر تمامی علمای قرائت «بسمله» در آغاز سوره های قرآن، خود یک آیه و جزء سوره محسوب می‌شود و باید در آغاز هر سوره به استثنای سوره «توبه» خوانده شود. ✅ خواندن «بسمله» در آغاز سوره ها واجب و هنگام ابتدا به آیات میان سور مستحب است.👈 به ویژه هنگامی که آیه به نام پروردگار (به صورت ظاهر و یا ضمیر) آغاز گردد و یا آیه در شرح نعمات الهی، اوصاف مومنین و ... باشد. ❌ چنانچه آیه با نام شیطان (اعم از ظاهر یا ضمیر) شروع شود و همچنین در شرح دوزخ، عذاب الهی، کفار و ... باشد، ترک «بسمله» بهتر است. 🚫 تلاوت بسم الله در آغاز سوره «توبه» ممنوع و 👈 در ابتدا و آیات میانی این سوره بلامانع است. 👈 هر چند که بهتر است در میان سوره مذکور هم ترک گردد. 🔰هرگاه خواستیم در هنگام تلاوت آیاتی از قرآن جای دیگری از کلام الله مجید را بخوانیم به این صورت عمل میکنیم: 1⃣در صورتی که قسمت دوم، آیاتی از بقیه همان سوره و یا اواسط سوره بعد از آن باشد، در ذکر مجدد بسمله مختاریم. یعنی👈 در عین مستحب بودن الزامی وجود ندارد. (مگر اینکه قسمت بعدی، ابتدای یک سوره باشد که در این صورت ذکر بسم الله در آغاز هر سوره واجب است). 2⃣ اگر قسمت دوم تلاوت ما، از آیات قبلی همان سوره باشد که تا آن لحظه نخوانده ایم و یا از سوره های قبل از آن باشد، قسمت دوم را نیز باید با «بسمله» شروع کنیم. @payam_quran

📖 #درس_95 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #بسمله 🍃 💠 #وجوه_مختلف_قرائت استعاذه و بسمله💠 🔰در شروع قرائت می توان به چهار صورت ذیل عمل کرد👇 1⃣ قطع جمیع👈 وقف بر استعاذه و وقف بر بسمله. 2⃣ وصل جمیع👈 وصل استعاذه و بسمله و آیه به یکدیگر. 3⃣ قطع اول و وصل ثانی👈 وقف بر استعاذه و سپس وصل بسمله و آیه به یکدیگر. 4⃣ وصل اول و قطع ثانی👈 وصل استعاذه و بسمله به یکدیگر و وقف بر بسمله. 💠 #وجوه_قرائت_پی_در_پی قرائت دو سوره💠 🔰هنگام قرائت پی در پی دو سوره فقط به سه وجه می توان عمل کرد👇 1⃣ قطع جمیع👈 وقف بر پایان سوره قبل و وقف بر بسمله و سپس آغاز سوره بعد. 2⃣ وصل جمیع👈 وصل سوره قبل و بسمله و سوره بعد به یکدیگر. 3⃣ قطع اول و وصل ثانی👈 وقف بر آخر سوره قبل و سپس وصل بسمله به سوره بعد. 4⃣ وصل اول و قطع ثانی👈 که این شیوه صحیح نیست و آن عبارت است وصل سوره قبلی به بسمله و آنگاه وقف بر بسمله. دلیل ناصحیح بودن آن نیز این است که بسمله متعلق به سوره بعد می باشد نه سوره قبل. فلذا این وجه چهارم مردود است. 💠 #وجوه_قرائت_سوره_های انفال و توبه💠 🔰می دانیم که سوره توبه پس از انفال واقع شده است لذا در قرائت پی در پی این دو سوره سه وجه جایز است👇 1⃣ وقف بین دو سوره 2⃣ وصل بین دو سوره 3⃣ سکت بین دو سوره نحوه سکت بین دو سوره بدین صورت است که حرف آخر سوره انفال (میم در کلمه علیمٌ) را ساکن نموده و صورت را خود را حدود یک ثانیه قع کزده و سپس بدون تجدید نفس وارد سوره توبه شده و سوره توبه را قرائت می کنیم. @payam_quran

📖 #درس_96 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #تکبیر 🍃 🟠 تکبیر 👈 در اصطلاح قرائت عبارت است از گفتن «الله اکبر» در حین تلاوت قرآن ✅ مطابق روایت حفص از عاصم، از سوره «ضحی» تا سوره «الناس» یعنی آخرین سوره قرآن می توان در ابتدا یا انتهای سوره، تکبیر گفت. 👈 البته تکبیر در ابتدای این سوره رایج تر است. ❗️در توجیه آن نقل شده است که👇 ⚜ پس از مدتی که نزول وحی قطع شده بود و پیامبر اسلام (ص) از این موضوع به شدت ناراحت و مضطرب بودند، جبرئیل مجدداً نازل شد و سوره «الضحی» را آورد. هنگامی که جبرئیل تلاوت سوره را بر پیامبر (ص) به پایان رسانید، رسول خدا (ص) از خوشحالی تکبیر گفتند و سپس شروع به تلاوت سوره یاد شده نمودند. ✅ بنابراین مستحب است که به تأسی از پیامبر اکرم(ص) از سوره «الضحی» تا پایان قرآن تکبیر گفته شود. البته برخی تکبیر را متعلق به اول سوره و عده‌ای نیز مربوط به آخر سوره میدانند. 1⃣ گروه اول👈 معتقدند که چون پیامبر اکرم (ص) تکبیر گفتند و سپس به خواندن سوره «الضحی» پرداختند، لذا تکبیر متعلق به اول سوره است. 2⃣ گروه دوم👈 برآنند که چون بلافاصله پس از ختم تلاوت سوره «الضحی» توسط جبرئیل، پیامبر اکرم(ص) تکبیر گفتند، پس تکبیر متعلق به آخر سوره است. 🔆 مستحب است علاوه بر ذکر «تکبیر» ، «تهلیل» (لا اله الا الله) و همچنین «تحمید» (ولله الحمد) نیز گفته شود. ✅ در صورت خواندن اذکار فوق، رعایت ترتیب ذیل الزامی است👇 لا اله الا الله و الله اکبر و لله الحمد ❌ البته می توان فقط «تهلیل و‌ تکبیر» گفت و یا فقط به ذکر «تکبیر و تحمید» اکتفا نمود. @payam_quran

📖 #درس_97 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #تکبیر 🍃 💠 #وجوه_قرائت_پی_در_پی دو سوره با تکبیر 👇 1⃣ وقف بر آخر سوره قبل و بر تکبیر و بر بسمله (قطع جمیع) 2⃣ حالت قبل با وصل بسمله به اول سوره بعدی 3⃣ وقف بر آخر سوره قبل و وصل تکبیر به بسمله با وقف بر بسمله 4⃣ حالت قبل با وصل بسمله به اول سوره بعدی 5⃣ وصل آخر سوره به تکبیر و با وقف بر تکبیر و نیز وقف بر بسمله 6⃣ حالت قبل با وصل بسمله به اول سوره بعدی 7⃣ وصل جمیع طبعا آنچه که جایز نیست عبارتست از 👇 وصل آخر سوره قبلی به تکبیر و وصل تکبیر به بسمله و وقف بر بسمله که دلیل آن قبلا ذکر شد. @payam_quran

📖 #درس_98 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #سجده_های_واجب_تلاوت 🍃 🔰 در چهار موضع از قرآن، پس از تلاوت یا شنیدن تمامی آیه، یک سجده بر قاری و مستمع واجب می گردد. 👈 جایز نیست که تاخیر واقع شود. 👈 در صورت تأخیر، واجب است که بعداً آن را به جا آورد. 🔰 این چهر موضع عبارتند از 👇 1⃣ سوره سجده. آیه ۱۵ 👈 «إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ...» 2⃣ سوره فصلت. آیه ۳۷ 👈 «وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ...» 3⃣ سوره نجم. آیه آخر 👈 «فَاسْجُدُوا لِلَّهِ...» 4⃣ سوره علق. آیه آخر 👈 «كَلَّا لَا تُطِعْهُ...» ⁉️ چند نکته 👇 1⃣ اگر به آیه گوش ندهد بلکه صدای آیه به گوشش بخورد سجده واجب نمی شود. 2⃣ در صورتی که صدای تلاوت کننده به طور مستقیم به گوش برسد، سجده واجب می شود. لذا از استماع نوار ضبط صوت یا نواری که از رادیو و تلویزیون پخش می‌شود، سجده واجب نمی گردد. اما اگر به صورت پخش مستقیم توسط بلندگو یا از طریق رادیو تلویزیون به گوش برسد، سجده واجب می شود. 3⃣ شنیدن آیه باید به صورت واضح باشد و شنیدن به صورت همهمه کافی نیست و سجده واجب نمی شود. 4⃣ در سجده واجبه تلاوت، رو به قبله بودن، طهارت از نجاست، داشتن غسل یا وضو، پاک بودن پیشانی، پوشیده بودن عورت لازم نیست. اما سجده بر خوردنی و پوشیدنی نکنند، بلکه برای آنچه که سجده بر آن صحیح است، سجده نماید. 5⃣ خواندن ذکر در سجده تلاوت واجب نیست. اما اگر خواست ذکری بگوید، بهتر است بگوید👈 «ا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ حَقّا حَقّا لَا إِلٰهَ الّا اللّٰهُ ایماناً وَ تَصْدِیقاً لَا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ عُبُودِیةً وَ رِقًّا سَجَدْتُ لَک یٰا رَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقًّا لَا مُسْتَنْکفاً وَ لَا مُسْتَکبِراً بَلْ أَنَا عَبْدٌ ذَلِیلٌ ضَعِیفٌ خَائِفٌ مُسْتَجِیرٌ» منبع: کتاب حلیه القرآن(۲) @payam_quran

📖 #درس_99 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #فرش_الحروف (قرائت برخی کلمات قرآن به روایت حفص از عاصم) 🍃 💠 یبصط (بقره) و بصطه (اعراف)👇 صاد، در هر دو کلمه به «سین» خوانده می شود. (یبسط ، بسطه) ✔️ البته قرائت به «صاد» نیز صحیح است. اما قرائت به «سین» وجه مشهورتر است. 💠 المصیطرون (سوره طور) و بمصیطر (سوره غاشیه)👇 هر دو کلمه به «سین» نیز خوانده شده است. (المسیطرون، بمسیطر). اما وجه «صاد» قوی تر است و «سین» وجه ضعیف است. 💠 مجریها (سوره هود)👇 الف بعد از راء «اماله کبری» می شود. یعنی الف به سوی یاء مدی میل می‌کند. (عملاً الف به حالت کسره کشیده فارسی تلفظ می شود). 💠 ارکب معنا (سوره هود) 👇 همانگونه که در مبحث ادغام ذکر شد، باء در میم ادغام می‌شود (که وجه غالب هم همین است) اما اظهار آن هم صحیح است. 💠 لا تأمنّا (سوره یوسف)👇 نون مشدد به «اشمام» خوانده می شود (یعنی اینکه در زمان تلفظ نون مشدد، لبها باید حالت «ضمه» به خود بگیرد) چرا که این کلمه در اصل (لا تأمنُنا) بوده است. 💠 فما آتٰینی (سوره نمل)👇 در وقف به دو صورت وقف اسکان (آتٰینِي) و وقف حذف (آتٰینْ) قرائت شده است. @payam_quran

📖 #درس_100 🔵 #تجوید 🔴 🍃 #فرش_الحروف (قرائت برخی کلمات قرآن به روایت حفص از عاصم) 🍃 💠 فیه (سوره فرقان)👇 در عبارت «فیه مهانا» هاء ضمیر به اشباع خوانده می شود. (فیهی مهانا) 💠 ضَعْفٍ (دو بار در سوره روم) و ضَعْفاً (سوره روم در همان آیه)👇 «ضاد» به ضمه نیز خوانده شده است. البته باید دانست که در قرائت «ضاد» مضمومه در این کلمات، حفص از عاصم تبعیت نکرده است بلکه خود چنین خوانده است و از عاصم فقط به فتحه «ضاد» نقل شده است. 💠 یرضه لکم (سوره زمر)👇 هاء ضمیر بلا اشباع خوانده می شود. 💠 بئس ٱلاِسم (سوره حجرات) 👇 به کسره لام (ٱلاِسم) و حذف همزه بعد از آن خوانده شده است. (بئس لِسم). علت آن نیز «التقاء ساکنین» است که در اثر حذف همزه وصل «ٱسم» پیش می آید. لذا برای رفع «التقاء ساکنین» لام مکسور می‌شود. در صورت وقت در «بئس» ابتدا به «الاسم» به دو وجه «اَلِسم» و «لِسم» خوانده می شود. 💠 ء اعجمی (سوره فصلت)👇 همزه دوم به «تسهیل» (بین همزه و الف مدی) خوانده می شود. مقصود از تسهیل، صرف نظر کردن از حالت «نبره» و تیزی مخصوص همزه است. البته قرائت همزه تسهیل شده به صورت «هاء» که گاهی شنیده می شود، صحیح نیست. 💠 سلاسل (سوره دهر)👇 «لام» آخر کلمه، در وصل، به فتحه خوانده می شود. اما در وقف، به دو وجه سکون (سلاسلْ) و الف مدی (سلاسلا) خوانده شده است. پایان مباحث تجوید @payam_quran