گروه پژوهشی آرتا
✅دانشمندان (5) ⛔️جاماسپ 🔹 جاماسپ شخصیتی که در منابع زرتشتی بسیار ستوده شده و او را داماد زرتشت
✅دانشمندان(6)
⛔️برزویه طبیب!؟
⚠️نیرنگ و بد عهدی وسیله ایی برای رسیدن به هدف!
🔻برزویه طبیب شخصیتی در دوران ساسانی است که مدعی شده در زمان انوشیروان می زیسته است.
🔸نکته بسیار مهمی که باید به آن اشاره کرد در منابع زرتشتی منتسب به دوره ساسانی و اوایل دورۀ اسلامی(تعداد قابل توجهی) ، هیچ اشاره ای به وی نشده است.
🔸 منابع عربی و فارسی سده های نخستین اسلامی مانند طبری، مسعودی، ابن ندیم، این قتیبه، یعقوبی، دینوری، یاقوت حموی، جاحظ، بیرونی، بیهقی و... نیز، صرفاً اطلاعاتی در خصوص کتاب کلیله و دمنه به ما می دهند، اما همین منابع، دربارۀ خود بُرزویه سکوت کرده اند.
🔸تقریبا همه اطلاعات ما از برزویه، در شاهنامه فردوسی و ثعالبی است.
حتّی فردوسی و ثعالبی که ما، بخش اعظمی از اطلاعات خود را مدیون آنها هستیم، صرفاً در خصوص سفر بُرزویه مطالبی نقل میکنند و دربارۀ زندگی و تفکرات و تخصص پزشکی وی اطلاعاتی به دانسته های اندک ما نمی افزایند.
🔸بنا به گفتۀ فردوسی، بُرزویه برای یافتن گیاه زندگی بخش، از خسرو انوشیروان می خواهد که اجازۀ رفتن به هند به او بدهد تا آن گیاه را بیابد. امّا بُرزویه، بعداً متّوجه میشود که منظور از گیاه زندگی بخش، «دانشی» است که در کتاب کلیله ودمنه جمع شده است
اصل کتاب کلیله و دمنه در خزانه شاهی است، به برزویه اجازه داده می شود که این کتاب رو مطالعه کند ولی حق نسخه برداری نداشته باشد، اما برزویه خلاف عهد عمل می کند و با نیرنگ نسخه ایی از آن نوشته و به ایران می آورد.
❌و اما چند سوال و نکته مهم :❌
✳️نخست اینکه اساسا ما از برزویه و نحوه طبابت و تخصص و... هیچ اطلاعی نداریم
تاکید می شود چرا در هیچ آثار زرتشتی، اثری از وی نیست؟ مگر جز افتخارات زرتشتی ها نیست!
به نظر بیشتر به افسانه شباهت دارد تا واقعیت!
✳️دوم این چه طبابتی بوده که گیاهی را جستجو می کرده که مرده را زنده، کند! این داستان به تخیل نزدیکتر است تا حقیقت
✳️سوم چرا این آقای برزویه به نیرنگ و بدعهدی متوسل می شود؟ مگر تعهد نداده بود که نسخه ایی از کتاب کلیله و دمنه را ننویسید ولی بر خلاف تعهد، به بدعهدی و نیرنگ متوسل می شود!
✳️نکته مهم دیگر که نشان از علم طبقاتی در دوران ساسانی است.
بُرزویه در ابتدای کتاب کلیله و دمنه ، خود را چنین معرفی میکند:
«چنین گوید بُرزویه، که پدرِ من، از لشگریان بود و مادرِ من از خانۀِ علمایِ دین ِزردشت بود»
🔸مادر برزویه یکی از دختران علمای زرتشتیان معروف و پدر وی از فرماندهان لشگری است. لذا در دوران ساسانی چنین اشخاصی به کسب علم مشغول بودند و مردمی که دارای پدران کشاورز و دامپرور و صنعتگر و... بودند از علم بهره ایی نداشتند.
✳️سیریل الگود در کتاب تاریخ پزشکی ایران خود علاوه بر یکی دانستن برزگمهر و برزویه می نویسد، این احتمال وجود دارد که فرمول برخی از داروهایی که در کتاب سراپیون آمده است نیز مربوط به بزرگمهر باشد زیرا در نمونه لاتین این کتاب داروهای مزبوری تحت عنوان pillulae barzuiatis sapinitis ذکر گردیده است که در پاسخ باید گفت:
https://b2n.ir/a42595
✔️نخست اینکه بزرگمهر، برزویه نیست و این گزارش نادرست است. (برخی مدعی چنین امری شده اند ولی پنداشتی نادرست است)
✔️دوم ایشان از لفظ احتمال استفاده می کند و لذا چنین چیزی وجود ندارد.
✔️سوم به فرض وجود قرصی به نام barzuiatis در کتابی که 400 سال با شخصیت برزویه فاصله دارد نمی توان به وجود فرمول ها و علم پزشکی بروزیه استناد کرد.
✔️ایا صرفا بدلیل تشابه نامی شبیه برزویه به روی قرصی در کتابی که حدود 400 سال با برزویه فاصله دارد می توان مدعی شد منظور همان برزویه 400 سال پیش است؟
اساسا در مورد طبابت و تخصص برزویه ما در منابع زرتشتی و ایرانی و اسلامی هیچ سند و مدرکی نداریم حال باید مدعی شد ایشان فرمول های پزشکی داشته است که به دست دیگران در 400 سال بعد رسیده ؟(شخصیت برزویه هم حالتی افسانه ایی دارد)
اگر برزویه فرمول پزشکی می داشت دنبال گیاهی که مرده را زنده می کند نمی گشت
#دانشمندان
#برزویه
⍣╭➺|@Anti_Archaism گروه پژوهشی آرتا
╰──────────────