🔘 هخامنشیان و جوکِ اتمگرایی
❌جدیداً برخی مدعی شده اند نظریه اتمگرایی برای نخستین بار توسط یک دانشمند هخامنشی به نام #هوشتانه صادر شد.
✅ در پاسخ میگوییم اولاً وجود تاریخی چنین شخصی مبهم است. ثانیاً به فرض وجود چنین شخصی، او به عنوان یک رمال، جادوگر و آدمخوار معرفی شده است. نه مبتکر اتمگرایی...
پیشتر در این باره سخن گفتیم که اولاً وجود تاریخی هوشتانه (یا همان اُستانِس) در هالهای از ابهام است. حتی به فرض وجود تاریخی او، منابع تاریخی وی را یک رمّال، جادوگر و آدمخوار معرفی کرده اند.[1]
⁉️به راستی کجای دنیا به یک رمال #آدمخوار میگویند دانشمند؟!
ثانیاً #دموکریت ، ایده اولیهی اتم گرایی (و اینکه اتمها ذرات بسیار کوچکی هستند که از لحاظ فیزیکی غیرقابل تقسیم اند) را از استاد خود لئوکیپوس (Leucippus) که یک #یونانی بود آموخته بود.[2] و به فرض اینکه از استاد خود لئوکیپوس هم نیاموخته بود، دلیلی ندارد که ادعا شود او این نظریه را از هوشتانهی #هخامنشی آموخته باشد. چون دلیل و مُستَنَد کهن تاریخی در این زمینه وجود ندارد. بله برخی از اسناد قدیمی (از جمله کتاب تاریخ طبیعی نوشته پلینی بزرگ) پس از بیان اینکه هوشتانه، جادوگر و آدمخوار بود، میگویند که دموکریت پس از مشاهده برخی رفتارهای هوشتانه، شدیداً مشتاق شده بود که چیزهایی از او یاد بگیرد.[3] این سخن به این معنا نیست که دموکریت در پی آموختن فیزیک و شیمی از هوشتانه هخامنشی بوده باشد. خیر... بلکه روشن است هوشتانه چکاره بود و چه در چنته داشت. به هر حال رفتارهای عجیب و غیر طبیعی او (حال آن را جادوگری بنامیم یا هر چیز دیگر) در دموکریت انگیزه ایجاد کرد که در پی آموختن آنها برآید. پلینی بزرگ هم در کتاب خود دانشمندان یونانی و رومی رو سرزنش میکند که چرا در پی آموختن رفتارهای وحشیانه و غیرعاقلانه از مکتب هوشتانه بودند.[4] این گفتار به خوبی نشان میدهد که "اگر" دموکریت شاگرد هوشتانهی هخامنشی بود؛ نه شاگرد او در دانشهای مفید، بلکه در پی آموختن روشهای ماوراء طبیعه و جادوگری و امثال اینها از وی بود. لذا اینکه ادعا شود نظریه اتمگرایی از یک رمّال آدمخوار هخامنشی صادر شده، ادعایی نادرست است.
پینوشت:
[1]. بنگرید به: «هوشتانه، دانشمند هخامنشی یا رمّال؟! http://www.adyannet.com/fa/news/26404»
[2]. رجینالد جان هالینگ دیل، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران: انتشارات ققنوس، 1393، ص 101-103.
[3]. بنگرید به: Morton Smith, OSTANES, Encyclopædia Iranica, July 20, 2002.
[4]. پلینی بزرگ، تاریخ طبیعی؛ کتاب 28 بند 2 :
The Natural History, Pliny the Elder, John Bostock, M.D., F.R.S. H.T. Riley, Esq., B.A. London. Taylor and Francis, Red Lion Court, Fleet Street. 1855, Book XXVIII , Chap 2
✅ @Anti_Archaism
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
🆔کانال ما در سروش:
https://sapp.ir/anti_archaism
🔴دانشمندان(1)
⛔️هوشتانه
📝 در گفت و گو با روزنامه ایی چند سال قبل شخصی به اسم مجید خالقیان مدعی شدن هوشتانه(استانس) از دانشمندان بنام هخامنشیان بوده است که دموکریت نظریه خالق اتم شاگرد وی بوده است.
🔹اما حقیقت به گونه ایی دیگر است...🔹
▪️دموکریت شاگرد شخصی به اسم لوکپیوس یونانی بوده است نه هوشتانه ▪️
◀️در کتاب معروف جرج سارتن مشاهده می کنید که دموکریت شاگرد لوکپیوس بوده نه هوشتانه
✴️https://b2n.ir/971564
✳️https://b2n.ir/040409
◀️پروفسور فردریک چارلز کاپلستون، فیلسوف و تاریخ نگار فلسفی بریتانیایی:
دموکریتس شاگرد لوکیپوس بود و همراه با این استاد به نحله اتمی متعلق است.
📚تاریخ فلسفه یونان و روم، ترجمه جلال الدین مجتبوی، ج1، ص148
📚https://b2n.ir/h94202
◀️دبلیو.کی.سی.گاتری، عضو آکادمی بریتانیایی، محقق و تاریخ نویس کلاسیک اسکاتلندی:
نظریه اتم کار لئوکیپوس و شاگردش دموکریتوس بوده است
📚تاریخ فلسفه یونان، ترجمه مهدی قوام صفری، ج9، ص7
📚https://b2n.ir/z14171
◀️نخستین بنیانگذاران اتومیسم در یونان دو نفر به نام های لیوکیپوس و دموکریتوس بوده اند. از این میان اولی استاد و دومی شاگرد وی به شمار میرود
📚 دکتر شرف الدین خراسانی، نخستین فیلسوفان یونان، ص429
📚https://b2n.ir/z49651
◀️دموکریت شاگرد لوکیپوس است.
📚 تاریخ فلسفه غرب، عبدالحسین خسروپناه، ص45
📚https://b2n.ir/f29736
◀️در دانشنامه تخصصی فلسفه استنفورد نیز معلم و استاد دموکریت لوکپیوس است
He elaborated a system originated by his teacher Leucippus into a materialist account of the natural world.
🌐https://b2n.ir/d32151
🔹🔹خیلی جالب است بدانید هوشتانه رمال، جادوگر و آدم خوار بوده است
پلینی (Pliny the elder) دانشمند رومی در کتاب تاریخ طبیعی (The Natural History) که به نظر بسیاری از پژوهشگران اولین دائرة المعارف تاریخ جهان است و به گفته خودش از روی دوهزار کتاب و بیست هزار یادداشت نوشته شده در اعتراض به رفتارهای #هوشتانه (اُستانِس) مینویسد:
Say, Osthanes, who was it that first devised these practices; for it is thee that I accuse, thou uprooter of all human laws, thou inventor of these monstrosities; devised, no doubt, with the view that mankind might not forget thy name
👁🗨 «تو ای استانس، تمام قوانین مرسوم و استاندارد بشر را پایمال و نقض کردی، تو مخترع و مبدع این وحشی گری و هیولا صفتی هستی که انسانها اعضای بدن یکدیگر را بخورند. یقیناً بشر نام تو را به خاطر این بدعت کثیف از یاد نخواهد برد».
📚پلینی بزرگ، تاریخ طبیعی؛ کتاب 28 بند 2 :
The Natural History, Pliny the Elder, John Bostock, M.D., F.R.S. H.T. Riley, Esq., B.A. London. Taylor and Francis, Red Lion Court, Fleet Street. 1855, Book XXVIII , Chap 2
👁🗨همچنین پلینی در بخش دیگری از کتاب خود، استانس (هوشتانه) را جادوگر معرفی کرده و سنت قربانی کردن انسان (Sacrificing Human Beings) را ارمغان و شاهکار او و همفکرانش اعلام میکند
📚پلینی بزرگ، تاریخ طبیعی؛ کتاب 28 بند 2 و 19 ؛ کتاب 30 بند 2 و 5-6. همچنین بنگرید به:
Morton Smith, OSTANES, Encyclopædia Iranica, July 20, 2002.
علاوه بر جایگاهِ تقریباً "هیچ" هوشتانه در تاریخ ایرانی، مورتون اسمیت (Morton Smith) در مقالهی خود در دانشنامه بزرگ ایرانیکا (مشهورترین و جدیدترین دانشنامه ایران شناسیِ جهان) هوشتانه (Huštāna/Ostanes) را یک شخصیت افسانهای میداند و او را به عنوان یک شخصیت جادوگرِ افسانهای (legendary mage) خطاب میکند
📚Morton Smith, OSTANES, Encyclopædia Iranica, July 20
✅ @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا