✅سلسله پست های مشروطیت و نقش شیخ فضل الله نوری(2) 🔻چرا به سمت مشروطه و تشکیل مجلس رفتیم؟ 1⃣ضعف سیاسی دولت قاجار جمله معروف ناصرالدين شاه، اوج ورشكستگي سياسي را به تصوير مي كشد: «مرده شور اين پادشاهي را ببرد كه شاه آن نمي تواند به شمال و جنوب كشورش مسافرت بكند. اگر به شمال مسافرت كند، انگليسي ها اعتراض مي كنند و اگر به جنوب مسافرت نمايد، روس ها معترض مي شوند.» پس از جنگ هاي دوره اول و دوم ايران و روسيه و انعقاد دو عهدنامه ننگين #گلستان و #تركمانچاي و درپي آن، عهدنامه پاريس و استقلال افغانستان، اين بحران رو به فزوني نهاد. 2⃣بحران مالی و داشتن خزانه خالی و استقراض های مختلف از دول غربی. باید دقت کرد این استقراض ها حتی در زمینه تولید و کار اقتصادی هم استفاده نمی شد و بر بحران مالی بیشتر می افزود. 👈اين وضع در نامه آيت الله سيد محمد طباطبايي، يكي از رهبران مشروطه به شاه به خوبي آشكار است: «اعلي حضرتا، مملكت خراب، رعيت پريشان و گداست، تعدي حكام و مأمورين بر مال و عرض و جان رعيت دراز، ظلم حكام و مأمورين اندازه ندارد، از مال رعيت هرقدر ميلشان اقتضا كند، مي برند، قوه غضب و شهوتشان به هرچه ميل و حكم كند، از زدن و كشتن و ناقص كردن اطاعت مي كنند. اين عمارت و ميل ها و وجوهات و املاك در اندك زمان از كجا تحصيل شده؛ تمام مال رعيت بيچاره است»١ ايوان الكسويچ، سياست مدار روسي، در بيان وضع نابسامان ايران مي نويسد: «سوءاستفاده و بي نظمي در ادارات روزبه روز افزايش مي يافت و درآمدهاي دولتي كفاف هزينه هاي ضروري و فوري را نمي داد و بدين جهت، چاره و راهي جز توسل به وام گرفتن نيافتند» ٢ ⏺البته عواملی مختلف دیگری نیز در سرعت بخشیدن به این اعتراضات دخیل بود مانند حادثه نوز بلژيكي که پس از قرارداد گمركي ايران و روسيه، نوز و عده ديگري از بلژيكي ها، مسئوليت اداره گمرك ايران را به عهده گرفتند كه هم زيان هاي اقتصادي و هم نارضايتي عمومي را درپي داشت البته در اين زمان اقدام ناپسند ديگري از نوز سرزد. وي در يك مجلس لهو و لعب با عبا و عمامه عكس گرفته بود. هنگامي كه اين عكس ميان مردم پخش شد، شمار زيادي از گروه هاي مختلف مردم دست از كار كشيدند و به حضرت عبدالعظيم پناهنده و خواهان عزل نوز بلژيكي شدند ادامه دارد.... 📚منابع : 1_تاريخ بيدارى ايرانيان، ص 339. 2_ايوان الكسويچ زينويف، انقلاب مشروطيت ايران، ترجمه: ابوالقاسم اعتصامى، تهران، انتشارات اقبال، 1362، ص 31. #شیخ_فضل_الله_نوری #مشروطه @Anti_Archaism | گروه پژوهشی آرتا