🔰 چگونه یاد بگیریم که فراموش نکنیم؟! بسم الله الرحمن الرحیم 🔷طلاب، دانشجویان و تمام محصلین و اهل مطالعه، یک دغدغه جدی دارند و آنهم این است که چگونه مطالعه، مباحثه، تعلیم و تعلم داشته باشیم تا دچار فراموشی مطلب نشویم؟ 🔹این دغدغه مشترک تمامی محصلین است و مطلب مهمی هم هست. در این یادداشت کوتاه قرار ندارم که تمام مایقال او یمکن ان یقال را بیان کنم، بلکه به یک مطلب لطیف و عمیق قرآنی در این باب اشاره می کنیم، ان شاء الله که بتوانیم بکار ببندیم. 🔶در زمانی که در درس بدائه الحکمه از محضر استاد فرحانی «حفظه الله» استفاده می کردم، یک مطلبی را ایشان مکرر بیان می کردند، خصوصا وقتی سوالی پرسیده میشد، ایشان می فرمودند: «اگر واقعا این مسئله ( مثلا یک سوال فلسفی که مطرح شده بود) برایتان مهم است و مشغول کسب علم در این حوزه هستید، چگونه شب بدون تامل و تفکر پیرامون آن می خوابید؟! اصلا چگونه شب را راحت می توانید بخوابید؟!». 🔸خب این سوال کمی عجیب به نظر می رسید که مگر قرار است نخوابیم یا خوابمان نگیرد؟ هم سوال داریم و هم می خوابیم! اعتراف می کنم که عمق این بیان استاد را در عین وضوح درک نمی کردم. 🔵این ماجرا و مسئله گذشت تا با این بیان زیبا و شگفت علامه طباطبایی مواجه شدم و با مطالعه آن، هم برای دغدغه مهم «چگونه مطالعه کنیم تا فراموش نکنیم؟» پاسخ پیدا کردم هم پشتیبان قرآنی کلام استاد را دریافتم. 🔴 #علامه_طباطبایی در تفسیر آیه شریفه «كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ‏» چند مطلب مهم را تبیین می کنند: 1️⃣ در مسیر تعلم نیاز است که معلم و متعلم گام به گام حرکت کنند، یعنی در گام اول یک مطلب و مسئله را از جهت حصولی و ذهنی دریافت کرده و آن را بکار ببندند و پس از تکمیل حصول و جا افتادن آن برای نفس و تحقق آن معنا در وجود انسان، سراغ مسئله بعدی بروند. نه اینکه ذهن تبدیل به انباری از اطلاعات متعدد و متفرقه باشد که هیچکدام هم در نفس جایگیر نشده اند. ➖اصل #تدریج در یاد دهی و یادگیری 2️⃣ آموزش علوم، خصوصا مسائل علومی که جهت کاربردی بیشتری دارند به دو نحو انجام می شود، گاهی می توان آن را صرفا آموزش داد و از آن عبور کرد و گاهی مربی و معلم می تواند در یک گام به متعلم آموزش دهد و در گام بعدی متعلم را به میدان عمل برده و در هنگامه نیاز به استفاده از آن مطلب علمی آن را بیان کند و کیفیت استفاده از آن را القا کند. قطعا چنین تعلیم و تعلمی در عمق نفس و جان یادگیرنده حک خواهد شد. ➖اصل #کاربردی کردن علوم 3️⃣ از اين بيان روشن مى ‏گردد كه تعليم، غير از تربیت و به بیان قرآن تثبيت در فؤاد است. آرى، فرق است بين اينكه طبيب يك مساله طبی را به شاگرد خود بطور نظرى ياد دهد و بين اينكه همين مساله را بر بالين بیماری بطور عملى به او بياموزد و از مريض نشانه‏هاى مرض را بپرسد و او پاسخ دهد و اين پاسخ و پرسش را با قواعدى كه به شاگرد درس داده تطبيق كند، در اين صورت آنچه مى‏گويد با آنچه مى‏كند تطبيق كرده است. ➖اصل دقت در #تربیت نه تعلم صرف 4️⃣ نهایتا به اوج مسئله می رسیم كه القا و تعلیم يك نظريه علمى و به بیان دیگر تربیت متربی در جهت مقصود و مطلوب فقط زمانی محقق می شود که متربی واقعا در موقعیت احتياج باشد و خودش را در مقام اضطرار نسبت به آن علم ببیند و در چنین جایی است که یک محتوا در قلب مى‏نشيند، و پا بر جاتر هم خواهد بود، يعنى به زودى فراموش نمى‏شود، مخصوصا در معارفى كه فطرت بشرى هم مؤيد آن باشد و بشر را بدان رهنمون شود كه در چنين معارفى فطرت، آماده پذيرفتن آن است، چون نسبت به آن احساس احتياج مى‏كند. ➖اصل #نیازمندی به معلوم 👌🏻قطعا از آیه شریفه قرآن و متن تفسیری علامه طباطبایی نکات زیادی قابل استنباط است اما همین میزان برای ایجاد تغییر اساسی در سیر تعلیم و تعلم کفایت می کند. ♨️چند نتیجه کوتاه: ✅ هیچ علمی را بر اساس هیجان شروع نکنیم. ✅یک کار علمی را به اتمام برسانیم بعد کار جدید را شروع کنیم. ✅برای شروع یک کار ضرورت و احساس نیاز واقعی در خود ایجاد کنیم سپس شروع کنیم. ✅استادی اختیار کنیم که بلد باشد مطلب را به عمق جانمان بنشاند ولو نظری ترین مسائل باشد. ✅معلم و موثر اصلی در عالم خداست، بدون او و خواست او طبیعتا نباید هیچ اثر الهی به نتیجه برسد. 📝ناصر قیلاوی زاده ▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️ Eitaa.com/Bayyenatt