📍#گزیده_نشست
🔰با موضوع:
بررسی بسترهای اجتماعی تحولات بعد از پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم
🎙 حجتالاسلام والمسلمین دکتر قرائتی
دکتر قرائتی به بررسی بسترهای اجتماعی مخالفت با حدیث غدیر پس از رحلت پیامبر (ص) پرداختند. ایشان اظهار داشتند که شواهد گوناگون تاریخی نشان میدهد که باورها و سنتهای رایج جامعه اسلامی در آن دوره، نقش مهمی در عدم پذیرش حدیث غدیر داشتند.
باورهای مانع از نقش آفرینی حدیث غدیر:
1. دنیوی دانستن خلافت: بسیاری از افراد عصر نبوی خلافت را امری دنیوی میدانستند که نیازی به استعلام نظر پیامبر (ص) نداشت.
2. تفکیک فرامین پیامبر (ص): برخی باور داشتند که فرامین پیامبر (ص) به دو دسته وحیانی و انسانی تقسیم میشوند و لازمالاتباع نیستند.
3. اعتماد به صحابه: مردم به صحابه اعتماد داشتند و گمان میکردند که آنها به روایات و سننی دسترسی دارند که حدیث غدیر را کنار میزند.
4. توجیه تحولات جدید: باور داشتند که ممکن است شرایط جدید، مصالح جدیدی را اقتضا کند که نیازی به پیروی از فرامین نبوی نباشد.
5. توصیه پنداشتن فرامین نبوی: برخی مردم فکر میکردند که اعلام خلافت علی بن ابی طالب (ع) در غدیر خم تنها یک توصیه بوده است.
6. پایان عصر نبوت: بعد از رحلت پیامبر (ص)، برخی صحابه بیعتشان را پایانیافته میدانستند و نیازی به تبعیت از فرامین او نمیدیدند.
7. هراس از فتنه: برخی از مهاجران با ترس از فتنه و اختلاف، فرامین نبوی در موضوع خلافت را نادیده گرفتند.
8. مقبولیت عرب از قریش: باور داشتند که قریش و نزدیکان پیامبر (ص) اولی به خلافت هستند.
سنتهای مانع از نقش آفرینی حدیث غدیر:
1. تعهد به نظام شورایی: مشارکت افراد در نظام شورایی و تصمیمگیریهای قبیلهای مانع از پذیرش حدیث غدیر شد.
2. مشارکت قبایل در منافع و هزینهها: سنت مشارکت قبایل در منافع و هزینهها تأثیر مستقیمی بر بیتوجهی به حدیث غدیر داشت.
3. ناپسند دانستن محدود شدن قدرت در یک خاندان: باور داشتند که قدرت نباید در یک خاندان محدود شود و این باور بر پذیرش حدیث غدیر تأثیر گذاشت.
4. نسخ ناپذیری بیعت: تعهد افراد به بیعت خود، حتی اگر بر اشتباهشان آگاه شوند، مانع از پذیرش حدیث غدیر شد.
جریانها و مناسبات مانع از نقش آفرینی حدیث غدیر:
1. تشتت جامعه اسلامی: رقابتهای حزبی و تشتت جامعه اسلامی مانع از نقش آفرینی حدیث غدیر شد.
2. ترس انصار از مهاجرین: انصار به دلیل ترس از انتقامگیری مهاجرین، به اقدامات مخاطرهآمیزی چون زیر پا نهادن حدیث غدیر مبادرت ورزیدند.
3. تلاش انصار برای اخراج مهاجرین: برخی از انصار در صدد اخراج مهاجرین از مدینه بودند تا خود حاکمیت را در دست گیرند.
4. دشمنی مهاجرین نسبت به امام علی (ع): مهاجرین به دلیل دشمنی با امام علی (ع) و نقش او در جنگهای بدر و احد، تمایلی به خلافت ایشان نداشتند.
#آیه
#گروه_تاریخ
#انجمن_علمی_مطالعات_تاریخی_آیه
#دانشگاه_باقرالعلوم_علیه_السلام
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄
🌱 «آیـــه»؛ انجمن علمی مطالعات تاریخی
📜 https://eitaa.com/BOU_AYEH
┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄