🔮 چرا ابزاری جهت ارزیابی اسناد ملی برای اقامه عدالت نداریم؟ 💫 عدالتِ سندی، عدالتِ شاخصی 📝 منتشرشده در روزنامه فرهیختگان 🔹 توجه به #شاخص‌ها برای ارتقای کیفیت و #اثربخشی اسناد ملّی به‌منظور بهبود عدالت اجتماعی در این موقعیت، نه یک امر لوکس و دهن‌پُرکن، بلکه اولویتی واجب و راهبردی است. 🔸سابقه #سندنویسی در کشور ما به حدود ۲۰ سال گذشته باز می‌گردد. زمانی که اولین #سند_چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران که افق و دورنمای #حرکت_ملّی تا سال ۱۴۰۴ را ترسیم می‌کرد، با تلاش #نخبگان_دانشگاهی و از طریق پیشنهاد مجمع تشخیص مصلحت نظام به رهبری انقلاب ارائه و پس از اصلاحاتی توسط ایشان ابلاغ شد. پس از آن نیز حجم زیادی از اسناد ملّی در زمینه‌های مختلف – سیاست‌های کلان، نقشه جامع علمی کشور، نقشه مهندسی فرهنگی، سند الگوی پایه پیشرفت و… – از سوی نهادها، شوراهای عالی و مسئولان مختلف تصویب و ابلاغ شد. فارغ از هرگونه #قضاوت محتوایی پیرامون اجزا و واژگان استفاده شده در آن‌ها، این نوشتار به سه وجه بارز و نقص فاحش در این فرآیند و خروجی‌های متأثر از آن اشاره می‌کند: 🔹 شروع طوفانی، غروب غم‌انگیز نوشتن اسناد در هر کشوری بیش از آنکه یک فعالیت #اداری تلقی شود، ناشی از یک #نیاز_حقیقی و با بهره‌گیری از #تکنولوژی خاصی انجام گرفته است. اگرچه که تولد و تکامل این فناوری یک‌شبه نبوده اما تلاش کرده است تا در هر دوره زمانی نقایص و ضعف‌های خود را برطرف کند. اساساً این فناوری با بهره‌گیری صرف از #واژگان خوب، زیبا، ارزشمند و ارزشی چون عدالت، آزادی، حقوق عامه، پیشرفت و…. متفاوت بوده و مبتنی بر حرکت تدریجی به سمت اهداف مطلوب همراه با ارزیابی‌های دوره‌ای منظم شکل گرفته است. اجازه بدهید قبل از آنکه این فناوری را کمی تبیین کنیم، دو #سبک سندنویسی گفته‌شده را در قالب دو شکل به گونه دیگری بیان کنیم: 🔸 در شکل ملّی، به‌طور معمول و با برجسته شدن موضوعی خاص در دستگاه سیاست‌گذاری-اجرایی، سریعاً متخصصان آن حوزه گرد هم جمع شده و مجموعه اهداف مطلوب و بسیار خوبی را برای مجریان و نهادهای مسئول به‌عنوان وظیفه و #تکلیف مشخص می‌کنند که اتفاقاً بسیار مطلوب و لازم نیز هست. سپس برخی از این اسناد تبدیل به #قانون یا الزامی قانون می‌شوند. مسئولان هر حوزه نیز به‌طور نسبتاً منظمی از کلیدواژه‌های اسناد مذکور به‌وفور استفاده کرده و برنامه‌ریزی‌های کوتاه و بلندمدت خود را مبتنی بر آن‌ها می‌دانند. پس از مدتی نیز فرد یا نهاد خاصی نیز پیگیری جدی درباره اهداف تعیین نشده نکرده و وضعیت تولیدشده به‌عنوان بستر مشاجرات و قضاوت‌های صحیح و غلط قرار می‌گیرد که اوج آن را می‌توان در رقابت‌های انتخاباتی و تعریف‌ها یا مذمت‌های آتشین هر کاندیدا نسبت به اهداف و آرمان‌های مختلف در کشور- سبک زندگی، معنویت، فساد ستیزی، خودکفایی، استقلال ملّی و….- مشاهده کرد... 🔹 ادامه مطلب را در اینجا مطالعه نمائید. ✍ سید علیرضا سجادیه #اثرسنجی_فرهنگی 🆔@cultural_governance