#فقه #اصلاحات_فقه #حکمت_احکام #علت_احکام #فرق_بین_حکمت_احکام_و_علت_احکام #تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد #علت_حکم عبارت است از: چيزى كه حكم شرعى به خاطر وجود آن، جعل شده است و با از بين رفتن آن، حکم نیز از بين مى‌رود؛ در حالی که دایرۀ #حکمت_حکم ، تنگ تر از آن است، بدین معنا که ممکن است حکم شرعی وجود داشته باشد، ولی حکمتی که در آیه یا روایت بیان شده، وجود نداشته باشد. مثال #قرآن برای موردی که #حکمت_حکم در پی تشریع حکم بیان شده است، ولی با وجود عدم مقتضی برای آن #حکم، باز هم حکم شرعی پابرجاست و باید رعایت شود: سورۀ بقره، آيۀ 228: «وَ الْمُطَلَّقٰاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلٰاثَةَ قُرُوءٍ وَ لٰا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مٰا خَلَقَ اللّٰهُ فِي أَرْحٰامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللّٰهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ» یعنی: «زنهايى كه طلاق داده شدند، #از_شوهر_نمودن #خوددارى_كنند تا سه پاكى بر آنها بگذرد. و برای آنان روا نیست که آنچه را خدا در رحم آنها آفريده، كتمان كنند؛ اگر به خدا و روز قيامت ايمان دارند». بر اساس این آیه؛ زن حق ندارد تا سه طهر بعد از طلاق؛ ازدواج مجدد داشته باشد. ( حکم شرعی: #وجوب_اجتناب از ازدواج مجدد). #حکمت_حکم وجوب اجتناب از شوهر کردن بعد از طلاق: روشن شدن وضعيت رحم كه آيا حامله است يا نه؟ حكم خوددارى از شوهر كردن، وسيعتر از حکمت آن است؛ زيرا حتى كسى كه مى‌داند حامله نيست نيز بايد اين چند ماه را از شوهر كردن اجتناب كند؛ مانند موارد زير: 1. زنى كه عقيم است و هرگز حامله نمى‌شود. 2. مردى كه عقيم است. 3. زنى كه شوهرش براى مدتى، مثل شش ماه يا بيشتر، از او دور بوده و علم دارد كه حامله نيست. 4. اگر با وسايل پزشكى معلوم شود كه زن حامله نيست. با اين كه در موارد فوق، حكمت ياد شده وجود ندارد؛ يعنى مى‌دانيم كه زن حامله نيست، اما حكم آيۀ فوق، يعنى وجوب خوددارى از شوهر كردن، جارى است. #تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد بقای حکم با فرض انتفای حکمت، منافاتى با قاعدۀ تبعيت احكام از مصالح ندارد؛ زيرا مراد از اين قاعده اين است كه در اكثر موارد، ملاكاتى براى صدور احكام وجود دارد، نه در تمامى موارد. یا اینکه ملاک احکام منحصر در چیزی که بدان تصریح شده، نمی باشد. @DUROUS_ALSHABAB