#ادبیات #صرف #فقه
#نقش_ادبیات_در_اختلاف_فتوا
#مشترک_لفظی
#صیغه_مشترک
#قسمت_سوم:
سومین نمونه از اشتراك لفظى که سبب اختلاف در فتوا شده است، اشتراک لفظی يك صيغۀ صرفى است، مانند:
سؤال: وظیفۀ زن و شوهر در ایام حیض زن چیست؟
قرآن می فرماید: (وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحيضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرينَ) (سوره بقره آیه: 222)
اکنون نقش علم #صرف و #مغنای-وزن را در تحلیل آیۀ فوق ببینید:
وزن #مَفعِل :
لفظ «محيض» بر وزن «مَفعِل» و مشترك بين سه صیغه است: مصدر میمی (حیض شدن)، اسم زمان (زمان حيض)، اسم مکان(محل حيض)؛ نیز برخی گفته اند واژۀ «محیض» اسم مصدر به معنای (حیض) است.
اکنون بر اساس احتمالات فوق، در حکم مسألۀ ذیل اختلاف شده است:
در زمان عادت ماهانه، چه چیزی حرام است و مرد باید از آن اجتناب کند؟ (الف- فقط استمتاع از محلی که خون حیض از آن بیرون می آید، حرام است. ب- هر گونه استمتاع و کامجویی از زن، حرام است.)
#آرای_فقهاء:
فقهای امامیه و نیز شافعى در یکی از اقوال خود و ثورى و محمّد بن حسن شيبانى و داوود و فخر رازى معتقدند:
با توجه به اینکه « #محیض » در آیۀ فوق #اسم_مکان است، پس فقط باید از دخول در قُبُل احتناب کند ولی سایر لذت جویی ها حلال است. اینان برای ترجیح این نظریه قرائن و ادله ای نیز ارائه کرده اند.
امّا برخى ديگر مانند: مالك، ابو حنيفه، اوزاعى و شافعی در قول دیگرش، #محیض را #اسم_زمان دانسته و گفته اند: در این ایام به طور کامل باید از زن دوری کرد و هرگونه استمتاعی حتی بوسیدنش هم حرام است.
ادامه دارد:......
#بارگذاری مطالب با ذکر #آدرس_کانال
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#ادبیات #بلاغت #فقه
#نقش_ادبیات_در_اختلاف_فتوا
#تقیید_به_وصف
#الأقرب_یمنع_الأبعد
#قسمت_چهارم:
چهارمین نمونه از قواعد ادبی که سبب اختلاف در فتوا شده است، اشتراک لفظی يك صيغۀ صرفى است، مانند:
#اختلاف در تقييد دو موصوف توسّط يك صفت (اسم1+اسم2+صفت)
اگر يك صفت پس از دو اسم قرار گيرد و توصیف هر یک از این دو اسم به وسیلۀ این صفت، صحیح و ممکن باشد؛ غرض ذکر این صفت چیست؟
الف- باید هر دو اسم را مقيّد به اين صفت بدانیم.
ب- به خاطر قاعدۀ «الأقرب یمنع الأبعد»؛ این صفت، فقط برای مقیّد کردن اسم آخر، به کار رفته است و اسم اول بدون قید و صفت به کار رفته است.
اختلاف در اين مسأله ادبى، منشأ اختلاف فتواى برخى فقيهان در برخى مسائل فقهى گشته است.
مانند: «حكم ازدواج با مادر زن پس از طلاق همسرى كه با وى همبستر نشده است».
اصل حكم حرمت ازدواج با مادر زن در آيۀ شريفۀ 22 سورۀ نساء چنين آمده است: « «حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهٰاتُكُمْ وَ بَنٰاتُكُمْ وَ أَخَوٰاتُكُمْ وَ عَمّٰاتُكُمْ وَ خٰالٰاتُكُمْ وَ بَنٰاتُ الْأَخِ وَ بَنٰاتُ الْأُخْتِ وَ أُمَّهٰاتُكُمُ اللّٰاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَ أَخَوٰاتُكُمْ مِنَ الرَّضٰاعَةِ وَ أُمَّهٰاتُ نِسٰائِكُمْ وَ رَبٰائِبُكُمُ اللّٰاتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسٰائِكُمُ اللّٰاتِي دَخَلْتُمْ بِهِنَّ ...»؛ حرام شد بر شما مادران و دخترانتان و ... مادران زنانتان و دختران زنانتان كه در دامن شما پرورش مىيابند، از آن همسرانى كه با آنان همبستر شدهايد».
#سؤال: عبارت ( #اللّٰاتِي دَخَلْتُمْ بِهِنَّ) #صفت چیست؟
الف- فقط صفت (رَبٰائِبُكُمُ اللّٰاتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسٰائِكُمُ) است؟
ب- علاوه بر اینکه صفت (رَبٰائِبُكُمُ ... ) می باشد؛ صفت «نساء» در عبارت (أُمَّهٰاتُ نِسٰائِكُمْ) نیز می باشد؟
#اقوال فقهاء و محدثین:
#برخى از قدمای عامه مانند: ابن زبير و مجاهد، صفت «اللّاتي دخلتم بهنّ» را صفت و قيد براى «نسائكم» در «أمّهات نسائكم» نيز دانستهاند. و به تبع آن اجازه دادهاند كه مردى كه همسرش را قبل از همبستر شدن طلاق داده است، مىتواند با مادر آن زن ازدواج كند، چنانكه همين فتوا را از ابن مسعود نقل كردهاند.
امّا #فقهاى اماميّه و #مفسّران شيعه و نيز #فقهاى مذاهب اربعه اتفاق نظر دارند كه اين قيد فقط مختص اسم دوم «رَبٰائِبُكُمُ اللّٰاتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسٰائِكُمُ» است و اسم اوّل «امهات نسائكم» به اطلاق خود باقى است و اگر كسى دخترى را عقد كند، گرچه قبل از دخول طلاق دهد، هيچگاه با مادر وى نمىتواند ازدواج كند.
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#شبهه_فقهی
#ازدواج یا #معامله
#فروش_جسم_زن_یا_منافع_آن
برخی روشن فکران با توجه به نکات ذیل، پنداشته اند:
ازدواج اسلامی یعنی: مبادلۀ انسان (زن) در برابر مهریه است.
1- فقهاء، ابواب فقهی را به دو بخش عبادات و معاملات تقسیم کرده و نکاح را زیر مجموعۀ معاملات می دانند.
2- یکی از حقوق زن که با عقد ازدواج بر گردن شوهر لازم می شود، مهریه است.
2- در فرضی که طلاق قبل از زناشویی، اتفاق بیافتد، زن مالک نصف مهریه خواهد بود. و این یعنی نیمی از آن به خاطر چیزی است که زن با این عمل از دست می دهد.
پاسخ:
1- معاملات در برابر عبادات، در اصطلاح فقهی یعنی هر چیزی که وقوع شرعی آن نیازمند قصد قربت نیست.
2- عقد ازدواج، از عقود معاوضی و حتی عقود شبه معاوضی هم نمی باشد؛ پس اسلام ازدواج را مبادلهی انسان در مقابل مهریه نمی داند. (توضیح آن در مطالب زیر می آید.)
3- بین «پول یا هر عوضی که مشتری در ازای خرید یک کالا به فروشنده می پردازد» و «صِداق و مَهريّه ازدواج» فرق است.
از توضیح این فرق ها معلوم می شود که ازدواج، مبادله و معاملۀ عرفی نمی باشد.
فرق عوض و مهریه:
الف- عوض، چیزی است که اگر در عقد بیع ذکر نشود، اصل معامله باطل می شود.
در حالی که اگر در عقد ازدواج، مهریه را ذکر نکنند، عقد ازدواج باطل نمی باشد.
ب- اگر عِوَض مجهول باشد، خرید و فروق یا هر عقد معاوضی ای باطل است.
در حالی که اگر مَهریّه مجهول باشد نکاح باطل نیست.
ج- با توجه به آیات «وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً» و «فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَريضَةً * وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ».
صداق یک نِحله و بخشش است که باید از سوی زوج به زوجه پرداخت شود و نقش معاوضیّت و عِوَضیّت ندارد.
نتیجه:
حکمت تشریع «مَهریّه» هر چه که باشد، عِوَض از بُضع (حق همخوابگی) یا فروش جسم زن به شوهر نیست. در حالی که عقود معاوضه ای،تملیک یک عین یا منفعت آن در برابر عوض معیّن است.
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#ادبیات #بلاغت #فقه
#نقش_ادبیات_در_اختلاف_فتوا
#حقیقت-شرعیه
#حقیقت_لغویه
#اصول-فقه
#قسمت_پنجم:
ترديد بين معناى لغوى و شرعى
یکی از ريشهها و اسباب اختلاف در فهم معناى آيات و روايات، و در نتیجه #اختلاف-فتوا عبارتست از:
ترديد و اختلاف در اراده #معناى-لغوى يا #شرعى از يك كلمه.
مانند: ترديد در معنای كلمۀ «نكاح» بين ازدواج شرعى (عقد زوجیت بین زن و مرد) و اعمّ از شرعى و لغوی (رابطۀ زناشویی مشروع یا نامشروع)
قرآن كريم در سورۀ نساء، آيۀ 22 فرموده است:
« «وَ لٰا تَنْكِحُوا مٰا نَكَحَ آبٰاؤُكُمْ مِنَ النِّسٰاءِ إِلّٰا مٰا قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كٰانَ فٰاحِشَةً وَ مَقْتاً وَ سٰاءَ سَبِيلًا»؛
یعنی: با زنانى كه پدرانتان با آنها #نكاح كردهاند، نکاح نكنيد، مگر آن كه پيش از (ابلاغ) اين (قانون) چنين كرده باشيد. زيرا اين كار عملى زشت و مورد خشم خداست و شيوهاى ناپسند است.
در اين آيۀ شريفه از #نكاح_پسران با #زن_پدر نهى شده و عملی #حرام اعلام شده است.
امّا آیا اين حكم شامل زنى كه پدر از راه نامشروع با وى نزديكى كرده نیز مىشود؟
يا تنها شامل نكاح مشروع است؟
#اقوال_فقهاء:
#شافعى و #مالك (در کتاب موطّأ) بر آنند كه این شامل صورت زنا هم مىشود. و ازدواج پسر با زنی که پدر با او زنا کرده می-شود.
اما #ابو حنيفه و #احمد_حنبل گفتهاند: این آیه شامل صورت زنا نيست، و لذا گفته اند: ففقط ازدواج با زنی که به صورت شرعی، زن پدر باشد، حرام است ولی در صورتی که مردى با زنى زنا كند، پسر آن مرد مىتواند با آن زن ازدواج نمايد.
ريشۀ اين اختلاف آن است كه واژۀ «نكاح» در لغت به معناى مطلق وطى و همبستر شدن است، خواه مشروع باشد و خواه نامشروع، در حالی که در اصطلاح فقهاء و شرع به معناى #عقد_نكاح_صحيح است، امّا معلوم نيست مراد خداوند از كلمۀ «نكاح» در «ما نكح آباؤكم» معناى لغوى يا شرعى آن است.
نظر #امامیه:
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
دروس الشباب
#ادبیات #بلاغت #فقه #نقش_ادبیات_در_اختلاف_فتوا #حقیقت-شرعیه #حقیقت_لغویه #اصول-فقه #قسمت_پنجم: تر
#استعمال_لفظ_در_دو_معنا
#اصول-فقه
ادامۀ #قسمت_پنجم از #نقش_ادبیات_در_اختلاف_فتوا
موضوع سخن در استدلال به آیه 22 از سوره نساء بود:
«وَ لٰا تَنْكِحُوا مٰا نَكَحَ آبٰاؤُكُمْ مِنَ النِّسٰاءِ إِلّٰا مٰا قَدْ سَلَفَ ...»
گفتیم دربارۀ معنای واژۀ «نکاح» در «ما نکح آیاؤکم» اختلاف است:
1- آیا معناى حقيقى نكاح همان «عقد» است؟ (حقیقت شرعیه).
2- آیا منظور از نکاح همان وطی و عمل زناشویی است؟ (حقیقت لغوی)
نظر علمای عامه را در #قسمت_پنجم ببیان کردیم.
و اما #امامیه:
مشهور علمای امامیه این واژه را در این آیه به معنای (حقیقت شرعیه) دانسته اند. (تمهيد القواعد الأصولية و العربية؛ ص: 101 نوشته شهید ثانی)
البته برخی بحث #امکان #استعمال_لفظ در #دو_معنا را مطرح کرده و گفته اند در اینجا هم معنای لغوی و هم معنای شرعی آن اراده شده است. (عدة الاصول اثر شیخ طوسی، 21.)
مرحوم شیخ در کتاب عدة الأصول، عقاید معتزلیان و ساییر متکلمین و اصولیان را دربارۀ استعمال لفظ در بیشتر از یک معنا به خوبی مطرح کرده و ادلۀ آنها را توضیح داده است.
#ادبیات #بلاغت #فقه #اصول
#بارگذاری مطالب، با ذکر #آدرس_کانال، مانعی ندارد.
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#آیات احکام
آیات #طهارت :
1- آيه 8 و 9 از سوره مائده: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ وَ إِنْ كُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضى أَوْ عَلى سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ مِنْهُ. ما يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَ لكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَ لِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.
#موضوع: أ) تشريع طهارات سه گانه: وضوء و غسل و تيمم. ب و ج) كيفيت و ترتيب هر يك از آنها. د) تخفيف در احكام و رفع حرج از باب امتنان و به عنوان نعمتی بر مردم
2- آيه 46 از سوره نساء: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكارى حَتَّى تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ وَ لا جُنُباً إِلَّا عابِرِي سَبِيلٍ حَتَّى تَغْتَسِلُوا وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضى أَوْ عَلى سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَفُوًّا غَفُوراً.
#موضوع: أ) بطلان نماز در حالت مستی. ب) وجوب غسل جنابت. ج) تشریع تیمم برای کسی که نمی تواند غسل کند. د) حرمت توقف جنب در مسجد. هـ) تیمم بر زمین
نکته: فاضل مقداد در کتاب کنز العرفان می گوید: این آیه دربارۀ 31 حکم شرعی را اثبات می کند.
3- آيه 4 از سوره بينه: وَ ما أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ.
#موضوع: أ) وجوب نيت و قصد قربت و اخلاص در همه عبادات
4- آيه 76 و 77 و 78 از سوره واقعه: إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ فِي كِتابٍ مَكْنُونٍ لا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ
#موضوع: حرمت مسّ قرآن بدون طهارت.
5- آخر آيه 109 از سوره توبه: فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ
#موضوع: طهارت از نجاسات و نیز استحباب طهارت داشتن همیشگی (رجوع کنید به: کنز العرفان فی فقه القرآن)
6- آخر آيه 50 از سوره فرقان: وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً طَهُوراً
#موضوع: طهارت ذاتى آب و پاک کننده بودن آن
7- وسط آيه 11 از سوره انفال: وَ يُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَ يُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ
#موضوع: آب مایۀ تحصیل طهارت از حدث و خبث
8- آيه 222 از سوره بقره: وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ، إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَ يُحِبُّ- الْمُتَطَهِّرِينَ.
برخی از #موضوعات مطرح در این آیه: أ) نجس بودن حيض ب) وجوب غسل بعد از اتمام حیض ج) وجوب اجتناب از زنان در حال حیض د) محل یا زمان جواز مباشرت با زنان.
9- اول آيه 28 از سوره توبه: إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلا يَقْرَبُوا- الْمَسْجِدَ الْحَرامَ بَعْدَ عامِهِمْ هذا
#موضوع: أ) نجس العين بودن مشركان ب) ممنوع الورود بودن آنها از دخول در مسجد الحرام.
10- آيه 92 از سوره مائده: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.
#موضوع: أ) حرمت شراب و قمار و ... ب) نجاست خمر
11- آيه 4 و 5 از سوره مدّثّر: وَ ثِيابَكَ فَطَهِّرْ وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ
#موضوع: وجوب غيرى طهارت لباس برای نماز
12- اول آيه 118 از سوره بقره: وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ ...
#موضوع: سنن ابراهیمی که 10 چیز است.
#بارگذاری مطالب با ذکر #آدرس_کانال
#دروس_الشباب
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABA
#فقه
#عبادات
#احكام_مشتركه_عبادات
احكامى كه در عبادت به طور مشترك جريان دارند عبارتند از:
اول- اسلام و ايمان: و اعتقاد به معتقدات مذهب اهل بيت عصمت و طهارت (عليهم السلام)
دوم- قصد قربت
سوم- خُلُوّ از رياء: رياء يعنى انجام دادن كارى به خاطر كسب ثناء و طلب بزرگى در دل مردم.
چهارم- خُلوّ از عُجْب: عُجب آن است كه كسى در عبادت فخر و طلب بزرگى براى خويش كند، و بر خداى تعالى منّت گذارد كه حق او را كاملًا اداء كرده است.
پنجم- خُلوّ از إدلال: إدلال آن است كه شخص علاوه بر داشتن عُجب از خداى تعالى نترسد، و خود را نزد او عزيز بداند، يعنى به جهت عبادات و اعمال خويش معتقد باشد كه بر خدا حق دارد، و استبعاد كند كه خدا او را به مكروه مبتلاء كند.
ششم- خلوّ از سَمعه (شنواندن): اگر مكلّف عبادتى- مثلًا نماز- را به قصد شنواندن به مردم بجا آورد، و اين قصد تمام انگيزه يا جزء انگيزهاش باشد، مبطل عبادت است.
هفتم- متّحد نبودن عبادت با ضمائم محرّمه: عبادت نبايد با ضمائم محرّمه متّحد باشد، پس اگر چيز حرامى- مانند دست بسته نماز خواندن، يا آمين گفتن بعد از قرائت حمد- متّحد با نيّت عبادت و يا متّحد با جزئى از اجزاء عبادت شود، عبادت را باطل مىكند؛ ولى اگر چيز حرامى با عبادت به نحو اجتماع امر و نهى باشد، يعنى چيز حرام خارج از عبادت و مقارن با آن باشد- مانند خواندن نماز در وقت وجوب إزاله نجاست از مسجد- عبادت را باطل نمىكند.
هشتم- ضمائم راجحه يا مباحه محرّك انجام عبادت نباشند: اگر ضميمه مباحه يا راجحه در عبادت باشد- مثلًا مكلف وضوء بگيرد به قصد قربت و خنك شدن، يا به قصد قربت و تعليم غير- چنانچه قصد قربت سبب اصلى عبادت باشد، عبادت صحيح است؛ و اگر ضميمه سبب اصلى باشد، عبادت باطل مىباشد؛ و اگر هر كدام جداگانه يا با هم سبب و محرّك براى انجام عمل باشند، أحوط اعاده آن عمل است.
نهم- وجوب مقدّمه واجب
دهم- حرمت مقدّمه حرام
يازدهم- انجام واجب موقّت مشكوك در وقتش
دوازدهم- جائز نبودن عبادت به نيابت از زنده
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#احکام_ارتداد
#انکار_ضروری
تنها در صورتی می توان منکر ضروری دین را کافر دانست که:
انکارش منجر به #انکار_خدا یا #انکار_توحید یا #انکار_نبوت بشود.
#منبع : كتاب الطهارة (للإمام الخميني، ط - الحديثة)؛ ج1، ص: 216
ثمّ إنّ إنكار الضروري لا يكون بنفسه موجباً للكفر،
بل إنّما يوجبه إذا كان مستلزماً لإنكار الأُلوهية أو التوحيد أو النبوّة.
________________________________________
خمينى، سيد روح اللّٰه موسوى، كتاب الطهارة (للإمام الخميني، ط - الحديثة)، 4 جلد، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى قدس سره، تهران - ايران، اول، 1421 ه ق
@DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#اصلاحات_فقه
#فرق_بین_حکم_و_فتوا
فرق هاى بين حكم و فتوا
:
1- حكم مربوط به خارج و انشاء امر جزئى، نسبت به واقعه ای معيّن است؛
در حالی که فتوا، مربوط به احكام كليّه است،
2- قضاوت، #ولايت_حكم است؛ و نفوذش محتاج به نصب مى باشد؛
در حالی که فتوا، #استنباط_حكم است.
3- حكم منشأ آثار است و نقض نمى شود؛ مگر اينكه قطع پيدا شود كه مقدّماتش صحيح نبوده است؛
در حالی که فتوا عبارت است از نظر فقيه از روى اجتهاد در غير سمت قضاء.
@DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#اصلاحات_فقه
#حکمت_احکام
#علت_احکام
#فرق_بین_حکمت_احکام_و_علت_احکام
#تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد
#علت_حکم عبارت است از: چيزى كه حكم شرعى به خاطر وجود آن، جعل شده است و با از بين رفتن آن، حکم نیز از بين مىرود؛
در حالی که
دایرۀ #حکمت_حکم ، تنگ تر از آن است، بدین معنا که ممکن است حکم شرعی وجود داشته باشد، ولی حکمتی که در آیه یا روایت بیان شده، وجود نداشته باشد.
مثال #قرآن برای موردی که #حکمت_حکم در پی تشریع حکم بیان شده است، ولی با وجود عدم مقتضی برای آن #حکم، باز هم حکم شرعی پابرجاست و باید رعایت شود:
سورۀ بقره، آيۀ 228:
«وَ الْمُطَلَّقٰاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلٰاثَةَ قُرُوءٍ وَ لٰا يَحِلُّ لَهُنَّ أَنْ يَكْتُمْنَ مٰا خَلَقَ اللّٰهُ فِي أَرْحٰامِهِنَّ إِنْ كُنَّ يُؤْمِنَّ بِاللّٰهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ»
یعنی: «زنهايى كه طلاق داده شدند، #از_شوهر_نمودن #خوددارى_كنند تا سه پاكى بر آنها بگذرد. و برای آنان روا نیست که آنچه را خدا در رحم آنها آفريده، كتمان كنند؛ اگر به خدا و روز قيامت ايمان دارند».
بر اساس این آیه؛
زن حق ندارد تا سه طهر بعد از طلاق؛ ازدواج مجدد داشته باشد. ( حکم شرعی: #وجوب_اجتناب از ازدواج مجدد).
#حکمت_حکم وجوب اجتناب از شوهر کردن بعد از طلاق:
روشن شدن وضعيت رحم كه آيا حامله است يا نه؟
حكم خوددارى از شوهر كردن، وسيعتر از حکمت آن است؛ زيرا حتى كسى كه مىداند حامله نيست نيز بايد اين چند ماه را از شوهر كردن اجتناب كند؛ مانند موارد زير:
1. زنى كه عقيم است و هرگز حامله نمىشود.
2. مردى كه عقيم است.
3. زنى كه شوهرش براى مدتى، مثل شش ماه يا بيشتر، از او دور بوده و علم دارد كه حامله نيست.
4. اگر با وسايل پزشكى معلوم شود كه زن حامله نيست.
با اين كه در موارد فوق، حكمت ياد شده وجود ندارد؛ يعنى مىدانيم كه زن حامله نيست، اما حكم آيۀ فوق، يعنى وجوب خوددارى از شوهر كردن، جارى است.
#تبعیت_احکام_از_مصالح_و_مفاسد
بقای حکم با فرض انتفای حکمت، منافاتى با قاعدۀ تبعيت احكام از مصالح ندارد؛ زيرا مراد از اين قاعده اين است كه در اكثر موارد، ملاكاتى براى صدور احكام وجود دارد، نه در تمامى موارد.
یا اینکه ملاک احکام منحصر در چیزی که بدان تصریح شده، نمی باشد.
@DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#اجتهاد
#اجتهاد_پویا
#تحول_فتوا_در_گذر_زمان
#نمونه عملی
1- #توقیفی_بودن_یا_نبودن_عقود
2- #مالکیّت_یا_عدم_مالکیت_کلی_و_جهت
بسیار خوانده و شنیده ایم که باب اجتهاد براى شيعه باز است و گاهی در مبانى فقهاء تغيير جهتى و نظرى داده مى شود،
اکنون دو نمونه را ذکر می خوانیم:
1- بسیاری از فقهای گذشته مى گفتندعقود توقيفيّه اند و لذا در تصحیح معاملات مستحدثه باز می ماندند.
ولى متأخرین گفتند دليلى نداريم كه عقود تعبديّه باشد، لذا معاملات مستحدثه و پيچيده زمان ما همه حل شد.
مثلا: مسأله نجاست چاه تا زمان محقق حلی از مسلّمات فقه بود،
ولی بعد از زمان ايشان طهارت چاه از مسلّمات شد.
2- آیا جهت و كلّى و مسجد و مانند آنها مى توانند مالك چیزی باشند؟
مرحوم سید یزدی در عروة الوثقی بنابر اين مبنا که اینها می توانند مالک باشند، فرموده است:
اگر فقيه پول ندارد تا در کاری که لازم می داند خرج کند؛ مى تواند بر عهدۀ زكات قرض بگیرد.
و چنانچه از دنيا برود؛ قرض او بر عهدۀ جهت زكات (بر ذمّه زكات) است.
@DUROUS_ALSHABAB
#تکامل_در_نوشتن_و_بیان
اولین مقاله بنده را با آخرین مقاله مقایسه کنید.
#نقش_علم_بدیع در دانش های #اصول و #فقه
چاپ نشریه قرآنی المصطفی با نام:
کاربست دانش بدیع در استنباط از آیات الاحکام با تکیه بر آرا و آثار دانشمندان یکصد سال اخیر حوزه علمیه قم
http://pam.journals.miu.ac.ir/article_8278.html
#فقه
#اصول
#تکلیف
#شروط_تکلیف
شروط تكليف به سه دسته تقسيم مىشوند:
#دسته اول: #شروط_اصل_تكليف بر عهدۀ مکلف که سه چيز است:
*بلوغ
*عقل
*قدرت
#دسته دوم: #شروط_تنجّز_و_فعلیّت تكليف، که مهمترین آنها عبارتند از:
*علم
*عدم اضطرار و اكراه و خطا و فراموشی؛ و نیز عدم تکلیف اهم مزاحم با تکلیف فعلی
با توجه به اینکه شروط فعلیت در هر باب فقهی با باب دیگر متفاوت است، نمی وان بیشتر از این را نام برد، بلکه باید شروط هر تکلیف در باب خاص خودش بیان شود.
#دسته سوم: #شروط_صحت_تكليف، که بر دو گونه است:
گونه نخست- شروط صحتی که در تمامی ابواب فقهی مشترک است و آن دو چیز است:
اول- #اسلام
دوم- #ولايت
گونه دوم- شروط صحت مختص که باید در ضمن هر باب فقهی به طور جداگانه بررسی شود.
@DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#فلسفه_احکام
#عقل
إنَّ دِینَ اللهِ لا یُصَابُ بِالعُقُولِ
دیشب عده ای که خاطرشان برایم عزیز است، منزل ما را به نورشان منوّر کردند.
پسر یکی شان که در بهار 15 سالگی بود و رشته ریاضی می خواند، گفت چرا بازی با آلات قمار، بدون نیت قمار حرام است؟ (من این حرف آخوندها را قبول ندارم)
گفتم حرف آخوندها نیست. فقه شریعت است.
گفت: عقل من این حرف را درک نمی کند، پس عاقلانه نیست و طبیعتا درست هم نیست.
گفتم: احکام شریعت با اصول دین فرق دارد، کلیات اصول را با چراغ عقل درک می توان کرد، ولی احکام را نه مگر اینکه خود معصومین چراغش را بیافروزند، آن وقت شاید عقل درک کند.
گفت: نه، عاقلانه نیست، پس درست نیست.
پدرش خیلی حرص می خورد که ای وای پسرم از دست رفت (البته اینها را نمی گفتم از حالات پدیدار بود.)
احسنت به این پسر، می خواست بفهمد، انکار نمی کرد.
یاد مناظرهٔ امام صادق علیه السلام با مدعی فقاهت و مرجعیت عراق (ابوحنیفه) افتادم.
گفتم: نماز مهمتر است یا روزه؟
گفت نماز.
گفتم برهان بیاور
گفت نماز ستون دین است.
گفتم پس چرا زنان، روزهٔ ایام عادت را باید قضا کنند ولی نماز را نه؟
گفت واقعا؟
پدرش و من گفتیم واقعا.
به شوخی گفت خوش به حالشان.
به شوخی گفتیم دوست داری جای شان باشی؟
دمش گرم، چه با صفا و خوش اخلاق.
با خنده گفت نه. 😂
گفتم امام صادق علیه السلام به ابوحنیفه فرمودند: دین خدا (فقه، احکام شریعت) با عقل درک نمی شود.
تعبّد است.
اگر با عقلت فهمیدی مولایت هر چه می گوید، حق است. چون بنده ای پس در بند مولایت باش.
گفت دمش گرم. الان فهمیدم.
@DUROUS_ALSHABAB
هدایت شده از لینک
#دروس_الشباب
کانالی با محوریت علوم اسلامی و دروس حوزوی است.
#نکاتی_کاربردی از علوم
#صرف
#نحو
#بلاغت
#منطق
#اصول_فقه
#فقه
#تفسیر
#ترجمه_قرآن
#کلام
#حدیث
آدرس کانال:
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
ارتباط با ادمین:
@Ebn_Ahmad
#فقه
#لغت و #صرف
#آیات_الأحکام
#صید در قرآن و فقه1
خدای تعالی در 6 آیه از قرآن دربارۀ #صید سخن گفته است که همگی آنها در سورۀ مائده است. (آیات: 1 و 2 و 4 و 94 و 95 و 96)
واژۀ #الصید در آیات: 1 و 94 و 95 و 96
و واژۀ #إصطادوا در آیه: 2
واژۀ #ما موصوله در آیۀ: 4
صید در #لغت و #صرف
واژۀ «صيد» در لغت به دو معنا به کار رفته است:
1. معنای مصدری؛ یعنی: (شكار كردن) «صاده صيدا: قنصه و اخذه بحيلة»
2. صفت مشبهه به معنای اسم مفعول؛ يعنى (شكار شده) مثل آیۀ 95 سوره مائده: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ»
صید در #فقه:
صيد در فقه دو #حکم_تکلیفی دارد:
1. #حرام (ممنوع)، و آن در صورتی است که برای تفریح و خوشگذرانی باشد.
2. #مباح (جایز)، و آن در صورتى است كه شخص براى تأمين مخارج خويش و عائلهاش شكار كند.
#سفر_و_نماز_شکارچی:
فقهاء سفر كسانى را كه براى تفريح به شكار می روند سفر معصيت دانسته و می گویند باید نمازش را تمام (کامل) بخواند و اگر در ماه رمضان است باید روزه هم بگیرد اگر چه در سفر است.
گویا حرمت شكار تفريحى بدین خاطر است که روا نيست انسان براى ارضاء تمايل نفسانى خويش حيوانات و پرندگانى را كه در اين زمين پهناور بى آنكه به كسى آزار برسانند مي چرند و ميپرند و خداى خويش را تسبيح مي كنند، از نردبان هستى پياده كند. ولى اگر احتياج داشته باشد آن مطلب ديگرى است.
@DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#اصول_فقه
#آیات_الأحکام
#صید در قرآن و فقه2
صید در #اصول_فقه
برخی استعمال واژۀ #صید در آیه 96 سورۀ مائده را از باب #استعمال_لفظ_در_دو_معنا دانسته اند:
أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعٰامُهُ مَتٰاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيّٰارَةِ وَ حُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مٰا دُمْتُمْ حُرُماً (مائدة؛ 96)
آیت الله سیفی مازندرانی در دليل تحرير الوسيلة - الصيد و الذباحة؛ ص: 2 می گوید:
بدیهی است که منظور از واژۀ #صید اعم معنای مصدری و اسم مفعولی آن است
یعنی حلال و حرام بودن هم دربارۀ عمل شکار است و هم دربارۀ خوردن حیوان شکار شده است.
@DUROUS_ALSHABAB
#لغت ( #أوّل)
#فقه
#نقش_ادبیات در #استنباط
#فقه_عامه
#طلاق
دربارۀ معنای واژۀ «أوّل» دو نظریه از ادباء نقل شده است:
1. اول یعنی (ابتداء الشیء) خواه دوم و ادامه ای داشته باشد یا نداشته باشد.
2. اول یعنی (نخست) و تنها در جایی به کار می رود که دومی داشته باشد.
سیوطی بعد از نقل این دو نظریه، با هدف نشان دادن تأثیر این اختلاف در فقه،
مثالی از فقه عامه (اهل تسنّن) در طلاق ذکر می کند:
اگر مردی به زن خویش بگوید:
(اگر اولین فرزندی که به دنیا می آوری، پسر باشد؛ پس تو مطلقه ای)
و از قضا آن زن نگونبخت، پسری بزاید، و بعد از آن دارای فرزند نشود.
بنابر نظریۀ اول، آن زن مطلقه است.
ولی بنابر نظریه دوم، آن زن مطلقه نیست و در کابین شوهر خویش است.
متن سیوطی در همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو، ج2، ص:
115
الصحيح أن «أول» لا يستلزم ثانيا، و إنما معناه ابتداء الشيء، ثم قد يكون له ثان و قد لا يكون، تقول: هذا أول مال اكتسبته، و قد تكتسب بعده شيئا و قد لا تكتسب،
و قيل: إنه يستلزم ثانيا كما أن الآخر يقتضي أولا،
فلو قال: «إن كان أول ولد تلدينه ذكرا فأنت طالق» فولدت ذكرا و لم تلد غيره؛
وقع الطلاق على الأول
دون الثاني.
@DUROUS_ALSHABAB
#مالکیت
#مالکیت_در_قرآن
#مقام_پیامبر_و_امام (صلوات الله علیه و آله)
آیاتی که دربارۀ مالکیت سخن گفته اند سه دسته اند:
الف) آيات بیانگر #مالكيت مطلق و #انحصارى #خداوند
در اين آيات غالبا كلماتى نظير «ملك» و «ملكوت» به كار رفته و از حروف اضافهاى مانند «ل» استفاده شده است؛
از قبيل
«لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما فِيهِنَّ ...؛
وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ ...».
#مُلک یعنی: فرمانروايى، سلطنت و اقتدار كامل و مطلق نسبت به اشياء
#ملكوت یعنی: قلمرو بيكران سلطنت و اقتدار نامحدود خداوند
حرف #لام در آیات فوق برای انحصار یا اختصاص است.
نتیجه:
مالكيت اصلى و ذاتى تمام عالم در انحصار اوست.
ب) آيات بیانگر #مالكيت #انسان
در اين آيات از كلماتى نظير «مال»، «اموال» و «مالك» استفاده شده است و غالبا با اضافه شدن آنها به اسامى و ضماير عام و خاص، مالكيت اشيا در حدود تصرف انسان به او نسبت داده شده و انسان نسبت به آن اشيا و اموال، مالك شناخته شده است. از جمله اين آيات مىتوان اين موارد را ذكر كرد:
«أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينا أَنْعاماً فَهُمْ لَها مالِكُونَ»؛
«... فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ، لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ»؛
«وَ الَّذِينَ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ»؛
«وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ...»*؛
«وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً ...»
این آیات، انسان را مالك برخی از اموال تحت تصرف خود شناخته است،
ولی
با صدور فرمان ها و دورباش ها (اوامر و نواهی) قبل و بعد از این مالکیت، مالكيت انسان را #غير_اصلى، و محدود به حدود آن اوامر و نواهى دانسته است.
ج) آيات بیانگر #مالكيت #استخلافى و #نيابتى #انسان
آیاتی که به صراحت جانشینی انسان از خدا را بیان کرده و به او مقام #خلیفة_اللهی را عرضه می کند و #مالکیت_ویژه و اختیارات خاصی را به #جانشین_خود اعطا می کند.
این مالکیت از آن #پیامبر و #امام_معصوم (صلی الله علی محمد و آله) است.
از این آیات است:
«آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ ...»
بدیهی است که این خلافت به خاطر غیبت خداوند یا عجز او نیست
بلکه به خاطر
عظمت و كرامت و جایگاه رفیع خلیفه و نائب است.
پس
خداوند پس از آنكه خلیفۀ خویش را بر جميع مخلوقات برترى داد
او را به عنوان خليفه خود در زمين برگزيد و امانتدار خويش قرار داد
و به همين اعتبار، او را نسبت به تصرف كردن در اشيا و اموال مخلوق خود، صاحب اختیار و مُجاز قرار داد.
پس پیامبر و امام، حق همه گونه سلطه و تصرف را دارند.
#انواع_مالکیت
#قاعدۀ_فقهی ( #تسلط )
#فقه
برگرفته از کتاب
#قواعد_فقه، محقق داماد
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#مال
در یک نگاه فقهی، می توان اموال را به دو دسته تقسیم کرد:
دسته اول- اموال عام
یعنی: اموالى كه براى مصلحت عموم تخصيص يافتهاند،
و عبارتند از:
1- زكات، 2- خمس، 3- خَراج، 4- انفال، 5- اموالى كه از راه وقف يا وصيت يا نذر يا ... براى عموم قرار داده شدهاند.
هدف فقیه از طرح این دسته،
توضیح ماهیت و انواع اموال عام و نیز بیان احکام مربوطه و روش مصرف آن است.
مدار كلام در اين گروه بيان انواع اموال عام و احكام مربوط به هر نوع و طريقه انفاق آن اموال مىباشد.
دسته دوم- اموال خاص
یعنی: اموالی که مربوط به اشخاص مىباشند،
هدف فقیه از طرح این دسته،
الف- بيان احكام تصرّف در اموال خاص،
برخی از ابواب فقهی که به این هدف می پردازند عبارتند از: 1- بيع (خريد و فروش)، 2- إقالَه، 3- سرقفلى، 4- خيارات، 5- شُفعَه (حق اولويّت يك شريك)، 6- إجارَه، 7- جُعالَه، 8- مُزارَعَه (نوعى از شركت سرمايه و كار)، 9- مُساقات (نوع ديگرى از شركت سرمايه و كار)، 10- مغارسة (نوعى ديگر از شركت سرمايه و كار)، 11- مضارَبَة (نوعى ديگر از شركت سرمايه و كار)، 12- سَبق و رِمايَة (شرط بندى با عوض)، 13- شركت (تعلّق مال يا حقّى به بيش از يك نفر)، 14- غصب (استيلاء جائرانه بر مال غير)، 15- رهن (گرو)، 16- حَجْر (منع كردن كسى از تصرف در مالى كه در يد اوست)، 18- صلح (پرداخت مقدارى مال يا منفعت مال يا واگذارى حق بطور سازش)، و ...
ب- بيان اسباب شرعي تملّك و عدم تملّك اموال خاص و نيز بيان اسباب شرعيّه كسب حقّ خاص مربوط به اموال.
برخی از ابواب فقهی که به این هدف می پردازند عبارتند از: 1- عارِيَة (گرفتن مال كسى براى استفاده از منافع آن مجّاناً)، 2- لُقَطَة، 3- احياء زمينهاى مَوات، 4- حِيازَت، 5- صيد، 6- تبعيّت، 7- ضِمان (عهدهدار دين كسى شدن)، 8- غَرامات، 9- حوالَه، 10- قرض و دين، 11- وديعة و امانتدارى، 12- فرائض (ارث).
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#نحو
#اصول_فقه
#فقه
#قرآن
لفظ « أَوْ »
معانی حرفی از مباحث مهم اصولی است و بحث های مفصلی درباره آن صورت گرفته است.
یکی از این حروف، حرف «أو» است که اساس #واجب_تخییری است.
در روایات نیز به این حرف توجه شده است، چنان که امام صادق (علیه السلام) در روایتی می فرماید:
«كل شيء في القرآن «أو» فصاحبه بالخيار يختار ما شاء»
یعنی: هرچه در قرآن لفظ «او» دارد، پس صاحب آن مختار است، می تواند هر کدام را که بخواهد انتخاب کند.
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#اسباب_تملّک
#مالکیت_تبعی چیست؟
یکی از راه های تملّک، تبعیّت است.
تعریف مالکیت یعنی:
رابطه ای شرعی یا قانونی که میان شخص و اشیاء منقول و غیر منقول وجود دارد و با تکیه و با استناد بر آن، شخص به خود، اجازه دخل و تصرف در یک مال منقول یا غیر منقول را میدهد.
ملکیّت تبعی:
مالکیت بر اموال منقول یا غیر منقول، میتواند مستقیم و بیواسطه یا با واسطه و به تبع مالکیت اصلی، محقق شود که در این شرایط، به آن، مالکیت تبعی میگویند.
#توضیح و #مثال:
یکی از قاعدۀ فقهی مربوط به مالکیت این است:
«مَن مَلَکَ شیئا، مَلَکَ ما هو مِن ضروراته»
یعنی: کسی که مالک چیزی شد، آنچه را که از ضروریاتش باشد نیز مالک میشود.
بنابراین اگر شخصی به موجب بیع، هبه، صلح و ... بر مال منقول یا غیر منقولی، مالکیت یافت، مالک ضروریات (لوازم عقلی و عرفی) آن مال منقول یا غیر منقول نیز میشود.
به عنوان مثال، در صورتی که شخصی، به موجب عقد بیع، خانهای را خریداری نماید، به تبع مالکیت خانه، مالک درختان موجود در حیاط خانه نیز میشود و لازم به عقد جدید و پرداخت مبلغی جداگانه نمی باشد.
انواع مالکیت تبعی
مالکیت تبعی نسبت به زمین و محصول
این نوع از مالکیت تبعی، در ماده ۳۳ قانون مدنی، مورد اشاره قرار گرفته است. ماده ۳۳ قانون مدنی، مقرر میدارد: «نما و محصولی که از زمین حاصل میشود، مال مالک زمین است؛ چه به خودی خود روییده باشد یا به واسطه عملیات مالک، مگر اینکه نما یا حاصل، از اصله یا حبه غیر حاصل شده باشد که در این صورت، درخت و محصول، مال صاحب اصله یا حبه خواهد بود، اگر چه بدون رضای صاحب زمین کاشته شده باشد.»
مالکیت تبعی نسبت به نتایج حیوان
این نوع از انواع مالکیت تبعی، در ماده ۳۴ قانون مدنی، مورد پیش بینی قانون گذار، قرار گرفته است. این ماده مقرر میدارد نتایج حیوانات در ملکیت، تابع مادر است و هر کس مالک مادر شد، مالک نتایج آن هم خواهد شد. "
آثار مالکیت تبعی
حق تصرف در آنچه به واسطه مالکیت تبعی، شخص مالک آن است؛ تا مادامی که این تصرف، خلاف شرع و قانون نبوده و مخالف حقوق دیگران نباشد.
حق نقل و انتقال آنچه به واسطه مالکیت تبعی، شخص مالک آن، است؛ نظیر انتقال به واسطه بیع یا هبه یا صلح و…
حق هرگونه انتفاع و بهره برداری از چیزی که شخص، به واسطه مالکیت تبعی، مالک آن است؛ البته به شرطی که خلاف شرع و قانون نباشد.
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#حد و #تعزیر #فرق ها
شهید اول در قاعدۀ 204 از کتاب القواعد و الفوائد ده فرق بین حد و تعزیر بیان کرده است که شرح آن از کتاب «تعزیر و گسترۀ آن» اثر آیت الله مکارم چنین است:
اوّل: تعزير هر چند از ناحيه كثرت محدود است و نبايد به مقدار حدّ شرعى برسد، ولى از ناحيه قلّت اندازه خاصّى ندارد؛ امّا حدود شرعى چنين نيست و اين مهمترين فرق آنهاست.
دوم: عبد و حرّ (بردگان و انسانهاى آزاد) در تعزيرات مساوى هستند؛ امّا در حدود مساوى نمى باشند.
سوم: ميزان تعزيرات بستگى به مقدار و چگونگى جرم دارد، ولى در حدود كافى است كه آن جرم صورت پذيرد، به هر شكل كه باشد. بنابراين تفاوتى بين كسى كه آلوده يك جرعه شراب شده، و شخصى كه يك بطرى خورده نمى باشد.
چهارم: تعزيرات تابع مفاسد و عوارض نامطلوب آن جرم است، هر چند جرم ارتكابى معصيت شمرده نشود؛ همانند تأديب كودكان... (هر چند برخى از فقهاى شيعه آن را تعزير نمى شمرند، بلكه تأديب مى نامند. در اين صورت اين، تفاوت محسوب نمى شود) ولى در حدود چنين نيست.
پنجم: اگر معصيت كوچك باشد تعزير آن هم كم خواهد بود، والبتّه تعزير كم اثرى ندارد، و صدق تعزير نمى كند، بدين جهت برخى معتقدند دراين گونه موارد تعزير ساقط مى گردد. در حالى كه چنين حدّى وجود ندارد.
ششم: تعزيرات با توبه ساقط مى شود، امّا همه حدود اين گونه نيست، بلكه محلّ گفتگوست.
هفتم: حاكم شرع در بين انواع تعزير مخيّر است، در حالى كه چنين تخييرى در حدود نيست، مگر در حدّ محارب؛ زيرا حاكم مخيّر بين قتل، تبعيد و بريدن دست و پاى محارب مى باشد.
هشتم: مقدار تعزير از جهت انجام دهنده جرم، كسى كه جرم بر او واقع شده، و نوع جرم متفاوت مى شود، ولى اين امور هيچ تاثيرى در حدود ندارد.
نهم: اگر مصاديق اهانت در شهرها مختلف باشد، در هر شهر عرف همانجا معيار خواهد بود؛ ولى حدود در تمام مكانها يكسان است.
دهم: تعزير گاه حقّ الله است؛ مانند دروغگويى، و گاه حقّ الناس است؛ مثل توهين به يك انسان، و گاه هر دو جنبه را دارد؛ همانند توهين به اموات صالح و پرهيزكار (مثل توهين به عالم وارسته اى كه از دنيا رفته)، امّا تمام حدود جز حدّ قذف حقّ الله است.
نکته:
لازم به ذکر است که
اکثر الحدود (در مورد تازیانه) 100 تازیانه است
و اقل الحدود 40 تازیانه است.
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#ارکان_عقد
ایجاب و قبول، دو رکن اساسی عقد می باشند.
صور ایجاب و قبول
1. هر دو فعل باشند مانند آنچه در معاطات واقع می شود
2.هر دو قول (لفظ) باشند مانند آنچه در بیع و نکاح واقع می شوند.
3. یکی قول و دیگری فعل باشد، این صورت در بسیاری از عقود مثل بیع و جعاله و وصیت و... یافت می شود.
4. هر دو با کتابت یا اشاره باشد، مثال های این صورت نیز در بیع و وصیت و... یافت می شود
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB
#فقه
#تقسیمات_فقه
#عقد
#ایقاع
فعل مکلف از نظر شرط صحت بر دو گونه است:
1. مشروط به نیت است (در اصطلاح فقهاء، این فعل را #عبادت می نامند)
2. مشروط به نیت نیست (در اصطلاح فقهاء، این فعل را #معامله می نامند)
معاملات نیز از نظر شرط صحت بر دو گونه اند:
1. صحت آنها مشروط به « #لفظ » نیست. (در اصطلاح فقهاء، این معامله را #حکم می نامند مانند دیه و حدود و ارث و ...)
2. صحت آن مشروط به « #لفظ » است. که خودش بر دو قسم است:
الف) مشروط به وجود لفظ از دو طرف است. ( اصطلاحا #عقد نامیده می شود)
ب) مشروط به وجود لفظ از یک طرف است. ( اصطلاحا #ایقاع نامیده می شود)
ماهیت عقد و ایقاع:
ماهیت حقیقی عقد و ایقاع عبارتست از #معانی_ذهنیه ای که #الفاظ به اعتبار شارع از آن کشف می کند. (الفاظ کاشف از عقد و ایقاع اند نه اینکه خودشان عقد یا ایقاع باشند)
شاهد این مسأله آن است که وقوع برخی از عقود، به نحو #معاطات، صحیح است.
ولی الفاظ از این جهت که کاشف از معانی مقصوده بوده و راه اختلاف را می بندند، معتبر شمرده شده و در برخی عقود نسبت به آنها سخت گیری می شود.
#تعریف عقد و ایقاع
#ماهیت_عقد_و_ایقاع
https://eitaa.com/DUROUS_ALSHABAB