#بخش_یک ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ ✍ خلاصه سرفصل های بحث «الگوی فقهی تحلیل و مهار تورّم» که امشب در ویرآوا برگزار شد. «سرفصل اول» 👌تعریف مسأله گرانی و تورم عده ای قائل هستند که مساله تورم هم مانند مساله ترافیک، پدیده ای مدرن است و قبلا نبوده. و اصرار بر تحلیل جداگانه دو مفهوم(تورم و گرانی) دارند... اما به عقیده ما تفکیک بین این دو مفهوم تفکیک غلطی است! راجع به تعریف تورّم، در روایات واژه ای داریم به نام غَلاءُ السِّعر و این واژه در همه دوران ها مصداق دارد و باید فهم دقیقی از این اصطلاح داشته باشیم تا تحلیلمان از مسأله تورم و عوامل آن، تحلیل صحیحی باشد. واژه سِعر یعنی قیمت و غَلاء یعنی گرانی و افزایش. لذا اضافه گرانی(غلاء) به قیمت(سعر)، حاکی از این است که گاهی قیمت ها افزایش پیدا می‌کند. و متغیر اصلی در مسأله تورم و گرانی، همین افزایشِ قیمت #در_حین_مبادله است. حالا اینکه منشاء افزایش قیمت چیست؟! یک بحث دیگری است که باید در سرفصل دوم به آن پرداخت. لذا مساله تورم و گرانی اگر صرفا مبتنی بر سیاستهای پولی و مالی بخواهد تحلیل شود، تحلیل صحیحی نخواهد بود... «سرفصل دوم» 👌عوامل افزایش قیمت در مبادله( و تورم). مثلا قیمت انار یا کاهو که دیروز ۱۰ تومان بود و امروز ۱۵ هزار تومان شده است... ❓افزایش یا کاهش قیمت ها، ۷ منشاء دارد: ۱. حساسیت روی نوعِ مشاغل در جامعه. 👈 جا دارد که سوال کنیم؛ اکثر مردم چه مشاغلی را انتخاب می‌کنند؟! مشاغل خدماتی یا مشاغل صنعتی یا مشاغل برتری همچون کشاورزی و دامداری و باغداری و...؟؟! حال اگر فرض بگیریم که لااقل ۳۰٪ مردم مشاغل برتر را انتخاب کنند، در واقع قیمت حبوبات و غلات و گوشت ها و میوه ها و لبنیات و سبزی ها بخاطر تولید بیشتر آن( که متّکی به تولیدکنندگانِ بیشتر است) کاهش پیدا کرده و بهتر از قبل مدیریت خواهد شد. ✅ لذا اولین توصیه اقتصاد اسلامی، توجه به نوع اشتغال مردم است و تاکید بر انتخاب #مشاغل_برتر. ۲. توجه به مدل تولید؛ ❓ یعنی تولید به صورت متمرکز یا تولید غیرمتمرکز؟! عده ای هر چند در قالب مشاغل برتر، روی تولیدِ متمرکز و مثلا مزرعه و تولیدات بزرگ و انبوه کشاورزی و...توصیه و تأکید می‌کنند. در واقع عیبِ بزرگ تولید متمرکز این است که؛ باعث ایجاد فاصله طبقاتی و عدم توزیع عادلانه سود می‌شود! چگونه؟! 👈 چون همه بنگاه های دولتی و مادر و نیز بخش خصوصی( sme ها) مبتنی بر اصل #استخدام راه اندازی شده اند. لذا در چنین ساختاری، سود اصلی تجارت، به جیب کارفرما رفته و اندکی هم دست مستخدم و اجیر را می‌گیرد و فاصله طبقاتی در جامعه به مرور عمیق خواهد شد...( به عنوان مثال کارخانه ای را در نظر بگیرید که ۵۰ کارگر دارد و حقوق ماهیانه هر کارگر هم حدود ۲۰ میلیون تومان. در حالی که چه بسا سود ماهیانه کارفرما به تنهایی و آن هیئت مدیره، ده ها برابر آن کارگر باشد! اما اگر #تولید_غیر_متمرکز صورت می‌گرفت، توزیع سود ناشی از تولید، به عدالت نزدیکتر می‌شد و تعیین و کنترل قیمت ها، از دست عده ای محدود خارج می‌شد. ۳. رایگان بودن یا نبودن محل کسب مردم؛ ❓تاثیر گرانی یا ارزانیِ محل کَسْب مردم بر روی افزایش یا کاهش قیمت کالاها. 👈با احداث #بازارهای_رایگان در سطح شهر، علاوه بر فوايد پنجگانه آن، و نیز عمومی شدن تجارت و انحصار زدائی از بازارهای متمرکز و مگامال ها، باعث رایگان شدن محل کسب مردم شده و در نتیجه قیمت تمام شده محل کسب از قیمت کالا کسر می‌شود و ارزانی صورت می‌گیرد. امام صادق علیه السلام درباره روش مدیریتی امیرالمومنین علیه السلام میفرمایند:«بازار مسلمانان چون #مسجد آنها است، هر كس پيشى گرفت و در جايى نشست، به آن أحقّ است تا به شب. فرمود: آن حضرت در برابر دكّان‌هاى بازار كرايه نمى گرفت». 📚«الکافی ج۲ ص۶۶۲» ۴. تأمین مالی ارزان و کوچک و عبور کردن از بانک و بورس... ❓مضرات تامین مالی بزرگ؛ 👈 تامین مالی بزرگ( مثلا برای احداث کارخانه های تولیدی بزرگ) به پول های هنگفت نیاز داشته و عمده کارخانه سازان به پدیده ای به اسم #بانک وابسته می‌شوند. بانک نیز برای تامین مالی خود، دو کار بسیار زشت انجام می‌دهد؛ ۱. رواج بهره دادن و بهره گرفتن( نام دیگر آن #ربا دادن و ربا گرفتن!) ۲. پایه گذاری کردن پول اعتباری و پدیده #خلق_پول. ابتدا تعریف پول را که حقیقتاً مالیت دارد، به اعتبار تغییر داده و بعد آن اعتبار را خَلق می‌کنند. مضافاً بر اینکه خلق پول #افزایش_نقدینگی را به دنبال داشته و باعث بهم خوردن مُوازنه عرضه و تقاضا شده و در نتیجه قیمت تمام شده کالا گران خواهد شد. بنابراین شیوه تامین مالی از نظر اسلام، تامین مالیِ ارزان است. مثلا از طریق انفال. و دو تا از مصادیق ۱۵ گانه آن، احیای قانون مترقی #احیای_موات برای تولیدکنندگان آب و مسکن بوده و مورد دیگر، #مردمی_کردن_مَعادن و توزیع سود آن بین مردم. مثل معدن فیروزه نیشابور...