🔹🔺مرگ و زند در آیین و رسم و رسومات سیستان🔻🔹 🔹آیین زِند 🔻🔺مراسم عروسی در سیستان #قسمت_پنجم 🌹 @ESHGHE30STO 🔹🔺سرشویی 🔻🔺شب پیش از شب عروسی را که در آن شب حنابندان هم انجام داده می شود، شب سرشویی می گویند، چرا که در غروب این شب، تعدادی از بانوان خانوادۀ عروس به همراه زنان جوانتر، عروس خانم را به حمّام می برند وبرای مراسم حنا بندان آماده می کنند.درقدیم که هنوز خانه ها حمّام نداشت، برای این کار پیشاپیش حمّام محل را غرق می کردند که ویژۀ عروس و همراهانش باشد. مراسم سر شویی وحنابندان در منزل عروس برپا می شد و شام این شب را خانوادۀ داماد تدارک دیده، به خانۀ عروس می آوردند وپس از مراسم سرشویی و «در واکنه» و حنابندان آن را مشترکاً با خانوادۀ عروس و میهمانان به خیری و خوشی مصرف می کردند. 🔹🔺در واکنی dar vâ konē( در بگشایید) 🔹🔻در شب حنابندان، پیش از آن که خانوادۀ داماد به منزل خانوادۀ عروس برسند، جوانان خانوادۀ عروس در خانه را می بندند وهمزمان با رسیدن خانوادۀ داماد پشت در را محکم می گیرند به این مفهوم ناز و افاده ای که یعنی ما به شما زن نمی دهیم یا که به این سهلی وسستی زن نمی دهیم. خانوادۀ داماد هم پشت در شروع می کنندب خواندن ترانه های ویژۀ مراسم«در واکنی» واز خانوادۀ عروس استدعا می کنند که در را بگشایند. در ترانۀ معروف این مراسم، مثلاً می گویند: خانوادۀ داماد:در بگشاید در بگشایید که فلان هدیه را برای شما آورده ایم. وخانوادۀ عروس پاسخ می دهند: هدیۀ شما(هرچه را نام برده اند)مال خود شما، ما زن نداریم برای شما. و به همین ترتیب هدایای گوناگونی را نام می برند و خانوادۀ عروس هم متقابلاً آن هدایا را رد کرده، همان پاسخ اوّلیّه را، به طور دسته جمعی، به خانوادۀ داماد می دهند. در پایان، خانوادۀ داماد می گوید که در بگشایید که داماد آورده ایم برای تان، یا قرآن آورده ایم برای تان و آنگاه به احترام مورد یاد شده، خانوادۀ عروس در را باز می کنند ودو خانواده با شادی وهلهله به جایی در منزل می روند که بایست حنا بندان در آن جا اجرا شود. گاه هم به جای این که در پایان بگویند در بگشایید که داماد یا قرآن آورده ایم، فرد محترمی که برای هردو خانواده گرامی است، پشت در می آید وخواهش می کند که در را بگشایند وخانوادۀ عروس هم چنین می کند. از ترانه های کهن تر مراسم«در واکنی» این بود که خانوادۀ داماد، در پشت در بسته می خواند: 🔵وپشت شیر و شیر پلنگ از شما وزور از ما وجنگ می بری اه رُسه خوا (عروس خوا) به پشت شیر و شیر پلنگ از شما با زور، از ما با جنگ می بریم عروس مان را 🔹و خانوادۀ عروس پاسخ می داد: 🔴ما نمده دختر خوا ما نمی دهیم دختر مان را» الی آخر باتشکر از استاد جواد محمدی خمک #ادامه_دارد درکانال عشق سیستو عضو شوید ✅«عشق سیستو» 🌹 @ESHGHE30STO

🔹🔻فتح خرمشهر و ناگفته های جنگ از زبان قهرمان سیستانی ناخدا محمدقلجایی فرد فرزند سیستان از تکاوران دلاور ارتش جمهوری اسلامی ایران 🌹 @ESHGHE30STO #قسمت_پنجم 🔸سکوهای «البکر و الامیه»ازلحاظ استراتژیک برای عراق بسیار مهم وبا ارزش بودند.چون از این طریق به آبهای آزاد دنیا راه پیدا می کردند و شاهرگ حیاتی عراق محسوب می شد.در کل جنگ بارها و بارها به سمت سکوها حملات زیادی صورت گرفت. 🔺🔻تلخ ترین خاطره 🔹در ادامه صحبتهایم می خواهم تلخ ترین خاطره روزهای جنگم را برای شما بازگو کنم.پس از سقوط خرمشهر و رسیدن به رشت جهت خارج کردن ترکشی به بیمارستان رفته بودم که نامه ای به دستم رسید،در آن نوشته شده بود:«نامبرده حق ندارد در واحد تکاور منجیل مشغول به کارشود وباید به نیروی دریایی بوشهر برود»بسیار تعجب کردم.در پاسخ به فرمانده یگان نوشتم:« ای کاش اجازه می دادید تا ترکش ها را از پایم خارج  کنم تا بعد این حکم را صادرمیکردید.علت نوشتن نامه واخراج 42 نفر از تکاوران در واحد ما این بود که در سقوط خرمشهر آنهاما را مقصر اصلی می دانستندو این درحالی بود که ما با چنگ و دندان و با نداشتن مهمات بیش از سی روز درمقابل دشمنی ایستاده بودیم که ازهمه لحاظ از ما آماده تر بود.مسئولین وقت مقصر اصلی بودند.تجهیزات در اختیار ما قرار نداده بودند.ما ضعف نظامی و تاکتیکی بسیاری داشتیم. باید ضعف ها گفته شود.اگر خدا با ما نبود،نمی توانستیم در جنگ پیروز شویم،چرا که در آن زمان ارتش سازماندهی نشده بود.نامه ای در آغازین سالهای انقلاب از وزارت دفاع آمده بود مبنی بر این که ارتشی ها می توانند به شهر خود بازگردند و دیگر نپرسیدند که تو چه تخصصی داری و به کدام واحد در شهر خود خواهی رفت ؟ تجهیزات در اهواز بود اما افراد متخصصی درشهر نبود.مثلاً اگر کسی می خواست تانک را به حرکت بیاندازد نمی دانست  بایدچکار کند.چون نیرو وارد به کار نبود.ما منتظر بودیم که از اصفهان فرد با تجهیزات به منطقه برسد.این درکجای قانون نظامی دنیا آمده است ؟! وقتی جنگ می شود از دست دادن هر ثانیه ،خسارات سنگینی برای مردم شهر و دیار به بار می آورد.چراهیچ وقت نپرسیدنداین توطئه ها از کجا بوده و چرا سهل انگاری شد؟من که درسقوط خرمشهر18 ترکش فقط در پای راستم داشتم چرا توبیخ نظامی شدم و از واحد تکاور که کار و تخصصم بود محروم شدم و به نیروی دریایی بوشهر رفتم ؟  🔻🔺گعده نشینی های تکاوران 🔹درسقوط خرمشهر نبرد تن به تن بود.نبرد خانه به خانه بود.در این نبردها جنگیدن بسیار سخت است،در حال حاضر هم در ارتش سختی های فراوانی است،الان هم می بینم که حق نادیده گرفته می شود.تکاوران واحد ما همه در جنگ بودند.ما همدیگر را به خوبی می شناسیم.سالی یکبار با هماهنگی دوستم «مصطفی ثمری» در هر نقطه ای از ایران که باشد دور هم جمع می شویم. خیلی از بازنشسته های ارتش که دراوج جوانی شان به این ملت و کشور خدمت کردند دغدغه دارند،من هفت سال و خورده ای در جنگ بودم.خانواده ام بیشترین زمان عمر و زندگی خود را در محیط جنگی و باسخت ترین شرایط سپری کردند.من در آبادان و خرمشهر بودم و همسرم با فرزندانم در بوشهر مستقربودند.چرا فرزندانم که دارای مدرک تحصیلی بالا هستندو در کارشان تخصص دارندشغل مناسب و محیط کاری سالمی ندارند؟در ارتش اگر کسی سراغ شغل دوم برود اخراج  می شود.ما که سالی یکبار دور هم جمع می شویم، حیات دوباره ای می گیریم،کجا سراغ دارید که بازنشستگان شاغل،هرسال درنقطه ای دور هم جمع شوند و به یاد ایام و خاطرات خودباشند؟در محفل دوستانه ما رتبه و مقام به هیج وجه مطرح نیست،ما بر اساس سن و سال به هم احترام می گذاریم،درسال گذشته تمامی تکاوران بازنشسته ارتش در گیلان مهمان من بودند،در این مراسم سردار امیرگل و مسئولین شورای شهر رشت نیز دعوت بودند،به مسئولین نظامی و غیر نظامی گفتم که این وحدت و یکپارچگی در بین تکاوران  بازنشسته  پس از٣٠سال ازجنگ همچنان ادامه دارد چرا مسئولین در حال حاضربه بازنشسته های ارتش و فرزندان شان توجهی نمیکنند، 🔻🔺با پای گچ گرفته جنگید 🔹در ابتدای جنگ وسقوط خرمشهر بسیاری از ارتشی ها خود را بازخرید کردند که نبایستی این کار انجام میشد.چرا آن زمان که کاستی و نقص در کارپیش می آید تمام فلش ها به طرف ما کشیده می شود؟وقتی درکشوری ارتش قوت نگیرد،دشمن به راحتی واردخانه و کاشانه می شود،در جنگ تدافعی خرمشهر یکی از دوستانم درحالی که پایی در گچ داشت واردمنطقه شد.هر چقدر اصرار می کردیم که این کار را نکن گچ پایش را خودباز کرد،می گفت«الان دیگران فکر میکنندکه من از جنگ میترسم» این گونه افراد درآن بحبوحه ازجنگ ایستادندالان با آن دردها و گرفتاریهاچرا کسی به آنها توجهی نمیکندو به دادشان نمی رسد؟درتدافعی خرمشهر به یاددارم،سه چهار روز مهمات جمع می کردیم بعد  پنج دقیقه با آن مهمات به عراق حمله می کردیم #ادامه_دارد ✅ «عشق سیستو» 🌹 @ESHGHE30STO

🔹فرهنگ عامیانه مردم سیستان 🌹 @ESHGHE30STO 🔹 #قسمت_پنجم از باورها و اعتقادات رایج مردم سیستان که هنوز هم رایج است و کمتر به دست فراموشی سپرده شده است 🔸در ارتباط با خارش اندام های مختلف بدن 🔻٣۶_اگر کف پای کسی بخارد، به سفر می رود. 🔺٣٧_خارش کف دست چپ، نشانه بدست آوردن پول و خارش کف دست راست، نشانه از دست دادن پول است. 🔻٣٨_اگر نوک بینی کسی بخارد، به مهمانی می رود. 🔸در ارتباط با گرفتن ناخن 🔺٣٩_گرفتن ناخن در چهارشنبه، بدشگون است . 🔻۴٠_اگر ناخنهای گرفته شده را زیر دست و پا بریزند، فقر می آورد و باید آنها را در پاشنه در اتاق بریزند. 🔸در ارتباط با خوراک 🌹 @ESHGHE30STO 🔺۴١_اگر هنگام ناهار یا شام، نان یا آب در گلو گیر کند، یکی از نزدیکان او گرسنه است. 🔻۴٢_اگر در مراسم عروسی در شب سرشوئی (حنا بندان) باد بوزد می گویند عروس ته دیگ را خورده و اگر در روز باد بوزد می گویند داماد ته دیگ را خورده. #ادامه_دارد ✍نگارش رضا گلوی باورهایی که یاد دارید و یا به یادتان مانده است را با ما به اشتراک بگذارید #عشق_سیستو عشق سیستو را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید عشق سیستو پیشرو در نشر فرهنگ غنی سیستان 🔹کانال عشق سیستو در شبکه‌ها و پیام رسان های اجتماعی ✅ سروش: sapp.ir/ESHGHE30STO ✅ ایتا: Eitaa.ir/ESHGHE30STO ✅ اینستاگرام: instagram.com/ESHGHE.30STO ✅ روبیکا http://rubika.ir/ESHGHE30STO ✅ تلگرام https://t.me/ESHGHE30STO

ساختار واژه ها در گویش سیستانی 🌹 @ESHGHE30STO #قسمت_پنجم 🔹 اشتقاق با استفاده از پیشوند، پیشوندهای مورد استفاده در این فرایند در گویش سیستانی، عبارت اند از: الف) پیشوند /a‌m : این پیشوند با اسم یا ضمير ترکیب می شود و اسم یا صفتی می سازد که بیانگر مصاحبت، همراهی و اشتراك است. مثال: /a‌mzolf/ باجناغ، a‌ma‌q/ هوو، / a‌m - bowzi / هم بازی. 🔻ب) پیشوند /be/: این پیشوند به اسم یا ضمیر اضافه می شود و از آن، صفت می سازد. مثال: / be‌ - moc‌/ ساکت، / be‌- kalla / بی پروا، / be‌-si a‌l/ بدذات و بی کس. 🔺ج) پیشوند /sa‌r/: این پیشوند، در گویش سیستانی، بسیار زایاست، به اسم، اسم مفعول و استاک حال افزوده می شود و اسم یا صفت می سازد. مانند: / sa‌r-kac‌ / اطلاع دادن، - sa‌r/koto مشغول، / sa‌r – c‌ar /سرگردان. 🔻د) پیشوند /qo‌r: این پیشوند به اسم افزوده می شود و صفتی با مفهوم باد کرده، برجسته، بزرگ و چاق می سازد. مثال: / qo‌r–ns‌e‌ / دارای دندان بزرگ و برجسته، / qo‌r-xa‌a / دارای بیضه باد کرده، / qo‌r - garda / دارای گردن باد کرده و چاق. 🔺ه) پیشوند /-kata/: این پیشوند به اسم یا ستاک حال فعل افزوده می شود و صفت فاعلی با مفهوم بزرگی را می سازد. مثال: / kata – xa‌r / کسی که زیاد می خورد، / kata-pas‌t دارای پشت بزرگ و چاق، / kata- garda / دارای گردن بزرگ. ✍ حبیب الله مشهدی و محمد دوستی 🔹 منبع : دو فصلنامه علمی- پژوهشی زبان پژوهی دانشگاه الزهرا ویژه نامه ی زمستان ۱۳۹۲ ادامه دارد .... #واژه_گان_سیستانی #سیستان #عشق_سیستو درکانال عشق سیستو عضو شوید ✅ «عشق سیستو» 🌹 @ESHGHE30STO