کنجه زابل.mp3
2.44M
🎼 کـنـجـه زابــل
#سیتک_سیستانی
🎤باصدای غزاله بزی
✍شعر🔹محمدمیر
🎧میکس🔹احمدکریمی
🔹کاری ازگروه هنری عشق سیستو
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺مرگ و زند در آیین و رسم و رسومات سیستان🔻🔹
🔹آیین زِند
🔻🔺مراسم عروسی در سیستان
#قسمت_سوم
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺درود بَردَه
Drud bardā
🔹گفتنی است که در مرحلۀ «خواستگاری» جز از به توافق رسیدن برای ازدواج دختر و پسر وتعیین شرایط، کار دیگری انجام نمی پذیرد، الّا این که معیّن کنند در چه زمانی، رسماً برای رسمی شدن نامزدی آن دختر و پسر«نشانی» یا«کوش دُنَک ĸoWš donaĸ »(کفش دانک) ببرند.
🔺گاه هم این زمان را در روز های پس از مراسم خواستگاری معیّن می کنند.به هر حال برای رسمیّت دادن به نامزدی دختر و پسر مورد نظر، در یکی از روزها، گروهی از خانوادۀ داماد، (بیشتر بانوان)، طیّ مراسم ویژه ای هدایایی را به خانۀ دختر برده، تقدیم می کنند و از این روز به بعد، دختر وپسر مورد نظر نامزد هم می شوند. این مراسم بردن هدایای نامزدی را به خانۀ دختر«درود برده» می گویند که اغلب باشادی و هلهله هم همراه است وآنگاه که برای رفتن به خانۀ دختر باید از دهی به دهی دیگرروند،«درود» می بردند، بیشتر مسیر راه را ، با نواختن دایره وخواندن ترانه و گاه با نواختن دهل وسرنا طی می کردند.
🔻مجموع هدایایی را که در این مراسم تقدیم عروس آینده می کردند
« کوش دُنَک» می گفتند، به معنای هدیه ای موقّتی به کفش عروس، یا دراندازۀ بهای کفش عروس. این هدیه ها بسته به وسع خانواده ها می توانست شامل یک یا چند دست لباس و یک انگشتر به عروس باشد و ممکن بود شامل جواهرات گرانبها هم بشود
(در بارۀ اصطلاح «کوش دُنَک» بد نیست به این روایت پیرنیا هم توجّه شود، به آنجا که پیر نیا در صفحۀ516 ایران باستان، به نقل از هرودوت می نویسد:« از زمان تسلّط پارسی ها بر مصر، هرکدام از شاهان پارس، این شهر[آنتیلا] رابه زن خود برای پول کفش می دهد»)
مراسم «درود برده» با صرف شام خانوادۀ پسر در خانوادۀ دختر به پایان می رسید
#ادامه_دارد
با تشکر از استاد جواد محمدی خمک
در کانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
http://eitaa.com/joinchat/3058761731Cf798aa2743
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔹عروسی در سیستان
🔹اجرای نمادین مراسم سرتراشک در عروسی های سیستانی ها
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅ «عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺مرگ و زند در آیین و رسم و رسومات سیستان🔻🔹
🔹آیین زِند
🔻🔺مراسم عروسی در سیستان
#قسمت_چهارم
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺اغد بستۀ āýd bast ā (عقد کنان)
عقد کنان، در سیستان هم طبق مراسم دینی انجام می پذیرفت ومی پذیرد و در سیستان مراسم ویژۀ خود را نداشت. هدیۀ سر سفرۀ عقد هم درقدیم مرسوم نبود. زمانش هم اغلب همزمان با مراسم عروسی است و یا در همان اندکی پس توافق برای امر ازدواج دختر و پسر.
🔻🔺مدّت نامزدی، چه نامزد ها در عقد باشند و یا نامزد عرفی، تقریباً طولانی بود و هست. یک دلیلش هم این بود که می گفتند بگذارید که دختر و پسر از روز های خوش نامزدی بیشتر بهره ببرند.
🔹کادو یا هدیۀ سر سفرۀ عقد به عروس وداماد، از سوی خویشاوندان و دوستان بسیار صمیمی که به مراسم عقد بندان دعوت شده باشند، از چیزهاییست که اخیراً در عروسی های امروزی تر وبه تقلید از مراسم جاهای دیگر برآیین های عروسی سیستانی افزوده شده است
🔹🔺زه خونی Zā xōni
🔺🔻پس از مراسم «درود برده» و«کوش دُنَک» کردن، خانواده هایی که احتیاط مذهبی بیشتری داشتند، دختر و پسر نامزد شده را به عقد هم در می آوردند و کسانی هم همان نامزدی عرفی را کافی می دانستند تا زمانی که هنگام عروسی فرا رسد و عقد وعروسی یک جا صورت پذیرد. در تمام دوران نامزدی دختر و پسر که عمدتاً کوتاه مدّت هم نبود، وظیفۀ شرافتی و عاطفی پسر و خانوادۀ او بود که همزمان با اعیاد مذهبی و جشن های ملّی هدایایی به خانوادۀ عروس بفرستد.
🔻وامّا مراسم عروسی، عملاً با مرحلۀ دعوت از مدعوّین آغاز می شد.
🔺دعوت از مدعوّین که اصولاً دعوت خانوادگی بود ونه دعوت فرد فرد، به عهدۀ بانوان بود و به همین دلیل هم مراسم دعوت را«زه خونی» یعنی فراخوانی توّسط بانوان می گفتند.
🔹در اجرای این مرحله بانو یا بانوانی، عموماً محترم، از خانوادۀ داماد، به همراه یک یا چند دختر جوان، به خانۀ تک تک کسانی که باید دعوت شوند می رفتند وشفاهاً مجموع افراد آن خانواده را به عروسی دعوت می کردند. خانوادۀ مدعوّ هم در پایان دعوت وهنگام رفتن دعوت کنندگان از خانه اش، چیزی از قبیل قند یا چای و یا دیگر ملزومات مراسم پذیرایی در عروسی را با احترام تقدیم دعوت کنندگان می کرد و آنان، آن هدایارا به خانوادۀ داماد می رساندند و این نخستین همیاری در برگزاری عروسی سیستانی هاست، از سوی اقوام و دوستان وآشنایان، با خانوادۀ عروس وداماد صورت می پذیرفت.
با تشکر از استاد جواد محمدی خمک،سکایی سیستانی
#ادامه_دارد
در کانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺مرگ و زند در آیین و رسم و رسومات سیستان🔻🔹
🔹آیین زِند
🔻🔺مراسم عروسی در سیستان
#قسمت_پنجم
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺سرشویی
🔻🔺شب پیش از شب عروسی را که در آن شب حنابندان هم انجام داده می شود، شب سرشویی می گویند، چرا که در غروب این شب، تعدادی از بانوان خانوادۀ عروس به همراه زنان جوانتر، عروس خانم را به حمّام می برند وبرای مراسم حنا بندان آماده می کنند.درقدیم که هنوز خانه ها حمّام نداشت، برای این کار پیشاپیش حمّام محل را غرق می کردند که ویژۀ عروس و همراهانش باشد.
مراسم سر شویی وحنابندان در منزل عروس برپا می شد و شام این شب را خانوادۀ داماد تدارک دیده، به خانۀ عروس می آوردند وپس از مراسم سرشویی و «در واکنه» و حنابندان آن را مشترکاً با خانوادۀ عروس و میهمانان به خیری و خوشی مصرف می کردند.
🔹🔺در واکنی dar vâ konē( در بگشایید)
🔹🔻در شب حنابندان، پیش از آن که خانوادۀ داماد به منزل خانوادۀ عروس برسند، جوانان خانوادۀ عروس در خانه را می بندند وهمزمان با رسیدن خانوادۀ داماد پشت در را محکم می گیرند به این مفهوم ناز و افاده ای که یعنی ما به شما زن نمی دهیم یا که به این سهلی وسستی زن نمی دهیم. خانوادۀ داماد هم پشت در شروع می کنندب خواندن ترانه های ویژۀ مراسم«در واکنی» واز خانوادۀ عروس استدعا می کنند که در را بگشایند. در ترانۀ معروف این مراسم، مثلاً می گویند:
خانوادۀ داماد:در بگشاید در بگشایید که فلان هدیه را برای شما آورده ایم.
وخانوادۀ عروس پاسخ می دهند: هدیۀ شما(هرچه را نام برده اند)مال خود شما، ما زن نداریم برای شما.
و به همین ترتیب هدایای گوناگونی را نام می برند و خانوادۀ عروس هم متقابلاً آن هدایا را رد کرده، همان پاسخ اوّلیّه را، به طور دسته جمعی، به خانوادۀ داماد می دهند.
در پایان، خانوادۀ داماد می گوید که در بگشایید که داماد آورده ایم برای تان، یا قرآن آورده ایم برای تان و آنگاه به احترام مورد یاد شده، خانوادۀ عروس در را باز می کنند ودو خانواده با شادی وهلهله به جایی در منزل می روند که بایست حنا بندان در آن جا اجرا شود.
گاه هم به جای این که در پایان بگویند در بگشایید که داماد یا قرآن آورده ایم، فرد محترمی که برای هردو خانواده گرامی است، پشت در می آید وخواهش می کند که در را بگشایند وخانوادۀ عروس هم چنین می کند.
از ترانه های کهن تر مراسم«در واکنی» این بود که خانوادۀ داماد، در پشت در بسته می خواند:
🔵وپشت شیر و شیر پلنگ
از شما وزور از ما وجنگ
می بری اه رُسه خوا (عروس خوا)
به پشت شیر و شیر پلنگ
از شما با زور، از ما با جنگ
می بریم عروس مان را
🔹و خانوادۀ عروس پاسخ می داد:
🔴ما نمده دختر خوا
ما نمی دهیم دختر مان را»
الی آخر
باتشکر از استاد جواد محمدی خمک
#ادامه_دارد
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
dar va kone dar vakone((sistankadeh.blogfa.com)).mp3
4.5M
🎼سیتک کهن و قدیمی،در وا کنی🎼
#سیتک_سیستانی
🎤خواننده🔹بهروز شبستری
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
🔹جوانان سیستان را حمایت کنید
🌹 @ESHGHE30STO
🔹از ساخته های نخبگان خود، از المان ها و مجسمه هایشان برای زیبایی شهرمان استفاده کنیم
🔹سیستان سرزمین رستم و شاهنامه، خواستگاه افسانه وافتخار و عشق و غیرت و زابل شهری که تمام افتخار شاهنامه وپهلوانش از او برمیخیزد ، گذشته پر افتخاری که فردوسی پاکنهاد اوج شور و عشق و زیبایی آهنگ زبان پارسی را از قلب او مینوازد امروز تنگ و تاریک و غریب در بینامی و بدحالی بیتاب است.
🔹 شهر و شهروندی که هویت پر افتخار خود را در زیر خاکستر خشکسالی و بی مهری مهتران گم کرده است امروز بیش از هر چیز تشنه بیداری است.
🔹فرزندان سیستان بزرگ باید بدانند ،که بوده اند؟ و که هستند
🔸تاریخ پر افتخار سیستان نباید تنها در چند همایش به نام سیستان و به کام مرکز نشینان خلاصه شود.
🔹هویتهای فرهنگی ما نباید تنها چند عکس وفایل در آرشیو فلان اداره ویا کتابچه ای در کنج گنجه باشد.
🔸فرزندان سیستان نیاز به دیدن افتخارات خود در سرزمین خود ،خیابان و شهر خود دارند ،سیستان نیاز به هویت بصری دارد .آنچه امروز در فرهنگ یک شهر تاریخی و پرافتخار نقش اساسی ایفا میکند برجسته کردن نمادهای فرهنگی و هنری و علمی و بومی آن شهر در قالب آثار میدانی و قابل لمس است .
🔹در این روزگار سیستان باید خود افتخارات خود را به خود و دیگران یاد آور شود. دل دور نشینان از چندین فرسخی برای روح و شعور فرزندان ما نخواهد تپید
🔹از این رو هنرمند جوان سیستانی آقای محمد سالاری در سال ۱۳۸۷ با هدف ایجاد هویت بصری و اجرای طرح هفتخوان شاهنامه در هفت میدان شهر زابل و منطقه سیستان اقدام به ساخت خوان اول یعنی نبرد رستم و اژدها نموده است.
🔸این مجسمه که حدود۶ متر ارتفاع دارد و پس از پیشرفت ۳۰ درصدبدلیل عدم توجه و استقبال مسئولین گذشته حدود۱۰ سال است که در کنج انباری خاک میخورد.
🔹امید است که شهروندان و مسئولین عزیز سیستانی با نگاهی ویژه به طرح وایده این جوان موفق سیستانی و با عنایت به هدف و شعار ایشان، یعنی احیای هویت های فرهنگی در قالب آثار باخلق هویت بصری از اثر و ایده فاخر این هنرمند حمایت کنند.
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅ «عشق سیستو»
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔺مرگ و زِند در آیین و رسم و رسومات سیستان🔻🔹
🔹آیین زِند
🔺🔻مراسم عروسی در سیستان
#قسمت_ششم
🌹 @ESHGHE30STO
🔹🔻شب حنابندان که در اصطلاح محلی به آن «سرشویی» گفته می شود، مقدار زیادی حنا خیسانده و آماده می شود و برای اطلاع اقوام و همسایگان مقداری از آن به در خانه آنها برده و توزیع می شود. افراد در خانه داماد جمع می شوند و سینی حنا رابا هدایایی که از قبل خریداری شده را در سینی ها گذاشته و روی سر چندنفر از افراد قرار می دهند و به سوی خانه عروس حرکت می کنند و با زدن دایره ، کف و شادی ابیات زیر را می خوانند:👇
🌹 @ESHGHE30STO
🔵امشب حنا می بنده / به دست و پا می بنده / اگر حنا نباشه آب طلا می بنده / حنا حنا می بنده به دست و پا می بنده / حنای زابل جانه فامیل شاه (داماد) می بنده/ حنا حنایه، حنا چه خوش نمایه / دست عروس نبندین، تا مادرش بیایه.
🌹 @ESHGHE30STO
🔺🔻سپس طبق یک سنت قدیمی در خانه عروس را می بندند و اقوام عروس پشت در می ایستند و ابیاتی را در دو طرف در هر دو خانواده می خوانند که سمبلیک است و بیانگر نزاعی ظاهری بین داماد و مادر زن است که نمی خواهد دخترش را از خود دور کند و به خانه شوهر بفرستد:
🌹 @ESHGHE30STO
🔹اقوام داماد:
در واکنه در واکنه حنا میاره ور شما
🔹اقوام عروس:
حنای شما مال شما ما زن نداریم ور شما
🌹 @ESHGHE30STO
🔹اقوام داماد:
در واکنه در واکنه ساعت می آره ور شما
🔹اقوام عروس:
ساعت شما مال شما ما زن نداریم ور شما
🌹 @ESHGHE30STO
🔹اقوام داماد:
در واکنه در واکنه دستمال میاره ور شما
🔹اقوام عروس:
دستمال شما مال شما ما زن نداریم ور شما
🌹 @ESHGHE30STO
تا این که می رسه به…
🔹در واکنه در واکنه داماد میاره ور شما…
🔺🔻که به احترام نام داماد و نه به جهت هدایا در را باز می کنند و اقوام داماد با حالت هجوم و تصرف خانه عروس که حالت سمبلیک و شادی آفرین دارد وارد خانه عروس می شوند
🔹🔺مرسوم است که با گفتن قرآن میاره ور شما
به احترام قرآن خانواده عروس درب منزل یا خانه را باز می کنند ،و با گفتن قرآن میاره ور شما درب خانه باز می شود.همه وارد خانه شده و طی مراسمی با شکوه و زدن دایره و خواندن مجدد ابیات شعر کهن حنا حنا،دست و پای عروس را حنا می بستند و هم اکنون هم به شیوه ای با شکوه و شادی آفرین و بسیار زیبا به این طریق که در آغاز شب،عروس و داماد را،در جمع مدعوین خویشاوند و نزدیک تر به دو خانواده ی عروس و داماد ، بر تخت یا مبلی می نشانند و شخصی که مَحْرم هردو یعنی عروس و داماد است،به ترتیب کف دوپا و کف دو دست عروس و داماد را حنا می بندد ، یا اینکه مرد جوانی دست و پای داماد را حنا می زند و بانویی هم دست و پای عروس را ،و همزمان،حاضران با شادی و هلهله،در حالی که ترانه های سنتی و با توان و اراده خویش ، پول یا جواهری در بساط حنا بندان می ریزد و این دومین هم یاری دوستان و اقوام است، 🔺🔻در این شب طی برگزاری مجلس عروسی عروس وداماد.
🔹از ترانه های سنّتی ای که در مراسم حنا بندان در سیستان خوانده می شود، ترانۀ«امشو انا می بنده (امشب حنا می بندند، یا می بندیم) است وترانۀ « ای آغا میرزابیک» که همزمان با حنا بستن به دست و پای عروس و داماد، به وسیلۀ خوانندۀ دایره زنی که صداهای جمعیّت هم صدایش را همراهی می کند، خوانده می شود.
از ابیات معروف ترانۀ«امشوانا می بنده»این است که می خوانند:
🔵امشو انا می بنده
در دست وپا می بنده
انای خوب زابله(حنای خوب زابل را)
ور دست شا(داماد) می بنده(به دست داماد می بندند، یا می بندیم)
اگه انا نباشه(اگر حنا نباشد)
خشک از تلا می بنده(با طلا ی خالص می بندند، یا می بندیم) یعنی اگر حنا پیدا نشود، دست وپای عروس وداماد مان را با طلا آذین می بندیم.
🔻ودر ترانه ای که« واگفتش»(ترجیعش)، «ای آغا میرزا بیک» است، از جمله می خوانند:
🔺امشو چه شووه؟ شو وه انا بندونه+ ای آغا میرزابیک
(امشب چه شب است؟ شب حنا بندان است+ ای آغامیرزا بیک)
🔻دوماد ما مثلِ شیره در میدونه+ ای آغا میرزا بیک
(داماد ما مثل شیری در میدان است+ای آغامیرزابیک)
🔹در مجالس امروزی تر، از حنای بی رنگ در حنابستن استفاده می کنند.
مراسم حنا بندان که در آن از مدعّوین با شام وشیرینی هم پذیرایی می شود، اغلب از مراسم اصلی عروسی هم گرم ترو شادتر برگزار می شود وتا پاسی از شب واغلب تا نیمه های شب وبرای میهمانان خودی ترتا صبح هم ادامه می یابد.
🔻🔺اخیراً این مراسم به ضرورت زمانی و گنجایش محدود خانه ها، بسته به تعداد میهمانان، در باغ وباغات اجرا می شود.
#ادامه_دارد
درکانال عشق سیستو عضو شوید
✅«عشق سیستو»
http://eitaa.com/joinchat/3058761731Cf798aa2743