eitaa logo
اقتصاد مردمی
73 دنبال‌کننده
1.5هزار عکس
1هزار ویدیو
20 فایل
ما به دنبال آشنایی با اقتصاد و نقدهای وارد بر آن به زبان ساده هستیم. شناسه ادمین @Z_Gh_naghibi
مشاهده در ایتا
دانلود
در زمین نئولیبرالیسم، اقتصاد مقاومتی جوانه نخواهد زد. در زمین تمدن غرب هم تمدن اسلامی نمی شود بنا کرد. برای پرستیدن «الله» باید اله های موجود را نفی کرد. @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: اشتباه بزرگ این است که دولت برای حل مسائل کشور، متصدی شرکت‌هایی با مأموریت‌های مختلف باشد. اما اشتباه بزرگ‌تر این است که شرکت‌های خصوصیِ فعال در بخش‌های مختلف و مرتبط با مسائل اولویت‌دار کشور، نسبتی با برنامه پیشرفت ملی نداشته باشد. رهبر حکیم انقلاب می‌فرمایند بخش خصوصی «موتور محرک اقتصاد» است؛ هنر دولت باید این باشد که میان انتفاع بخش خصوصی و منافع ملی یک رابطه معنادار برقرار کند. (قدرت و پیشرفت، ص۱۰۲) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: اگر طی فرایند خصوصی‌سازی، دولت به موازات کوچک‌شدن، ضعیف هم بشود، نه‌تنها نخواهد توانست نقش حامی، هادی و ناظر را ایفا کند، بلکه این ضعف دولت موجب هرج و مرج نیز می‌شود و روشن نیست مسیری که بخش‌های خصوصی قدرتمند شده و رها از هدایت و نظارت دولت برای تأمین منافع خود می‌پیمایند، چه نسبتی با منافع ملی داشته باشند؛ بماند که نفس ایده کوچک‌سازی دولت نیز محل سؤال است. ضمن اینکه براساس شاخص‌هایی چون میزان مخارج دولت به تولید ناخالص داخلی، عمده دولت‌های عضو OECD بزرگ‌تر شده‌اند. بنیان‌های نظری دولت کوچک نیز فروپاشیده است. (قدرت و پیشرفت، ص۱۰۴) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: در دهه ۱۳۴۰ گروهی از دانشگاه هاروارد آمریکا برای کمک به نگارش برنامه عمرانی سوم وارد ایران شده و در سازمان برنامه مستقر شدند. فارغ از اینکه مشاوران هاروارد رویکرد استعماری آمریکا را در ایران دنبال می‌کردند، روایت جالبی از مدیران سازمان برنامه ایران دارند: «نزدیک به تمام سمت‌های عالی سازمان برنامه را فارغ التحصیلان خارج از کشور پر کرده‌اند... همکاران ایرانی ما کم‌هوش و فاقد قابلیت‌های برجسته بودند، اما اینان با خود نشانه حضوری طولانی در خارج از کشور را دارند... این عده اکثرا به معنای واقعی در ایران غریب بودند؛ زیرا با چند سال زندگی در خارج از کشور، رنگ و بوی فرهنگ بیگانه را به خود گرفته بودند. آن‌ها اغلب هیچ نشانی از همدردی ملموس با واقعیات زندگی در ایران نداشتند و اکثرا بر مقیاس ارزشی نادرست مبتنی بودند.» (مک‌لئود،۱۹۶۴) این یک روایت آمریکایی از غرب‌زدگی مدیران سازمان برنامه ایران در دوره پهلوی است. اما پرسش اینجاست که آیا ما از این غرب‌زدگی در نظام برنامه‌نویسی کشور خلاص شده‌ایم؟ متأسفانه پاسخ منفی‌ست. چقدر این تعبیر حضرت امام خمینی دقیق بود که فرمودند: «ما از شر رضاخان و محمدرضا خلاص شدیم، لکن از شر تربیت‌یافتگان غرب و شرق به این زودی ها نجات نخواهیم یافت» (قدرت و پیشرفت،ص ۱۰۴,۱۰۵) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: محسن مهرآرا و آرزو غضنفری، اثر ۱۳ متغیر اقتصادی را بر روی تورم در ایران در دوره ۱۳۳۸-۱۳۹۰ بررسی کرده‌اند که رشد قیمت انرژی، عدم تعادل پولی، رشد نرخ ارز در بازار آزاد، رشد تولید ناخالص داخلی،...، تخصیص نامناسب تسهیلات از سوی بانک‌ها، عدم نظارت بر توزیع صحیح کالاها و خدمات، احتکار و سوداگری و... از جمله آن‌هاست. رتبه نخست نیز به «رشد قیمت انرژی» اختصاص یافته است. اگر یکی از این عوامل را علت تام و یا اقوی بگیریم و میزان تعیین کنندگی آن را در هر حال و شرایطی، به طور مطلق ثابت تلقی کنیم، دچار دگماتیسمی شده‌ایم که ما را از واقعیت امر اجتماعی که همیشه متغیر و متحول و متنوع است، دور می‌کند. بنابراین، این ادعای تجویز‌ کنندگانِ استقلالِ بانک مرکزی که تنها دلیل تورم، عرضه پول توسط دولت برای ایجاد اشتغال است و می‌توان با مستقل کردن بانک مرکزی از دولت و توقف عرضه پول، نرخ تورم را کنترل کرد، به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست. (قدرت و پیشرفت/ ص۱۱۲) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: وقتی آمار و اطلاعات ۱۰ سال اخیر را مرور می‌کنیم، می‌بینیم که بخش قابل توجهی از پول عرضه شده توسط بانک مرکزی، مربوط به استقراض بانک‌ها، به ویژه بانک‌های خصوصی، از بانک مرکزی بوده است؛ حتی مواردی بوده که هزینه‌های جاری یک بانک خصوصی(مشخصا بانک آینده طی سال‌های ۹۷ـ۹۸) از محل پایه پولی تأمین شده است. آیا با مستقل کردن بانک مرکزی از دولت، این معضل حل خواهد شد؟ یا اینکه باید فکری به حال بانک‌های خصوصی کرد که سهمی در پیشرفت کشور ندارند، اما با تحمیل فشار تورمی به مردم، اموراتشان را می‌گذرانند و اقلیتی را صاحب ثروت و مکنت می‌کنند؟! (قدرت و پیشرفت/ص۱۱۵) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: نرخ مالیات بر تولید ناخالص داخلی (T/GDP) که درآمد مالیاتی کشورها را نسبت به اندازه اقتصادشان نشان می‌دهد، در کشور ما در سطح فاجعه است. طبق گزارش یورواستات، این نرخ برای سال ۲۰۱۹ در اتحادیه اروپا ۴۱/۱ درصد بوده است(Eurostat,2020) در همان سال ۲۰۱۹ در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OECD) این نرخ ۳۳/۸ درصد بوده است (OECD,2020) این نرخ بالا البته منحصر به کشورهای صنعتی نیست. بررسی آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد نرخ مالیات بر تولید ناخالص داخلی در کوبا ۴۰/۶ درصد، اوکراین ۳۴/۲ درصد، برزیل ۳۲/۳ درصد، اوروگوئه ۳۰/۹ درصد، ترکیه ۲۴/۷درصد، روسیه ۲۴/۲ درصد، گرجستان ۲۵/۷ درصد، ونزوئلا ۲۰/۲ درصد و به طور خلاصه در ۹۶ کشور جهان بالای ۲۰ درصد است. مع‌الأسف این نرخ در ایران حدود ۷ درصد است و باید گفت اصلاح این نظام ناکارآمد مالیاتی، بسیاری از نابسامانی‌های اقتصادی در کشور را برطرف خواهد کرد که توقف پولی‌شدن کسری بودجه فقط یکی از آن‌هاست. در کشور ما بالغ بر ۲۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی برآورد می‌شود. از بین ۱/۸ میلیون شرکت ثبت شده در سازمان ثبت اسناد و املاک، حدود ۷۲۱ هزار شرکت در نظام مالیاتی ثبت نام کرده‌اند و از این تعداد صرفا ۳۰۰ هزار شخص حقوقی اظهارنامه می‌دهند؛ از میان مؤدیان حقیقی و حقوقی در مجموع ۸۵۴هزار مؤدی در نظام ارزش افزوده ثبت‌نام کرده‌اند که در سال ۹۹ از این تعداد ۳۴۳ هزار نفر اظهارنامه نداده‌اند. تحول در نظام مالیاتی باید به دغدغه مرکزیت دولت تبدیل شود. (قدرت و پیشرفت/ص۱۱۵,۱۱۶) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: اساسا هیچ‌گونه «رابطه علّی» میان استقلال بانک مرکزی و کاهش نرخ تورم وجود ندارد؛ یعنی اولاً اگر بانک مرکزی از دولت مستقل شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که نرخ تورم کنترل شود؛ ثانیاً برای کنترل نرخ تورم، استقلال بانک مرکزی یک شرط لازم نیست. «برن هایو» و «کارستن هِفِکِر» در مقاله‌ای با عنوان «آیا ما واقعا نیازمند استقلال بانک مرکزی هستیم؟» استدلال می‌کنند که استقلال بانک مرکزی برای کنترل تورم نه شرط لازم است و نه شرط کافی؛ آن‌ها می‌نویسند: استقلال بانک مرکزی صرفا یک ابزار بالقوه برای سیاست پولی در میان ابزارهای متعدد است... استقلال بانک مرکزی نباید به‌عنوان یک متغیر برونزاد در نظر گرفته شود، بلکه تمرکز باید روی این پرسش باشد که «چرا بانک‌های مرکزی مستقل شده‌اند؟!» سیاست استقلال بانک مرکزی از سوی کشورهایی با شرایط خاص انتخاب می‌شود که این شرایط به سیستم‌های حقوقی، سیاسی و اقتصادی‌شان مرتبط است...در برخی مطالعات تجربی، محققان میان استقلال بانک مرکزی و نرخ تورم پائین رابطه «همبستگی» یافته‌اند. با توجه به درونزایی استقلال بانک مرکزی، هیچ دلیلی ندارد که بپذیریم همبستگی میان نرخ تورم پائین و استقلال بانک مرکزی، پیامی درباره رابطه علت و معلولی میان این دو دارد. (Hayo and Hefeker, 2001) (قدرت و پیشرفت/ص۱۱۷) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: وقتی کارکرد بانک مرکزی به کنترل نرخ تورم محدود شده و تحقق این هدف به استقلال بانک مرکزی از دولت گره می‌خورد، به این مسئله توجه نمی‌شود که پس از استقلال بانک مرکزی، دولت به عنوان متولی پیشرفت کشور، از یک ابزار حیاتی محروم می‌شود؛ چه، پیشرفت از یک سو نیازمند برنامه‌ریزی و از سوی دیگر محتاج سرمایه است. دولت باید ضمن ترسیم نقشه پیشرفت کشور، سرمایه لازم را برای صنایع پیشران تجهیز و تخصیص منابع از نقشه پیشرفت و عقیم‌سازی دولت توسعه‌گرا. (قدرت و پیشرفت/ص۱۲۱) @EghtesadeMardomi
دکتر سیدیاسر جبرائیلی: چنان‌که تجربه جهانی نشان می‌دهد، آن سازوکار و این ترکیب(خصوصی سازی بانک مرکزی و ترکیب«هیئت عالی بانک مرکزیِ» مستقل از دولت)به تقویت بخش مالی و مالی شدن اقتصاد منجر خواهد شد و تولید به حاشیه خواهد رفت. (Walter and Wansleben,2020) تصادفی نیست که پدیده مالی شدن یعنی «سودآوری بدون تولید»، از شرایط لازم برای برقراری نظم نئولیبرال است. چه، اساساً ظهور نئولیبرالیسم با رشد فزاینده نقش و قدرت بخش مالی در اقتصاد سیاسیِ سرمایه‌داری توضیح داده می‌شود: نئولیبرالیسم، مبین تمایل طبقه‌ای از سرمایه‌داران و نهادهای تحت سلطه آن‌ها برای احیای قدرت و ثروت این طبقه است... ظهور «سرمایه‌داری»، خط سیری است که نه تنها برقراری نظم نئولیبرال، بلکه پدیده جهانی شدن مرتبط با آن را نیز توضیح می‌دهد. (Dumenil and Levy, 2004:1_2) اینجاست که دیگر فهم رابطه میان پروژه نئولیبرالیسم برای مالی کردن اقتصاد با نسخه پیچی صندوق بین‌المللی پول- نهاد آوانگارد نئولیبرالیسم- برای استقلال بانک مرکزی، کار چندان پیچیده‌ای نیست. برای تحقق سلطه مالی جریان سرمایه‌دار، اقتصاد باید در تمامی ابعاد نئولیبرالیزه شود و استقلال بانک‌های مرکزی، یک اقدام کلیدی در این مسیر است. (قدرت و پیشرفت/ص۱۲۸,۱۲۹) @EghtesadeMardomi
سید یاسر جبرائیلیخادم ملت!؟.mp3
زمان: حجم: 2.22M
🎙️ دولت خادم ملت یا عامل سرمایه‌داری؟ "برشی از رویداد در مرکز مطالعات پیشرفت عماد" @emaad_ir