🔰پژوهشی در عقاید جاهلیت 📖دانشنامه عقاید اسلامی؛ ج2، ص175-177 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ اعراب زمان جاهليّت، در زمانى كه آمدن پيامبر و وحى به تأخير افتاده بود ، به وادى ضلالت فرو رفته ، سرگردان و دچار تشتّتِ مذهبى و فكرى بودند . اينك به صورت اشاره ، اين دسته ها و مذاهب را معرّفى مى كنيم : 1️⃣دسته اوّل ، به خدا و معاد معتقد نبودند و هستى را محدود به همين دنيا مى پنداشتند و مى گفتند: «وَ مَا هِيَ إِلاَّ حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَ نَحْيَا وَ مَا يُهْلِكُنَآ إِلاَّ الدَّهْرُ . غير از زندگانى دنياى ما [ چيز ديگرى] نيست. مى ميريم و زنده مى شويم و ما را جز طبيعت، هلاك نمى كند» . 2️⃣دسته دوم ، معاد را باور نداشتند، چنان كه از اين آيه استفاده مى شود: «وَ إِذَا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ السَّاعَةُ لاَ رَيْبَ فِيهَا قُلْتُم مَّا نَدْرِى مَا السَّاعَةُ. و چون گفته شد: «وعده خدا راست است و شكّى در رستاخيز نيست»، گفتيد: ما نمى دانيم كه رستاخيز چيست» . همچنين از آيه زير ، مى توان استفاده كرد كه اين دسته ، به آفرينش نخستينِ عالم معتقد بوده و به تعبير حديث، خدا را پذيرفته بودند؛ ولى به پاداش خداوند ، اميد نداشتند و از كيفر او نمى هراسيدند : «وَ ضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَ نَسِىَ خَلْقَهُ قَالَ مَن يُحْىِ الْعِظَـمَ وَ هِىَ رَمِيمٌ * قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِى أَنشَأَهَآ أَوَّلَ مَرَّةٍ. و براى ما مَثَلى آورد و آفرينش خود را فراموش كرد. گفت: چه كسى اين استخوان ها را كه چنين پوسيده است ، زندگى مى بخشد؟ بگو: همان كسى كه نخستين بار آن را پديد آورد، و اوست كه به هر [گونه ]آفرينشى داناست» . 3️⃣دسته سوم ، خداوند را همراه با شريكانى براى او مى پذيرفتند؛ شريكانى كه گاه از ملائكه و جِنّيان بودند و گاه از بت ها و شياطين. آنان شريك را گاه در اصل آفرينش ، دخالت مى دادند و گاه در تدبير امور ، يا او را به موجودات مادّى تشبيه مى كردند و يا يكى از همان موجودات مادّى (همچون: كرات آسمانى، حيوانات و درختان) را به عنوان خداى جهان مى پرستيدند . 🔸صاحبان اين عقيده كه با دسته قبل اشتراك هم داشته اند، بيشترين تعداد را در عربستان جاهليّت داشته اند: «وَ مَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُم بِاللَّهِ إِلاَّ وَ هُم مُّشْرِكُونَ . بيشتر آنان ، ايمانشان به شرك ، آلوده بود» . 4️⃣دسته چهارم ، اهل كتاب يعنى يهوديان و مسيحيان بودند كه در بعضى از مناطق جزيرة العرب وجود داشتند . از جمله دلايل تاريخىِ وجود اهل كتاب در جزيرة العرب، يكى: آيه مباهله است كه بر وجود علما و مردمان مسيحى ـ كه در نجران (در جنوب مدينه) مى زيسته اند ـ دلالت مى كند ، و ديگرى: جنگ هاى بزرگ صدر اسلام است كه در آنها يهوديان ، نقش اساسى داشتند، مثل: غزوه احزاب (خندق) و كشمكش هاى پس از آن (بنى قينقاع و بنى قريظه) تا خيبر . 5️⃣دسته پنجم ، افراد مجوسى و صابئى بودند كه البتّه قابل توجّه نبوده اند . 6️⃣دسته ششم ، كسانى بودند كه به دين حنيف ابراهيم اعتقاد داشتند و تعدادشان اندك بوده است . در اين جا اسامى آنان را مى آوريم : ۱ . ابو طالب (عموى حضرت محمّد صلى الله عليه و آله ) ۱۲ . عامر بن ضرب عدوانى ۲ . ابو قيس ، صرمة بن ابى اَنَس ۱۳ . عبد الطانجة بن ثعلب بن وبرة بن قضاعه ۳ . ارباب بن رئاب ۱۴ . عبد اللّه قضاعى ۴ . اسعد ، ابو كرب حميرى ۱۵ . عبد اللّه (پدر حضرت محمّد صلى الله عليه و آله ) ۵ . اُميّة بن ابى صلت ۱۶ . عبد المطّلب (جدّ حضرت محمّد صلى الله عليه و آله ) ۶ . بحيراى راهب ۱۷ . عبيد بن ابرص اسدى ۷ . خالد بن سِنان عبسى ۱۸ . علاف بن شهاب تميمى ۸ . زهير بن ابى سلمى ۱۹ . عمير بن جندب جهنى ۹ . زيد بن عمرو بن نفيل بن عبد العُزّى ۲۰ . كعب بن لُؤَى بن غالب ۱۰ . سويد بن عامر مصطلقى ۲۱ . ملتمس بن اُميّه كِنانى ۱۱ . سيف بن ذى يزن ۲۲ . وكيع بن زهير ايادى . #جاهلیت #عقاید_جاهلیت #یهود #مسیحیت #مجوس #صابئین #دین_حنیف #کلام #فانوس 📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓ https://eitaa.com/Faanoos14 ┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛