5️⃣ برخی از نظرات فیض، در تعارض با #احادیث متعددی از ائمۀ هدی(ع) بوده و از لحاظ رعایت ضوابط استدلال مخدوش است. برای مثال: ▪️#آب_قلیل، به صرف ملاقات و مادامی که رنگ و بو و مزه‌اش تغییر نکند نجس نمی‌شود. به تصریح برخی علما همچون #محدث_بحرانی در کتاب #حدائق [ج ۱، ص ۲۸۰] نزدیک به ۴۰ حدیث که بر قول مشهور (بر خلاف قول فیض) دلالت دارند. حتّی اگر این تعداد را نپذیریم دست‌کم ۱۰ روایت دالّ بر خلاف قول فیض می‌توان یافت که #تواتر_اجمالی یا #تواتر_معنوی ایجاد می‌کند. ▪️گفته شده: «فیض معتقد است خمس درآمد بخشیده شده و نیازی به پرداخت آن نیست.» گذشته از اینکه فیض تنها سهم امام (ع) را بخشیده شده تلقی نموده و نه سهام دیگر را و لذا نهایتاً ممکن است نیمی از خمس را مباح بداند، این نظریۀ وی خلاف روایات #مستفیض و شاید #متواتر است که در کتب فقهی به آن پرداخته شده. از این گذشته، خودِ مرحوم فیض نیز در نهایت به فتوای روشنی در این زمینه دست نیافته و می‌نویسد: «و المسألة من المتشابهات و العلم عند اللّه» (مفاتیح الشرائع: مفتاح۲۵۴). و در موضع دیگری نیز به احتیاط توصیه می‌کند: «و لو صرف الكل إليهم لكان أحوط و أحسن، و لكن يتولى ذلك الفقيه المأمون بحق النيابة» (همان: مفتاح۲۶۰). 6️⃣و اما آخرین و مهم‌ترین نکته: فارغ از صحّت و سقم فتاوای منسوب به فیض و نیز با قطع نظر از جایگاه متوسط فیض در طراز فقاهت، مهم این است که هر مسلمان عملکرد خود را بر اساس حجتی معتبر بنا کند. طبعاً فقهاء در این زمینه مکلّف به پیروی از استنباطات خویش هستند و مفروض آن است که استنباط دیگران را تخطئه نموده‌اند. اما سایر مردم که فاقد تخصص فقهی هستند لاجرم می‌بایست به #مجتهد_جامع_الشرائط مراجعه نمایند. بدیهی است سختی و آسانی فتاوای یک شخص ملاک صحیحی برای پیروی از او و وانهادن فتاوای سایر فقهاء نیست. این دست سخنان به ما گوشزد می‌کند که فقه، دانشی تخصصی است نه عرصۀ قلم فرسایی ژورنالیستی؛ و اظهار نظر در فقه و حتی اظهار نظر دربارۀ نظر دانشمندان آن (مانند هر دانش دیگری) پشتوانۀ خاص خود را می‌طلبد؛ نه هر که سر بتراشد قلندری داند. #فقه #مغالطات #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

📘 معرفی کتاب «الخمس» • درس‌گفتارهای خارج فقه آیةالله سید محمدباقر #صدر (قدس‌سره) ✍🏻 حجةالاسلام‌ والمسلمین سید عبدالغنی اردبیلی (ره) 🖨 پژوهشگاه شهید صدر ـ۱۴۴۶ ه‍ بنابر توضیحات ناشر، مرحوم آیت‌الله صدر در سوم رمضان‌المبارک ١٣٨٣ق مبحث خمس را بر اساس کتاب عروه، برای گروهی از شاگردان خود آغاز کرد و در مدت دو سال و اندی آن را به پایان رساند. مرحوم سید عبدالغنی اردبیلی، ابتدا جلسات درس را ضبط و سپس متن این دروس را به مکتوب نمود. همچنین دست‌نوشته‌های دیگری از برخی شاگردان استاد به دست رسیده که به همت پژوهشگاه پس بررسی، تدقیق و ویرایش لازم در دو جلد آمادۀ انتشار شد. #معرفی_کتاب #تازه_های_نشر #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠ریشه‌های مرجعیت دینی در ادیان ابراهیمی برخی تصور می‌کنند وجود نهاد علمای دین و به خصوص دستگاه #مرجعیت امری بی‌سابقه و نوعی #بدعت به‌شمار می‌آید و مقام هدایت دینی و ارشاد مردم مخصوص پیامبر و ائمۀ هدی (صلوات الله علیهم اجمعین) است. این نگاه که به‌نحوی مخصوص دوران مدرن است، خاستگاه‌های متعددی دارد و جواب‌های متفاوتی هم می‌طلبد که در جای خود بیان شده. یکی از آن خاستگاه‌ها، این گمانِ باطل است که هدایت دینی و حفظ تعالیم #شریعت می‌بایست منحصراً در اختیار اشخاص معصوم (نبی یا وصیّ نبی) باشد و اخذ معارف و احکام دینی از وسائط غیرمعصوم ممنوع یا دست‌کم نامطلوب است. اما علاوه بر ادلۀ متعددی که برای مناصب گوناگون #فقهاء در مذهب شیعۀ امامی اقامه شده، سابقۀ طولانی منصب #فقاهت و مرجعیت دینی در دیگر ادیان آسمانی نیز با چنین نگاهی در تعارض است. #قرآن کریم در چند آیه اشاره می‌کند که عالمان و فقیهان یهودی و - احتمالاً - مسیحی از جانب خداوند متعال/ پیامبران، واجد مناصبِ حفظ، تفسیر و تعلیم کتاب الله، قضاوت میان مردم، امر به معروف و نهی از منکر بوده‌اند: 🔰 إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِیهَا هُدًى وَنُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هَادُوا وَالرَّبَّانِیُّونَ وَالْأَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ کِتَابِ اللَّهِ وَکَانُوا عَلَیْهِ شُهَدَاءَ فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآیَاتِی ثَمَنًا قَلِیلًا وَمَنْ لَمْ یَحْکُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِکَ هُمُ الْکَافِرُونَ (مائده: ۴۴) 🔰 لَوْلَا یَنْهَاهُمُ الرَّبَّانِیُّونَ وَالْأَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَأَکْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ مَا کَانُوا یَصْنَعُونَ (مائده: ۶۳) 🔰 مَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُؤْتِیَهُ اللَّهُ الْکِتَابَ وَالْحُکْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ یَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِبَادًا لِی مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَکِنْ کُونُوا رَبَّانِیِّینَ بِمَا کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتَابَ وَبِمَا کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ (آل عمران: ۷۹) رِبّی، ربّانی و حبر در اصطلاح رایج میان #اهل_کتاب به معنای عالم دین و مفسّر کتاب مقدّس است. هرچند فرق دقیق میان حبر و دو کلمۀ دیگر را نمی‌توان به طور جزمی تعیین کرد اما به نظر بسیاری از اهل نظر، ربانی و ربّی مقامی والاتر و دارای مناصب گسترده‌تر از حِبر بوده است. مستندات این تفسیر از لغات بالا را در مدخل ربیین در دانشنامۀ جهان اسلام و نیز در مقالۀ «پژوهش ریشه‌شناسانۀ واژۀ ربّانیّون در قرآن‌ کریم» در مجلۀ پژوهش های زبانشناختی قرآن می‌توان یافت. با توجه به توبیخاتی که در دو آیۀ نخست متوجّه این دو گروه از علمای اهل کتاب شده، به ضرس قاطع می‌توان گفت دست‌کم گروهی از علمای مذکور معصوم نبوده‌اند. #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

⚫️شدیدترین مصیبت خلق 🔻حضرت امام صادق علیه‌السلام: «و إذا أُصِبْتَ‌ بِمُصِيبَةٍ‌ فَاذْكُرْ مُصَابَكَ‌ بِرَسُولِ‌‌الله صلّى اللهُ‌ عَلَيْهِ‌ وَ آلِهِ‌ فَإِنَّ‌ الخلق لم‌يُصَابُوا بِمِثْلِهِ‌ قَطُّ‍‌.» اگر مصیبتی بر تو وارد شد، مصیبتت در [فقدان] رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را به یاد آر! چرا که خلق هرگز به مصیبتی مانند آن، مصیبت‌زده نشدند! 📖الکافي۸: ۱۶۸. #حدیث #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

خوب است تأمل کنیم چقدر فرق است میان این نگاه به وجود مقدس #پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، و نگاهی که می‌گوید: «مصاحبت با پیامبر فضیلتی ندارد زیرا ایشان برای دعوت به #عقلانیت مبعوث شد و هرکس از عقلش پیروی کند به تمام فائده‌ای که از آن حضرت به مردم می‌تواند برسد رسیده است»!

💠 مرگ تقلید به نظر می‌رسد واکنش یا وازنشی که در روزگار کنونی نسبت به مسألۀ #تقلید از مجتهدان شاهدیم دست‌کم در برخی نمونه‌ها، مصداق و مظهری از یک پدیدۀ بزرگتر و گسترده‌تر است که نویسنده‌ای آمریکایی آن را «مرگ تخصص» نامیده. این عنوان به یک آسیب اجتماعی کم‌وبیش رایج اشاره می‌کند که در آن ورای شک معقول در آراء و نظریات متخصصان رشته‌های گوناگون (که لازمۀ خطاپذیری معرفت بشری است) نوعی بدبینی عمومی و حتی گاه نفرت و بیزاری نسبت به اصل مقولۀ تخصص‌گرایی دیده می‌شود. در این پدیده سیطرۀ متخصصان بر ساحت‌های گوناگون زندگی نامطلوب تلقی شده و احیانا برچسب فریب‌کاری و سلطه جویی می‌خورد. نویسندۀ کتاب «مرگ تخصص: چرا صدای متخصصان شنیده نمی‌شود؟» عوامل این آسیب خطرناک را در عصر مدرن عمدتاً در دو امر می‌جوید: (۱) فراگیری تحصیلات تکمیلی و تورم مدرک، (۲) فراگیری دسترسی به رسانه و اینترنت و ارتباطات مجازی با ساختار و قواعد فعلیِ حاکم بر آن. او یکی از راهکارهای ترمیم این آسیب را گفتگوی مؤثر میان متخصصان و عموم مردم می‌داند که یکی از راه‌های تسهیل آن، بازسازی نقش فعال قشر واسط میان اهل تخصص و غیرمتخصصان است. بی‌تردید، مواجهۀ سلبی عده‌ای از مردم با مقولۀ تقلید (= رجوع به متخصصان #فقه در احکام شرعی) ناشی از مؤلفه‌های پرشماری است که ممکن است واجد جنبۀ فردی یا گروهی باشد. اما پدیدۀ پیش‌گفته را نیز نباید از نظر دور داشت. #نواخباریان #معرفی_کتاب #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 مسألهٔ تحلیل خمس • ادّله و پاسخ‌ها 🔺حدود دو سال پیش در جمعی از دوستان دانشجو بحثی پیرامون شبهات مربوط به وجوب پرداخت خمس را متناسب با سطح عمومی ارائه کردم. به مناسبت یکی از فرسته‌های پیشین که در آن به مسألۀ تحلیل خمس اشارتی رفت، به نظرم رسید بخشی از آن بحث را که پیرامون روایات تحلیل خمس است، اینجا منتشر کنم تا از نقدها و نکات فضلای محترم بهره‌مند شوم. 📅 ۴ شهریورماه ۱۴۰۱ ⏱ حدود ۱ ساعت و ربع ▫️ 00:03:15 بخشی از اخبار تحلیل مختص به #انفال و #فیئ است 00:12:40 بخشی از اخبار تحلیل مختص به #خمس غنائم جنگ‌های نامشروع است 00:27:00 توقیع «أمّا الخمس فقد أبیح لشیعتنا» 00:34:42 توضیح سایر روایات تحلیل 00:50:00 بررسی سابقۀ قول به تحلیل خمس 00:56:20 منافات تحلیل با حکمت تشریع خمس 00:57:20 تعارض روایات تحلیل با روایات ایجاب و با سیرۀ اهل بیت و امام زمان (علیهم‌السلام) #نواخباریان #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 از شرمسار کردن ما بپرهیزید • تذکّری دربارۀ جشن‌های این ایام 🔻في المعتبر إلی هشام الکندي عن أبي عبدالله (ع): إياكم و أن تعملوا عملاً يُعيرونا به، فإنَّ ولد السوء يُعيّرُ والدُهُ بعملِه. كونوا لمن انقطعتم إليه زينًا و لاتكونوا عليه شينا... . از امام صادق علیه‌السلام منقول است: بر حذر باشید از کارهایی که ما را به آن ملامت کنند، چرا که فرزند بد را وسیله‌ای برای سرزنش پدرش قرار می‌دهند. برای کسی که به او و فقط به او وابسته‌اید، مایۀ زینت باشید، نه باعث ننگ و عار... . 📖 کافی، ج۲، ص٢١٩. #حدیث #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

وَقيلَ: أتباعُهُم كُثرٌ، فَقلتُ: بلى بيتُ الخَلا أكثرُ الأبياتِ إتيانا 🖋محمد الحرزي ▫️ ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 معنای ایمان آیةالله‌العظمی #شبیری_زنجانی (دام ظلّه العالی)🔻 زمانی در مشهد منزل یکی از آقایان بودم و مرحوم آقای طباطبائی هم تشریف داشتند. میزبان که تمایلاتی به بعضی معتقدات عامه داشت می خواست بگوید که آیاتی که لفظ مؤمنین دارد شامل همه مسلمانان که به شهادتین قائل هستند و از جمله عامه می شود؛ زیرا در زمان صدور این آیات، مسئله اثنی عشریت اصلا مطرح نبوده است [تا این آیات را در مورد اثنی عشری بودن معنا کنیم]. ما در آنجا گفتیم #ایمان به معنای اعتقاد لازم است که هر زمان مصداق خود را دارد، پس نمی‌توان با عدم مطرح بودن اثنی عشریت در زمان صدور آیات آنها را در معنای اعم به کار برد. این معنا و گفتار ما مورد تأیید مرحوم آقای طباطبائی نیز قرار گرفت. 📖کتاب النکاح، ج۶، ص۱۰۹۹. #کلام #قرآن #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 بانی بنای ظلم بإسناد معتبر عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِيرٍ عَنْ أَبِيهِ قَال🔻 سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه‌السلام عَنْهُمَا فَقَالَ: يَا أَبَاالْفَضْلِ مَا تَسْأَلُنِي عَنْهُمَا؟! فَوَ اللَّهِ مَا مَاتَ مِنَّا مَيِّتٌ قَطُّ إِلَّا سَاخِطاً عَلَيْهِمَا؛ وَ مَا مِنَّا الْيَوْمَ إِلَّا سَاخِطاً عَلَيْهِمَا يُوصِي بِذَلِكَ الْكَبِيرُ مِنَّا الصَّغِيرَ؛ إِنَّهُمَا ظَلَمَانَا حَقَّنَا وَ مَنَعَانَا فَيْئَنَا وَ كَانَا أَوَّلَ مَنْ رَكِبَ أَعْنَاقَنَا وَ بَثَقَا عَلَيْنَا بَثْقاً فِي الْإِسْلَامِ لَا يُسْكَرُ أَبَداً حَتَّي يَقُومَ قَائِمُنَا أَوْ يَتَكَلَّمَ مُتَكَلِّمُنَا. ثُمَّ قَالَ: أَمَا وَ اللَّهِ لَوْ قَدْ قَامَ قَائِمُنَا أَوْ تَكَلَّمَ مُتَكَلِّمُنَا لَأَبْدَی مِنْ أُمُورِهِمَا مَا كَانَ يُكْتَمُ وَ لَكَتَمَ مِنْ أُمُورِهِمَا مَا كَانَ يُظْهَرُ. وَ اللَّهِ مَا أُسِّسَتْ مِنْ بَلِيَّةٍ وَ لَا قَضِيَّةٍ تَجْرِي عَلَيْنَا أَهْلَ الْبَيْتِ إِلَّا هُمَا أَسَّسَا أَوَّلَهَا فَعَلَيْهِمَا لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ. 🔸در روایت معتبری، امام‌ باقر علیهالسلام در مورد «آن دو نفر» به سدیر فرمودند: درباره آن دو نفر چه از من می‌پرسی؟! به خداوند سوگند، هرگز هیچ‌کس از ما نمی‌میرد مگر این‌که از آن دو نفر ناخشنود و خشمناک است؛ و امروز [هم] هیچ‌کس از ما نیست مگر آن‌که بر آن دو خشمناک است و بزرگانِ ما، کوچک‌تر ها را به این [مطلب] توصیه می‌کنند؛ همانا آن دو نفر حقمان را از ما گرفتند و فیئ ما [=اموال مختص به نهاد امامت] را به ما ندادند و اولین کسانی بودند که بر گرده‌ی ما سوار گشتند و علیهِ ما در اسلام چنان پرده‌دری کردند که ابداً التیام نخواهدیافت، تا زمانی که قیام‌کننده‌ی ما قیام کند یا گوینده‌مان زبان به سخن بگشاید. سپس فرمود: همانا به خدا سوگند اگر قیام‌کننده‌ی ما قیام کند یا گوینده‌مان سخن گوید، اموری از آن‌ها را آشکار خواهدکرد که تا آن روز مخفی است و چیزهایی که در مورد آنها [به ناحق] بیان می‌شد را محو خواهدنمود. به خدا سوگند هيچ بلا و گرفتارى بنيان نهاده نشد و بر ما اهل بیت جاری نگشت مگر اینکه آن دو نفر، ابتدا آن را پایه‌گذاری کردند، پس لعنت خداوند و فرشتگان و همه مردم بر آن دو باد. 📖الکافي۸: ۲۴۵. ▫️ #کلام #حدیث #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠در باب تاریخ وفات حضرت فاطمۀ #معصومه (سلام الله علیها) و آفت بزرگ جعل #حدیث و #تاریخ با اهداف دینی 🎙آیةالله العظمی #شبیری_زنجانی (دام ظله العالی) 🗓 خارج فقه صوم - ۲۴ اسفندماه ۱۳۸۹ش #تراجم #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan