هدایت شده از آیات و روایات اجتماعی
💠 تفاوت و تفکیک بین نظر امام و تصمیم ایشان
🔺#أنساب_الأشراف نقل میکند #عبداللّه_بن_سعد بن ابى سرح، اسلام که آورد، به نحوی #کاتب_پیامبر بود و حضرت، قرآن را به او املاء میکرد.
بعد میگوید: پيامبر به او «الكافرين» املا مىكرد اما او به جاى آن، «الظالمين» مىنوشت. به او «عزيز حكيم» املا مىكرد اما او «عليم حكيم» مىنوشت و مانند اين موارد.
🔺وقتی به عبدالله بن سعد میگفتند چرا چنین میکنی، در پاسخ میگفت: من هم مانند آنچه محمّد مىگويد، مىگويم و مانند آنچه محمّد مىآورد، مىآورم. یعنی به نحوی #ادعای_نبوت کرد.
اینجا بود که خداوند آیه93 انعام را درباره او نازل کرد:
➕«و كيست ستمكارتر از آن كسكه بر خدا دروغ بست؟ يا گفت: «به من وحى شده!»، در حالى كه چيزى به او وحى نشده؟ و يا آن كه گفت: «به زودى مانند آنچه خدا نازل كرد، نازل مىكنم»؟».
🔺عبدالله بن سعد عملا #مرتد شد و به #مكّه فرار کرد. لذا پيامبر به كشتن او فرمان داد اما چون او برادر رضاعی(شيرىِ) #عثمان بن عفّان بود، به همین دلیل عثمان شروع کرد به اصرار و خواهش و التماس کردن از پیامبر و آنقدر این کار را ادامه داد تا پيامبر از عبدالله بن سعد دست كشيد.
🔺سپس پيامبر فرمود: «آيا كسى در ميان شما نبود كه به سوى اين #سگ(عبدالله بن سعد) برخيزد و پيش از آن كه #امانش دهم، او را بكشد؟».
#عمر گفت: اگر با چشم به ما اشاره مىكردى، او را مىكشتيم. پيامبر فرمود:
➕من، كسى را با #اشاره نمىكشم؛ چون پيامبران، چشم خيانتكار ندارند. این را دیگر شما باید متوجه میشدید و کار او را پیش از امان من، تمام میکردید.
📌پ.ن:
▫️از این گزارش و موارد مشابه آن، برداشت میشود نباید بین #نظر_امام و #تصمیم_امام خلط کرد. اینگونه نیست که هر نظر امام تبدیل به تصمیم ایشان بشود. اینگونه نیست که هر تصمیم امام نیز مبتنی بر نظرشان باشد. این مسئله هم نسبت به #امام_معصوم است و هم نسبت به امام و #پیشوای_غیرمعصوم.
▫️نسبت به امام معصوم، موارد متعدد داریم که حضرت نظرشان یک چیزی بوده اما تصمیم شان چیز دیگری شده است. به عنوان نمونه نظر #حضرت_امیر این نبود که #محمدبن_ابی_بکر والی مصر بشود اما با اصرار خواص خصوصا #عبدالله_بن_جعفر تصمیمش انتخاب او شد.
یا در #جنگ_احد نظر پیامبر بر دفاع در شهر بود اما به خاطر برخی نکات، تصمیم شان چیز دیگری شد. یا نظر امیرالمومنین ردّ #حکمیت بود اما به خاطر مخالفت اصحاب، تصمیم شان چیز دیگری شد. و موارد متعدد دیگر.
▫️وقتی نسبت به امام معصوم این نکته صادق است، نسبت به امام غیر معصوم نیز به طریق اولی این مسئله صادق است.
#سیره_رهبران_انقلاب این است که تصمیم شان در یک فرآیندی شکل میگیرد که عامل #نظر_خواص، به شدت در آن اثرگذار است.
▫️البته نظر خواص تنها عامل نیست بلکه در مواردی داریم که نظر خواص چیزی بوده اما امام جامعه، تصمیمی غیر از نظر خواص گرفته اند یعنی نظر خود را تبدیل به تصمیم کرده اند
مانند موارد حساسی مثل عدم پذیرش #معاویه به عنوان والی شام یا ماجرای ورود به #سوریه، اما در اینجا میخواهیم بگوییم نظر خواص در شکل گیری تصمیم امام، کم اثر نیست.
▫️رهبران انقلاب، نه #معصوم اند و نه #دیکتاتور! لذا تصمیمات شان صرفا برخاسته از نظر خودشان نیست. بلکه بر اساس «و شاوِرهُم فی الأمر» ناظر به #نظرات_کارشناسان و نهادهای رسمی و همینطور #مصالح_اجتماعی و #افکار_عمومی نیز هست. چه اینکه حتی امام معصوم نیز در چنین بستری تصمیم گیری میکند.
▫️بنابراین نسبت دادن هر تصمیمی به نظر رهبری و یا منتظر ماندن برای ابلاغ تصمیم رهبر در هر امری، کار صحیحی نیست. چرا که تصمیم امام و رهبر در ظرف #قابلیّت_ها، #کارشناسی، #کنشگری و #بلوغ ما سمت و سو پیدا میکند،
بلکه گاهی اوقات، برخی خواص به خاطر غفلت مؤمنین از همین امر، راحت تر امام و رهبر را مجبور به تصمیم خاصی کرده یا تصمیم خاصی را به نظر رهبری منتسب میکنند.
▫️به عنوان نمونه مسئله #برجام، پدیده ای بود که نظر رهبر انقلاب بر آن نبود و ایشان موافق این پدیده نبود اما برخی #خواص و #شرایط_اجتماعی ایشان را مجبور به گرفتن این تصمیم کرد. لذا تحقق برجام #نظر_رهبری نبود اما #تصمیم ایشان بود.
‼️ البته این متن به دنبال تطبیق این مسئله بر #وعده_صادق2 نیست، اینکه بخواهیم بگوییم نظر رهبری با تصمیم شان در این مسئله متفاوت بوده است محل بحث این متن نیست، چه اینکه صحبت رهبر انقلاب در خطبه تاریخی دیروز، کمک بسیاری در فهم این نکته میکند.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 استقامت درمقابل عذرهای شرعی
#مصلحت_سنجی
#عقلانیت
#شجاعت
🔺يكى از عواملى كه در كارهاى بزرگ، جلوِ انسان را سدّ میكند، #عذرهاى_به_ظاهر_شرعى است. گاهی انسان باید كار #واجب و تكليفى را انجام دهد اما انجام چنین کاری مستلزم یک اشکال بزرگ است، مثلا لازمه چنین کاری #کشته_شدن عده زیادی است، اینجا آن شخص احساس میكند كه ديگر #تكليف ندارد.
در مقابل امام حسين(ع) از اينگونه عذرهاى شرعى كه میتوانست هر انسان ظاهر بينى را از ادامه راه منصرف كند، خیلی زیاد بود:
🔺از اِعراض مردم كوفه و كشته شدن مسلم گرفته تا حادثه کربلا، از شهادت اصحاب گرفته تا اسارت آل الله. امام حسین(ع) میتوانست بگوید شرایط محیا نیست، مردم تحمّل نمیكنند، #مصلحت اقتضا میکند کنار بیاییم.
يكوقت به كسى میگويند: «اين راه را نرو؛ ممكن است شكنجه یا کشته شوى.» انسانِ قوى میگويد: «شكنجه شوم! کشته شوم، چه مانعى دارد؟»
🔺اما يكوقت میگويند: «نرو؛ ممكن است گروهى از #مردم، به خاطر اين حركت تو #سختی کشده و #كشته شوند.» اينجا ديگر پاى جان ديگران در میان است.
مصلحت چه اقتضا میکند؟ مگر دیگر بزرگان اسلام، #مصلحت_سنجی نکردند؟
🔺#عبدالله_بن_عباس، #عبدالله_بن_جعفر، #محمد_بن_حنفیه و... چگونه با این مسئله برخورد کردند؟ تمام تلاش خود را کردند تا این مصلحت سنجی خود را بر امام خود نیز تحمیل کنند اما زورشان نرسید. چه اینکه امروز نیز عده ای مشی شان چنین است.
🔺مطلب مهم و اساسی این است که اگر امام حسين(ع) میخواست در مقابل حوادثِ بسيار تلخ و دشواری که برای او پیش آمد با ديدِ يك متشرّعِ معمولى نگاه كند و عظمتِ رسالتِ خود را به فراموشى بسپارد، قدم به قدم میتوانست #عقب نشينى كند و بگويد ديگر تكليف نداريم. #مصلحت در بیعت با یزید است.
🔺اما ایشان چنين نكرد. اين، نشان از #استقامت او دارد، اما نه استقامت به نحو مرسوم بلکه استقامت در مقابل #موازین_شرعی، عرفی و عقلی. تحمل این سنخ مشکلات، خیلی سخت تر از دیگر مشکلات است چرا که در ظاهر #خلاف_مصلحت به نظر می آيد.
🔺کسی میتواند در مقابل این مصلحت سنجی ها و عذرهای به ظاهر شرعی استقامت کند که اوّلًا در حد اعلى #بصيرت داشته و بفهمد چه كار بزرگى انجام میدهد.
ثانياً #قدرت_نفس داشته و ضعفِ نفسش او را نگيرد، چنین شخصی دیگر پایش نخواهد لرزید. امام حسين(ع) اين دو خصوصيت را در كربلا به خوبی از خود نشان داد. لذا حادثه كربلا مثل خورشيدى بر تارك تاريخ درخشيد؛ هنوز هم میدرخشد، و تا ابدالدّهر هم خواهد درخشيد.
🔺#امام_راحل نیز در اين خصوصيت، به طور كامل دنباله رو امام حسين(ع) شد. یک روز به او گفتند با این کارت، حوزه علمیه قم را به تعطیلی میکشانی، روز دیگر گفتند همه علما و مراجع علیه شما تحریک میشوند و بین علما #اختلاف می افتد، روز دیگر گفتند جواب این خون های ریخته شده را چه کسی میدهد؟
🔺اين طرز فكرهاست که فشار مى آورد و ممكن است هركسى را از ادامه حركت منصرف كند. اما امام، #استقامت ورزيد و پای او در هیچ کدام از این موارد نلرزيد. عظمت روح او و عمق بصيرتى كه بر او حاكم بود، در اين جاها ديده میشود.
💢 اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان👇
https://eitaa.com/joinchat/1389690894C341de0b3be